İçeriğe atla

Yirmi Beşinci Lem'a/mk: Revizyonlar arasındaki fark

"اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
("== СЕДУМНАЕСЕТТИ ЛЕК ==" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Aynı kullanıcının aradaki diğer 36 değişikliği gösterilmiyor)
227. satır: 227. satır:
== СЕДУМНАЕСЕТТИ ЛЕК ==
== СЕДУМНАЕСЕТТИ ЛЕК ==


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, ти болен човеку, кој се жалиш дека поради болеста не можеш да чиниш добри дела! Биди благодарен! Болеста ти ги отвора најискрените врати на добрините. Болните и оние што се грижат за нив за да го постигнат Аллаховото задоволство, непрекинато заработуваат заслуги (севапи) и таа нивна грижа е најважната причина за услишување на молитвата.
Ey hastalık vasıtasıyla hayrat yapamamaktan şekva eden hasta! Şükret, hayratın en hâlisinin kapısını sana açan, hastalıktır. Hastalık mütemadiyen hastaya ve lillah için hastaya bakıcılara sevap kazandırmakla beraber, duanın makbuliyetine en mühim bir vesiledir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Да, грижата за болните луѓе и за верниците донесува само севапи. Заинтересираноста за здравствената состојба на болните или посетата на болните, под услов да не ги оптоваруваме, претставува суннет и избавување од гревовите (кеффарету’з-зунуб). Хадисот вели: „Примете ги молитвите на болните, нивните молитви се прифатливи.“ Особено, ако болниот е ваш роднина, мајка или татко, грижата за нив претставува значајна молитва (ибадет) и голема заслуга (севап). Да се утеши и да се задоволи срцето на болен човек, се смета за давање милостина (садака) од голема значајност.
Evet, hastalara bakmak ehl-i iman için mühim sevabı vardır. Hastaların keyfini sormak fakat hastayı sıkmamak şartıyla ziyaret etmek, sünnet-i seniyedir; keffaretü’z-zünub olur. Hadîste vardır ki: “Hastaların duasını alınız, onların duası makbuldür.” Bâhusus hasta, akrabadan olsa hususan peder ve valide olsa onlara hizmet mühim bir ibadettir, mühim bir sevaptır. Hastaların kalbini hoşnut etmek, teselli vermek, mühim bir sadaka hükmüne geçer.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Колку ли е среќно тоа чедо што за време на болеста на таткото и мајката останува покрај нив и задоволувајќи ги нивните лесноранливи срца, од нив добива молитви за добрите дела. Да, на сликата на верноста што ја прикажува човековата големина и состојбата на едно вистинско чедо, кое со совршена почит, својствено за чедото кон родителите, за време на болеста им возвраќа за нивната милост што тие му ја дале, и што претставува највозвишена вистина на општествениот живот, па дури и ангелите ракоплескаат со „Машаллах, Барекаллах.
Bahtiyardır o evlat ki peder ve validesinin hastalık zamanında, onların seriü’t-teessür olan kalplerini memnun edip hayır dualarını alır. Evet, hayat-ı içtimaiyede en muhterem bir hakikat olan peder ve validesinin şefkatlerine mukabil, hastalıkları zamanında kemal-i hürmet ve şefkat-i ferzendane ile mukabele eden o iyi evladın vaziyetini ve insaniyetin ulviyetini gösteren o vefadar levhaya karşı, hattâ melâikeler dahi “Mâşâallah, bârekellah” deyip alkışlıyorlar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Да, за време на болеста постојат многу задоволства што произлегуваат од добрините, милоста и сочувството на оние околу нив, а се и многу пријатни и миротворни, и ги ублажуваат болките во целост.
Evet hastalık zamanında, hastalık elemini hiçe indirecek gayet hoş ve ferahlı, etrafında tezahür eden şefkatlerden ve acımak ve merhametlerden gelen lezzetler var.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Услишувањето на молитвата на болниот е многу важно прашање. Во изминативе три-четириесет години заболев од лумбаго и почнав да се молам за да оздравам. Сфатив дека всушност болеста е дадена за да се молиме. Бидејќи молитвата не може да се отстрани со молитва, односно молитвата не може да се поништи самата, сфатив дека резултатите од молитвата се однесуваат на Задгробниот свет (<ref>Забелешка: Ако дел од болеста е причина за постоењето на молитвата и ако таа е причина за исчезнувањето на болеста, тогаш постоењето на молитвата би било причина за себепоништување, а тоа е невозможно.</ref>) и дека таа самата на некој начин е молитва, а болниот со својата болест согледувајќи ја сопствената немоќ, се засолнува под Божествениот закон. Затоа, иако триесет години кажував молитви за моето исцелување, кои изгледаа ко да не беа услишени, јас никогаш не престанав да се молам во срцето.
Hastanın duasının makbuliyeti, ehemmiyetli bir meseledir. Ben otuz kırk seneden beri, bendeki kulunç denilen bir hastalıktan şifa için dua ederdim. Ben anladım ki hastalık dua için verilmiş. Dua ile duayı, yani dua kendi kendini kaldırmadığından anladım ki duanın neticesi uhrevîdir '''(Hâşiye<ref>'''Hâşiye:''' Evet, bir kısım hastalık duanın sebeb-i vücudu iken, dua hastalığın ademine sebep olsa duanın vücudu kendi ademine sebep olur; bu da olamaz.</ref>)''' kendisi de bir nevi ibadettir ve hastalık ile aczini anlayıp dergâh-ı İlahiyeye iltica eder. Onun için otuz senedir şifa duasını ettiğim halde, duam zâhirî kabul olmadığından duayı terk etmek kalbime gelmedi.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Бидејќи болеста е време за молитва, оздравувањето не е резултат на молитвата. Ако Семудриот и Семилостивиот Создател (Џенаб-и Хаким-и Рахим) подарил лек, тоа сигурно е поради Неговата благородност.
'''Zira hastalık, duanın vaktidir; şifa, duanın neticesi değil. Belki Cenab-ı Hakîm-i Rahîm şifa verse fazlından verir.'''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Ако молитвата не ни е прифатена онака како што сме сакале, не можеме да речеме дека молитвата не е услишена. Семудриот Создател (Халик-и Хаким) многу подобро знае од нас што е добро за нас, па ни го дава тоа што е во наш интерес. Понекогаш молитвите што ги кажуваме за материјални придобивки, за наше добро ги прифаќа претворајќи ги во молитви за Задгробниот свет. Како и да е...
Hem dua, istediğimiz tarzda kabul olmazsa makbul olmadı denilmez. Hâlık-ı Hakîm daha iyi biliyor, menfaatimize hayırlı ne ise onu verir. Bazen dünyaya ait dualarımızı, menfaatimiz için âhiretimize çevirir, öyle kabul eder. Her ne ise…
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Во секој случај, молитвата која преку тајната на болеста постигнала искреност, особено онаа што доаѓа поради слабост, немоќ, пониженост и потреба, постои голема веројатност да се исполни. Болеста претставува извор на искрена и чиста молитва. Затоа и болните верници и оние верници што ги негуваат болните, би требало да извлечат поука од ова.
Hastalık sırrıyla hulusiyet kazanan, hususan zaaf ve aczden ve tezellül ve ihtiyaçtan gelen bir dua, kabule çok yakındır. Hastalık böyle hâlis bir duanın medarıdır. Hem dindar olan hasta hem hastaya bakan mü’minler de bu duadan istifade etmelidirler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="On_Sekizinci_Deva"></span>
== On Sekizinci Deva ==
== ОСУМНАЕСЕТТИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, ти болен човеку, кој се откажуваш од благодарноста и почнуваш да се жалиш! За да можеш да се жалиш, мора да постои причина. Тебе не ти е скратено ништо, а сепак се жалиш. Можеби има толку многу благодарности што требало да ги направиш, а ти не си им се оддолжил. Но, ако со неоддолжување Му се жалиш на Возвишениот Праведник, тоа е како да го бараш бесправно своето право. Не можеш да се жалиш гледајќи ги оние чие здравје е на повисоко ниво од твоето. Сигурно е дека си должен да бидеш благодарен гледајќи ги оние беспомошни болни лица, кои во поглед на здравјето се на пониско ниво од твоето. Ако раката ти е скршена, погледни ги оние чии раце се отсечени. Ако немаш едно око, погледни ги оние што се слепи и ги немаат и двете очи. Заблагодари Му се на Аллах.
Ey şükrü bırakıp şekvaya giren hasta! Şekva, bir haktan gelir. Senin bir hakkın zayi olmamış ki şekva ediyorsun. Belki senin üstünde hak olan çok şükürler var, yapmadın. Cenab-ı Hakk’ın hakkını vermeden haksız bir surette hak istiyorsun gibi şekva ediyorsun. Sen, kendinden yukarı mertebelerdeki sıhhatli olanlara bakıp şekva edemezsin. Belki sen, kendinden sıhhat noktasında aşağı derecelerde bulunan bîçare hastalara bakıp şükretmekle mükellefsin. Senin elin kırık ise kesilmiş ellere bak! Bir gözün yoksa iki gözü de olmayan âmâlara bak! Allah’a şükret.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Да, никој нема право да се жали гледајќи ги оние чиишто благодати се над неговите. Треба да се гледаат оние што се над нас во поглед на несреќите што сите нè погодуваат, и затоа треба да се биде благодарен. Оваа тајна во некои пораки е објаснета со пример:
Evet, nimette kendinden yukarıya bakıp şekva etmeye hiç kimsenin hakkı yoktur. Ve musibette herkesin hakkı, kendinden musibet noktasında daha yukarı olanlara bakmaktır ki şükretsin. Bu sır bazı risalelerde bir temsil ile izah edilmiş. İcmali şudur ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еден човек искачувал беспомошно лице на врвот на минарето. Врз секој степеник се наоѓал по еден ихсан (духовна убавина со која е даруван), по еден подарок што ќе му биде даден. На самиот врв се нудел најголемиот подарок. Како возврат за тие подароци, од него се очекувало благодарност, но кога тој пргав човек би заборавил на сите тие разновидни подароци врз степениците што ги поминувал сметајќи ги за безвредни, без да се заблагодари гледал нагоре и велел: „Камо среќа ова минаре да беше повисоко, да можев уште погоре да се искачам. Зошто не е високо како онаа планина, или пак, како она друго минаре?“ Колку неблагодарен би бил кон благодатите и каква неправда би чинел ако се жалиш...
Bir zat, bir bîçareyi, bir minarenin başına çıkarıyor. Minarenin her basamağında ayrı ayrı birer ihsan, birer hediye veriyor. Tam minarenin başında da en büyük bir hediyeyi veriyor. O mütenevvi hediyelere karşı ondan teşekkür ve minnettarlık istediği halde; o hırçın adam, bütün o basamaklarda gördüğü hediyeleri unutup veyahut hiçe sayıp şükretmeyerek yukarıya bakar. Keşke bu minare daha uzun olsaydı, daha yukarıya çıksaydım; ne için o dağ gibi veyahut öteki minare gibi çok yüksek değil deyip şekvaya başlarsa ne kadar bir küfran-ı nimettir, bir haksızlıktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Исто така, и човекот, кој од ништо стигнал до постоење, тело (вуџуд), не станал ниту камен, ниту дрво, ниту пак животно, туку станал човек, муслиман и најважно – здрав, па со здравјето и телесната снага успеал да достигне до високи степени на благодати. Ако подоцна во таа состојба му излезат некои пречки поради кои нема да биде удостоен со нимети како што се здравјето, крепкоста или, пак, ги загуби поради лош избор, злоупотреба, или затоа што не успеал да дојде до нив, и ако почне поради сето ова да се жали покажувајќи нестрпливост, ќе воздивне: „Аман, што имам направено, па ова ми се случува!?“ Притоа, ако почне да го критикува Аллаховото господарење, тогаш таквата состојба е духовна болест, многу потешка и понесреќна од обична физичка болест, слично на тепачка со скршени раце, каде што тој со жалење уште повеќе ја зголемува својата болка.
Öyle de bir insan hiçlikten vücuda gelip, taş olmayarak, ağaç olmayıp, hayvan kalmayarak, insan olup, Müslüman olarak, çok zaman sıhhat ve âfiyet görüp, yüksek bir derece-i nimet kazandığı halde, bazı arızalarla, sıhhat ve âfiyet gibi bazı nimetlere lâyık olmadığı veya sû-i ihtiyarıyla veya sû-i istimaliyle elinden kaçırdığı veyahut eli yetişmediği için şekva etmek, sabırsızlık göstermek “Aman ne yaptım, böyle başıma geldi?” diye rububiyet-i İlahiyeyi tenkit etmek gibi bir halet; maddî hastalıktan daha musibetli, manevî bir hastalıktır. Kırılmış el ile dövüşmek gibi şikâyetiyle hastalığını ziyadeleştirir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Паметна постапка би била преку тајната:
Âkıl odur ki لِكُلِّ مُصٖيبَةٍ اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ sırrıyla teslim olup sabretsin; tâ o hastalık, vazifesini bitirsin gitsin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
لِكُلِّ مُصٖيبَةٍ اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ
== On Dokuzuncu Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Да се предаде и да се стрпи додека болеста си ја одигра својата улога и исчезне.
Cemil-i Zülcelal’in bütün isimleri esmaü’l-hüsna tabir-i Samedanîsiyle gösteriyor ki güzeldirler. Mevcudat içinde en latîf, en güzel, en câmi’ âyine-i samediyet de hayattır. Güzelin âyinesi güzeldir. Güzelin mehasinlerini gösteren âyine güzelleşir. O âyinenin başına o güzelden ne gelse, güzel olduğu gibi; hayatın başına dahi ne gelse, hakikat noktasında güzeldir. Çünkü güzel olan o esmaü’l-hüsnanın güzel nakışlarını gösterir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="On_Dokuzuncu_Deva"></span>
Hayat, daima sıhhat ve âfiyette yeknesak gitse, nâkıs bir âyine olur. Belki bir cihette adem ve yokluğu ve hiçliği ihsas edip sıkıntı verir. Hayatın kıymetini tenzil eder. Ömrün lezzetini sıkıntıya kalbeder. Çabuk vaktimi geçireceğim diye sıkıntıdan ya sefahete ya eğlenceye atılır. Hapis müddeti gibi kıymettar ömrüne adâvet edip, çabuk öldürüp geçirmek istiyor.
== ДЕВЕТНАЕСЕТТИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Со самеданскиот израз на Есмау’л Хусна се истакнува дека сите имиња се со Севозвишена Убавина (Џемил’и Зулџелал). И во внатрешноста на сè што постои, животот претставува најубаво нешто, најцелосно Огледало на Самедијетот. Огледалото на убавото е убаво. Огледалото што ја покажува убавината на убавиот, и самото станува убаво. Како што таа убавина во огледалото ја одразува својата убавина, така и сè што се случува во животот, во поглед на вистината, е убаво, бидејќи ги прикажува убавите врски на Есмау’л Хусна.
Fakat tahavvülde ve harekette ve ayrı ayrı tavırlar içinde yuvarlanmakta olan bir hayat, kıymetini ihsas ediyor, ömrün ehemmiyetini ve lezzetini bildiriyor. Meşakkatte ve musibette dahi olsa ömrün geçmesini istemiyor. “Aman güneş batmadı, ya gece bitmedi.” diye sıkıntısından of! of! etmiyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Кога животот постојано би течел во здравје и крепост, тогаш сè би било како огледало со недостатоци. Можеби тоа здравје и таа крепкост во внатрешноста на тој едноличен живот, во еден вид би оддавале чувство на непостоење, изумирање и исчезнување, и со самото тоа би предизвикале здодевност и неспокој, би ја намалиле вредноста на животот, така што сладоста на векот би се прикажала како здодевност. За да му помине времето побрзо, човекот се фрла самиот себеси во бесцелна забава. Слично на времето што го минува во затвор постапувајќи спрема тоа вредно време како непријател, го уништува, сакајќи што побрзо да помине.
Evet gayet zengin ve işsiz, istirahat döşeğinde her şeyi mükemmel bir efendiden sor “Ne haldesin?” Elbette “Aman vakit geçmiyor, gel bir şeşbeş oynayalım.” veyahut “Vakti geçirmek için bir eğlence bulalım.” gibi müteellimane sözleri ondan işiteceksin veyahut tûl-i emelden gelen “Bu şeyim eksik, keşke şu işi yapsaydım.” gibi şekvaları işiteceksin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Меѓутоа, животот, кој е во постојана промена и движење и кој минува низ разни ситуации, ни укажува на значењето и на уживањата на времето и ни дава да ја чувствуваме неговата вредност. Дури и во немаштија и тешкотија, човекот не сака да му помине векот. Поради здодевност, тој не офка со „уф, уф“, зборувајќи во смисла „Аман, сонцето не изгреа или ноќта сè уште не помина!“
Sen bir musibetzede veya işçi ve meşakkatli bir halde olan bir fakirden sor “Ne haldesin?” Aklı başında ise diyecek ki “Şükürler olsun Rabb’ime, iyiyim, çalışıyorum. Keşke çabuk güneş gitmeseydi, bu işi de bitirseydim. Vakit çabuk geçiyor, ömür durmuyor gidiyor. Vakıâ zahmet çekiyorum fakat bu da geçer, her şey böyle çabuk geçiyor.” diye manen ömür ne kadar kıymettar olduğunu, geçmesindeki teessüfle bildiriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Да, прашај го богатиот господин неработник, кој времето го поминува во лежење и одморање и кому ништо не му недостасува:
Demek, meşakkat ve çalışmakla, ömrün lezzetini ve hayatın kıymetini anlıyor. İstirahat ve sıhhat ise ömrü acılaştırıyor ki geçmesini arzu ediyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
„Како си?“
Ey hasta kardeş! Bil ki başka risalelerde tafsilatıyla kat’î bir surette ispat edildiği gibi; musibetlerin, şerlerin, hattâ günahların aslı ve mâyesi ademdir. Adem ise şerdir, karanlıktır. Yeknesak istirahat, sükût, sükûnet, tevakkuf gibi haletler ademe, hiçliğe yakınlığı içindir ki ademdeki karanlığı ihsas edip sıkıntı veriyor. Hareket ve tahavvül ise vücuddur, vücudu ihsas eder. Vücud ise hâlis hayırdır, nurdur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Сигурно е дека од него ќе слушнеш поплаки од типот на: „Аман, времето никако да помине, ајде дојди да одиграме некоја партија табла или да побараме нешто интересно за да ни мине времето.“ Или, пак, ќе слушнеш поплаки што доаѓаат поради непресушни желби, како на пример: „Уште ова ми недостасува, камо среќа да можев уште оваа работа да ја завршам.
Madem hakikat budur; sendeki hastalık, kıymettar hayatı safileştirmek, kuvvetleştirmek, terakki ettirmek ve vücudundaki sair cihazat-ı insaniyeyi o hastalıklı uzvun etrafına muavenettarane müteveccih etmek ve Sâni’-i Hakîm’in ayrı ayrı isimlerinin nakışlarını göstermek gibi çok vazifeler için o hastalık senin vücuduna misafir olarak gönderilmiştir. İnşâallah çabuk vazifesini bitirir gider. Ve âfiyete der ki sen gel, benim yerimde daimî kal, vazifeni gör, bu hane senindir, âfiyetle kal.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Прашај го и оној што е во немаштија, или е обичен работник, или пак, е во постојана работа:
== Yirminci Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
„Како си?“
Ey derdine derman arayan hasta! Hastalık iki kısımdır. Bir kısmı hakiki, bir kısmı vehmîdir. Hakiki kısmı ise Şâfî-i Hakîm-i Zülcelal, küre-i arz olan eczahane-i kübrasında, her derde bir deva istif etmiş. O devalar ise dertleri isterler. Her derde bir derman halk etmiştir. '''Tedavi için ilaçları almak, istimal etmek meşrudur. Fakat tesiri ve şifayı, Ce­nab-ı Hak’tan bilmek gerektir.''' Dermanı o verdiği gibi şifayı da o veriyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Ако има памет, ќе каже:
Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak, ehemmiyetli bir ilaçtır. Çünkü ekser hastalıklar sû-i istimalattan, perhizsizlikten ve israftan ve hatîattan ve sefahetten ve dikkatsizlikten geliyor. Mütedeyyin hekim, elbette meşru bir dairede nasihat eder ve vesayada bulunur. Sû-i istimalattan, israfattan men’eder, teselli verir. Hasta o vesaya ve o teselliye itimat edip hastalığı hafifleşir, sıkıntı yerinde bir ferahlık verir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
„Сполај му на мојот Раб, добро сум, работам, камо среќа сонцето уште малку да не зајдеше и да можев да ја завршам оваа работа. Времето бргу минува, животот не стои, си одминува. Се мачам, но и тоа ќе помине. Сè вака брзо минува.“ Смислата на жалењето за минувањето на животот, всушност ја докажува неговата духовна вредност.
Amma vehmî hastalık kısmı ise onun en müessir ilacı, ehemmiyet vermemektir. Ehemmiyet verdikçe o büyür, şişer. Ehemmiyet vermezse küçülür, dağılır. Nasıl ki arılara iliştikçe insanın başına üşüşürler, aldırmazsan dağılır. Hem karanlıkta gözüne sallanan bir ipten gelen bir hayale ehemmiyet verdikçe büyür. Hattâ bazen onu divane gibi kaçırır. Ehemmiyet vermezse âdi bir ipin yılan olmadığını görür, başındaki telaşına güler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Значи, со работа се разбира сласта на векот и вредноста на животот. Излежувањето и неработењето го загорчуваат векот и човекот посакува бргу да помине.
Bu vehmî hastalık çok devam etse hakikate inkılab eder. Vehham ve asabî insanlarda fena bir hastalıktır. Habbeyi kubbe yapar; kuvve-i maneviyesi kırılır. Hususan merhametsiz yarım hekimlere veyahut insafsız doktorlara rast gelse, evhamını daha ziyade tahrik eder. Zengin ise malı gider, yoksa ya aklı gider veya sıhhati gider.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Еј, ти, болен брату!''' Како што подетално и на недвосмислен начин е објаснето во другите пораки, основата и суштината на несреќите и шеровите, па дури и на гревовите, е нивното непостоење. Непостоењето претставува шер и темнина. Состојбите на монотоното одморање, тишина, неподвижност, поради својата блискост со непостоењето и ништожноста ја навестуваат темнината на непостоењето, па вознемируваат. Движењето и промените значат постоење, даваат чувство за постоење. Постоењето, пак, е потполна добрина и светлина.
== Yirmi Birinci Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Штом вистината е ваква, тогаш таа болест за твоето тело е како гостин кој е пратен поради многу должности, какви што се: да очисти, да оснажи и да помогне во напредувањето на тој вреден живот, да ги насочи и другите органи на телото на помош кон околината на друг заболен орган и да ги прикаже врските помеѓу разновидните имиња на Мудриот Создател (Сани’и Хаким). Иншаллах својата должност ќе ја исполни бргу и ќе си замине, и на здравјето ќе му рече: „Дојди ти на моето место, остани постојано и исполни ја својата должност. Оваа куќа е твоја и имај пријатен помин.
Ey hasta kardeş! Senin hastalığında maddî elem var fakat o maddî elemin tesirini izale edecek ehemmiyetli bir manevî lezzet seni ihata ediyor. Çünkü peder ve validen ve akraban varsa, çoktan beri unuttuğun gayet lezzetli o eski şefkatleri senin etrafında yeniden uyanıp çocukluk zamanında gördüğün o şirin nazarları yine görmekle beraber; çok gizli perdeli kalan etrafındaki dostluklar, hastalığın cazibesiyle yine sana karşı muhabbettarane baktıklarından elbette onlara karşı senin bu maddî elemin pek ucuz düşer.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yirminci_Deva"></span>
Hem sen müftehirane hizmet ettiğin ve iltifatlarını kazanmasına çalıştığın zatlar, hastalığın hükmüyle sana merhametkârane hizmetkârlık ettiklerinden, efendilerine efendi oldun. Hem insanlardaki rikkat-i cinsiyeyi ve şefkat-i neviyeyi kendine celbettiğinden, hiçten çok yardımcı ahbap ve şefkatli dost buldun. Hem çok meşakkatli hizmetlerden paydos emrini yine hastalıktan aldın, istirahat ediyorsun.
== ДВАЕСЕТТИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, ти болен човеку, кој за својата мака бараш лек! Болеста има два дела. Првиот дел е вистински, а вториот вообразен (нереален). Што се однесува до вистинскиот дел, Шафи’и Хаким’и Зулџелал површината на оваа земја ја направил огромна аптека и во неа ги поредил лековите за сите болести. Тие лекови, пак, ги бараат своите болести. На секоја мака ѝ создал лек. Да се земаат лекови поради лечење и да се користат е исправно, но притоа треба да се знае дека дејството при оздравувањето е од Возвишениот Хак. Како што Тој ја дава болеста, така го дава и оздравувањето.
Elbette senin cüz’î elemin, bu manevî lezzetlere karşı seni şekvaya değil, teşekküre sevk etmelidir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Придржувањето кон препораките и советите на искусен, способен и побожен лекар претставува важен лек, бидејќи многу болести се јавуваат поради неумереност во јадењето, злоупотреба, расипништво, грешка, разврат и невнимание. Побожниот лекар во рамките на дозволеното ќе даде совети и поуки. Ќе ги забрани злоупотребата и расипништвото и ќе даде утешни зборови. Болниот има доверба во поуките и утешните зборови и му олеснува, и наместо неспокојство, му даваат спокој.
== Yirmi İkinci Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Но, доколку се работи за вообразена болест, нејзин највлијателен лек е да не ѝ се даде важност. Колку повеќе ѝ се дава важност, таа толку повеќе се дуе и се зголемува. Доколку не ѝ се обрне внимание и важност, таа се смалува и се распаѓа.
Ey nüzul gibi ağır hastalıklara müptela olan kardeş! Evvela sana müjde ediyorum ki mü’min için nüzul mübarek sayılıyor. Bunu çoktan ehl-i velayetten işitiyordum. Sırrını bilmezdim. Bir sırrı şöyle kalbime geliyor ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Како што пчелите уште повеќе му се собираат околу главата на човекот што ги вознемирува, така и ако не им обрне внимание, тие се растураат. Притоа, ако човекот во темнина на еден обичен конец што се ниша пред неговите очи му обрне внимание во неговата вообразба, тогаш тој се зголемува и може да го натера човекот во безглаво бегство. Но, ако не му обрне внимание и ако забележи дека се работи за обичен конец, а не за змија, си се смее на самиот себеси.
Ehlullah, Cenab-ı Hakk’a vâsıl olmak ve dünyanın azîm manevî tehlikelerinden kurtulmak ve saadet-i ebediyeyi temin etmek için iki esası ihtiyaren takip etmişler:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Доколку оваа вообразена „замислена“ болест продолжи, може да се претвори во вистинска болест, особено за плашливци и емотивно лабилни личности таа е многу тешка болест – од зрно прави товар и се крши духовното чувство. Особено ако такви личности стигнат во рацете на некој полулекар што нема милост, или пак, несовесни лекари што немаат човечност, тие уште повеќе ќе ја предизвикаат болеста. Па, ако си богат, ќе ти отиде богатството и на крај ќе останеш или без памет, или без здравје.
'''Birisi:''' Rabıta-i mevttir. Yani dünya fâni olduğu gibi kendisi de içinde vazifedar fâni bir misafir olduğunu düşünmekle, hayat-ı ebediyesine o suretle çalışmışlar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yirmi_Birinci_Deva"></span>
'''İkincisi:''' Nefs-i emmarenin ve kör hissiyatın tehlikelerinden kurtulmak için çileler ile riyazetlerle nefs-i emmarenin öldürülmesine çalışmışlar.
== ДВАЕСЕТ И ПРВИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, болен брату! Во твојата болест постои физичка болка, меѓутоа тебе те опсенила една битна духовна сладотија која ќе го тргне влијанието на таа физичка болка. Бидејќи, доколку имаш татко, мајка и роднини, секако дека твојата физичка болка станува незначителна кон будењето на околу тебе веќе одамна заборавената и многу пријатна нивна милост, и кон повторното доживување на нивните благи погледи како во времето кога си бил дете, исто така и кон благите погледи на пријателите привлечени од твојата болест, чиишто пријателства останале околу тебе скриени зад завеса.
Sizler ey yarı vücudunun sıhhatini kaybeden kardeş! Sen ihtiyarsız kısa ve kolay ve sebeb-i saadet olan iki esas sana verilmiş ki daima senin vücudunun vaziyeti, dünyanın zevalini ve insanın fâni olduğunu ihtar ediyor. Daha dünya seni boğamıyor, gaflet senin gözünü kapayamıyor. Ve yarım insan vaziyetinde bir zata, nefs-i emmare elbette hevesat-ı rezile ile ve nefsanî müştehiyat ile onu aldatamaz, çabuk o nefsin belasından kurtulur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Притоа, стануваш и господин над господата бидејќи личностите на кои ти со задоволство си им правел услуги за да ја стекнеш нивната љубезност, под влијание на твојата болест, со милост ти излегуваат во пресрет. Притоа, привлекувајќи го кон себе човечкото сожалување кое човек го чувствува кон својот вид, од ниту еден наеднаш си нашол многу пријатели, другари и оние што ќе ти помогнат. И пак поради болеста прекинуваш, се одмораш од толку напорни работи.
İşte mü’min sırr-ı iman ile ve teslimiyet ve tevekkül ile o ağır nüzul gibi hastalıktan az bir zamanda, ehl-i velayetin çileleri gibi istifade edebilir. O vakit o ağır hastalık çok ucuz düşer.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Секако дека твојата мала болка кон овие духовни уживања не смее да биде причина да се жалиш од неа, туку таа мора да те упати на благодарност.
== Yirmi Üçüncü Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yirmi_İkinci_Deva"></span>
Ey kimsesiz, garib, bîçare hasta! Hastalığınla beraber kimsesizlik ve gurbet, sana karşı en katı kalpleri rikkate getirirse ve nazar-ı şefkati celbederse; acaba Kur’an’ın bütün surelerinin başlarında kendini Rahmanu’r-Rahîm sıfatıyla bize takdim eden ve bir lem’a-i şefkatiyle umum yavrulara karşı umum valideleri, o hârika şefkatiyle terbiye ettiren ve her baharda bir cilve-i rahmetiyle zemin yüzünü nimetlerle dolduran ve ebedî bir hayattaki cennet, bütün mehasiniyle bir cilve-i rahmeti olan senin Hâlık-ı Rahîm’ine iman ile intisabın ve onu tanıyıp hastalığın lisan-ı acziyle niyazın, elbette senin bu gurbetteki kimsesizlik hastalığın, her şeye bedel onun nazar-ı rahmetini sana celbeder. '''Madem o var, sana bakar, sana her şey var. Asıl gurbette, kimsesizlikte kalan odur ki iman ve teslimiyetle ona intisap etmesin veya intisabına ehemmiyet vermesin.'''
== ДВАЕСЕТ И ВТОРИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, ти брату, што си погоден од тешка болест, како што е парализата! Како прво, сакам да те израдувам. Парализата за верниците (мумините) се вбројува во благопријатни (мубарек) болести. Ова одамна го имам слушнато од оние што се на степен на евлија (продуховени), но тајната не ја знаев. Една од тајните на ваков начин ја чувствувам во срцето:
== Yirmi Dördüncü Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
За да дојдат до Возвишениот Хак, за да се спасат од овосветските огромни духовни опасности и за да си осигураат вечна среќа, Ехлуллах (продуховените) имаа одбрано и следеа два основни принципа, и тоа:
Ey masum hasta çocuklara ve masum çocuklar hükmünde olan ihtiyarlara hizmet eden hasta bakıcılar! Sizin önünüzde mühim bir ticaret-i uhreviye var. Şevk ve gayret ile o ticareti kazanınız.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Прв:''' Потсетување на смртта (Рабита’и мевтт). Како што е овој свет минлив, така и за себе размислувале дека се минливи гости со свои должности на овој свет, па и за следниот живот работеле со ентузијазам.
Masum çocukların hastalıklarını, o nazik vücudlara bir idman, bir riyazet ve ileride dünyanın dağdağalarına mukavemet verdirmek için bir şırınga ve bir terbiye-i Rabbaniye gibi çocuğun hayat-ı dünyeviyesine ait çok hikmetlerle beraber ve hayat-ı ruhiyesine ve tasaffi-i hayatına medar olacak büyüklerdeki keffaretü’z-zünub yerine, manevî ve ileride veyahut âhirette terakkiyat-ı maneviyesine medar şırıngalar nevindeki hastalıklardan gelen sevap, peder ve validelerinin defter-i a’maline, bilhassa sırr-ı şefkatle çocuğun sıhhatini kendi sıhhatine tercih eden validesinin sahife-i hasenatına girdiği, ehl-i hakikatçe sabittir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Втор:''' За да се спасат од опасностите кон кои ги води нивниот нефс’и еммаре (душа наклонета да чини зло), и слепите чувства, со измачување и со подложување кон тешки режими настојувале да го уништат својот нефс’и еммаре.
İhtiyarlara bakmak ise hem azîm sevap almakla beraber, o ihtiyarların ve bilhassa peder ve valide ise dualarını almak ve kalplerini hoşnut etmek ve vefakârane hizmet etmek hem bu dünyadaki saadete hem âhiretin saadetine medar olduğu rivayat-ı sahiha ile ve çok vukuat-ı tarihiye ile sabittir. İhtiyar peder ve validesine tam itaat eden bahtiyar bir veled, evladından aynı vaziyeti gördüğü gibi; bedbaht bir veled eğer ebeveynini rencide etse azab-ı uhrevîden başka, dünyada çok felaketlerle cezasını gördüğü, çok vukuatla sabittir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Ти, брату, што си го изгубил здравјето од половината од твоето тело! Не прашувајќи ја твојата желба, тебе ти се дадени две вистини, кратки и лесни, што ќе те усреќат. Состојбата на твоето тело постојано ќе те тера да внимаваш на минливоста на човекот и на овој свет. Овој свет нема да те гуши повеќе, занесот не може да ти ги затвори очите. Душата наклонета да чини зло (нефс’и еммаре) сигурно е дека не може да го излаже со ниски нагони и чезнеења човекот со половина тело, бргу ќе се спаси од последиците на тој нагон.
Evet ihtiyarlara, masumlara, yalnız akrabasına bakmak değil belki ehl-i iman (madem sırr-ı imanla uhuvvet-i hakikiye var) onlara rast gelse, muhterem hasta ihtiyar ona muhtaç olsa ruh u canla ona hizmet etmek İslâmiyet’in muktezasıdır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Значи, муминот со тајната на иманот, со верноста и потпирањето на Аллах, за кратко време може да има полза од болеста каква што е парализата, полза во смисла на мачење и воздржување како евлија. И тогаш таа болест станува безначајна.
== Yirmi Beşinci Deva ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yirmi_Üçüncü_Deva"></span>
Ey hasta kardeşler! '''Siz gayet nâfi’ ve her derde deva ve hakiki lezzetli kudsî bir tiryak isterseniz imanınızı inkişaf ettiriniz. Yani tövbe ve istiğfar ile ve namaz ve ubudiyetle, o tiryak-ı kudsî olan imanı ve imandan gelen ilacı istimal ediniz.'''
== ДВАЕСЕТ И ТРЕТИ ЛЕК ==
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Еј, ти, беспомошен болен човеку, што немаш никого! Ако твојата болест заедно со твојата самотија и туѓина можат да ги разнежнат и најладните срца и да ги привлечат нивните сожаливи погледи, секако дека твојата врска со иманот кон твојот Семилосен Создател (Халик’и Рахим) и твојата молитва, молитва на болен човек, со јазикот на слабоста, откако Го имаш спознаено Него, оваа твоја болест во самотија и во туѓина, повеќе од сè ќе ги привлече кон тебе погледите на Неговата милост, на Оној Кој на почетоците на сите Сури од Куранот ни се претставува во својство на Рахману’р Рахим (Милостив и Семилосен) и Оној Кој со искра на преубава милост преку сите мајки ги одгледува сите чеда и Кој секоја пролет со искрата на Својот рахмет ја пополнува површината на земјата со разнородни нимети (благодати), чија само една искра на милост е Џеннетот со своите убавини, којшто е место на вечен живот. Штом тој постои и внимава на тебе, за тебе сè постои.
Evet, dünyaya muhabbet ve alâka yüzünden güya âdeta ehl-i gafletin dünya gibi büyük, hasta, manevî bir vücudu vardır. İman ise o dünya gibi zeval ve firak darbelerine, yara ve bere içinde olan o manevî vücuduna birden şifa verip, yaralardan kurtarıp, hakiki şifa verdiğini pek çok risalelerde kat’î ispat etmişiz. Başınızı ağrıtmamak için kısa kesiyorum.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Оној што Нему не Му е приврзан со иман и верност, или не ѝ дава вредност на таа врска, се наоѓа во вистинска туѓина и без никого.
'''İman ilacı ise feraizi mümkün oldukça yerine getirmekle tesirini gösteriyor. Gaflet ve sefahet ve hevesat-ı nefsaniye ve lehviyat-ı gayr-ı meşrua, o tiryakın tesirini men’eder.''' Hastalık madem gafleti kaldırıyor, iştihayı kesiyor, gayr-ı meşru keyiflere gitmeye mani oluyor; ondan istifade ediniz. Hakiki imanın kudsî ilaçlarından ve nurlarından tövbe ve istiğfar ile dua ve niyaz ile istimal ediniz.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yirmi_Dördüncü_Deva"></span>
Cenab-ı Hak sizlere şifa versin, hastalıklarınızı keffaretü’z-zünub yapsın, âmin âmin âmin!
== ДВАЕСЕТ И ЧЕТВРТИ ЛЕК ==
</div>
 
Еј, вие што негувате болни безгрешни деца и старци што се како деца! Пред вас се наоѓа една многу важна зделка за ахирет. Спечалете ја со желба и упорност.
 
Постојат многу мудрости сврзани со животот на детето, како што е и мудроста дека болеста на недолжните деца претставува вежба на слабото тело, навикнување и вакцина што ќе создаде отпорност кон идните тешкотии на овој свет и воспитување од Аллах. Болеста за децата е како инјекција, која ќе биде причина за нивното духовно и идно напредување, или пак, напредување во ахиретот, како што за возрасните е причина за прочистување од гревовите (кеффарету’з зунуб). Севапите што доаѓаат поради болестите на децата се испишуваат во тетратките на делата на нивните родители, а особено се испишуваат на страниците на добрите дела на мајката, која со тајната на милоста, здравјето на детето го става пред своето здравје. Сето ова е потврдено од најискрените.
 
Како преку вистински кажувања, така и со многубројни примери од порано, потврдено е дека негувањето на старците, покрај заработување на многу севапи, добивање на нивниот благослов, а особено ако тоа се таткото или мајката, да се задоволат нивните срца и верно да им се служи, претставува причина за среќа на овој свет и среќа за во ахирет. Уште со многу примери е потврдено дека среќно чедо, што е послушно кон своите родители, истото ќе го дочека и од своите деца. Исто така, и несреќно чедо што ќе покаже непослушност кон своите родители и кон нив се однесува со непочитување, покрај тоа што во ахиретот ќе поднесува тешки маки, и на овој свет ќе го стигне казна и ќе доживее многу несреќи.
 
Да, негувањето на стари и невини не се однесува само на нивните роднини, зашто ако според тајната на иманот постои вистинско братство, тогаш несебичната помош на еден припадник на иманот, на тој беден старец зависен од нив претставува потреба на исламот.
 
<span id="Yirmi_Beşinci_Deva"></span>
== ДВАЕСЕТ И ПЕТТИ ЛЕК ==
 
Еј, вие болни браќа! Доколку сакате еден возвишен и полезен лек што ќе донесе спас за сите ваши маки и што навистина е сладок, усовршете го својот иман – односно со покајување и со молба кон Аллах за простување, со намазот и со ибадетите (молитвите) искористете го иманот, тој „свет“ тиријак (лек што се корис- ти за брзо оздравување од сите болести и разни труења) и лековите што произлегуваат од него.
 
Да, оние што го сакаат овој свет и се врзани за него како ехл’и гафлет (оние што се невнимателни и во заблуда), поради таа љубов и поради поврзаноста со овој свет имаат болно духовно тело големо колку што е и овој свет. Што се однесува до иманот, а тоа во многу пораки недвосмислено го докажавме, одеднаш го лечи тоа духовно тело рането од ударите на исчезнувањето и разделбите и кое е полно со рани и лузни, отстранувајќи ги раните духовното тело вистински оздравува. Сега не би сакал да ве заморувам и кратко ќе речам:
 
Што се однесува до иманот како лек, тој своето дејство го прикажува со исполнувањето на фарзовите што е можно повеќе. Гафлетот и сефахетот (распуштеноста и развратот) и хевесат­и нефсаније и левхијат­и гајр­и мешруа (нагонските копнеења и уживања што не се алал), го спречуваат влијанието на тој тиријак (лек). Со оглед на тоа дека болеста спасува од гафлет, го уништува чезнеењето и станува пречка за влегување во забранети уживања, тогаш искористете го. Со покајување и барање прошка, со молитва и со нијаз, искористете ги возвишените лекови и светлината на вистинскиот иман.
 
Нека Возвишениот Праведник ви подари оздравување, а вашите болести ги направи причина за прочистување од гревовите (кеффарету’з зунуб). Амин, амин, амин!


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ
اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ طِبِّ ال۟قُلُوبِ وَ دَوَائِهَا وَ عَافِيَةِ ال۟اَب۟دَانِ وَ شِفَائِهَا وَ نُورِ ال۟اَب۟صَارِ وَ ضِيَائِهَا وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَح۟بِهٖ وَ سَلِّم۟
اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ طِبِّ ال۟قُلُوبِ وَ دَوَائِهَا وَ عَافِيَةِ ال۟اَب۟دَانِ وَ شِفَائِهَا وَ نُورِ ال۟اَب۟صَارِ وَ ضِيَائِهَا وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَح۟بِهٖ وَ سَلِّم۟
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">