İçeriğe atla

Otuzuncu Lem'a/en: Revizyonlar arasındaki fark

"Since, as the whole universe testifies, the True Beloved and Absolutely Beautiful One causes man to love Himself through His most beautiful names, which are altogether exquisite, and desires man to love Him, then most certainly He would not endow man who is both His beloved and His lover with an innate enmity and cause him to be vexed with Himself from afar; He would not endow man’s spirit with a hidden enmity, which would be altogether contrary to m..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
("His sacred qualities and attributes can be considered only through allegory and comparison. All the comparisons and allegories in the Risale-i Nur are of this sort." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("Since, as the whole universe testifies, the True Beloved and Absolutely Beautiful One causes man to love Himself through His most beautiful names, which are altogether exquisite, and desires man to love Him, then most certainly He would not endow man who is both His beloved and His lover with an innate enmity and cause him to be vexed with Himself from afar; He would not endow man’s spirit with a hidden enmity, which would be altogether contrary to m..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Aynı kullanıcının aradaki diğer 47 değişikliği gösterilmiyor)
567. satır: 567. satır:
The act of creation apparent in beings is such that it demonstrates it proceeds from a power and will which sees and knows most things, the whole universe even, in each thing particularly if it is animate, and which recognizes and secures the animate creature’s relationship with the universe; it thus demonstrates that it cannot be the act of causes, which are material and are not all-encompassing. Through the meaning of Self-Subsistence, a particular creative act bears a mighty meaning that points to its being directly the act of the Creator of the universe.
The act of creation apparent in beings is such that it demonstrates it proceeds from a power and will which sees and knows most things, the whole universe even, in each thing particularly if it is animate, and which recognizes and secures the animate creature’s relationship with the universe; it thus demonstrates that it cannot be the act of causes, which are material and are not all-encompassing. Through the meaning of Self-Subsistence, a particular creative act bears a mighty meaning that points to its being directly the act of the Creator of the universe.


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, an act pertaining to the creation of a bee demonstrates that it is peculiar to the Creator of the universe in two respects.
Evet, mesela bir arının icadına teveccüh eden bir fiil, iki cihetle Hâlık-ı kâinat’a hususiyetini gösteriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''First Respect:''' The fact that all the other bees throughout the world resembling that particular bee manifest the same act at the same time demonstrates that  the particular and individual act is the tip of a comprehensive act which embraces the face of the earth. In which case, whoever the author and owner of that vast act is, he must be the author of the particular act.
'''Birincisi:''' O arının bütün emsalinin bütün zeminde, aynı zamanda aynı fiile mazhariyetleri gösteriyor ki bu cüz’î ve hususi fiil ise ihatalı rûy-i zemini kaplamış bir fiilin bir ucudur. Öyle ise o büyük fiilin fâili ve o fiilin sahibi kim ise o cüz’î fiil dahi onundur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Second Respect:''' In order to be the author of the action directed towards the creation of the bee in question, a power and will are necessary that are vast enough to know and secure  the conditions for the life of the bee, and its members,  and its relationship with the universe. Therefore, the one who performs the particular action can only perform it thus perfectly by having authority over most of the universe.
'''İkinci cihet:''' Bu hazır arının hilkatine teveccüh eden fiilin fâili olmak için, o arının şerait-i hayatiyesini ve cihazatını ve kâinatla münasebatını temin edecek ve bilecek kadar pek büyük bir iktidar ve ihtiyar lâzım geldiğinden o cüz’î fiili yapan zatın, ekser kâinata hükmü geçmekle ancak o fiili öyle mükemmel yapabilir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Hence the most particular and insignificant action demonstrates in two respects that it is peculiar to the Creator of all things.
Demek en cüz’î fiil, iki cihetle Hâlık-ı külli şey’e has olduğunu gösterir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The most remarkable and surprising thing is this: the Necessarily Existent One possesses  necessity, which is the firmest level of existence; absolute isolation from matter, which is  the most immutable degree of existence; absolute freedom from space, which is the state of existence furthest from cessation; and unity, which is the soundest quality of existence and the one remotest from change and non-existence. And  yet they attribute pre-eternity and  everlastingness, which are the Necessarily Existent One’s most particular qualities and are necessary and essential to Him, to things like ether and particles, which are matter that is material, unbounded and numerous, is the least  stable  level of existence  and the least tangible,  the  most changing  and the most varying and the most dispersed through space; they ascribe pre-eternity to them and fancy them to be pre-eternal; and some of them even suppose that it is out of them that the  divine works arise. It has been demonstrated through cogent arguments in many places in the Risale-i Nur how contrary to truth and reality, how unreasonable and absurd, is this idea.
En ziyade cây-ı dikkat ve cây-ı hayret şudur ki: Vücudun en kuvvetli mertebesi olan “vücub”un ve vücudun en sebatlı derecesi olan “maddeden tecerrüd”ün ve vücudun zevalden en uzak tavrı olan “mekândan münezzehiyet”in ve vücudun en sağlam ve tagayyürden ve ademden en mukaddes sıfatı olan “vahdet”in sahibi olan Zat-ı Vâcibü’l-vücud’un en has hâssası ve lâzım-ı zatîsi olan ezeliyeti ve sermediyeti; vücudun en zayıf mertebesi ve en incecik derecesi ve en mütegayyir, mütehavvil tavrı ve en ziyade mekâna yayılmış olan hadsiz kesretli bir maddî madde olan esîr ve zerrat gibi şeylere vermek ve onlara ezeliyet isnad etmek ve onları ezelî tasavvur etmek ve kısmen âsâr-ı İlahiyenin onlardan neş’et ettiğini tevehhüm etmek, ne kadar hilaf-ı hakikat ve vakıa muhalif ve akıldan uzak ve bâtıl bir fikir olduğu, Risale-i Nur’un müteaddid cüzlerinde kat’î bürhanlarla gösterilmiştir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="İkinci_Şuâ"></span>
=== İkinci Şuâ ===
===SECOND RAY===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
This consists of two matters.
İki meseledir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''First Matter:'''
'''Birinci Mesele:''' İsm-i Kayyum’un bir cilve-i a’zamına işaret eden لَا تَا۟خُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَو۟مٌ ۝ مَا مِن۟ دَٓابَّةٍ اِلَّا هُوَ اٰخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا ۝ لَهُ مَقَالٖيدُ السَّمٰوَاتِ وَ ال۟اَر۟ضِ gibi âyetlerin işaret ettiği hakikat-i a’zamın bir vechi şudur ki:
Neither sleep overcomes Him nor slumber.(2:255) * There is not a moving creature but He has grasp of its forelock.(11:56) * To Him belong the keys of the heavens and the earth.(39:63; 42:12) These verses point to a greatest manifestation of the name Self-Subsistent. One aspect of the mighty truth that these and verses like them indicate is as follows:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The existence, continuance, and perpetuation of the  heavenly  bodies  in  the universe  are tied to the mystery of Self-Subsistence. If the manifestation of Self- Subsistence were to avert its face for a moment, millions of globes, some of them a thousand times larger than the earth, would be scattered into the infinite void of space, and colliding with one another would crash into nothingness.
Şu kâinattaki ecram-ı semaviyenin kıyamları, devamları, bekaları sırr-ı kayyumiyetle bağlıdır. Eğer o cilve-i kayyumiyet bir dakikada yüzünü çevirse bir kısmı küre-i arzdan bin defa büyük milyonlarla küreler, feza-yı gayr-ı mütenahî boşluğunda dağılacak, birbirine çarpacak, ademe dökülecekler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, the power of the Self-Subsistence of the One who keeps thousands of stately palaces in place in perfect order and makes them travel like aircraft through space is  measured through the stability, order, and continuance of those palaces in space. So too a measure of the greatest manifestation of the name Self-Subsistent are the facts that the  All-Glorious and Self-Subsistent One bestows on the innumerable heavenly bodies within ethereal matter a stability, permanence, and continuance within the utmost order and  balance through the mystery of Self-Subsistence; and together with upholding without prop or support in the void  millions of mighty globes, some a thousand and some even a million times larger than the earth, entrusts them all with duties and causes them to submit in perfect obedience like a majestic army to the decrees proceeding from the command of “‘Be!’ and it is.” The particles of all beings also exist, like the stars, through the mystery of Self-Subsistence, and are permanent and continue through it.
Nasıl ki mesela, havada –tayyareler yerinde– binler muhteşem kasırları kemal-i intizamla durdurup seyahat ettiren bir zatın kayyumiyet iktidarı, o havadaki sarayların sebat ve nizam ve devamları ile ölçülür. Öyle de o Zat-ı Kayyum-u Zülcelal’in madde-i esîriye içinde hadsiz ecram-ı semaviyeye nihayet derecede intizam ve mizan içinde sırr-ı kayyumiyetle bir kıyam, bir beka, bir devam vererek, bazısı küre-i arzdan bin ve bir kısmı bir milyon defa büyük milyonlarla azîm küreleri direksiz, istinadsız, boşlukta durdurmakla beraber, her birini bir vazife ile tavzif edip gayet muhteşem bir ordu şeklinde “Emr-i kün feyekûn”den gelen fermanlara kemal-i inkıyadla itaat ettirmesi, ism-i Kayyum’un a’zamî cilvesine bir ölçü olduğu gibi, her bir mevcudun zerreleri dahi yıldızlar gibi sırr-ı kayyumiyetle kaim ve o sır ile beka ve devam ediyorlar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The particles in an animate creature’s body do not disperse but are assembled in groups and systems peculiar to each limb, and without scattering, preserve their position within the storms of the elements, which flow like floods,  and  remain regular and  in order. Since this self-evidently does not occur through themselves but through the mystery of Self-Subsistence, and since each body is like a well-ordered regiment and each species like a regular army, these particles proclaim the mystery of Self-Subsistence with innumerable tongues in the same way that the continuance  and motion of animate creatures and their assemblages on the earth and that of the stars in the world of space proclaim it.
Evet, bir zîhayatın cesedindeki zerrelerin her bir azaya mahsus bir heyet ile küme küme toplanıp dağılmadıkları ve sel gibi akan unsurların fırtınaları içinde vaziyetlerini muhafaza edip dağılmamaları ve muntazaman durmaları, bilbedahe kendi kendilerinden olmayıp belki sırr-ı kayyumiyetle olduğundan; her bir ceset muntazam bir tabur, her bir nevi muntazam bir ordu hükmünde olarak bütün zîhayat ve mürekkebatın zemin yüzünde ve yıldızların feza âleminde durmaları ve gezmeleri gibi, bu zerreler dahi hadsiz dilleriyle sırr-ı kayyumiyeti ilan ederler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Second Matter:''' This station requires that some of the benefits and instances of wisdom in things connected with the mystery of Self-Subsistence are pointed out.
'''İkinci Mesele:''' Eşyanın sırr-ı kayyumiyetle münasebettar faydalarının ve hikmetlerinin bir kısmına işaret etmeyi, bu makam iktiza ediyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The wisdom in the existence of things, and the aims of their natures, the benefits in their creation, and the results of their lives are of three sorts.
Evet, her şeyin hikmet-i vücudu ve gaye-i fıtratı ve faide-i hilkati ve netice-i hayatı üçer nevidir:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The First Sort''' looks to each thing itself and to man and to man’s affairs.
'''Birinci nevi,''' kendine ve insana ve insanın maslahatlarına bakar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The Second Sort''' is more important. It is the meanings of all things being set out for innumerable readers, for each is a sign, a missive, a book, an ode for conscious beings to study, an indication making  known the manifestation of the Glorious Creator’s names.
'''İkinci nevi,''' daha mühimdir ki her şey, umum zîşuur mütalaa edebilecek ve Fâtır-ı Zülcelal’in cilve-i esmasını bildirecek birer âyet, birer mektup, birer kitap, birer kaside hükmünde olarak manalarını hadsiz okuyucularına ifade etmesidir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The Third Sort:''' This concerns the Glorious Maker and looks to Him. While one of the benefits and results of things look to the things themselves, countless look to the Glorious Maker. For the Glorious Maker beholds the wonders of His art Himself, He observes the manifestation of His names in the beings which He Himself has fashioned. In regard to this mighty third sort, it is sufficient if beings live only for a second.
'''Üçüncü nevi''' ise Sâni’-i Zülcelal’e aittir, ona bakar. Her şeyin faydası ve neticesi kendine bakan bir ise Sâni’-i Zülcelal’e bakan yüzlerdir ki Sâni’-i Zülcelal kendi acayib-i sanatını kendisi temaşa eder; kendi cilve-i esmasına, kendi masnuatında bakar. Bu a’zamî üçüncü nevide, bir saniye kadar yaşamak kâfidir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Another mystery of Self-Subsistence that requires the existence of all things will be explained in the Third Ray.
Hem her şeyin vücudunu iktiza eden bir sırr-ı kayyumiyet var ki Üçüncü Şuâ’da izah edilecek.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
At one time I was investigating the talisman of the  universe and riddle of creation, which lies in its being a manifestation, together with the instances of wisdom and benefits in beings, and I asked: “I wonder why these things display themselves in this way, then swiftly vanish and are lost? I look at their individual features; they have been attired, decked out and adorned in an orderly, purposeful fashion and sent to this display and exhibition. But then they disappear in a day or two, and some of them within a few minutes; uselessly and in vain they vanish. What is the purpose in their being seen by us for this brief time?” I was most curious.Then, through divine favour, I discovered an important instance of wisdom in the fact that beings, in particular animate beings, come into the place of instruction that is this  world. It  was  as  follows:
Bir zaman tılsım-ı kâinat ve muamma-yı hilkat cilvesiyle mevcudatın hikmetlerine ve faydalarına baktım, dedim: “Acaba bu eşya neden böyle kendini gösteriyorlar, çabuk kaybolup gidiyorlar?” Onların şahsına bakıyorum; muntazam, hikmetli giyinmiş, giydirilmiş, süslendirilmiş, sergiye temaşagâha gönderilmiş. Halbuki bir iki günde, belki bir kısmı birkaç dakikada kaybolup faydasız boşu boşuna gidiyorlar. Bu kısa zamanda bize görünmelerinden maksat nedir, diye çok merak ediyordum. O zaman mevcudatın, hususan zîhayatın dünya dershanesine gelmelerinin mühim bir hikmetini lütf-u İlahî ile buldum. O da şudur:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
each being, and especially if it is animate, is an extremely meaningful word, missive, dominical ode and divine proclamation. After it has been studied by intelligent beings and has stated its  meaning to innumerable readers, its corporeal form, which is like a letter or a word, disappears.
Her şey, hususan zîhayat, gayet manidar bir kelime, bir mektup, bir kaside-i Rabbanîdir, bir ilanname-i İlahîdir. Umum zîşuurun mütalaasına mazhar olduktan ve hadsiz mütalaacılara manasını ifade ettikten sonra, lafzı ve hurufu hükmündeki suret-i cismaniyesi kaybolur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For about a year this instance of wisdom was sufficient for me. Then the truly wonderful and subtle miracles of art to be found in creatures, in particular in animate beings, were disclosed. I understood that these subtleties of art which are so fine and wonderful are not only to set forth meanings for the gazes of intelligent beings. For although innumerable  such creatures may study each being, their studying is both limited, and not all of them will be able to penetrate all the subtleties of art in those animate beings. That is to say, the most important result of the creation of animate beings and the most significant purpose of their natures is to present to the Pre-Eternal Self-Subsistent One’s own gaze the marvels of His art  and the compassionate gifts and bounties He has bestowed.
Bir sene kadar bu hikmet bana kâfi geldi. Bir sene sonra masnuatta ve bilhassa zîhayatlarda bulunan çok hârika ve pek ince sanatın mu’cizeleri inkişaf etti. Anladım ki bu çok ince ve çok hârika olan dekaik-ı sanat, yalnız zîşuurların nazarlarına ifade-i mana için değildir. Gerçi her bir mevcudu, hadsiz zîşuurlar mütalaa edebilir. Fakat hem onların mütalaası mahduddur hem de herkes o zîhayatın bütün dekaik-ı sanatına nüfuz edemezler. Demek zîhayatların en mühim netice-i hilkati ve en büyük gaye-i fıtratı, Zat-ı Kayyum-u Ezelî’nin kendi nazarına, kendi acayib-i sanatını ve verdiği rahîmane hediyelerini ve ihsanlarını arz etmektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
As for this purpose, it satisfied me for a long time and from it I understood the following: the  wisdom  and  purpose of creation, which is to present  the  endless subtleties of art in beings, particularly in animate beings, to the gaze of the Pre- Eternally  Self-Subsistent One, that is, for He Himself to behold His own art, was sufficient for that vast outlay.
Bu gaye ise çok zaman bana kanaat verdi ve ondan anladım ki her mevcudda, hususan zîhayatlarda hadsiz dekaik-ı sanat bulunması, Zat-ı Kayyum-u Ezelî’nin nazarına arz etmek, yani Zat-ı Kayyum-u Ezelî kendi sanatını kendisi temaşa etmek olan hikmet-i hilkat, o büyük masarife kâfi geliyordu. Bir zaman sonra gördüm ki mevcudatın şahıslarında ve suretlerindeki dekaik-ı sanat devam etmiyor; gayet süratle tazeleniyor, tebeddül ediyor; nihayetsiz bir faaliyet ve bir hallakıyet içinde tahavvül ediyorlar. Bu hallakıyet ve bu faaliyetin hikmeti elbette o faaliyet derecesinde büyük olmak lâzım geliyor, diye tefekküre başladım. Bu defa mezkûr iki hikmet kâfi gelmemeye başladılar, noksan kaldılar. Gayet merak ile ayrı bir hikmeti aramaya ve taharriye başladım. Bir zaman sonra, lillahi’l-hamd Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyan’ın feyzi ile sırr-ı kayyumiyet noktasında azîm hadsiz bir hikmet, bir gaye göründü. Ve onun ile “tılsım-ı kâinat” ve “muamma-yı hilkat” tabir edilen bir sırr-ı İlahî anlaşıldı. (Yirmi Dördüncü Mektup’ta tafsilen beyan edildiğinden burada yalnız icmalen iki üç noktasını Üçüncü Şuâ’da zikredeceğiz.)
Some time later I realized that the subtleties of art in the individual features and forms of  beings did not continue; they were being renewed and were undergoing change at great  speed; they were being transformed within an endless activity and creativity. I started to  ponder over it, saying: “The wisdom in this creativity and activity  must  necessarily  be  as  extensive as the  activity  itself.”  Then, the  two instances of wisdom mentioned  above began  to  seem  insufficient; they lacked something. With extreme curiosity I began to search and seek for a further purpose and instance of wisdom. All praise be to God, through  the  effulgence of the Qur’an of Miraculous Exposition, after some time a vast, limitless wisdom and purpose became apparent at the level of the mystery of Self-Subsistence. And through it, the divine mystery called  the  talisman of the universe and riddle  of  creation  was  understood. It  is explained  in detail in the Twenty-Fourth Letter, so here in the Third Ray we shall briefly mention only two or three points.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Look from this point to the manifestation of the mystery of Self-Subsistence: it has  plucked all beings out of non-existence, and according to the meaning of the verse, It is God who has raised the heavens without any supports that you can see,(13:2) has caused each one of them to remain in infinite space. It has bestowed stability and permanence on them, and caused them all to display the manifestation of the myster y of Self-Subsistence. If not for this support, nothing at all could continue to exist of its own accord. Everything would topple over into the infinite void and tumble into non- existence.
Evet, sırr-ı kayyumiyetin cilvesine bu noktadan bakınız ki bütün mevcudatı ademden çıkarıp her birisini bu nihayetsiz fezada رَفَعَ السَّمَاءَ بِغَي۟رِ عَمَدٍ تَرَو۟نَهَا sırrıyla durdurup kıyam ve beka verip umumunu böyle sırr-ı kayyumiyetin tecellisine mazhar eyliyor. Eğer bu nokta-i istinad olmazsa hiçbir şey kendi başıyla durmaz. Hadsiz bir boşlukta yuvarlanıp ademe sukut edecek.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Furthermore, just as all beings rely on the All-Glorious Self-Subsistent One for their existence, stability, and permanence, they continue in existence through Him, so according to the meaning of the verse, And to Him goes back every affair,(11:123) the tips of thousands of chains or lines in the states and conditions of beings are fastened to the mystery of Self-Subsistence, which, if the comparison is not mistaken, is like the centre or central pole of telephone and telegraph lines. If they did not rely on that luminous point of support, thousands of unending sequences of causes would be necessary, which according to scholars is an impossible and false notion; in fact, there would have to be as many of these absurd unending sequences of causes as there are beings. For example, one thing – protection or light or existence or sustenance, for instance – in one respect relies on the next thing, and that on the next, and that on the next, until finally since it cannot be infinite, it has to come to an end. Thus, the end of all such lines and  sequences lies in the  mystery of Self- Subsistence. But when this mystery has been understood, the links and the meaning of each thing relying on the next in those imaginary sequences do not remain, they disappear and everything is seen to look directly to the mystery of Self-Subsistence.
Hem nasıl ki bütün mevcudat, vücudları ve kıyamları ve bekaları cihetinde Kayyum-u Zülcelal’e dayanıyorlar; kıyamları onunladır. Öyle de mevcudatın keyfiyat ve ahvalinde binler silsilelerin; (temsilde hata olmasın) telefon, telgraf silsilelerinin merkezi ve santral direği hükmünde olan sırr-ı kayyumiyette وَ اِلَي۟هِ يُر۟جَعُ ال۟اَم۟رُ كُلُّهُ sırrıyla uçları bağlıdır. Eğer o nurani nokta-i istinada dayanmazlarsa ehl-i akılca muhal ve bâtıl olan binler devirler ve teselsüller lâzım gelecek; belki mevcudat adedince bâtıl olan devirler ve teselsüller lâzım gelir. Mesela, bu şey (hıfz veya nur veya vücud veya rızık gibi) bir cihette buna dayanır, bu da ötekine, o da ona... Gitgide herhalde nihayetsiz olamaz, bir nihayeti bulunacak. İşte, bütün böyle silsilelerin müntehaları, elbette sırr-ı kayyumiyettir. Sırr-ı kayyumiyet anlaşıldıktan sonra o mevhum silsilelerde birbirine dayanmak rabıtası ve manası kalmaz, kalkar; her şey doğrudan doğruya sırr-ı kayyumiyete bakar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Üçüncü_Şuâ"></span>
=== Üçüncü Şuâ ===
===THIRD RAY===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
By means of one or two introductory points, we shall point out to a small degree the disclosure of the  mystery of Self-Subsistence within divine creativity  and dominical activity, which verses like the following allude to: Every day He manifests Himself in yet another way.(55:29)* A sovereign doer of whatever He wills.(11:107)* He creates whatever he wishes.(30:34, etc.)* In Whose hand is the dominion of all things.(36:83)* So look to the signs of God’s mercy, how He restores the earth to life after its death.(30:50)
كُلَّ يَو۟مٍ هُوَ فٖى شَا۟نٍ ۝ فَعَّالٌ لِمَا يُرٖيدُ ۝ يَخ۟لُقُ مَا يَشَٓاءُ ۝ بِيَدِهٖ مَلَكُوتُ كُلِّ شَى۟ءٍ ۝ فَان۟ظُر۟ اِلٰٓى اٰثَارِ رَح۟مَتِ اللّٰهِ كَي۟فَ يُح۟يِى ال۟اَر۟ضَ بَع۟دَ مَو۟تِهَا gibi âyetlerin işaret ettikleri hallakıyet-i İlahiye ve faaliyet-i Rabbaniye içindeki sırr-ı kayyumiyetin bir derece inkişafına, bir iki mukaddime ile işaret edeceğiz.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The First:''' When we look at the universe, we see that one group of creatures, which are tossed around in the flood of time and follow on one after the other convoy after convoy, come for a second and then immediately vanish. Another group comes for a minute and then passes on. One species stops by in the Manifest Word for an hour, then enters the World of the Unseen. Some of them come and alight in the Manifest World for a day, some of them for a year, some for a century, and some for an age; they perform their duties and then depart. This astonishing travelling and passage of beings and flow and flux of creatures is  driven and directed with such order, balance and  wisdom, and the one who commands them and those convoys does so with such insight, purpose and planning that even if all minds were to unite and become one mind, it would be unable to comprehend the essence of this wise direction; it would be unable to find any fault in it and so could not criticize it.
'''Birincisi:''' Şu kâinata baktığımız vakit görüyoruz ki zaman seylinde mütemadiyen çalkanan ve kafile kafile arkasından gelip geçen mahlukatın bir kısmı, bir saniyede gelir, der-akab kaybolur. Bir taifesi, bir dakikada gelir, geçer. Bir nev’i, bir saat âlem-i şehadete uğrar, âlem-i gayba girer. Bir kısmı bir günde, bir kısmı bir senede, bir kısmı bir asırda, bir kısmı da asırlarda bu âlem-i şehadete gelip konup vazife görüp gidiyorlar. Bu hayret verici seyahat ve seyeran-ı mevcudat ve sefer ve seyelan-ı mahlukat öyle bir intizam ve mizan ve hikmetle sevk ve idare edilir ve onlara ve o kafilelere kumandanlık eden öyle basîrane, hakîmane, müdebbirane kumandanlık ediyor ki bütün akıllar faraza ittihat edip bir tek akıl olsa o hakîmane idarenin künhüne yetişemez ve kusur bulup tenkit edemez.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, within this dominical activity, not allowing any of those pleasing creatures that it loves, especially animate  creatures, to  open their eyes, the pen of divine determining and decree despatches them to the World of the Unseen; not permitting them even  to  draw  a breath,  it  discharges  them  from  the  life  of  this  world. It continuously fills  the  guesthouse  of the world and empties it without the guests’ consent. Making the globe of the earth like a slate for writing and erasing, through the manifestation of He grants life and deals death,(2:258) the pen of divine determining and decree ceaselessly inscribes writings on it, and renews and replaces them.
İşte bu hallakıyet-i Rabbaniyenin içinde o sevimli ve sevdiği masnuatın hususan zîhayatların hiçbirine göz açtırmayarak âlem-i gayba gönderiyor, hiçbirine nefes aldırmayarak dünyadaki hayattan terhis ediyor, mütemadiyen bu misafirhane-i âlemi doldurup misafirlerin rızası olmayarak boşaltıyor; kalem-i kaza ve kader, küre-i arzı yazar bozar tahtası gibi yaparak يُح۟يٖى وَ يُمٖيتُ cilveleriyle mütemadiyen küre-i arzda yazılarını yazar ve o yazıları tazelendirir, tebdil eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
One meaning of the wisdom in this dominical activity and divine creativity and a fundamental requirement and a motive cause of them is a limitless, endless instance of wisdom that may be divided into three important branches.
İşte bu faaliyet-i Rabbaniyenin ve bu hallakıyet-i İlahiyenin bir sırr-ı hikmeti ve esaslı bir muktezîsi ve bir sebeb-i dâîsi, '''üç mühim şubeye''' ayrılan hadsiz, nihayetsiz bir hikmettir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The First Branch of that wisdom is this:''' Every  sort of activity, whether particular or universal, yields pleasure. There is a pleasure in all activity. Indeed, activity is pure pleasure. Yes, activity is the manifestation of existence, which is pure pleasure and is the  shaking off and becoming distant from non-existence, which is pure suffering.
'''O hikmetin birinci şubesi şudur ki:''' Faaliyetin her nev’i cüz’î olsun, küllî olsun bir lezzet verir. Belki her faaliyette bir lezzet var. Belki faaliyet ayn-ı lezzettir. Belki '''faaliyet, ayn-ı lezzet olan vücudun tezahürüdür ve ayn-ı elem olan ademden tebâud ile silkinmesidir.'''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Everyone with ability follows with pleasure the unfolding of his ability through activity. The revealing of innate talents through activity arises from a pleasure and results in a pleasure. Everyone who possesses some perfections follows with pleasure their disclosure through activity. Since there is present in every activity a perfection and pleasure which is thus loved and sought after, and activity too is a perfection; and since there are apparent in the world of  animate creatures the manifestations of a boundless love and infinite compassion which arise  from a perpetual and pre-eternal life; those manifestations show that as the requirement of that eternal Life which is fitting for the necessary existence of the One who thus loves and is compassionate and makes Himself loved, and is worthy of His holiness, there are – if the terms are not mistaken – at the utmost level such sacred qualities in that Most Pure and Holy Life  as  divine passion, hallowed love, and sheer pleasure. And it is these qualities  that  continuously renew, agitate, and  change  the universe through endless activity and infinite creativity.
Evet, her kabiliyet sahibi, bir faaliyetle kabiliyetinin inkişafını lezzetle takip eder. Her bir istidadın faaliyetle tezahür etmesi, bir lezzetten gelir ve bir lezzeti netice verir. Her bir kemal sahibi, faaliyetle kemalâtının tezahürünü lezzetle takip eder. Madem her bir faaliyette böyle sevilir, istenilir bir kemal, bir lezzet vardır ve faaliyet dahi bir kemaldir ve madem zîhayat âleminde daimî ve ezelî bir hayattan neş’et eden hadsiz bir muhabbetin, nihayetsiz bir merhametin cilveleri görünüyor ve o cilveler gösteriyor ki kendini böyle sevdiren ve seven ve şefkat edip lütuflarda bulunan zatın kudsiyetine lâyık ve vücub-u vücuduna münasip o hayat-ı sermediyenin muktezası olarak hadsiz derecede (tabirde hata olmasın) bir '''aşk-ı lahutî''', bir '''muhabbet-i kudsiye''', bir '''lezzet-i mukaddese''' gibi şuunat-ı kudsiye o Hayat-ı Akdes’te var ki o şuunat böyle hadsiz faaliyetle ve nihayetsiz bir hallakıyetle kâinatı daima tazelendiriyor, çalkalandırıyor, değiştiriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The Second Branch of the wisdom in the limitless divine activity which looks to the mystery of Self-Subsistence: This looks to the divine names. It is well-known that everyone  who possesses beauty wants to both see and display his beauty; that everyone who possesses some skills desires and loves to attract attention to his skills by exhibiting and  proclaiming  them; he desires and loves his skill, which  is  a beautiful truth and meaning that has remained concealed, to be revealed and to find ardent admirers.
'''Sırr-ı kayyumiyete bakan hadsiz faaliyet-i İlahiyedeki hikmetin ikinci şubesi:''' Esma-i İlahiyeye bakar. Malûmdur ki her bir cemal sahibi, kendi cemalini görmek ve göstermek ister; her bir hüner sahibi, kendi hünerini teşhir ve ilan etmekle nazar-ı dikkati celbetmek ister ve sever. Ve hüneri gizli kalmış bir güzel hakikat ve güzel bir mana, meydana çıkmak ve müşterileri bulmak ister ve sever. Madem bu esaslı kaideler, her şeyde derecesine göre cereyan ediyor; elbette Cemil-i Mutlak olan Zat-ı Kayyum-u Zülcelal’in bin bir esma-i hüsnasından her bir ismin, kâinatın şehadetiyle ve cilvelerinin delâletiyle ve nakışlarının işaretiyle, her birisinin her bir mertebesinde hakiki bir hüsün, hakiki bir kemal, hakiki bir cemal ve gayet güzel bir hakikat, belki her bir ismin her bir mertebesinde hadsiz enva-ı hüsünle hadsiz hakaik-i cemile vardır.
These fundamental rules are in force in all things according to the degree of each. According to the testimony of the universe and the evidence of the manifestations and embroideries of the thousand and one most beautiful names of the All-Glorious Self- Subsistent One, who possesses absolute beauty, there are in every degree of each of those names a true loveliness, a true perfection, a true beauty and a most exquisite truth. Indeed, in every degree  there  are  endless  different  sorts of  loveliness  and innumerable beautiful truths.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Since the beings of the universe are mirrors reflecting the sacred beauties of those names and the tableaux displaying their beautiful embroideries and the pages setting forth their beautiful truths, those constant  and eternal names will entirely and unceasingly  renew and change the universe  through their manifestations  as a consequence of that sacred divine love and due to the mystery of Self-Subsistence. In this way they  will  display  their endless manifestations and infinite, meaningful embroideries and books both to the  witnessing gaze of the All-Glorious Self- Subsistent One, whom they signify, and to the studying gaze of uncountable numbers of intelligent creatures and creatures endowed with spirits, and will display countless tableaux out of a finite and limited thing and numerous  individuals out of a single individual and multiple truths out of a single truth.
Madem bu esmanın kudsî cemallerini irae eden âyineleri ve güzel nakışlarını gösteren levhaları ve güzel hakikatlerini ifade eden sahifeleri, bu mevcudattır ve bu kâinattır. Elbette o daimî ve bâki esma, hadsiz cilvelerini ve nihayetsiz manidar nakışlarını ve kitaplarını; hem müsemmaları olan Zat-ı Kayyum-u Zülcelal’in nazar-ı müşahedesine, hem hadd ü hesaba gelmeyen zîruh ve zîşuur mahlukatın nazar-ı mütalaasına göstermek ve nihayetli mahdud bir şeyden nihayetsiz levhaları ve bir tek şahıstan pek çok şahısları ve bir hakikatten pek kesretli hakikatleri göstermek için o aşk-ı mukaddes-i İlahîye istinaden ve o sırr-ı kayyumiyete binaen, kâinatı umumen ve mütemadiyen cilveleriyle tazelendiriyorlar, değiştiriyorlar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Dördüncü_Şuâ"></span>
=== Dördüncü Şuâ ===
===FOURTH RAY===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The Third Branch of the wisdom in the constant and astonishing activity in the universe:''' Everyone who is compassionate is happy at giving pleasure to others; and everyone who is kind is gratified at making others happy; everyone who is loving is gladdened by pleasing others who are worthy of being pleased; and everyone who is noble-hearted takes pleasure at making others happy; everyone who is just rejoices at upholding justice and at winning the gratitude of those whose rights are vindicated by punishing the deserving; and every skilful craftsman takes pride in exhibiting his work, at its functioning as he hoped it would function, and at its giving the desired results.
'''Kâinattaki hayret-nüma faaliyet-i daimenin hikmetinin üçüncü şubesi şudur ki:''' Her bir merhamet sahibi, başkasını memnun etmekten mesrur olur. Her bir şefkat sahibi, başkasını mesrur etmekten memnun olur. Her bir muhabbet sahibi, sevindirmeye lâyık mahlukları sevindirmekle sevinir. Her bir âlîcenab zat, başkasını mesud etmekle lezzet alır. Her bir âdil zat, ihkak-ı hak etmek ve müstahaklara ceza vermekte hukuk sahiplerini minnettar etmekle keyiflenir. Hüner sahibi her bir sanatkâr, sanatını teşhir etmekle ve sanatının tasavvur ettiği tarzda işlemesiyle ve istediği neticeleri vermesiyle iftihar eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, each of the above-mentioned principles is a fundamental rule which is in force throughout the  universe and the world of mankind. Three examples demonstrating that these rules function in the divine names have been explained in the Third Stopping Place of the Thirty-Second Word. It is appropriate to write a summary of them at this point, so we say the following:
İşte bu mezkûr düsturların her biri birer kaide-i esasiyedir ki kâinatta ve âlem-i insaniyette cereyan ediyorlar. Bu kaidelerin esma-i İlahiyede cereyan ettiklerini gösteren üç misal, Otuz İkinci Söz’ün İkinci Mevkıfı’nda izah edilmiştir. Bir hülâsası bu makamda yazılması münasip olduğundan deriz:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, an extremely kind, generous, munificent, noble-hearted person who embarks the poor and needy on a large ship, gratifies them with banquets and bounties and sails it in the seas around the world, will watch them happily since he is superior to them, take pleasure at  those needy people’s gratitude, rejoice and be pleased at their taking pleasure, and feel proud.
Nasıl ki mesela, gayet merhametli, sehavetli, gayet kerîm âlîcenab bir zat, fıtratındaki âlî seciyelerin muktezasıyla büyük bir seyahat gemisine, çok muhtaç ve fakir insanları bindirip gayet mükemmel ziyafetlerle, ikramlarla o muhtaç fakirleri memnun ederek denizlerde arzın etrafında gezdirir ve kendisi de onların üstünde, onları mesrurane temaşa ederek o muhtaçların minnettarlıklarından lezzet alır ve onların telezzüzlerinden mesrur olur ve onların keyiflerinden sevinir, iftihar eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
If someone who is merely a distribution official takes such pleasure and delight at holding an insignificant banquet, consider the following: the Ever-Living and Self- Subsistent One  embarks all animals and men and countless angels, jinn and spirit beings on the ship of the earth, which is a vessel of that All-Merciful One; He spreads the face of the earth before them  as a dominical table laden with varieties of foods, and with delights and sustenance for all the senses; he causes those needy, thankful, grateful and happy creatures to sail the regions of the universe, and not only makes them happy in this world with all these bounties but also makes the bounties tables in the  unending  banquets in the Paradises of the  Eternal  Realm.  It  is  therefore  the meaning of dominicality alluded to by the divine qualities resulting from the thanks, gratitude, joy and delight of those creatures which look to the Ever-Living and Self- Subsistent  One, which we are powerless and not permitted to express, like holy pleasure, sacred pride, and hallowed delight that necessitate this constant activity and ceaseless creativity.
Madem böyle bir tevziat memuru hükmünde olan bir insan, böyle cüz’î bir ziyafet vermekten bu derece memnun ve mesrur olursa elbette bütün hayvanları ve insanları ve hadsiz melekleri ve cinleri ve ruhları, bir sefine-i Rahmanî olan küre-i arz gemisine bindirerek rûy-i zemini, enva-ı mat’umatla ve bütün duyguların ezvak ve erzakıyla doldurulmuş bir sofra-i Rabbaniye şeklinde onlara açmak ve o muhtaç ve müteşekkir ve minnettar ve mesrur mahlukatını aktar-ı kâinatta seyahat ettirmekle ve bu dünyada bu kadar ikramlarla onları mesrur etmekle beraber, dâr-ı bekada cennetlerinden her birini ziyafet-i daime için birer sofra yapan Zat-ı Hayy-ı Kayyum’a ait olarak o mahlukatın teşekkürlerinden ve minnettarlıklarından ve mesruriyetlerinden ve sevinçlerinden gelen ve tabirinde âciz olduğumuz ve mezun olmadığımız şuunat-ı İlahiyeyi “memnuniyet-i mukaddese” “iftihar-ı kudsî” ve “lezzet-i mukaddese” gibi isimlerle işaret edilen maânî-i rububiyettir ki bu daimî faaliyeti ve mütemadî hallakıyeti iktiza eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
And for example, if a skilful craftsman builds a gramophone that requires no records and it plays just as he wishes, how proud and delighted he will be; he will say to himself: “What wonders God willed!” Seeing that an insignificant piece of art in which there is no true creation engenders a feeling of such pride and pleasure in the craftsman’s spirit, then consider the following: The All-Wise Maker creates the totality of the universe as a divine orchestra and wondrous  workshop which strikes up and gives forth countless sorts of songs and hymns praises and glorification; He displays all the species, all the worlds, in the universe through a different craft and different miracles of art; and not only does He fashion many machines in the heads of animate creatures, each like a gramophone, camera or telegraph, He also fashions in  the heads of human beings, both a gramophone without records, a camera without a film, a telegraph without wires, and a machine twenty times more wonderful. It is  therefore meanings like sacred pride and holy pleasure  and the exalted qualities of this sort  which proceed  from dominicality and arise from creating such machines, and  their functioning in the required way and producing the desired results that necessitate this unceasing activity.
Hem mesela, bir mahir sanatkâr, plaksız bir fonoğraf yapsa o fonoğraf istediği gibi konuşsa, işlese sanatkârı ne kadar müftehir olur, mütelezziz olur; kendi kendine “Mâşâallah” der. Madem icadsız ve surî bir küçük sanat, sanatkârının ruhunda bu derece bir iftihar, bir memnuniyet hissi uyandırırsa elbette bu mevcudatın Sâni’-i Hakîm’i, kâinatın mecmuunu, hadsiz nağmelerin envaıyla sadâ veren ve ses verip tesbih eden ve zikredip konuşan bir musikî-i İlahiye ve bir fabrika-i acibe yapmakla beraber, kâinatın her bir nevini, her bir âlemini ayrı bir sanatla ve ayrı sanat mu’cizeleriyle göstererek zîhayatların kafalarında birer fonoğraf, birer fotoğraf, birer telgraf gibi çok makineleri, hattâ en küçük bir kafada dahi yapmakla beraber her bir insan kafasına, değil yalnız plaksız fonoğraf, birer âyinesiz fotoğraf, bir telsiz telgraf, belki bunlardan yirmi defa daha hârika, her insanın kafasında öyle bir makineyi yapmaktan ve istediği tarzda işleyip neticeleri vermekten gelen iftihar-ı kudsî ve memnuniyet-i mukaddese gibi manaları ve rububiyetin bu nevinden olan ulvi şuunatı, elbette ve herhalde bu faaliyet-i daimeyi istilzam eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
And for example, a just ruler takes pleasure and is gratified and feels proud at taking the part of the oppressed against tyrants in order to uphold justice, at protecting the poor against the wrongdoing of the powerful, and at giving to everyone his due. Since this is a fundamental rule of rulership and justice, consider the following: The Ever-Living  and  Self-Subsistent  One, who is the All-Wise  Ruler  and  is Absolutely Just, bestows on creatures and especially on animate ones the necessary conditions for life, which are known as the rights of life; and to preserve their lives, He grants them the necessary abilities and members; and He compassionately protects the weak from the evil of the powerful. Therefore, the dominical qualities and sacred meanings, which we are  powerless to  express, that arise from this and from the execution  of the mystery  of justice, which in this world is total with  regard to establishing  justice for all animate  beings and  partial with  regard to punishing wrongdoers, and especially that arise from the manifestation of supreme justice at the supreme tribunal of the resurrection, necessitate the constant activity in the universe.
Hem mesela, bir hükümdar-ı âdil, ihkak-ı hak için mazlumların hakkını zalimlerden almakla ve fakirleri kavîlerin şerrinden muhafaza etmekle ve herkese müstahak olduğu hakkı vermekle lezzet alması, iftihar etmesi, memnun olması hükümdarlığın ve adaletin bir kaide-i esasiyesi olduğundan elbette Hâkim-i Hakîm, Adl-i Âdil olan Zat-ı Hayy-ı Kayyum’un bütün mahlukatına, hususan zîhayatlara “hukuk-u hayat” tabir edilen şerait-i hayatiyeyi vermekle ve hayatlarını muhafaza için onlara cihazat ihsan etmekle ve zayıfları kavîlerin şerrinden rahîmane himaye etmekle ve umum zîhayatlarda bu dünyada ihkak-ı hak etmek nev’i tamamen ve haksızlara ceza vermek nev’i ise kısmen sırr-ı adaletin icrasından olmakla ve bilhassa mahkeme-i kübra-yı haşirde adalet-i ekberin tecellisinden hasıl olan ve tabirinde âciz olduğumuz şuunat-ı Rabbaniye ve maânî-i kudsiyedir ki kâinatta bu faaliyet-i daimeyi iktiza ediyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, as these three examples show, since each of the most beautiful names give rise to certain sacred divine qualities in this unceasing activity, they require unceasing creativity.
İşte bu üç misal gibi esma-i hüsnanın umumunda, her birisi bu faaliyet-i daimede böyle kudsî bazı şuunat-ı İlahiyeye medar olduklarından hallakıyet-i daimeyi iktiza ederler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
And  since the development, unfolding and  blossoming of abilities and faculties yield a joy, expansiveness and pleasure; and since on the performance and completion of a duty and on being released from it, everyone entrusted with such a duty experiences a feeling of relief  and  gratitude; and since to receive many fruits from a single seed and to gain a hundredfold  profit from a single thing is a most pleasurable trade, then most certainly the One who causes the innumerable abilities of creatures to unfold, after employing the creatures in valuable duties, will discharge them, but to a higher state. That is to say, He raises elements to the level of minerals; minerals to plant life; plants to the level of animal life by means of sustenance; and animals to the high level of human life, which is conscious.
Hem madem her kabiliyet, her bir istidat, inbisat ve inkişaf edip semere vermekle bir ferahlık, bir genişlik, bir lezzet verir. Hem madem her vazifedar, vazifesini yapmak ve bitirmekle, vazifesinden terhisinde büyük bir rahatlık, bir memnuniyet hisseder. Ve madem bir tek tohumdan birçok meyveleri almak ve bir dirhemden yüz dirhem kâr kazanmak, sahiplerine çok sevinçli bir halettir, bir ticarettir. Elbette bütün mahlukattaki hadsiz istidatları inkişaf ettiren ve bütün mahlukatını kıymettar vazifelerde istihdam ettikten sonra terakkivari terhis ettiren, yani unsurları, madenler mertebesine; madenleri, nebatlar hayatına; nebatları, rızık vasıtasıyla hayvanların derece-i hayatına; ve hayvanları insanların şuurkârane olan yüksek hayatına çıkarıyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
It may be understood then just how important are the sacred meanings and divine dominicality arising from the constant activity and dominical creativity which, on the demise of their external existences, cause all animate creatures to leave behind them multiple existences  taken from them, like their spirits, essences, identities, forms, existences in the Worlds of Similitudes, Knowledge, and the Unseen, the sheaths of their spirits, and astral bodies, all of  which are charged with duties in their places. This is explained in the Twenty-Fourth Letter.
İşte her bir zîhayatın zâhirî bir vücudunun zevaliyle (Yirmi Dördüncü Mektup’ta izah edildiği gibi) ruhu, mahiyeti, hüviyeti, sureti gibi pek çok vücudlarını arkasında bıraktıran ve yerinde vazife başına geçiren faaliyet-i daime ve hallakıyet-i Rabbaniyeden neş’et eden maânî-i kudsiyenin ve rububiyet-i İlahiyenin ne kadar ehemmiyetli oldukları anlaşılır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''A Decisive Answer to an Important Question'''
'''Mühim bir suale kat’î bir cevap'''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
One group of the people of misguidance says that the being who changes and transforms the universe with this constant activity must himself be subject to change and alteration.
Ehl-i dalaletten bir kısmı diyorlar ki: “Kâinatı bir faaliyet-i daime ile tağyir ve tebdil eden zatın, elbette kendisinin de mütegayyir ve mütehavvil olması lâzım gelir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''The Answer:''' God forbid! A hundred thousand times, God forbid! The fact that mirrors on the ground change demonstrates not that the sun in the sky changes, but on the contrary that its manifestations are being renewed. Moreover, change and alteration are impossible in the Most Pure and Holy Essence, who is pre-eternal, post- eternal, sempiternal, in every respect absolutely perfect and absolutely self-sufficient, totally free of, detached from, and beyond matter, space, restriction, and contingency. Change in the universe  points to his lack of change and alteration, not to  His changing. For one who causes constant change and causes numerous things to move must himself be unchanging and not move.For example, if you spin a large number of globes and balls which have each been tied to a piece of string and cause them all to move unceasingly within an order, you have to remain in one place and not change or move, for if you did, it would spoil the order.
Elcevap: Hâşâ yüz bin defa hâşâ! Yerdeki âyinelerin tagayyürü, gökteki güneşin tagayyürünü değil, bilakis cilvelerinin tazelendiğini gösterir. Hem ezelî, ebedî, sermedî, her cihetçe kemal-i mutlakta ve istiğna-yı mutlakta, maddeden mücerred, mekândan, kayıttan, imkândan münezzeh, müberra, muallâ olan bir Zat-ı Akdes’in tagayyürü ve tebeddülü muhaldir. Kâinatın tagayyürü, onun tagayyürüne değil, belki adem-i tagayyürüne ve gayr-ı mütehavvil olduğuna delildir. Çünkü müteaddid şeyleri intizamla daimî tağyir ve tahrik eden bir zat, mütegayyir olmamak ve hareket etmemek lâzım gelir. Mesela, sen çok iplerle bağlı çok gülleleri ve topları çevirdiğin ve daimî intizamla tahrik edip vaziyetler verdiğin vakit, senin yerinde durup tagayyür ve hareket etmemekliğin gerektir. Yoksa o intizamı bozacaksın.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
It is clear that one who causes objects to move within an order must himself not  move, and  one  who  causes  objects  to  change  ceaselessly  must  himself  be unchanging so that these actions may continue in an orderly fashion.
Meşhurdur ki intizamla tahrik eden, hareket etmemek ve devam ile tağyir eden, mütegayyir olmamak gerektir; tâ ki o iş intizamla devam etsin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Secondly:''' Change and alteration arise from createdness, from being renewed in order to be perfected, from need, materiality, and contingency. Since the Most Pure and Holy Essence is both eternal, and in every respect absolutely perfect and absolutely self-sufficient, and totally detached from matter, and necessarily existent, most certainly His changing and altering is not possible; it is impossible.
Sâniyen: Tagayyür ve tebeddül, hudûstan ve tekemmül etmek için tazelenmekten ve ihtiyaçtan ve maddîlikten ve imkândan ileri geliyor. Zat-ı Akdes ise hem kadîm hem her cihetçe kemal-i mutlakta hem istiğna-yı mutlakta hem maddeden mücerred hem Vâcibü’l-vücud olduğundan elbette tagayyür ve tebeddülü muhaldir, mümkün değildir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Beşinci_Şuâ"></span>
=== Beşinci Şuâ ===
===FIFTH RAY===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
are two issues.
İki meseledir:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''F i r s t  M a t t e r'''
'''Birinci Meselesi:''' İsm-i Kayyum’un cilve-i a’zamını görmek istersek hayalimizi bütün kâinatı temaşa edecek; biri, en uzak şeyleri; diğeri, en küçük zerreleri gösterecek iki dürbün yapıp birinci dürbünle bakıyoruz, görüyoruz ki ism-i Kayyum’un cilvesiyle küre-i arzdan bin defa büyük milyonlar küreler, yıldızlar, direksiz olarak havadan daha latîf olan madde-i esîriye içinde kısmen durdurulmuş, kısmen vazife için seyahat ettiriliyor.
If we wish to see the greatest manifestation of the name Self-Subsistent, we shall set up two telescopes in order to observe the whole universe with our imaginations. One of them will show the most distant objects, the other minute particles. So if we look through the first telescope, we see that through the manifestation of the name of Self-Subsistent and without  support, of millions of globes and stars thousands of times larger than the earth, some have been made apparently stationary in the matter known as ether, which is subtler than air, while others have been made to travel apparently as their duty.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then we  look through the second  telescope,  which  is  the  microscope of the imagination, to observe minute particles. Through the mystery of Self-Subsistence, taking up orderly positions  like the stars, the  particles of the bodies of animate creatures on the  earth are all in motion and performing their duties. We see that especially the miniscule agglomerations  forming  the particles known as red corpuscles and white corpuscles in the blood of animate beings, like the planets, move with two orderly motions like Mevlevi dervishes.
Sonra o hayalin hurdebîni olan ikinci dürbünüyle küçük zerratı görecek bir suretle bakıyoruz. O sırr-ı kayyumiyetle zîhayat mahlukat-ı arziyenin her birinin zerrat-ı vücudiyeleri, yıldızlar gibi muntazam bir vaziyet alıp hareket ediyorlar ve vazifeler görüyorlar. Hususan zîhayatın kanındaki “küreyvat-ı hamra ve beyza” tabir ettikleri zerrelerden teşekkül eden küçücük kütleleri, seyyar yıldızlar gibi mevlevîvari iki hareket-i muntazama ile hareket ediyorlar görüyoruz.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
A Summary(*<ref>*This is a brief summary of the six sacred names which bear the greatest name and are the basis and subject of the six main sections of the Thirtieth Flash.</ref>)
'''Bir hülâsatü’l-hülâsa:''' (Hâşiye<ref>'''Hâşiye:''' Otuzuncu Lem’a’nın altı risaleciğinin esası ve mevzuu ve ism-i a’zamın sırrını taşıyan altı mukaddes isimlerin gayet kısa bir hülâsalarıdır.</ref>)
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
A summary is appropriate here in order to examine the sacred light the six names of the greatest name form, blending together like the seven colours in light. It is as follows:
İsm-i a’zamın altı ismi, ziyadaki yedi renk gibi imtizaç ederek teşkil ettikleri ziya-yı kudsiyeye bakmak için bir hülâsanın zikri münasiptir. Şöyle ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Look beyond the greatest manifestation of the name Self-Subsistent which thus upholds  and gives permanence and continuity to all the beings in the universe: the greatest manifestation of the name Ever-Living has set aflame all animate beings with its manifestation. It has illuminated the universe. It gilds all animate beings with its manifestation.
Bütün kâinatın mevcudatını böyle durduran, beka ve kıyam veren ism-i Kayyum’un bu cilve-i a’zamının arkasından bak: İsm-i Hayy’ın cilve-i a’zamı, o bütün mevcudat-ı zîhayatı cilvesiyle şulelendirmiş, kâinatı nurlandırmış, bütün zîhayat mevcudatı cilvesiyle yaldızlıyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Now look again: beyond the name Ever-Living, the greatest manifestation of the name Single confers a unity on the universe with all its elements and parts. It puts a stamp of unity on each being’s forehead. It places a seal of oneness on each being’s face. It causes them to proclaim its manifestation with endless, countless tongues.
Şimdi bak: İsm-i Hayy’ın arkasında ism-i Ferd’in cilve-i a’zamı, bütün kâinatı envaıyla, eczasıyla bir vahdet içine alıyor; her şeyin alnına bir sikke-i vahdet koyuyor; her şeyin yüzüne bir hâtem-i ehadiyet basıyor; nihayetsiz ve hadsiz dillerle cilvesini ilan ettiriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Now consider the greatest manifestation of the name Sapient beyond the name Single: it incorporates in a fruitful order, wise regularity and purposeful harmony appropriate to each all the beings we observe through the two telescopes of the imagination, from stars  to particles, whether universal or particular, from the greatest sphere to the most minute. It adorns and gilds all beings.
Şimdi ism-i Ferd’in arkasından ism-i Hakem’in cilve-i a’zamına bak ki yıldızlardan zerrelere kadar, hayalin iki dürbünüyle temaşa ettiğimiz mevcudatın her birisini, cüz’î olsun, küllî olsun, en büyük daireden en küçük daireye kadar, her birine lâyık ve münasip olarak meyvedar bir nizam ve hikmetli bir intizam ve semeredar bir insicam içine almış, bütün mevcudatı süslendirmiş, yaldızlandırmış.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then look beyond the greatest manifestation of the name Sapient: in regard to its aspect that was examined in the Second Point, through the greatest manifestation of the name All-Just, the universe with all its beings is administered with such balance, equilibrium and  measure within unceasing activity, that if just one of the heavenly bodies were to lose its balance even for a second, that is, if it were to break free of the manifestation of the name All-Just, it would cause chaos among the stars; it would be like Doomsday.
Sonra ism-i Hakem’in cilve-i a’zamı arkasından bak ki ism-i Adl’in cilve-i a’zamıyla (İkinci Nükte’de izah edildiği vechile) bütün kâinatı mevcudatıyla, faaliyet-i daime içinde öyle hayret-engiz mizanlarla, ölçülerle, tartılarla idare eder ki ecram-ı semaviyeden biri, bir saniye de muvazenesini kaybetse yani ism-i Adl’in cilvesi altından çıksa yıldızlar içinde bir herc ü merce, bir kıyamet kopmasına sebebiyet verecek. İşte bütün mevcudatın daire-i a’zamı, Kehkeşan’dan yani Samanyolu tabir edilen mıntıka-i kübradan tut tâ kan içindeki küreyvat-ı hamra ve beyzanın daire-i hareketlerine kadar her bir dairesini, her bir mevcudunu hassas bir mizan, bir ölçü ile biçilmiş bir şekil ve bir vaziyetle baştan başa yıldızlar ordusundan tâ zerreler ordusuna kadar bütün mevcudatın “Emr-i kün feyekûn”den gelen emirlere kemal-i musahhariyetle itaat ettiklerini gösteriyor.
Thus, all beings and all the different realms of beings from the army of the stars to the army of minute particles, that is, from the largest sphere that is the vast belt known as the Milky Way to the sphere of the motion of red and white corpuscles, stand shoulder to shoulder in a manner gauged with the finest balance and measure, so demonstrating that all those beings  are  obedient and totally subjugated to the commands proceeding from the command of “‘Be!’ and it is.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Now look beyond the greatest manifestation of the Name All-Just to the greatest manifestation of the name Most Holy, which was explained in the First Point: the fact that it renders all the beings in the universe so pure, clean, clear, beautiful, adorned and shining demonstrates that it has bestowed on the universe and on all beings the form of beautiful mirrors worthy  of  reflecting the utter essential beauty of the Absolutely Beautiful One and the sheer loveliness of His most beautiful names.
Şimdi ism-i Adl’in cilve-i a’zamı arkasından (Birinci Nükte’de izah edildiği gibi) ism-i Kuddüs’ün cilve-i a’zamına bak ki kâinatın bütün mevcudatını öyle temiz, pâk, safi, güzel, süslü, berrak yapar gösterir ki bütün kâinata ve bütün mevcudata Cemil-i Mutlak’ın hadsiz derecede cemal-i zatîsine lâyık ve nihayetsiz güzel olan esma-i hüsnasına münasip olacak güzel âyineler şeklini vermiştir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''In Short:''' These six names and six lights of the greatest name have enwrapped the universe and all beings in ever-differing, multifarious colours, embroideries and adornment.
'''Elhasıl:''' İsm-i a’zamın bu altı ismi ve altı nuru, kâinatı ve mevcudatı ayrı ayrı güzel renklerde, çeşit çeşit nakışlarda, başka başka ziynetlerde bulunan yaldızlı perdeler içinde mevcudatı sarmıştır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Second Matter of the Fifth Ray'''
'''Beşinci Şuâ’nın İkinci Meselesi:''' Kâinata tecelli eden kayyumiyetin cilvesi, vâhidiyet ve celal noktasında olduğu gibi, kâinatın merkezi ve medarı ve zîşuur meyvesi olan insanda dahi kayyumiyetin cilvesi ehadiyet ve cemal noktasında tezahürü var. Yani nasıl ki kâinat sırr-ı kayyumiyetle kaimdir öyle de ism-i Kayyum’un mazhar-ı ekmeli olan insan ile bir cihette kâinat kıyam bulur; yani kâinatın ekser hikmetleri, maslahatları, gayeleri insana baktığı için güya insandaki cilve-i kayyumiyet, kâinata bir direktir. Evet Zat-ı Hayy-ı Kayyum, bu kâinatta insanı irade etmiş ve kâinatı onun için yaratmış, denilebilir. Çünkü insan, câmiiyet-i tamme ile bütün esma-i İlahiyeyi anlar, zevk eder. Hususan rızıktaki zevk cihetiyle pek çok esma-i hüsnayı anlar. Halbuki melâikeler, onları o zevk ile bilemezler.
Just as the manifestation of Self-Subsistence in the universe is at the level of unity and glory, so in man, who is the centre, pivot, and  conscious fruit of the universe, it is at the level of oneness and beauty. That is to say, just as the universe subsists through the mystery of Self-Subsistence, so it in one respect subsists through man, who is the most complete place of manifestation of the name of Self-Subsistent. For since most of the wisdom, aims, purposes, and benefits in the universe look to man, the manifestation of  Self-Subsistence in him is as though a  support for the universe. It may be said that the Ever-Living and Self-Subsistent One willed man to be in the universe and created it for him. For with the comprehensiveness of his nature, man can understand and take pleasure in all the divine names. He can understand many of names through the pleasure to be found in sustenance in particular. Whereas the angels cannot know them through that pleasure.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Because of this  important comprehensiveness, the  Ever-Living and Self- Subsistent One has given man a stomach and appetite with which He allows him to understand all His names and to taste all the varieties of His bounty, and He has generously laden the table with endless varieties of foods for man’s stomach.
İşte insanın bu ehemmiyetli câmiiyetidir ki: Zat-ı Hayy-ı Kayyum, insana bütün esmasını ihsas etmek ve bütün enva-ı ihsanatını tattırmak için öyle iştihalı bir mide vermiş ki o midenin geniş sofrasını hadsiz enva-ı mat’umatıyla kerîmane doldurmuş.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
He has also made life a stomach, like the physical one, and has spread an extensive table of bounties before the senses, which are like the hands of the stomach of life. With its senses, life offers  a sort  of thanks for  all the  ways  it  benefits  from  the  table of bounties.
Hem bu maddî mide gibi hayatı da bir mide yapmış. O hayat midesine duygular, eller hükmünde gayet geniş bir sofra-i nimet açmış. O hayat ise duyguları vasıtasıyla o sofra-i nimetten her çeşit istifadeler ile teşekküratın her nevini yapar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
After the stomach of life, He has bestowed on man the stomach of humanity, which requires sustenance and bounties in a wider sphere than life. Intelligence, mind, and imagination, the hands of this stomach, benefit from the table of mercy, which is as broad as the heavens and the earth, and give thanks.
Ve bu hayat midesinden sonra bir insaniyet midesini vermiş ki o mide, hayattan daha geniş bir dairede rızık ve nimet ister. Akıl ve fikir ve hayal, o midenin elleri hükmünde, semavat ve zemin genişliğinde, o sofra-i rahmetten istifade edip şükreder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
After the stomach of humanity, He has spread before  man  another  table  of bounties which is infinitely vast. He has made the beliefs of Islam like an immaterial stomach requiring extensive sustenance and has extended its table outside the sphere of contingency and included in it the divine names. With this stomach and the great pleasure of sustenance, man perceives the names of All-Merciful and All-Wise and exclaims:
Ve insaniyet midesinden sonra hadsiz geniş diğer bir sofra-i nimet açmak için İslâmiyet ve iman akidelerini, çok rızık ister bir manevî mide hükmüne getirip onun rızık sofrasının dairesini mümkinat dairesinin haricinde genişletip esma-i İlahiyeyi de içine alır kılmıştır ki o mide ile ism-i Rahman’ı ve ism-i Hakîm’i en büyük bir zevk-i rızkî ile hisseder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
“All praise be to God for His mercifulness and His wisdom!” And so on.Man  is  able  to  benefit  from  limitless  divine  bounties  with  this  vast  immaterial stomach. And there is a further sphere in this stomach, which is the pleasure of divine love.
اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ عَلٰى رَح۟مَانِيَّتِهٖ وَ عَلٰى حَكٖيمِيَّتِهٖ der ve hâkeza bu manevî mide-i kübra ile hadsiz nimet-i İlahiyeden istifade edebilir ve bilhassa o midedeki muhabbet-i İlahiye zevkinin daha başka bir dairesi var.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, the Ever-Living and Self-Subsistent One has made man a centre and pivot of the whole universe; He has spread before him a table of bounties as broad as the universe, and subjugated the universe to him. The reasons for this and for the universe in one respect subsisting through the mystery of Self-Subsistence manifested through man are man’s three important duties:
İşte Zat-ı Hayy-ı Kayyum, insanı bütün kâinata bir merkez, bir medar yaparak kâinat kadar geniş bir sofra-i nimet insana açtığının ve kâinatı insana musahhar ettiğinin ve kâinatın insan ile mazhar olduğu sırr-ı kayyumiyetle bir cihette kaim olduğunun hikmeti ise insanın mühim üç vazifesidir:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''His First Duty'''
'''Birincisi:''' Kâinatta münteşir bütün enva-ı nimeti insanla tanzim etmek… Ve insanın menfaati ipiyle tesbih taneleri gibi tanzim eder, nimetlerin iplerinin uçlarını insanın başına bağlar, rahmet hazinelerinin umum çeşitlerine insanı bir liste hükmüne getirir.
All the varieties of bounties dispersed throughout the universe are put into order through  man. All those things beneficial to man are strung like prayer-beads on a string and the ends of the strings of those bounties are tied to man’s head. Man is thus made a list of all the various contents of the treasuries of mercy.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''His Second Duty'''
'''İkinci Vazifesi:''' Zat-ı Hayy-ı Kayyum’un hitabatına, insan câmiiyeti haysiyetiyle en mükemmel muhatap olmak ve hayretkârane sanatlarını takdir ve tahsin etmekle en yüksek sesli bir dellâl olmak ve şuurdarane teşekküratın bütün envaıyla bütün enva-ı nimetine ve çeşit çeşit hadsiz ihsanatına şükür ve hamd ü sena etmektir.
By reason of his comprehensiveness, this is for man to be the most perfect addressee of the Ever-Living and Self-Subsistent One; by appreciating and admiring His astonishing arts, to be His loudest herald; and by offering every kind of conscious thanks, to  give praise, glory, and thanks for all the varieties of His bounties and the limitless different sorts of His gifts.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''His Third Duty'''
'''Üçüncü Vazifesi:''' Hayatı ile üç cihetle Zat-ı Hayy-ı Kayyum’a ve şuunatına ve sıfât-ı muhitasına âyinedarlık etmektir.
Through his life, this is to act in three respects as a mirror to the Ever-Living and Self-Subsistent One and His qualities and all-embracing attributes.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''First Aspect:''' This is to perceive through his own absolute impotence the absolute power of his Creator and its levels, and through the degrees of his impotence, the degrees of His power. It is to understand through his own absolute poverty, His mercy and the degrees of His mercy, and through his weakness, His strength; and so on. It is to be a mirror and measuring  instrument for his Creator’s attributes of perfection through his own defective attributes. Just as darkness is a perfect mirror for displaying electric light, the brilliance of the light being  proportionate to the darkness of the night, so man acts as a mirror to the divine perfections  through his own defective attributes.
'''Birinci Vecih:''' İnsan, kendi acz-i mutlakıyla Hâlık’ının kudret-i mutlakasını ve derecatını; ve aczin dereceleriyle kudretin mertebelerini hissetmektir. Ve fakr-ı mutlakıyla rahmetini ve rahmetinin derecelerini idrak etmek ve zaafıyla onun kuvvetini anlamaktır. Ve hâkeza noksan sıfatlarıyla Hâlık’ının evsaf-ı kemaline mikyasvari âyine olmak. Gecede nurun daha ziyade parlamasına nazaran, gece zulmetinin elektrik lambalarını göstermeye mükemmel bir âyine olduğu gibi insan dahi böyle nâkıs sıfatlarıyla kemalât-ı İlahiyeye âyinedarlık eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Second Aspect:''' Using the universe as a yardstick and with his own partial will, tiny knowledge, minute power, and apparent ownership, and by building his own house, man understands and acts as a mirror to the ownership, art, will, power, and knowledge of the universe’s Fashioner.
'''İkinci Vecih:''' İnsan, cüz’î iradesiyle ve azıcık ilmiyle ve küçücük kudretiyle ve zâhirî mâlikiyetiyle ve hanesini bina etmesiyle, bu kâinat ustasının mâlikiyetini ve sanatını ve iradesini ve kudretini ve ilmini, kâinatın büyüklüğü nisbetinde anlar, âyinedarlık eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Third Aspect:''' Man’s acting as a mirror in this respect has two faces:
'''Üçüncü Vecih'''’teki âyinedarlığın iki yüzü var:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''First:''' It is to display in himself the ever-differing embroideries of the divine names. To put it simply, by reason of his comprehensiveness, man is like a tiny index and miniature specimen of the universe and so displays the embroideries of all the names.
Birisi, esma-i İlahiyenin ayrı ayrı nakışlarını kendinde göstermektir. Âdeta insan, câmiiyetiyle kâinatın küçük bir fihristesi ve bir misal-i musağğarası hükmünde olup umum esmanın nakışlarını gösteriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Second Face:''' This face acts as a mirror to the divine attributes. That is to say, just as man points to the life of the Ever-Living and Self-Subsistent One through his own life, so he acts as a mirror to and makes known such attributes of the Ever-Living and Self-Subsistent One as hearing and sight, by means of his own sense of hearing and sense of sight that develop during his life-time. Furthermore, man acts as a mirror to the sacred attributes of the Ever-Living and Self-Subsistent One through the very numerous and responsive senses, meanings, and emotions that are present with his life, which do not develop but which boil up in the form of feelings and emotions.
İkinci yüzü, şuunat-ı İlahiyeye âyinedarlık eder. Yani kendi hayatıyla Zat-ı Hayy-ı Kayyum’un hayatına işaret ettiği gibi kendi hayatında inkişaf eden sem’ ve basar gibi duyguların vasıtasıyla, Zat-ı Hayy-ı Kayyum’un sem’ ve basar gibi sıfatlarına âyinedarlık eder, bildirir. Hem insan, hayatında bulunan ve inkişaf etmeyen ve his ve hassasiyet suretinde galeyan eden ve kesretli bir surette olan çok ince hayatî duygular, manalar ve hisler vasıtasıyla, Zat-ı Hayy-ı Kayyum’un şuunat-ı kudsiyesine âyinedarlık eder. Mesela, o hassasiyet içinde sevmek, iftihar etmek, memnun olmak, mesrur olmak, müferrah olmak gibi manalar ile Zat-ı Akdes’in kudsiyetine ve gına-yı mutlakına münasip ve lâyık olmak şartıyla, o neviden olan şuunatına âyinedarlık eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, as a result of such emotions, through meanings like loving and feeling proud, pleased, happy and cheerful he acts as a mirror to attributes of that sort, on condition they are suitable and worthy for the sacredness and absolute self-sufficiency of the Most Pure and Holy Essence. Also, through his comprehensive life, man is an instrument that recognizes and measures the attributes and qualities of the All-Glorious One, and is an index of the manifestation of His names, and a conscious mirror, and so on, he acts as a mirror to the Ever-Living and Self-Subsistent One in many respects. Man is also a unit of measurement, an index, a scale, and a balance to the truths of the universe.
Hem insan, nasıl ki hayat-ı câmiasıyla Zat-ı Zülcelal’in sıfât ve şuunatına bir mikyas-ı marifettir ve cilve-i esmasına bir fihristedir ve şuurlu bir âyinedir ve hâkeza çok cihetlerle Zat-ı Hayy-ı Kayyum’a âyinedarlık eder. Öyle de insan, şu kâinatın hakaiklerine bir vâhid-i kıyasîdir, bir fihristedir, bir mikyastır ve bir mizandır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, extremely decisive evidence for the  existence of the Preserved Tablet in the  universe and an example of it is man’s faculty of memory. And  a decisive evidence of the existence of the World of Similitudes and an example of it is man’s faculty of imagination. And evidence for the existence of spirit beings in the universe and an example of them are the powers and subtle faculties in man.(*<ref>*The elements in man point to the elements in the universe, and his bones to its stones and rocks, his hair to its plants and trees, and the blood which flows in his body and the fluids which issue from his eyes, ears, nose and mouth to the spring and mineral waters of the earth. Similarly, man’s spirit points to the spirit world, his faculty of memory to the Preserved Tablet, and his power of imagination to the World of Similitudes, and so on. Each of his members and faculties points to a different world and bears decisive witness to their existence.</ref>) And so on. In small measure man may display almost visibly the truths of belief present in the universe.
Mesela, kâinatta Levh-i Mahfuz’un gayet kat’î bir delil-i vücudu ve bir numunesi, insandaki kuvve-i hâfızadır ve âlem-i misalin vücuduna kat’î delil ve numune, kuvve-i hayaliyedir (Hâşiye<ref>'''Hâşiye:''' Evet, nasıl ki insanın anâsırları, kâinatın unsurlarından; ve kemikleri, taş ve kayalarından; ve saçları, nebat ve eşcarından; ve bedeninde cereyan eden kan ve gözünden, kulağından, burnundan ve ağzından akan ayrı ayrı suları, Arzın çeşmelerinden ve madenî sularından haber veriyorlar, delâlet edip onlara işaret ediyorlar. Aynen öyle de insanın ruhu, âlem-i ervahtan ve hâfızaları, Levh-i Mahfuz’dan ve kuvve-i hayaliyeleri, âlem-i misalden ve hâkeza her bir cihazı bir âlemden haber veriyorlar ve onların vücudlarına kat’î şehadet ederler.</ref>) ve kâinattaki ruhanîlerin bir delil-i vücudu ve numunesi, insandaki kuvvelerdir ve latîfelerdir ve hâkeza… İnsan, küçük bir mikyasta, kâinattaki hakaik-i imaniyeyi şuhud derecesinde gösterebilir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Man performs many important functions like those mentioned above. He is a mirror to  enduring beauty. He is the place of manifestation announcing sempiternal perfection. He is one needy and thankful for eternal mercy. Since beauty, perfection, and mercy are everlasting and eternal, it is surely necessary and inevitable that man, who is the desirous mirror to  enduring beauty, the enraptured herald of everlasting perfection, and thankful and needy for eternal mercy, will go to an everlasting realm to remain there permanently, that he will go to  eternity to accompany those eternal qualities, and will accompany that eternal Beauty, everlasting Perfection, and ever- enduring Mercy for all eternity.
İşte insanın mezkûr vazifeler gibi çok mühim hizmetleri var. Cemal-i bâkiye âyinedir, kemal-i sermedîye dellâl-ı mazhardır ve rahmet-i ebediyeye muhtac-ı müteşekkirdir. Madem cemal, kemal, rahmet bâkidirler ve sermedîdirler; elbette o cemal-i bâkinin âyine-i müştakı ve o kemal-i sermedînin dellâl-ı âşığı ve o rahmet-i ebediyenin muhtac-ı müteşekkiri olan insan, bâki kalmak için bir dâr-ı bekaya girecek ve o bâkilere refakat için ebede gidecek ve o ebedî cemal ve o sermedî kemal ve daimî rahmete, ebedü’l-âbâdda refakat etmek gerektir, lâzımdır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For an eternal beauty cannot be content with an impermanent admirer, a mortal lover. Since beauty loves itself, it desires love in return for its love. Transience and impermanence transform such love into enmity.
Çünkü ebedî bir cemal, fâni bir müştaka ve zâil bir dosta razı olmaz. Çünkü cemal, kendini sevdiği için sevmesine mukabil muhabbet ister. Zeval ve fena ise o muhabbeti adâvete kalbeder, çevirir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
If man was not going to go to eternity and remain there permanently, he would feel enmity rather than innate love for eternal beauty. As is described in a footnote in the Tenth Word, one time a celebrated beauty expelled a lover from her presence, whereupon his love turned into enmity and in order  to console himself, he said: “Ugh! How ugly she is!”, thus insulting and denying her beauty. Indeed, man is hostile to what is unfamiliar to him, just as he quite simply wishes to be  hostile to and find fault in things he cannot obtain or possess.
Eğer insan ebede gidip bâki kalmazsa fıtratındaki cemal-i sermedîye karşı olan esaslı muhabbet yerine adâvet bulunacaktır. Onuncu Söz’ün hâşiyesinde beyan edildiği gibi bir zaman bir dünya güzeli, bir âşığını huzurundan çıkarıyor. O adamdaki aşk, birden adâvete dönüyor ve diyor ki: “Tuh! Ne kadar çirkindir.diyerek kendine teselli vermek için cemalinden küsüyor, cemalini inkâr ediyor. Evet, insan bilmediği şeye düşman olduğu gibi, eli yetişmediği veyahut tutamadığı şeylerin adâvetkârane kusurlarını arar, âdeta düşmanlık etmek ister.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Since, as the whole universe testifies, the True Beloved and Absolutely Beautiful One causes man to love Himself through His most beautiful names, which are altogether exquisite, and desires man to love Him, then most certainly He would not endow man who is both His beloved and His lover with an  innate enmity and cause him to be vexed with Himself from afar; He would not endow  man’s spirit with a hidden enmity, which would be altogether contrary to man’s nature, who is by his nature the most lovable and loving creature and the most exceptional that He has created for worship.
Madem bütün kâinatın şehadetiyle Mahbub-u Hakiki ve Cemil-i Mutlak, bütün güzel esma-i hüsnasıyla kendini insana sevdiriyor ve insanların kendini sevmelerini istiyor; elbette ve herhalde, kendisinin hem mahbubu, hem habibi olan insana fıtrî bir adâveti verip derinden derine kendinden küstürmeyecek ve fıtraten en ziyade sevimli ve muhabbetli ve perestiş için yarattığı en müstesna mahluku olan insanın fıtratına bütün bütün zıt olarak bir gizli adâveti, insanın ruhuna vermeyecek.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For man would only be able to cure the deep wounds caused by eternal  separation from an Absolute Beauty that he loves and whose value he appreciates by enmity towards it, being vexed with it, and denying it.
Çünkü insan, sevdiği ve kıymetini takdir ettiği bir Cemal-i Mutlak’tan ebedî ayrılmaktan gelen derin yarasını; ancak ona adâvetle, ondan küsmekle ve onu inkâr etmekle tedavi edebilir. İşte kâfirlerin Allah’ın düşmanı olması, bu noktadan ileri geliyor. Öyle ise herhalde o Cemal-i Ezelî, kendisinin âyine-i müştakı olan insan ile ebedü’l-âbâd yolunda seyahatinde beraber bulunmak için alâküllihal bir dâr-ı bekada bir hayat-ı bâkiyeye insanı mazhar edecek.
It is from this point that the unbelievers’ enmity towards God Almighty arises. In which case, the Pre-Eternal Beauty will surely make manifest in man a perpetual life in a permanent realm in order to be present together with him who is an enraptured mirror to Himself on the journey to post-eternity.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Since man has been created in such a way that by his very nature he longs for and loves  an  Ever-Enduring  Beauty;  and  since  an  Ever-Enduring  Beauty  cannot  be content with an impermanent lover; and since, in order to find consolation from the pain and sorrow arising  from some aim that he does not know or cannot attain or possess, man pacifies himself through discovering the faults of such an aim, rather, through nurturing a hidden enmity towards it; and since the universe was created for man, and  man was  created  to  know  and  love  God;  and since the Creator of the universe, together  with His  names, is eternal; and  since the  manifestation of His names will be perpetual, everlasting, and post-eternal; then man will most certainly go to an everlasting realm and will manifest an everlasting life.
Evet, madem insan fıtraten bir Cemal-i Bâki’ye müştak ve muhib bir surette halk edilmiştir. Ve madem bâki bir cemal, zâil bir müştaka razı olamaz. Ve madem insan bilmediği veya yetişemediği veya tutamadığı bir maksuddan gelen hüzün ve elemden teselli bulmak için, o maksudun kusurunu bulmakla, belki gizli adâvet etmekle kendini teskin eder. Ve madem bu kâinat, insan için halk edilmiş ve insan ise marifet ve muhabbet-i İlahiye için yaratılmış. Ve madem bu kâinatın Hâlık’ı, esmasıyla sermedîdir. Ve madem esmalarının cilveleri daim ve bâki ve ebedî olacaktır; elbette ve herhalde insan, bir dâr-ı bekaya gidecek ve bir hayat-ı bâkiyeye mazhar olacaktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Furthermore Muhammad the Arabian (Upon whom be blessings and peace), who is the supreme guide and perfect man, made known and demonstrated most perfectly in  himself  and in his religion the value and all the perfections and duties we have explained above concerning man. This demonstrates that the universe was created for mankind and its aim and object is mankind. So too the aim and object of mankind, and its choicest and most  valuable  member, and its most brilliant  mirror to the Single  and  Eternally Besought One is Ahmad Muhammad (Upon whom be blessings and peace).
Ve insanın kıymetini ve vazifelerini ve kemalâtını bildiren rehber-i a’zam ve insan-ı ekmel olan Muhammed-i Arabî aleyhissalâtü vesselâm, insana dair beyan ettiğimiz bütün kemalâtı ve vazifeleri en ekmel bir surette kendinde ve dininde göstermesiyle gösteriyor ki nasıl kâinat, insan için yaratılmış ve kâinattan maksud ve müntehab insandır; öyle de insandan dahi en büyük maksud ve en kıymettar müntehab ve en parlak âyine-i Ehad ve Samed, elbette Ahmed-i Muhammed’dir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Upon whom and upon whose family be blessings and peace to the number of good  deeds of his community.
عَلَي۟هِ وَ عَلٰى اٰلِهِ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ بِعَدَدِ حَسَنَاتِ اُمَّتِهٖ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O God! O Most Merciful! O Most Compassionate! O Single One! O Ever-Living! O Self-Subsistent! O Sapient! O All-Just! O Most Holy!
يَا اَللّٰهُ يَا رَح۟مٰنُ يَا رَحٖيمُ يَا فَر۟دُ يَا حَىُّ يَا قَيُّومُ يَا حَكَمُ يَا عَد۟لُ يَا قُدُّوسُ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
We beseech You through the truth of Your All-Wise Criterion  of Truth and Falsehood, the Qur’an, and through veneration for Your Most Noble  Beloved, and  through the truth of Your Most Beautiful Names, and through veneration for Your Greatest Name, to preserve us from the evil of the instinctual soul and of Satan and from the evil of jinn and of men. Amen.
نَس۟ئَلُكَ بِحَقِّ فُر۟قَانِكَ ال۟حَكٖيمِ وَ بِحُر۟مَةِ حَبٖيبِكَ ال۟اَك۟رَمِ وَ بِحَقِّ اَس۟مَائِكَ ال۟حُس۟نٰى وَ بِحُر۟مَةِ اِس۟مِكَ ال۟اَع۟ظَمِ اِح۟فَظ۟نَا مِن۟ شَرِّ النَّف۟سِ وَ الشَّي۟طَانِ وَ مِن۟ شَرِّ ال۟جِنِّ وَ ال۟اِن۟سَانِ اٰمٖينَ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Glory be unto You! We have no knowledge save that which You have taught us; indeed You are All-Knowing, All-Wise!(2:32)
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
</div>




<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
------
------
<center> [[Yirmi Dokuzuncu Lem'a]] ⇐ [[Lem'alar]] | ⇒ [[Otuz Birinci Lem'a]] </center>
<center> [[Yirmi Dokuzuncu Lem'a/en|The Twenty-Ninth Flash]] ⇐ | [[Lem'alar/en|The Flashes]] | ⇒ [[Otuz Birinci Lem'a/en|The Thirty-First Flash]] </center>
------
------
</div>