İkinci Söz/mk

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ

اَلَّذٖينَ يُؤ۟مِنُونَ بِال۟غَي۟بِ

Ако сакаш да дознаеш колкава среќа и благодат, колкаво задоволство и спокој се наоѓа во верата, послушај ја краткава приказна како пример:

Еден ден, двајца луѓе тргнале на пат за одмор и трговија. Едниот, кој бил себичен и несреќен, тргнал во една насока, а другиот – кој бил среќен и Побожен, тргнал во друга насока.

Себичниот и горделивиот, кој истовремено бил и песимист, дошол во крајно проклета и лоша земја, која била соодветна одмазда за неговиот песимизам. Каде и да отидел, гледал како пискаат и врескаат беспомошни клетници во рацете на суровите насилници. Човекот оваа жална и болна слика ја гледал насекаде каде што одел. Целата земја добила изглед на општо жалосно собирање. За да не ја почувствува оваа болна и мрачна состојба, лек нашол во опи вањето, затоа што му се чинело дека секој од жителите на земјата изгледал како негов неп ријател и туѓинец. Останал во болна и мачна душевна состојба заради ужасните погреби околу себе, и заради сираците, кои плачеле горко и очајно.

Другиот човек – Побожниот, кој му служел на Аллах и му се придржувал на наредбите на Аллах и барал праведност, имал добар карактер и стигнал во една земја, која, според него, била бескрајно убава и прекрасна. Овој праведен човек, во земјата во која дошол, видел прекрасни гозби во полн замав, во секој крај владеело расположение, восхит, веселба и светилишта за спомнување на Аллах, полни со радост. Секој му изгледал како пријател и роднина. Потоа, по целата земја забележал општо славење поради отслужувањето на воениот рок, придружено со зборови на благодарност и похвала. Меѓу тие звуци го слушнал и свирежот на тапанот, и музиката со текбири и техлили, кои со радост ги испраќале младите во војска. Додека првиот човек – песимистот, бил обземен од неговите сопствени болки и од болките на сите луѓе; вториот – среќниот оптимист, бил радосен поради радоста на сите луѓе и задоволен од нивното задоволство. Заработил добро и му се заблагодарил на Аллах.

Враќајќи се го сретнал другиот човек и откако му ја разбрал состојбата, му рекол: Човеку, ти навистина си споулавел! Песимизмот внатре во тебе се одразил и во твојата надво решност, па од страв си помислил дека смеењето е плачење, а крајот на воената служба е пљачка и грабеж. Вразуми се и исчисти го своето срце, па да се тргне овој тежок превез пред твоите очи за да можеш да ја видиш вистината. Бидејќи, Сопственикот и Владетелот на оваа земја, кој поседува највисок степен на праведност, милост, господарување, моќ, генијален ред и грижа; а и оваа земја, која постигнала таков голем напредок и развој, во никаков случај не може да изгледа онака како што ти наметнува твоето привидение. По ова, несреќниот човек се вразумил. Се покајал и рекол: Да, се имав споулавено поради пијанството. Сполај ти, ме спаси од оваа пеколна состојба.

Ey nefsim! Bil ki evvelki adam kâfirdir veya fâsık-ı gafildir. Şu dünya, onun nazarında bir matemhane-i umumiyedir. Bütün zîhayat, firak ve zeval sillesiyle ağlayan yetimlerdir. Hayvan ve insan ise ecel pençesiyle parçalanan kimsesiz başıbozuklardır. Dağlar ve denizler gibi büyük mevcudat, ruhsuz, müthiş cenazeler hükmündedirler. Daha bunun gibi çok elîm, ezici, dehşetli evham, küfründen ve dalaletinden neş’et edip, onu manen tazip eder.

Diğer adam ise mü’mindir; Cenab-ı Hâlık’ı tanır, tasdik eder. Onun nazarında şu dünya, bir zikirhane-i Rahman, bir talimgâh-ı beşer ve hayvan ve bir meydan-ı imtihan-ı ins ü cândır. Bütün vefiyat-ı hayvaniye ve insaniye ise terhisattır. Vazife-i hayatını bitirenler, bu dâr-ı fâniden, manen mesrurane, dağdağasız diğer bir âleme giderler. Tâ yeni vazifedarlara yer açılsın, gelip çalışsınlar. Bütün tevellüdat-ı hayvaniye ve insaniye ise ahz-ı askere, silah altına, vazife başına gelmektir. Bütün zîhayat, birer muvazzaf mesrur asker, birer müstakim memnun memurlardır. Bütün sadâlar ise ya vazife başlamasındaki zikir ve tesbih ve paydostan gelen şükür ve tefrih veya işlemek neşesinden neş’et eden nağamattır. Bütün mevcudat, o mü’minin nazarında, Seyyid-i Kerîm’inin ve Mâlik-i Rahîm’inin birer munis hizmetkârı, birer dost memuru, birer şirin kitabıdır. Daha bunun gibi pek çok latîf, ulvi ve leziz, tatlı hakikatler, imanından tecelli eder, tezahür eder.

Demek iman, bir manevî tûba-i cennet çekirdeğini taşıyor. Küfür ise manevî bir zakkum-u cehennem tohumunu saklıyor.

Demek selâmet ve emniyet, yalnız İslâmiyet’te ve imandadır. Öyle ise biz daima اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ عَلٰى دٖينِ ال۟اِس۟لَامِ وَ كَمَالِ ال۟اٖيمَانِ demeliyiz.

---

Birinci Söz ⇐ | Sözler | ⇒ Üçüncü Söz

---