Birinci Söz/mk

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ

وَ بِهٖ نَس۟تَعٖينُ

اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ رَبِّ ال۟عَالَمٖينَ

وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ

وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَح۟بِهٖ اَج۟مَعٖينَ

Еј, брате! Побара неколку совети од мене. Поради тоа што ти си војник, во вид на војнички примери, заедно со мојот нефс (душа), послушај осум кратки приказни и неколку вистини, бидејќи согледувам дека мојот нефс има најго лема потреба од совет, повеќе од сите нив. Едно време, малку п одолго му ги раскажав Осумте Слова на мојот нефс, кои ги извлеков од осум ајети. А сега, на достапен јазик, повторно и накратко ќе му ги раскажам на мојот нефс. Кој сака, нека слуша заедно со мене.

ПРВО СЛОВО

Бисмиллах е почеток на секое добро дело. Па затоа и ние ќе започнеме со него. Еј, нефсу мој, знај дека како што ова благословено слово претставува симбол на исламот, така и неговото постојано повторување на соодветниот јазик на сè што е создадено, претставува молитва.

Ако сакаш да дознаеш колку огромна и неис црпна е моќта на Бисмиллах и каков непот рошлив бериќет носи тој, послушај ја следнава кратка приказна како една поука:

Човек кој патува низ номадска арапска пустина, треба да му се придружи на еден племенски поглавар и да биде под негова заштита за да се спаси од злосторствата на разбојниците, да ја врши својата работа и да ги задоволи своите потреби. Инаку, би останал сам среде пустина, уништен од непријатели и неограничени потреби.

И така, двајца другари тргнале на пат низ пустина. Едниот од нив бил скромен, а другиот горделив. Скромниот му се придружил на еден поглавар, а горделивиот одбил. Патувале низ пустината, и оној што му се придружил на поглаварот, кога ќе сретнел некој разбојник, му велел: „Јас патувам под заштитата на тој и тој поглавар“, и разбојникот го пуштал без да му нанесе штета; уште кога ќе влезел во шатор, го поздравувале со почит и уважение, благодарение на името на поглаварот. А, другиот, горделивиот, се соочувал со неописливи несреќи и зла. Постојано стравувал и просел. И на тој начин, ем се понижувал, ем се посрамотувал.

Еј, моја подмолна душо (нефс)! Ти си тој патник, а овој свет е пустина. Твојата беда и немоќ се безгранични. Твоите непријатели и потреби се безброј. Штом е тоа така, прифати го името на Вистинскиот Владетел на оваа пустина и нејзиниот Вечен Управител за да се спасиш од просењето и од стравот пред секој настан.

Да, ова благословено слово (бисмиллах) е толку возвишено богатство, што твојата беско нечна немоќ и беда ги поврзува со Бесконечната Моќ и Милосрдност, и твојата немоќ и снага стануваат најприфатлив заговорник пред вратата на Милосрдниот Семоќник.

Evet, bu kelime ile hareket eden, o adama benzer ki askere kaydolur, devlet namına hareket eder. Hiçbir kimseden pervası kalmaz. Kanun namına, devlet namına der, her işi yapar, her şeye karşı dayanır.

Başta demiştik: Bütün mevcudat, lisan-ı hal ile Bismillah der. Öyle mi?

Evet, nasıl ki görsen, bir tek adam geldi, bütün şehir ahalisini cebren bir yere sevk etti ve cebren işlerde çalıştırdı. Yakînen bilirsin; o adam kendi namıyla, kendi kuvvetiyle hareket etmiyor. Belki o, bir askerdir, devlet namına hareket eder, bir padişah kuvvetine istinad eder.

Öyle de her şey, Cenab-ı Hakk’ın namına hareket eder ki zerrecikler gibi tohumlar, çekirdekler başlarında koca ağaçları taşıyor, dağ gibi yükleri kaldırıyorlar.

Demek her bir ağaç, Bismillah der. Hazine-i rahmet meyvelerinden ellerini dolduruyor, bizlere tablacılık ediyor.

Her bir bostan, Bismillah der. Matbaha-i kudretten bir kazan olur ki çeşit çeşit, pek çok muhtelif leziz taamlar, içinde beraber pişiriliyor.

Her bir inek, deve, koyun, keçi gibi mübarek hayvanlar Bismillah der. Rahmet feyzinden birer süt çeşmesi olur. Bizlere Rezzak namına en latîf, en nazif, âb-ı hayat gibi bir gıdayı takdim ediyorlar.

Her bir nebat ve ağaç ve otların ipek gibi yumuşak kök ve damarları, Bismillah der. Sert olan taş ve toprağı deler, geçer. Allah namına, Rahman namına der, her şey ona musahhar olur. Evet, havada dalların intişarı ve meyve vermesi gibi o sert taş ve topraktaki köklerin kemal-i suhuletle intişar etmesi ve yer altında yemiş vermesi hem şiddet-i hararete karşı aylarca nazik, yeşil yaprakların yaş kalması, tabiiyyunun ağzına şiddetle tokat vuruyor. Kör olası gözüne parmağını sokuyor ve diyor ki:

En güvendiğin salabet ve hararet dahi emir tahtında hareket ediyorlar ki, o ipek gibi yumuşak damarlar, birer asâ-yı Musa (as) gibi فَقُل۟نَا اض۟رِب۟ بِعَصَاكَ ال۟حَجَرَ emrine imtisal ederek taşları şakkeder. Ve o sigara kâğıdı gibi ince, nâzenin yapraklar; birer aza-yı İbrahim (as) gibi ateş saçan hararete karşı يَا نَارُ كُونٖى بَر۟دًا وَ سَلَامًا âyetini okuyorlar.

Madem her şey manen Bismillah der. Allah namına Allah’ın nimetlerini getirip bizlere veriyorlar. Biz dahi Bismillah demeliyiz. Allah namına vermeliyiz, Allah namına almalıyız. Öyle ise Allah namına vermeyen gafil insanlardan almamalıyız.

Sual: Tablacı hükmünde olan insanlara bir fiyat veriyoruz. Acaba asıl mal sahibi olan Allah, ne fiyat istiyor?

Elcevap: Evet, o Mün’im-i Hakiki, bizden o kıymettar nimetlere, mallara bedel istediği fiyat ise üç şeydir. Biri zikir, biri şükür, biri fikirdir.

Başta Bismillah zikirdir.

Âhirde Elhamdülillah şükürdür.

Ortada, bu kıymettar hârika-i sanat olan nimetler, Ehad-i Samed’in mu’cize-i kudreti ve hediye-i rahmeti olduğunu düşünmek ve derk etmek fikirdir. Bir padişahın kıymettar bir hediyesini sana getiren bir miskin adamın ayağını öpüp hediye sahibini tanımamak ne derece belâhet ise öyle de zâhirî mün’imleri medih ve muhabbet edip Mün’im-i Hakiki’yi unutmak, ondan bin derece daha belâhettir.

Ey nefis, böyle ebleh olmamak istersen Allah namına ver, Allah namına al, Allah namına başla, Allah namına işle. Vesselâm.

ON DÖRDÜNCÜ LEM’A’NIN İKİNCİ MAKAMI

---

Sözler | ⇒ İkinci Söz

---