Yirmi Beşinci Lem'a/mk

Се состои од дваесет и пет лека.

Напишано е како еден вид лек, утеха и духовен рецепт за болните, како и посета на болните и желба за нивно брзо закрепнување.

Предупредување и Извинување

Овој духовен рецепт, за разлика од другите наши дела е напишан на најбрз можен начин (), и во споредба со другите дела, ова дело е прегледано само еднаш затоа што немаше време ниту за исправки, ниту пак, за подетален преглед. А, тоа значи дека сè остана во несредена состојба, како што е напишано од прва рака. Не сметавме дека треба повторно да се прегледа со уредување и прецизност за да не дојде до разнебитување на значењата кои по природен тек се јавуваат во срцето. Читателите, а особено болните, не треба да се чувствуваат навредени и вознемирени поради некои непријатни изрази или тешки зборови и фрази, и нека се молат и за мене.

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ

اَلَّذٖينَ اِذَٓا اَصَابَت۟هُم۟ مُصٖيبَةٌ قَالُٓوا اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ ۝ وَالَّذٖى هُوَ يُط۟عِمُنٖى وَيَس۟قٖينِ ۝ وَاِذَا مَرِض۟تُ فَهُوَ يَش۟فٖينِ

Во овој Одблесок накратко опишуваме Дваесет и пет лека што ќе бидат вистинска утеха и корисен мевлем за болните и несреќните, кои сочинуваат една десетина од човештвото.

ПРВ ЛЕК

Еј, ти беспомошен болен човеку! Не обеспокојувај се и биди трпелив. Твојата болест за тебе не е товар, туку можеби е и спас на одреден начин, затоа што животот е еден вид капитал што се троши. Доколку не дава плодови, тој се троши залудно. Доколку, пак, се проведе во задоволство и занес, уште побрзо одминува. Болеста, со големи придобивки го прави твојот капитал да биде плоден. Истовремено, болеста не му дозволува на животот да мине брзо, го задржува и го продолжува, така што таа ќе замине откако ќе ги даде своите плодови.

А, за тоа дека болеста трае подолго, зборува и следната поговорка: „Времето на несреќата е многу долго, додека времето на задоволството е многу кратко.“

ВТОР ЛЕК

Еј, ти нестрплив болен човеку! Биди трпелив, па и благодарен! Минутите од твојот болен живот може да се претворат во еден час молитва (ибадет).

Молитвата се состои од два дела: Едниот дел е потврдена молитва, како што се клањањето намаз и молењето, а другиот е непотврдена молитва, кога луѓето поради болести и несреќи чувствуваат немоќ и слабост, бараат засолниште кај Семилостивиот Создател (Халим-и Рахим) и Му се молат. Постигнуваат чиста и искрена духовна молитва.

Да, постојат и вистинити искази каде што се наведува дека болеста на еден верник (мумин) чијшто живот поминува во болест и притоа не Му се жали на Аллах, се смета за молитва. Па, дури и со вистинити искази и со помош на отворено и искрено искажување (кешфијат-и садика) е утврдено дека една минута болест кај оние болни што се целосно трпеливи и благодарни е како еден час молитва (ибадет), а кај некои идеали е еднакво и на цел ден молитва.

Затоа, наместо да се жалиш поради болеста, којашто го продолжува твојот животен век претворајќи една минута во илјада минути, треба да бидеш благодарен.

ТРЕТ ЛЕК

Еј, ти неиздржлив болен човеку! Фактот дека оние што доаѓаат на овој свет постојано си заминуваат, а младите стареат, и постојаното вртење на човекот кон погубноста и разделбата, сведочат за тоа дека тој не е дојден на овој свет за да ужива и да се забавува.

Меѓу другото, човекот како најсовршено и највозвишено битие е најбогат во поглед на живиот свет и природата, и е во позиција на султан над другите живи суштества, но поради размислувањата за изминатите задоволства и идните несреќи, тој во споредба со животните, можеби го живее најтегобниот и најтешкиот можен живот.

Тоа значи дека човекот не е дојден на овој свет само за убав живот и со цел да го проживее животот во уживање и задоволство. Можеби човекот, во чиишто раце се наоѓа огромен капитал, е дојден да тргува работејќи за среќата во вечниот живот. Капиталот кој му е даден, всушност е неговиот животен век. Ако не е болен, здравјето и задоволството го занесуваат човека, го прават овој свет поубав и придонесуваат да заборави на Задгробниот свет (ахирет). Таквиот човек не сака да размислува за гробот (кабурот) и смртта, и животниот капитал го троши бесцелно и на непотребни места. Додека, пак, болеста веднаш му ги отвора очите и му вели на неговото тело и леш: „Ти не си бесмртен, а не си и без стопан, туку имаш една должност. Не биди горделив, мисли на својот Создател и знај дека ќе одиш во гроб (кабур), па според тоа подготви се.“

Така, од оваа гледна точка, болеста е советник што никогаш не мами, и духовен водич (муршид) кој опоменува. Затоа, навистина не треба да се жалиш поради болеста, туку можеби да ѝ бидеш благодарен. А, ако е многу тешка, потребно е да се бара трпение (сабур) за да се издржи.

ЧЕТВРТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку што се жалиш! Твое право е да бидеш благодарен и трпелив, а не да се жалиш, бидејќи деловите од твоето тело и целото тело воопшто, не се твоја сопственост. Ниту ти си ги создал, ниту пак, си ги купил од тезга. Значи, тие се сопственост на некој друг и нивниот сопственик може да управува со нив како сака.

Како што е наведено во Дваесет и шесто Слово, на пример еден исклучително богат и вешт уметник вработува еден безработник и сиромашен човек како модел за да ги покаже убавината и раскошот на своите дела. Во замена за одреден паричен надомест, за пократко од еден час тој го облекува сиромашниот човек во кошула украсена со скапоцени камења и вредна рајска облека. Облеката ја работи на него и ѝ дава различни форми. За да ја покаже својата различна преубава уметност, вештиот уметник ја сече, ја скратува, ја продолжува и ја прекројува облеката. Се прашувам, дали овој платен безработник има право да му рече на вештиот уметник: „Ме мачиш со ова наведнување и исправување, а ме оптоваруваш и ми ја расипуваш и убавината со сечењето и скратувањето на оваа кошула што ме разубавува.“ Може ли да му каже дека постапил немилосрдно и бездушно со него?

Еј, болен човеку! И тебе, како во овој пример, Севишниот Создател (Сани-и Зулџелал) како кошула ти го облекува телото со светли (нурани) својства, како што се слухот, видот, разумот и срцето, за да ги покаже везовите на Неговите Најубави имиња (Есма-и Хусна), те става во многу различни ситуации и позиции и ти ги менува должностите. Како што со гладот го спознаваш Неговото име Давател на благосос­ тојба (Реззак), така и во болеста научи го Неговото име Исцелител (Шафи). Во нив се наоѓаат одблесоците на мудроста и зраците на милоста и многу убавини бидејќи болките и несреќите ги покажуваат законите на некои од Неговите имиња.

Ако се тргне завесата, зад тој параван на болеста од која многу се плашиш и која ја мразиш, ќе наидеш на многу убави и пријатни значења.

ПЕТТИ ЛЕК

Еј, ти што си засегнат од болест! Во последно време, преку искуството дојдов до сознание дека болеста е Божествена награда за некои луѓе, дар од Семилостивиот (Рахман). Во изминативе осум-девет години, иако не бев достоен за тоа, некои млади луѓе дојдоа кај мене и ми се обратија барајќи ја мојата молитва. Забележав дека секој од овие млади болни луѓе почнаа да размислуваат за Задгробниот свет во поголем степен од останатите млади луѓе. Ја немаше таа младешка опијанетост. Самите себе, на некој начин се имаа спасено од животинските страсти од аспект на непромисленоста. А, јас ги гледав и ги предупредував дека нивните болести се Божествена награда во границите на нивната издржливост, и им велев: „Брате, јас не сум против оваа твоја болест. Јас не сочувствувам со тебе, ниту пак, те сожалувам поради твојата болест, за да се молам за тебе. Обиди се да бидеш трпелив додека болеста потполно не те разбуди, и штом болеста ја исполни својата должност, со Божја дозвола Милосрдниот Создател (Халик-и Рахман) ќе ти помогне да оздравиш.“

Уште им велев: „Некои од вашите браќа по несреќа, преку несреќата на доброто здравје стануваат несовесни, се откажуваат од петте дневни задолжителни молитви (намаз), не размислуваат за гробот (кабурот) и забораваат на Аллах. Преку површното задоволство од краткиот час на земниот живот, тие се потресуваат и го оштетуваат бескрајниот вечен живот, па дури и го уништуваат. Со очите на болеста, сигурно ќе го видиш местото каде што замину­ ваш, односно гробот, а малку подоцна ќе ги видиш и задгробните престојувалишта, па според тоа и ќе се однесуваш. Тоа значи дека за тебе болеста всушност претставува здравје, а за некои слични на тебе здравјето претставува болест.“

ШЕСТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку што се жалиш за своите болки! Тебе ти се обраќам: Размисли за твојот минат живот и сети се на благодатите и среќните денови, но и на деновите на несреќа и болки во тие времиња. Веројатно ќе воздивнеш со „ах“ или „ох“. Односно, тогаш срцето и јазикот или ќе речат „Елхамдулиллах шуќур (слава и фала Му на Бога)“, или пак, „Ах, што ми се случи... ах, каква штета.“

Биди внимателен, она што те наведува да кажеш „Ох, елхамдулиллах шуќур“ е размислувањето за болките и несреќите што те снашле, и тоа предизвикува еден вид духовно задоволство и срцето ти станува благодарно, бидејќи прекинувањето на болките претставува задоволство. Со исчезнувањето на болките и несреќите, во душата се вселува таква сладост, што кога би се исекла, од неа би потекло духовно задоволство кое се претвора во благодарност.

Кога ќе помине состојбата на среќа, радост и задоволство во минатите времиња, те наведуваат со воздишка да кажеш „Ех, копнежу мој, таго моја“, во душата останува трага на вечна болка, и кога и да се присетиш на тие времиња, таа болка повторно оживува и од неа започнува да извира копнеж и тага.

Штом еднодневното недозволено задоволство што причинува и нанесува душевна болка која понекогаш може и да трае и една година, тогаш и една минлива болка, болест која трае само еден ден, поради сладостите на заслугата (севапот) има уште и духовна сладост како резултат на спасувањето и ослободувањето од таа состојба,

мисли на резултатите од оваа твоја минлива болест, односно на заслугите (севапите) како внатрешно лице на твојата моментална болест и кажи: „И ова ќе помине, о Аллах!“, и наместо да се жалиш, биди благодарен.

ШЕСТИ ЛЕК

()

Еј, брату мој, кој размислувајќи за земните задоволства, патиш поради болест! Кога овој свет би бил вечен, кога не би постоела смртта на овој наш пат, кога не би дувале ветриштата на разделбата и погубноста, и кога не би биле духовните зими во твојата иднина полна со бури и несреќи, и јас би сочувствувал со тебе во твојата болка. Но, бидејќи овој свет еден ден ќе ни рече „Ајде надвор“ и ќе ги затне ушите штом ќе бараме помош, пред тој да нè исфрли надвор, овие болести нè опоменуваат дека мораме да се откажеме од љубовта кон него. Пред да нè исфрли овој свет, мораме да се потрудиме ние да го отфрлиме од нашите срца.

Да, болеста нè предупредува велејќи ни: „Твоето тело не е од камен и од железо. Тоа можеби е составено од разни видови материи кои се секогаш настроени кон разложување. Остави ја твојата гордост, разбери ја твојата немоќ, запознај го твојот Владетел (Малик), запознај ги твоите должности и научи зошто си дошол на овој свет“, го опоменува тајно со совеста на срцето.

И штом земните задоволства и сладости не траат, особено ако се недозволиви, тие стануваат и минливи, болни и погрешни, немој да плачеш поради губењето на тие задоволства под изговор на болеста. Напротив, размислувај за духовната молитва на болеста и за задгробните заслуги (севапи) и обиди се да добиеш задоволство на тој начин.

СЕДМИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку што ја имаш загубено сладоста на здравјето! Твојата болест не ги губи сластите на Божествените награди (нимети), туку напротив, ги прави уште побогати и послатки, бидејќи, ако нешто е постојано, тоа го губи својот ефект. Следбениците на вистината се едногласни и дури велат: „Сè станува јасно со својата спротивност.“

اِنَّمَا ال۟اَش۟يَاءُ تُع۟رَفُ بِاَض۟دَادِهَا

На пример, да не постоеше темнината, немаше да знаеме и за светлината, и таа немаше да содржи задоволство. Да не беше студот, немаше да ја разбереме и топлината, и таа немаше да ни причинува задоволство. Да не постоеше гладот, храната ќе беше безвкусна. Да не беше жедта на желудникот, пиењето вода немаше да ни причинува задоволство. Да немаше непријатности, немаше да можеме да уживаме во пријатностите. Да немаше болест, здравјето ќе беше без сладост.

Штом Семудриот Создател (Фатир-и Хаким) го снабдува човекот со многу придобивки, до степен да може да разликува вкусови на бесконечно многу видови нимети и благодати кои постојат во целата вселена и да ужива во нив, и штом покажува желба дека сака да го направи човекот свесен за секој вид на Неговата благонаклоност, да го наслади со сите видови нимет и да го упати секогаш да му биде благодарен, секако дека ќе му даде и болест, несреќи и грижи како што му подарил здравје, благосостојба и други наслади.

Те прашувам: „Да не беше оваа болест на твојата глава, рака или желудник, дали би бил благодарен ако чувствуваше задоволство и сладост на Божјите благодати во нивното здравје?“ Не само што не би бил благодарен, туку непромислено, заслепен од здравјето, веројатно би му се предал на развратот.

ОСМИ ЛЕК

Еј, болен човеку, кој размислуваш за задгробниот живот! Болеста како сапун ја мие нечистотијата од гревовите и ги чисти. Во еден хадис() , поточно во хадиси­и сахих, се потврдува дека болестите се избавување од гревовите (кефарету’з зунуб). Воедно, во друг хадис, се вели: „Како што паѓаат зрелите плодови од дрвото кога ќе го затресеш, така и гревовите на верникот паѓаат со треперењето на еден болен.“

Гревовите во вечниот живот се трајни болести, а во овој земски живот тие се духовни болести на срцето и совеста. И ти, ако се стрпиш и ако не се жалиш, со оваа минлива болест можеш да се спасиш од многу неизлечливи болести.

Ако, пак, не мислиш на гревовите и не сакаш да знаеш за задгробниот живот, или пак, не го спознаваш Аллах, тогаш си заболел од болест која е милион пати потешка од овие твои ситни болести.

Барај помош за неа, бидејќи твоето срце, дух и душа се поврзани со сè што постои на овој свет. Со постојаните исчезнувања таа врска со тебе се кине и отвора бескрајни рани во тебе, особено затоа што не си запознаен со задгробниот живот, смртта ја замислуваш како да е вечна погибел, и како да имаш болно тело рането со толку лузни колку што има на овој свет.

Значи, првин треба да се зацврсти вербата и да се бара сигурен и исцелувачки лек за тоа големо рането духовно тело кое боледува од безбројни болести; најкраток пат за пронаоѓање на тој лек е да се спознае моќта (кудретот) и милоста (рахметот) на Севишниот Создател (Кадир-и Зулџелал), кој низ прозорецот на слабоста и немоќта, ти ја прикажува физичката болест под завесата на безгрижноста (гафлетот) што кине.

Да, оној што не го спознава Аллах, тој има безброј грижи и несреќи. Оној што го спознал Аллах, светот му е исполнет со Светлина (Нур). Духовните радости ги чувствува според степе- нот на моќта на својата верба. Под духовната радост на оздравувањето и сладоста коишто доаѓаат од вербата, тие ситни телесни болести се топат и се гмечат.

ДЕВЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој го имаш спознаено својот Создател (Халик)! Болката, стравот и вознемиреноста доаѓаат поради болеста затоа што понекогаш таа доведува до смрт. Штом смртта е застрашувачко нешто навидум и во очите на оние што се бездушни, болестите што можат да бидат причина за смрт, ги плаши и ги вознемирува.

Прво, знај и цврсто верувај дека назначениот час (еџелот) е предодреден и не може да се промени. Честопати се случува да умираат оние што се здрави и што плачат за тешко болните, а тешко болните да оздрават и да продолжат да живеат.

Второ, смртта не е толку страшна како што ни се чини. Со помош на Светлината (Нурот) дадена од Мудриот Куран (Кур’ан-и Хаким) во многу делови од Рисале­и Нур сосема сигурно, неоспорно и несомнено докажавме дека за верниците смртта всушност претставува

ослободување од тешките животни задачи;

притоа и ослободување од молитвата (ибадетот) што Божјиот раб ја врши на испитот низ просториите на овој свет,

како и причина за средба со деведесет и девет отсто од пријателите и роднините што заминале на другиот свет;

средство за влез во нивната вистинска татковина и вечниот дом на среќата;

и повик од темнината на овој свет до Рајските градини;

и време за подигање надомест од изобилствата на Семилостивиот Создател (Халик-и Рахим) за испол- нувањето на должностите кон Него.

Штом во реалноста ова претставува суштина на смртта, таа не треба да се смета за застрашувачка, туку напротив, како почеток на милоста и среќата. Дел од продуховените (ехлуллахот) се плашеле од смртта, но нивниот страв не бил поради тоа што ја гледале како застрашувачка, туку можеби поради нивната надеж за стекнување повеќе заслуги (севапи) преку спроведување на што повеќе добри дела со продолжување на животните обврски.

Да, за следбениците на верата, смртта претставува порта кон Божјата милост, а за оние што се во заблуда – јама на вечна темнина.

ДЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој непотребно се грижиш! Неспокоен си поради тежината на твојата болест. Тоа неспокојство ја отежнува твојата болест. Доколку сакаш да си ја олесниш болеста, потруди се да не се плашиш. Размислувај за придобивките од болеста и наградата за тоа, и дека брзо ќе помине. Тоа ќе ти го намали стравот и ќе ти ја отстрани болеста од корен.

Да, неспокојството придонесува двојно зголемување на болеста. Под физичката болест, неспокојството предизвикува духовна болест на срцето, која почива врз физичката и така продолжува. Ако твоето љубопитство и неспокојство исчезнат затоа што си ѝ се предал на судбината, си ја прифатил и со размислувањата за мудроста на болеста, тогаш еден многу важен дел од болеста се искоренува, станува полесна и делумно исчезнува. Понекогаш малата физичка болест преку неспокојството се зголемува за десеткратно повеќе. Со исчезнувањето на неспокојството, исчезнуваат и девет десеттини од болеста.

Бидејќи неспокојството ја зголемува болеста, и затоа на извесен начин ја обвинува мудроста на Аллах, ја критикува Божествената милост и се жали на Семилостивиот Создател (Халик-и Рахим), човекот како одговор на ова добива шлаканица и состојбата му се влошува. Да, како што со благодарноста се зголемува благодатот, така и со жалењето се зголемуваат болеста и несреќите.

Притоа, и самото неспокојство е болест. Лекот за тоа е да се осознаат придобивките на болеста. А, бидејќи си ги сфатил целта и придобивките, примени го тој мевлем врз неспокојството и спаси се. Наместо „Ах!“, речи „Ох!“; наместо „Ах, што ме снајде!“, речи „Фала Му на Аллах за секоја ситуација اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ عَلٰى كُلِّ حَالٍ (Елхамдулиллахи ала кулли хал).“

ЕДИНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти нестрплив болен брату! Иако болеста ти причинува моментална болка, од почетокот на болеста до денес, престанокот на болеста и добрините заработени за време на болеста ти даваат душевна сладост. Од денес, а можеби и од овој миг болеста ќе исчезне и, секако, нема да има болка, кога нема ништо. А, кога нема болка, нема ни поплаки.

Си станал нестрплив поради тоа што погрешно си ги замислувал нештата, бидејќи заедно со болеста исчезнува и болката од која остануваат само добрините и сладостите. Присетувајќи се на времето поминато во болест, да се биде тажен и нестрплив, наместо да се биде радосен и да се стекне придобивка, претставува вистинска будалаштина.

Идните денови сè уште не се дојдени. Да се размислува за нив уште отсега и поради тоа да се биде нестрплив за нешто што не постои, а да се смета за постоечко, и ако денот што сè уште не е дојден ти предизвикува болка поради болеста која сè уште ја нема и за маките кои сè уште не настапиле – ако тоа не е будалаштина, тогаш што е?

Штом времето пред овој час што изминало во болест дава радост и времето по овој час го нема, а ја нема ниту болеста, ниту пак, болките и маките, тогаш не расфрлувај ја налево-надесно сета сила за трпение дадена од Семоќниот Аллах, туку искористи ја за моменталните болки, речи „О, трпение“ (Ја сабур) и издржи.

ДВАНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој поради твојата болест не си во состојба да си ги извршуваш должностите и обредните молитви (зикир) и поради оваа неможност чувствуваш жал! Знај дека во хадисот се наведува дека „побожниот верник (мумин), и за време на болеста се здобива со заслуги (севапи), и покрај тоа што поради неа не е во можност да ги извршува редовните обредни молитви (зикир).“ Болниот човек што за време на болеста тежнее да извршува што повеќе обврски (фарзови) и ги извршува стрпливо и верно, болеста ќе му ги надомести суннетите().

Притоа болеста чини човекот да ја почувствува својата немоќ и слабост. Таа преку јазикот на својата немоќ и слабост го предизвикува човекот на усна молитва. Семоќниот Аллах на човекот му дал безгранична немоќ и слабост за тој постојано да бара засолниште под заштита на Божествената капија и сесрдно да се моли.

قُل۟ مَا يَع۟بَؤُا بِكُم۟ رَبّٖى لَو۟لَا دُعَٓاؤُكُم۟

Според значењето на стихот (ајетот): „Кога не би постоела вашата молитва (дуа), каква би била вашата вредност?“ Со тајната на овој ајет, мудроста за создавањето на човекот и причината за неговата важност е искрената молитва (дуата) и молбата (нијазот), а бидејќи болеста е причина за молитви и молби, и од оваа гледна точка не треба да се жали, туку да Му благодари на Аллах, и со оздравувањето не треба да се затвори чешмата на молитвата што ја отвора болеста.

ТРИНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти несреќен човеку, кој се жалиш за твојата болест! За некои луѓе болеста е многу важно богатство и скапоцен Божји дар. Секој болен човек својата болест може да ја замисли на тој начин.

Времето на назначениот час (еџел) не се знае. Семожниот Бог во Неговата мудрост назначениот час го прикривал со цел да се спаси човекот од апсолутниот очај и апсолутната безгрижност и за да го држи во страв и надеж и да го сочува својот живот, како во овој свет, така и во Задгробниот. Штом назначениот час може да настапи во секое време, ако го заплени човекот во состојба на безгрижност, тоа може да биде многу штетно за неговиот вечен живот. Но, болеста ја руши безгрижноста, наведува на размислување за Задгробниот свет, потсетува на смртта, и според тоа човекот се подготвува себеси. Некои болести се толку корисни што добивката достигнува до степен кој не може да се стигне дури ни за дваесет години, а со болеста се стигнува за дваесет дена.

Исто така, меѓу моите пријатели беа и две млади момчиња, Аллах да ги прости. Едниот од нив беше Сабри од селото Илама, а другиот Везирзаде Мустафа од Исламкој. Со задоволство ги набљудував овие двајца млади луѓе, кои иако беа неписмени, од сите мои ученици беа меѓу најистакнатите во искреноста и во верските служби. Не им ја разбирав филозофијата. По нивната смрт, дознав дека и двајцата боледувале од сериозна болест. Таа болест им била водич која ги упатила на прав пат, оти имаа голем Божји страв и се наоѓаа во состојба на вршење на највредните должности и остварување на придобивките за Задгробниот свет, за разлика од другите несовесни млади кои се откажале од задолжителните верски обреди и должности. Дај Боже, овие двегодишни маки од болеста да им бидат причина за милиони години вечна среќа. Сега сфаќам дека молитвите мои што понекогаш ги кажував за нивното здравје, во однос на овој свет се претвориле во клетви. Дај Боже моите молитви за нивното здравје да бидат услишени во Задгробниот свет.

Така, според моите верувања, овие двајца се здобија со еквивалентни придобивки како што може да се добијат за десет години со извршување на своите обврски и должности. И овие двајца млади како и останатите, да тргнеа по патот на безгрижноста и порокот заведени од младоста, потпирајќи се на здравјето, смртта би ги затекнала право во средината на нивните гревови и нечистотии, и нивните гробови би ги претворила во дувла на скорпии и змии, наместо во ризница од Светлина (Нур).

Штом болеста содржи вакви придобивки, не треба да се жалиме од неа, туку со верност и трпение треба да Му се заблагодариме на Аллах и да имаме доверба во Неговата милост.

ЧЕТИРИНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, чиишто очи имаат раз- виено катаракта! Кога би знаел каква Светлина (Нур) поседува духовното око на верникот чиишто очи се прикриени со завеса, би изјавил: „Сто илјади пати фала Му (шуќур) на Семилостивиот Господар.“ За да го објаснам овој лек, ќе ви раскажам една случка. Таа почнува вака:

Едно време, ослепе тетката на Сулејман од Барла, која лојално ми вршеше услуги во период од осум години и за тоа време ниту еднаш не ме налути. Таа честита жена, претпоставувајќи дека сум стопати поголем од тоа што сум, еден ден ме пресретна на капијата од џамијата и ми рече: „Моли се за мене за пак да прогледам.“ Јас, безгрешноста на таа блажена и по малку сенилна жена ја зедов како посредник во моите молитви и се молев: „О, Господе, поради почитта кон нејзината безгрешност, врати ѝ го видот.“ По два дена, дојде еден лекар од Бурдур и ѝ ја тргна очната завеса. По четириесет дена, таа повторно го изгуби видот. Се растажив многу и почнав пак да се молам. Дај Боже молитвата да биде прифатена во Задгробниот живот. Во спротивно, таа молитва би можела да биде многу лоша клетва за неа бидејќи ѝ беа останале уште четириесет дена до нејзината смрт, а по четириесет дена, таа почина, Бог да ја прости.

На тој начин, таа почината верничка (мерхума) како противвредност на четириесетдневното гледање на богатите градини на Барла, со очите на староста заслужи во гробот (кабурот) да ги гледа Рајските градини четириесет илјади дена, бидејќи имаше силна верба и целосна искреност.

Да, доколку ослепи еден верник и отиде во гроб во таа состојба, во согласност со неговиот степен, тој може да го гледа светот на Светлината (Нурот) многу повеќе во однос на другите што се отидени во гроб. Како што и ние на овој свет гледаме многу работи што слепите верници не можат да ги видат, така и тие во своите гробови, ако отидат со верба, во согласност со нивниот степен многу повеќе ќе видат од останатите што се во гроб. Исто како што се гледа со телескоп кој ги доближува и најголемите далечини, како на платно во кино ќе ги видат и Рајските градини во согласност со нивниот степен, и вчудовидено ќе ги набљудуваат.

Така, со благодарност и трпение, под завесата на овие очи можеш да пронајдеш многу попросветлено око, кое додека е под земја, ќе го гледа и ќе го набљудува Рајот (Џеннетот) над небото. Значи, оној што ќе ја тргне завесата од твоите очи и ќе ти овозможи да прогледаш, е очниот лекар Семудриот Куран (Куран-и Хаким).

ПЕТНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој воздивнуваш со „ах“! Не воздивнувај со „ах“ гледајќи ја сликата на болеста, туку осврни се на нејзиното значење и извикај „ох“. Да не беше убаво значењето на болеста, Семилостивиот Создател (Халик-и Рахим) не би им ги дал тие болести на Своите најмили. Меѓутоа, во хадиси-и сахих стои:

اَشَدُّ النَّاسِ بَلَاءً اَل۟اَن۟بِيَاءُ ثُمَّ ال۟اَو۟لِيَاءُ اَل۟اَم۟ثَلُ فَال۟اَم۟ثَلُ – اَو۟ كَمَا قَالَ

Односно, „Оние што се најпогодени со несреќи и маки се најдобрите и најбеспрекорните меѓу луѓето (пророците, светците и сличните на нив).“ На чело со светиот (хазрети) Ејјуб Алејхисселам, Божјите пратеници, потоа и личности што биле големи верници, на болестите кои ги снаоѓале, гледале како на некоја вистинска молитва (ибадет), односно како на некој подарок од Семилостивиот Создател (Халик-и Рахим) и трпеливо му се заблагодарувале на Аллах.

Еј, ти болен човеку, кој се оплакуваш со извикувањето „ах“! Ако сакаш да ѝ се придружиш на оваа прозрачна група, заблагодарувај се стрпливо, бидејќи ако се жалиш, тие нема да те примаат во своите редови. Ќе западнеш во јамата на невнимателните и ќе одиш по мрачни патишта.

Да, има такви болести, кои ако доведат до смрт, се како еден вид мачеништво (духовен шехид) што резултира со одреден степен на светоста како мачеништво (еден вид умирачка на Божјиот пат). На пример, оние што умираат од болести при породувањето (), од стомачни болки, со давење, горење и чума, стануваат духовни шехиди, а постојат и такви болести што по смртта на заболениот му обезбедуваат степен на продуховеност.

Притоа болеста намалувајќи ја љубовта и приврзаноста кон овој свет, преку смртта ги олеснува маките и болките, а понекогаш дури и радува поради разделбата со животот.

ШЕСНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој се жалиш за твоите маки! Болеста поттикнува почит и сочувство и многу убави работи, кои се најважни во човековата цивилизација. Болеста го спасува човекот од надуеност и свирепост, кои го водат кон дивјаштво и немилосрдност.

Бидејќи со тајната اِنَّ ال۟اِن۟سَانَ لَيَط۟غٰى ۝ اَن۟ رَاٰهُ اس۟تَغ۟نٰى душата е склона да прави зло кога се наоѓа во свирепост, а доаѓа како последица на здравјето и крепкоста. Нема почит кон пријателствата што се вредни за тоа. Не чувствува милост кон оние што се достојни за тоа и што заслужуваат милосрдие, и кон оние што се болни.

Но, кога човекот ќе се разболи, ја разбира својата слабост и немоќ и им укажува чест на своите браќа што заслужуваат почит. Чувствува почит кон браќата верници што го посетуваат и што му помагаат. И чувствувајќи милост кон унесреќените, која доаѓа како резултат на поврзаноста со својот вид и е една од најзначајните карактеристики на Исламот, и споредувајќи ги со себе, во потполност сочувствува со нив и е милостив, а доколку е во можност, настојува да им помогне – ако не со друго, тогаш барем се моли или ги посетува и ги прашува за нивната здравствена состојба, што спрема шеријатот() е суннет, и заработува заслуги (севапи).

СЕДУМНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој се жалиш дека поради болеста не можеш да чиниш добри дела! Биди благодарен! Болеста ти ги отвора најискрените врати на добрините. Болните и оние што се грижат за нив за да го постигнат Аллаховото задоволство, непрекинато заработуваат заслуги (севапи) и таа нивна грижа е најважната причина за услишување на молитвата.

Да, грижата за болните луѓе и за верниците донесува само севапи. Заинтересираноста за здравствената состојба на болните или посетата на болните, под услов да не ги оптоваруваме, претставува суннет и избавување од гревовите (кеффарету’з-зунуб). Хадисот вели: „Примете ги молитвите на болните, нивните молитви се прифатливи.“ Особено, ако болниот е ваш роднина, мајка или татко, грижата за нив претставува значајна молитва (ибадет) и голема заслуга (севап). Да се утеши и да се задоволи срцето на болен човек, се смета за давање милостина (садака) од голема значајност.

Колку ли е среќно тоа чедо што за време на болеста на таткото и мајката останува покрај нив и задоволувајќи ги нивните лесноранливи срца, од нив добива молитви за добрите дела. Да, на сликата на верноста што ја прикажува човековата големина и состојбата на едно вистинско чедо, кое со совршена почит, својствено за чедото кон родителите, за време на болеста им возвраќа за нивната милост што тие му ја дале, и што претставува највозвишена вистина на општествениот живот, па дури и ангелите ракоплескаат со „Машаллах, Барекаллах.“

Да, за време на болеста постојат многу задоволства што произлегуваат од добрините, милоста и сочувството на оние околу нив, а се и многу пријатни и миротворни, и ги ублажуваат болките во целост.

Услишувањето на молитвата на болниот е многу важно прашање. Во изминативе три-четириесет години заболев од лумбаго и почнав да се молам за да оздравам. Сфатив дека всушност болеста е дадена за да се молиме. Бидејќи молитвата не може да се отстрани со молитва, односно молитвата не може да се поништи самата, сфатив дека резултатите од молитвата се однесуваат на Задгробниот свет () и дека таа самата на некој начин е молитва, а болниот со својата болест согледувајќи ја сопствената немоќ, се засолнува под Божествениот закон. Затоа, иако триесет години кажував молитви за моето исцелување, кои изгледаа ко да не беа услишени, јас никогаш не престанав да се молам во срцето.

Бидејќи болеста е време за молитва, оздравувањето не е резултат на молитвата. Ако Семудриот и Семилостивиот Создател (Џенаб-и Хаким-и Рахим) подарил лек, тоа сигурно е поради Неговата благородност.

Ако молитвата не ни е прифатена онака како што сме сакале, не можеме да речеме дека молитвата не е услишена. Семудриот Создател (Халик-и Хаким) многу подобро знае од нас што е добро за нас, па ни го дава тоа што е во наш интерес. Понекогаш молитвите што ги кажуваме за материјални придобивки, за наше добро ги прифаќа претворајќи ги во молитви за Задгробниот свет. Како и да е...

Во секој случај, молитвата која преку тајната на болеста постигнала искреност, особено онаа што доаѓа поради слабост, немоќ, пониженост и потреба, постои голема веројатност да се исполни. Болеста претставува извор на искрена и чиста молитва. Затоа и болните верници и оние верници што ги негуваат болните, би требало да извлечат поука од ова.

ОСУМНАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој се откажуваш од благодарноста и почнуваш да се жалиш! За да можеш да се жалиш, мора да постои причина. Тебе не ти е скратено ништо, а сепак се жалиш. Можеби има толку многу благодарности што требало да ги направиш, а ти не си им се оддолжил. Но, ако со неоддолжување Му се жалиш на Возвишениот Праведник, тоа е како да го бараш бесправно своето право. Не можеш да се жалиш гледајќи ги оние чие здравје е на повисоко ниво од твоето. Сигурно е дека си должен да бидеш благодарен гледајќи ги оние беспомошни болни лица, кои во поглед на здравјето се на пониско ниво од твоето. Ако раката ти е скршена, погледни ги оние чии раце се отсечени. Ако немаш едно око, погледни ги оние што се слепи и ги немаат и двете очи. Заблагодари Му се на Аллах.

Да, никој нема право да се жали гледајќи ги оние чиишто благодати се над неговите. Треба да се гледаат оние што се над нас во поглед на несреќите што сите нè погодуваат, и затоа треба да се биде благодарен. Оваа тајна во некои пораки е објаснета со пример:

Еден човек искачувал беспомошно лице на врвот на минарето. Врз секој степеник се наоѓал по еден ихсан (духовна убавина со која е даруван), по еден подарок што ќе му биде даден. На самиот врв се нудел најголемиот подарок. Како возврат за тие подароци, од него се очекувало благодарност, но кога тој пргав човек би заборавил на сите тие разновидни подароци врз степениците што ги поминувал сметајќи ги за безвредни, без да се заблагодари гледал нагоре и велел: „Камо среќа ова минаре да беше повисоко, да можев уште погоре да се искачам. Зошто не е високо како онаа планина, или пак, како она друго минаре?“ Колку неблагодарен би бил кон благодатите и каква неправда би чинел ако се жалиш...

Исто така, и човекот, кој од ништо стигнал до постоење, тело (вуџуд), не станал ниту камен, ниту дрво, ниту пак животно, туку станал човек, муслиман и најважно – здрав, па со здравјето и телесната снага успеал да достигне до високи степени на благодати. Ако подоцна во таа состојба му излезат некои пречки поради кои нема да биде удостоен со нимети како што се здравјето, крепкоста или, пак, ги загуби поради лош избор, злоупотреба, или затоа што не успеал да дојде до нив, и ако почне поради сето ова да се жали покажувајќи нестрпливост, ќе воздивне: „Аман, што имам направено, па ова ми се случува!?“ Притоа, ако почне да го критикува Аллаховото господарење, тогаш таквата состојба е духовна болест, многу потешка и понесреќна од обична физичка болест, слично на тепачка со скршени раце, каде што тој со жалење уште повеќе ја зголемува својата болка.

Паметна постапка би била преку тајната:

لِكُلِّ مُصٖيبَةٍ اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ

Да се предаде и да се стрпи додека болеста си ја одигра својата улога и исчезне.

ДЕВЕТНАЕСЕТТИ ЛЕК

Со самеданскиот израз на Есмау’л Хусна се истакнува дека сите имиња се со Севозвишена Убавина (Џемил’и Зулџелал). И во внатрешноста на сè што постои, животот претставува најубаво нешто, најцелосно Огледало на Самедијетот. Огледалото на убавото е убаво. Огледалото што ја покажува убавината на убавиот, и самото станува убаво. Како што таа убавина во огледалото ја одразува својата убавина, така и сè што се случува во животот, во поглед на вистината, е убаво, бидејќи ги прикажува убавите врски на Есмау’л Хусна.

Кога животот постојано би течел во здравје и крепост, тогаш сè би било како огледало со недостатоци. Можеби тоа здравје и таа крепкост во внатрешноста на тој едноличен живот, во еден вид би оддавале чувство на непостоење, изумирање и исчезнување, и со самото тоа би предизвикале здодевност и неспокој, би ја намалиле вредноста на животот, така што сладоста на векот би се прикажала како здодевност. За да му помине времето побрзо, човекот се фрла самиот себеси во бесцелна забава. Слично на времето што го минува во затвор постапувајќи спрема тоа вредно време како непријател, го уништува, сакајќи што побрзо да помине.

Меѓутоа, животот, кој е во постојана промена и движење и кој минува низ разни ситуации, ни укажува на значењето и на уживањата на времето и ни дава да ја чувствуваме неговата вредност. Дури и во немаштија и тешкотија, човекот не сака да му помине векот. Поради здодевност, тој не офка со „уф, уф“, зборувајќи во смисла „Аман, сонцето не изгреа или ноќта сè уште не помина!“

Да, прашај го богатиот господин неработник, кој времето го поминува во лежење и одморање и кому ништо не му недостасува:

„Како си?“

Сигурно е дека од него ќе слушнеш поплаки од типот на: „Аман, времето никако да помине, ајде дојди да одиграме некоја партија табла или да побараме нешто интересно за да ни мине времето.“ Или, пак, ќе слушнеш поплаки што доаѓаат поради непресушни желби, како на пример: „Уште ова ми недостасува, камо среќа да можев уште оваа работа да ја завршам.“

Прашај го и оној што е во немаштија, или е обичен работник, или пак, е во постојана работа:

„Како си?“

Ако има памет, ќе каже:

„Сполај му на мојот Раб, добро сум, работам, камо среќа сонцето уште малку да не зајдеше и да можев да ја завршам оваа работа. Времето бргу минува, животот не стои, си одминува. Се мачам, но и тоа ќе помине. Сè вака брзо минува.“ Смислата на жалењето за минувањето на животот, всушност ја докажува неговата духовна вредност.

Значи, со работа се разбира сласта на векот и вредноста на животот. Излежувањето и неработењето го загорчуваат векот и човекот посакува бргу да помине.

Еј, ти, болен брату! Како што подетално и на недвосмислен начин е објаснето во другите пораки, основата и суштината на несреќите и шеровите, па дури и на гревовите, е нивното непостоење. Непостоењето претставува шер и темнина. Состојбите на монотоното одморање, тишина, неподвижност, поради својата блискост со непостоењето и ништожноста ја навестуваат темнината на непостоењето, па вознемируваат. Движењето и промените значат постоење, даваат чувство за постоење. Постоењето, пак, е потполна добрина и светлина.

Штом вистината е ваква, тогаш таа болест за твоето тело е како гостин кој е пратен поради многу должности, какви што се: да очисти, да оснажи и да помогне во напредувањето на тој вреден живот, да ги насочи и другите органи на телото на помош кон околината на друг заболен орган и да ги прикаже врските помеѓу разновидните имиња на Мудриот Создател (Сани’и Хаким). Иншаллах својата должност ќе ја исполни бргу и ќе си замине, и на здравјето ќе му рече: „Дојди ти на моето место, остани постојано и исполни ја својата должност. Оваа куќа е твоја и имај пријатен помин.“

ДВАЕСЕТТИ ЛЕК

Еј, ти болен човеку, кој за својата мака бараш лек! Болеста има два дела. Првиот дел е вистински, а вториот вообразен (нереален). Што се однесува до вистинскиот дел, Шафи’и Хаким’и Зулџелал површината на оваа земја ја направил огромна аптека и во неа ги поредил лековите за сите болести. Тие лекови, пак, ги бараат своите болести. На секоја мака ѝ создал лек. Да се земаат лекови поради лечење и да се користат е исправно, но притоа треба да се знае дека дејството при оздравувањето е од Возвишениот Хак. Како што Тој ја дава болеста, така го дава и оздравувањето.

Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak, ehemmiyetli bir ilaçtır. Çünkü ekser hastalıklar sû-i istimalattan, perhizsizlikten ve israftan ve hatîattan ve sefahetten ve dikkatsizlikten geliyor. Mütedeyyin hekim, elbette meşru bir dairede nasihat eder ve vesayada bulunur. Sû-i istimalattan, israfattan men’eder, teselli verir. Hasta o vesaya ve o teselliye itimat edip hastalığı hafifleşir, sıkıntı yerinde bir ferahlık verir.

Amma vehmî hastalık kısmı ise onun en müessir ilacı, ehemmiyet vermemektir. Ehemmiyet verdikçe o büyür, şişer. Ehemmiyet vermezse küçülür, dağılır. Nasıl ki arılara iliştikçe insanın başına üşüşürler, aldırmazsan dağılır. Hem karanlıkta gözüne sallanan bir ipten gelen bir hayale ehemmiyet verdikçe büyür. Hattâ bazen onu divane gibi kaçırır. Ehemmiyet vermezse âdi bir ipin yılan olmadığını görür, başındaki telaşına güler.

Bu vehmî hastalık çok devam etse hakikate inkılab eder. Vehham ve asabî insanlarda fena bir hastalıktır. Habbeyi kubbe yapar; kuvve-i maneviyesi kırılır. Hususan merhametsiz yarım hekimlere veyahut insafsız doktorlara rast gelse, evhamını daha ziyade tahrik eder. Zengin ise malı gider, yoksa ya aklı gider veya sıhhati gider.

Yirmi Birinci Deva

Ey hasta kardeş! Senin hastalığında maddî elem var fakat o maddî elemin tesirini izale edecek ehemmiyetli bir manevî lezzet seni ihata ediyor. Çünkü peder ve validen ve akraban varsa, çoktan beri unuttuğun gayet lezzetli o eski şefkatleri senin etrafında yeniden uyanıp çocukluk zamanında gördüğün o şirin nazarları yine görmekle beraber; çok gizli perdeli kalan etrafındaki dostluklar, hastalığın cazibesiyle yine sana karşı muhabbettarane baktıklarından elbette onlara karşı senin bu maddî elemin pek ucuz düşer.

Hem sen müftehirane hizmet ettiğin ve iltifatlarını kazanmasına çalıştığın zatlar, hastalığın hükmüyle sana merhametkârane hizmetkârlık ettiklerinden, efendilerine efendi oldun. Hem insanlardaki rikkat-i cinsiyeyi ve şefkat-i neviyeyi kendine celbettiğinden, hiçten çok yardımcı ahbap ve şefkatli dost buldun. Hem çok meşakkatli hizmetlerden paydos emrini yine hastalıktan aldın, istirahat ediyorsun.

Elbette senin cüz’î elemin, bu manevî lezzetlere karşı seni şekvaya değil, teşekküre sevk etmelidir.

Yirmi İkinci Deva

Ey nüzul gibi ağır hastalıklara müptela olan kardeş! Evvela sana müjde ediyorum ki mü’min için nüzul mübarek sayılıyor. Bunu çoktan ehl-i velayetten işitiyordum. Sırrını bilmezdim. Bir sırrı şöyle kalbime geliyor ki:

Ehlullah, Cenab-ı Hakk’a vâsıl olmak ve dünyanın azîm manevî tehlikelerinden kurtulmak ve saadet-i ebediyeyi temin etmek için iki esası ihtiyaren takip etmişler:

Birisi: Rabıta-i mevttir. Yani dünya fâni olduğu gibi kendisi de içinde vazifedar fâni bir misafir olduğunu düşünmekle, hayat-ı ebediyesine o suretle çalışmışlar.

İkincisi: Nefs-i emmarenin ve kör hissiyatın tehlikelerinden kurtulmak için çileler ile riyazetlerle nefs-i emmarenin öldürülmesine çalışmışlar.

Sizler ey yarı vücudunun sıhhatini kaybeden kardeş! Sen ihtiyarsız kısa ve kolay ve sebeb-i saadet olan iki esas sana verilmiş ki daima senin vücudunun vaziyeti, dünyanın zevalini ve insanın fâni olduğunu ihtar ediyor. Daha dünya seni boğamıyor, gaflet senin gözünü kapayamıyor. Ve yarım insan vaziyetinde bir zata, nefs-i emmare elbette hevesat-ı rezile ile ve nefsanî müştehiyat ile onu aldatamaz, çabuk o nefsin belasından kurtulur.

İşte mü’min sırr-ı iman ile ve teslimiyet ve tevekkül ile o ağır nüzul gibi hastalıktan az bir zamanda, ehl-i velayetin çileleri gibi istifade edebilir. O vakit o ağır hastalık çok ucuz düşer.

Yirmi Üçüncü Deva

Ey kimsesiz, garib, bîçare hasta! Hastalığınla beraber kimsesizlik ve gurbet, sana karşı en katı kalpleri rikkate getirirse ve nazar-ı şefkati celbederse; acaba Kur’an’ın bütün surelerinin başlarında kendini Rahmanu’r-Rahîm sıfatıyla bize takdim eden ve bir lem’a-i şefkatiyle umum yavrulara karşı umum valideleri, o hârika şefkatiyle terbiye ettiren ve her baharda bir cilve-i rahmetiyle zemin yüzünü nimetlerle dolduran ve ebedî bir hayattaki cennet, bütün mehasiniyle bir cilve-i rahmeti olan senin Hâlık-ı Rahîm’ine iman ile intisabın ve onu tanıyıp hastalığın lisan-ı acziyle niyazın, elbette senin bu gurbetteki kimsesizlik hastalığın, her şeye bedel onun nazar-ı rahmetini sana celbeder. Madem o var, sana bakar, sana her şey var. Asıl gurbette, kimsesizlikte kalan odur ki iman ve teslimiyetle ona intisap etmesin veya intisabına ehemmiyet vermesin.

Yirmi Dördüncü Deva

Ey masum hasta çocuklara ve masum çocuklar hükmünde olan ihtiyarlara hizmet eden hasta bakıcılar! Sizin önünüzde mühim bir ticaret-i uhreviye var. Şevk ve gayret ile o ticareti kazanınız.

Masum çocukların hastalıklarını, o nazik vücudlara bir idman, bir riyazet ve ileride dünyanın dağdağalarına mukavemet verdirmek için bir şırınga ve bir terbiye-i Rabbaniye gibi çocuğun hayat-ı dünyeviyesine ait çok hikmetlerle beraber ve hayat-ı ruhiyesine ve tasaffi-i hayatına medar olacak büyüklerdeki keffaretü’z-zünub yerine, manevî ve ileride veyahut âhirette terakkiyat-ı maneviyesine medar şırıngalar nevindeki hastalıklardan gelen sevap, peder ve validelerinin defter-i a’maline, bilhassa sırr-ı şefkatle çocuğun sıhhatini kendi sıhhatine tercih eden validesinin sahife-i hasenatına girdiği, ehl-i hakikatçe sabittir.

İhtiyarlara bakmak ise hem azîm sevap almakla beraber, o ihtiyarların ve bilhassa peder ve valide ise dualarını almak ve kalplerini hoşnut etmek ve vefakârane hizmet etmek hem bu dünyadaki saadete hem âhiretin saadetine medar olduğu rivayat-ı sahiha ile ve çok vukuat-ı tarihiye ile sabittir. İhtiyar peder ve validesine tam itaat eden bahtiyar bir veled, evladından aynı vaziyeti gördüğü gibi; bedbaht bir veled eğer ebeveynini rencide etse azab-ı uhrevîden başka, dünyada çok felaketlerle cezasını gördüğü, çok vukuatla sabittir.

Evet ihtiyarlara, masumlara, yalnız akrabasına bakmak değil belki ehl-i iman (madem sırr-ı imanla uhuvvet-i hakikiye var) onlara rast gelse, muhterem hasta ihtiyar ona muhtaç olsa ruh u canla ona hizmet etmek İslâmiyet’in muktezasıdır.

Yirmi Beşinci Deva

Ey hasta kardeşler! Siz gayet nâfi’ ve her derde deva ve hakiki lezzetli kudsî bir tiryak isterseniz imanınızı inkişaf ettiriniz. Yani tövbe ve istiğfar ile ve namaz ve ubudiyetle, o tiryak-ı kudsî olan imanı ve imandan gelen ilacı istimal ediniz.

Evet, dünyaya muhabbet ve alâka yüzünden güya âdeta ehl-i gafletin dünya gibi büyük, hasta, manevî bir vücudu vardır. İman ise o dünya gibi zeval ve firak darbelerine, yara ve bere içinde olan o manevî vücuduna birden şifa verip, yaralardan kurtarıp, hakiki şifa verdiğini pek çok risalelerde kat’î ispat etmişiz. Başınızı ağrıtmamak için kısa kesiyorum.

İman ilacı ise feraizi mümkün oldukça yerine getirmekle tesirini gösteriyor. Gaflet ve sefahet ve hevesat-ı nefsaniye ve lehviyat-ı gayr-ı meşrua, o tiryakın tesirini men’eder. Hastalık madem gafleti kaldırıyor, iştihayı kesiyor, gayr-ı meşru keyiflere gitmeye mani oluyor; ondan istifade ediniz. Hakiki imanın kudsî ilaçlarından ve nurlarından tövbe ve istiğfar ile dua ve niyaz ile istimal ediniz.

Cenab-ı Hak sizlere şifa versin, hastalıklarınızı keffaretü’z-zünub yapsın, âmin âmin âmin!

اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ

سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ

اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ طِبِّ ال۟قُلُوبِ وَ دَوَائِهَا وَ عَافِيَةِ ال۟اَب۟دَانِ وَ شِفَائِهَا وَ نُورِ ال۟اَب۟صَارِ وَ ضِيَائِهَا وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَح۟بِهٖ وَ سَلِّم۟

وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ

Meali: “Bu kitap her derde dermandır.”

Tevafukat-ı latîfedendir ki Re’fet Bey’in birinci tesvidden gayet süratle yazdığı nüsha ile beraber, Hüsrev’in yazdığı diğer bir nüshada, ihtiyarsız hiç düşünmeden satır başlarında gelen elifleri saydık; aynen bu وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ cümlesine tevafuk ediyor. (Hâşiye) Hem bu risalenin müellifinin Said ismine, bir tek fark ile yine tevafuk ediyor. (Hâşiye) Yalnız risalenin unvanına ait yazıdaki bir elif hesaba dâhil edilmemiştir.

Cây-ı hayrettir ki Süleyman Rüşdü’nün yazdığı nüsha, hiç elif hatıra gelmeden ve düşünmeden, yüz on dört elif, yüz on dört şifa-yı kudsiyeyi tazammun eden yüz on dört suver-i Kur’aniyenin adedine tevafukla beraber وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ şeddeli lâm bir sayılmak cihetiyle yüz on dört harfine tam tamına tevafuk ediyor.

Yirmi Beşinci Lem’a’nın Zeyli

On Yedinci Mektup olup Mektubat mecmuasına idhal edildiğinden buraya dercedilmedi.

---

Yirmi Dördüncü Lem'a ⇐ Lem'alar | ⇒ Yirmi Altıncı Lem'a

---