Εικοστή Πέμπτη Αναλαμπή
Περιλαμβάνει Είκοσι Πέντε Θεραπείες.
Είχε γραφτεί ως αλοιφή και παρηγοριά και ως συνταγή για τους αρρώστους σκοπεύοντας να τους επισκεφτώ και να τους ευχηθώ γρήγορη ανάρρωση.
Προειδοποίηση και Απολογία
Αυτή η άυλη συνταγή είχε γραφτεί με ταχύτητα μεγαλύτερη σε σύγκριση με τα άλλα μου γραπτά έργα Υποσημείωση([1]) και δεδομένου ότι δεν υπήρχε χρόνος στον οποίο να το διορθώσω και να το διαβάσω, αντίθετα με τα άλλα, το είχα διαβάσει μόνο μια φορά και εκείνη με μεγάλη ταχύτητα όπως και στη σύνθεση του. Αυτό έχω να πω ότι είχε παραμείνει στην ανοργάνωτη κατάσταση ενός πρώτου αποσπάσματος.
τακτοποιώντας τα και δίνοντας τους υπερβολική σημασία. Οι αναγνώστες και ιδιαίτερα οι άρρωστοι δεν πρέπει να νιώσουν αναστατωμένοι και προσβαλλόμενοι από οποιαδήποτε δυσάρεστη έκφραση ή από σκληρά λόγια και φράσεις, και ας προσευχηθούν και για εμένα.
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ
اَلَّذٖينَ اِذَٓا اَصَابَت۟هُم۟ مُصٖيبَةٌ قَالُٓوا اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ وَالَّذٖى هُوَ يُط۟عِمُنٖى وَيَس۟قٖينِ وَاِذَا مَرِض۟تُ فَهُوَ يَش۟فٖينِ
Σε αυτήν την αναλαμπή περιγράφουμε σε συντομία «Είκοσι Πέντε Θεραπείες» που ίσως μπορεί να προσφέρουν αληθινή παρηγοριά και ωφέλιμη αλοιφή στους αρρώστους και σε αυτούς που πλήγονται από καταστροφή οι οποίοι αποτελούν το ένα δέκατο της ανθρωπότητας.
ΠΡΩΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ω Δυστυχισμένε Άρρωστε!
Μην αγχώνεσαι, έχε υπομονή! Η αρρώστια σου δεν είναι μια νόσος αλλά ένα είδος θεραπείας. Διότι η ζωή είναι σαν ένα κεφάλαιο που αποχωρεί. Εάν δεν παράγει (βρει) τον καρπό της θα πάει χαμένη. Ειδικά αν περνάει με ευκολία και απερίσκεπτα φεύγει γρήγορα. Η αρρώστια δημιουργεί στο κεφάλαιο της παραγωγής μεγάλα ωφέλη. Επιπλέον, δεν αφήνει τη ζωή σου να περάσει γρήγορα τη συγκρατεί και την εντείνει έτσι ώστε να αναχωρήσει αφού έχει παράγει τους καρπούς της.
Μια ένδειξη ότι η ζωή σου εντείνεται μέσω της αρρώστιας είναι η ακόλουθη ξακουστή παροιμία που επαναλαμβάνεται πολύ συχνά, «Οι στιγμές των συμφορών διαρκούν πολύ, ενώ οι στιγμές της ευτυχίας είναι πραγματικά σύντομες.»
ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ω Ανυπόμονε Άρρωστε!
Κάνε υπομονή, και γίνε πραγματικός ευγνώμον! Αυτή η αρρώστια σου μπορεί να μετατρέψει κάθε λεπτό της ζωής σου ίσο με μια ώρα λατρείας.
Διότι η λατρεία αποτελείται από δύο είδη.
Το ένα είδος είναι η θετική μορφή λατρείας, όπως η γνωστή ικεσία και οι πέντε καθημερινές υποχρεωτικές προσευχές (Σαλά – Ναμάζι).
Το άλλο είναι η αρνητική μορφή λατρείας όπως οι αρρώστιες και οι συμφορές. Μέσω των οποίων οι πάσχοντες αναγνωρίζουν την ένδεια και την ανικανότητά τους. Ικετεύουν τον Παντελεήμονα, Πολυεύσπλαχνο Δημιουργό τους (Halık-ı Rahim) και ζητούν καταφύγιο σε Αυτόν. Εκδηλώνουν και αποκτούν μια μορφή λατρείας που είναι ειλικρινής και χωρίς υποκρισία.
Ναι, υπάρχει ένα αξιόπιστο χαντίθ που δηλώνει ότι μια ζωή που περνάει με αρρώστια μετριέται ως λατρεία για έναν πιστό -σε περίπτωση που δεν διαμαρτύρεται στον Αλλάχ. Είναι επιπλέον καθιερωμένο από σωστά αξιόπιστα χαντίθ και από αυτούς που ξεσκεπάζουν τις πραγματικότητες της δημιουργίας ότι, ένα λεπτό αρρώστιας για κάποιον που είναι απολύτως υπομονετικός και ευγνώμων, γίνεται ίσο με μιας ώρας λατρεία, και ενός λεπτού αρρώστια ενός απολύτως τέλειου ανθρώπου ίση με την λατρεία μιας μέρας.
Έτσι λοιπόν δεν πρέπει να παραπονιέσαι για μια αρρώστια η οποία μετατρέπει ένα λεπτό της ζωής σου σε χίλια λεπτά και κερδίζεις μακροζωία, πρέπει αντιθέτως να προσφέρεις ευχαριστίες και ευγνωμοσύνη.
ΤΡΙΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ω Ανυπόμονε, Αδύναμε άρρωστε!
Το γεγονός ότι αυτοί που έρχονται στον κόσμο αυτό, συνεχώς αναχωρούν και οι νέοι ηλικιώνονται και ο άνθρωπος διαρκώς περιστρέφεται ανάμεσα στο θάνατο και στο χωρισμό, αποδεικνύει ότι δεν ήρθε στον κόσμο μόνο για να απολαύσει και να διασκεδάσει τον εαυτό του.
Επιπλέον, ενώ ο άνθρωπος είναι το τελειότερο, το υψηλότερο από όλα τα ζωντανά όντα και ο καλύτερα προικισμένος -όσων αφορά τα υλικά και πνευματικά σύνεργα και τις ικανότητες του- προβληματιζόμενος με τις παλιές απολαύσεις και τις μελλοντικές ανησυχίες περνάει μονάχα μια τρομερή και με προβλήματα ζωή χαμηλότερου επιπέδου από αυτή των ζώων.
Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν ήρθε στον κόσμο αυτό με σκοπό μόνο να γλεντήσει, και να περάσει τη ζωή του με ευκολία και απόλαυση. Μάλλον διαθέτοντας ένα τεράστιο και αξιόλογο κεφάλαιο ήρθε εδώ για να δουλέψει και να εμπορευθεί μια αιώνα και ατελείωτη ζωή. Το κεφάλαιο που δόθηκε στον άνθρωπο είναι η ίδια του η Ζωή.
Εάν δεν υπήρχαν αρρώστιες η καλή υγεία και ευεξία θα προκαλούσαν απερισκεψία, διότι δείχνουν τον ντουνιά απολαυστικό και κάνουν να ξεχαστεί η μέλλουσα ζωή. Δεν επιθυμούν την υπενθύμιση του θανάτου και του τάφου, και αυτά συνεισφέρουν στο να σπαταλιέται το κεφάλαιο της ζωής σε μικροπράγματα. Ενώ η αρρώστια ξαφνικά του ανοίγει τα μάτια και λέει στο σώμα «Δεν είσαι αθάνατος! Δεν είσαι αδέσποτος και ακυβέρνητος! Έχεις ένα καθήκον! Παράτα την υπερηφάνεια σου! Σκέψου Αυτόν που σε δημιούργησε! Μην ξεχνάς ότι θα μπεις στον τάφο! Και προετοιμάσου!»
Έτσι από αυτή την όψη η αρρώστια είναι ένας προειδοποιητικός οδηγός και ένας συμβουλευτής που ποτέ δεν εξαπατά. Όσον αφορά αυτήν την όψη δεν πρέπει να παραπονιόμαστε από την αρρώστια, άλλα να την ευχαριστούμε. Και εάν η αρρώστια είναι βαριά τότε πρέπει να ζητήσεις υπομονή για να την αντέξεις.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ω Παραπονιάρη Άρρωστε!
Το δικαίωμα σου δεν είναι να παραπονιέσαι αλλά να ευχαριστείς και να είσαι υπομονετικός. Διότι το σώμα, τα όργανα και οι ιδιότητες σου δεν είναι δική σου ιδιοκτησία. Δεν τα δημιούργησες εσύ και ούτε τα αγόρασες από κάποια μαγαζιά. Άρα είναι ιδιοκτησία κάποιου άλλου. Και ο ιδιοκτήτης τους έχει το δικαίωμα χρήσης της περιουσίας του όπως επιθυμεί.
Όπως έχουμε περιγράψει στον Εικοστό Έκτο Λόγο ένας υπερβολικά πλούσιος και με δεξιοτεχνία τεχνίτης για παράδειγμα προσλαμβάνει έναν φτωχό άνδρα ως ένα μοντέλο με σκοπό να παρουσιάσει την όμορφη τέχνη του και την με αξία περιουσία του. Με το αντίτιμο κάποιου μισθού για μια σύντομη ώρα ντύνει τον φτωχό αυτό άνδρα με ένα στολισμένο με πολύτιμες πέτρες ρούχο. Το δουλεύει πάνω του και του δίνει διάφορες μορφές. Με σκοπό να παρουσιάσει τις ασυνήθιστες ποικιλίες της τέχνης του κόβει το ρούχο το αλλάζει και το στενεύει και το μακραίνει. Μήπως έχει το δικαίωμα αυτός ο φτωχός άνδρας που δουλεύει για την αμοιβή να πει σε αυτόν τον Τεχνίτη: «Μου δημιουργείς προβλήματα, μου προκαλείς αγωνία με την μορφή που του έχεις δώσει κάνοντας με να σκύβω και να σηκώνομαι, χαλάς την όμορφη εμφάνιση μου με το να ψαλιδίζεις και να κοντύνεις το ρούχο που με κάνει όμορφο!» Μπορεί να του πει ότι είναι «αγενής και αδίστακτος»;
Ώ άρρωστε! Όπως και σε αυτή τη παραβολή, ο Απόλυτος Τεχνητής και Κάτοχος Μεγαλείου Δύναμης Αλλάχ (Σανί-ι Ζουλτζελάλ) σε κάνει να περιστρέφεσαι ανάμεσα σε πολυάριθμες καταστάσεις και αλλαγές σε πολλές περιπτώσεις -με σκοπό να παρουσιάσει τα κεντήματα και ιδιότητες των πιο όμορφων ονομάτων του (γνωστά ως 99 Esma-ul Housna)- με το ρούχο του σώματος σου το οποίο σε έχει ντύσει, και το έχει στολίσει με λαμπερές αισθήσεις, στολίδια και ικανότητες όπως το μάτι, το αυτί, το μυαλό, και την καρδιά. Όπως μαθαίνεις το όνομα του «ο Προμηθευτής-Ρεζζάκ» μέσω της πείνας, έλα επίσης να μάθεις το όνομα «ο Θεραπευτής-Σαφί» μέσω της αρρώστιας σου. Εφόσον το να υποφέρεις και οι δυστυχίες δείχνουν τις ιδιότητες μερικών από τα ονόματά Του, μέσα από αυτές τις αναλαμπές της σοφίας και τις ακτίνες του οίκτου, βρίσκονται πολλές περιπτώσεις ομορφιάς, κάλους και αξίας.
Εάν το μυστήριο της αρρώστιας που φοβάσαι και αποφεύγεις ξεσκεπάζονταν, πίσω του θα έβρισκες αξιότιμες και όμορφες σημασίες.
ΠΕΜΠΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ώ εσύ που βασανίζεσαι με αρρώστια!
Από εμπειρία έχω αποκτήσει τη γνώμη ότι, αυτήν την εποχή για μερικούς ανθρώπους, η αρρώστια είναι ένα θείο δώρο, ένα δώρο του Πολυέλεου – Ραχμάν. Εάν και δεν το αξίζω, τα τελευταία οκτώ ή εννιά χρόνια ένας αριθμός νέων που είχαν κάποιες αρρώστιες ερχόντουσαν σε εμένα και μου ζητούσαν να προσευχηθώ για αυτούς. Εντόπισα ότι: Όσους άρρωστους νέους είχα συναντήσει, προβληματίζονταν σε μεγαλύτερο βαθμό για το Υπερπέραν σε σύγκριση με τους υπόλοιπους νέους. Δεν κατείχαν την μέθη της νεότητας. Προστάτευαν τους εαυτούς τους κατά έναν βαθμό από εγκόσμιους πειρασμούς και επιθυμίες που προέρχονται από την απερισκεψία. Παρατηρώντας αυτό το γεγονός, τους συμβούλευα και τους προειδοποιούσα ότι οι αρρώστιες τους είναι θεία δώρα εντός των ορίων της αντοχής.
Τους έλεγα ότι: «Δεν είμαι αντίθετος με την αρρώστια σου αδερφέ μου. Δεν νιώθω κάποιο οίκτο και δε λυπάμαι για εσένα εξαιτίας της αρρώστιάς σου έτσι ώστε να προσευχηθώ για εσένα. Προσπάθησε να είσαι υπομονετικός μέχρι η αρρώστια να σε ξυπνήσει τελείως και μετά αφού έχει πραγματοποιήσει το καθήκον της, εάν θέλει ο Πολυεύσπλαχνος Δημιουργός (Χαλίκ-ι Ραχίμ) θα σε επαναφέρει σε υγιή κατάσταση.»
Επίσης τους έλεγα: «Μέσω της συμφοράς της υγιής κατάστασης μερικοί από τους όμοιούς σας γίνονται αμελής, παρατώντας τις πέντε καθημερινές προσευχές «το Σαλά», δεν λογαριάζουν τον τάφο και ξεχνούν τον Αλλάχ. Μέσω της επιφανειακής ευχαρίστησης ενός σύντομου χρονικού διαστήματος ζωής σε αυτόν τον κόσμο ταρακουνούν και βλάπτουν μια ατέλειωτη, αιώνια ζωή ή και ακόμα την καταστρέφουν. Ενώ εσύ με το μάτι της αρρώστιας βλέπεις τον τάφο στον οποίο σε κάθε περίπτωση θα μπεις, και πέρα από αυτόν τις κατοικίες της μέλλουσας ζωής και δρας σύμφωνα με αυτά. Αυτό σημαίνει ότι, η αρρώστια για εσένα είναι καλή υγεία ενώ για μερικούς ομότιμους η καλή υγεία είναι αρρώστια».
ΕΚΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ώ άρρωστε που παραπονιέσαι για αυτά που υποφέρεις!
Πες μου: Σκέψου σχετικά με την περασμένη ζωή σου και συλλογίσου τις ευχάριστες, τις χαρούμενες, τις θλιμμένες και με προβλήματα στιγμές και σίγουρα θα πεις ή αχ! ή οχ! Δηλαδή η καρδιά σου και η γλώσσα σου θα πουν «Ελχάμντουλιλλάχ! (Δόξα τον Αλλάχ!)» ή «Αλίμονο τι δυστυχία!».
Παρατήρησε ότι αυτό που σε κάνει να αναφωνήσεις «Ελχάμντουλιλλάχ! (Δόξα τον Αλλάχ!)» είναι η σκέψη πάνω στους πόνους και στις συμφορές που σου έχουν συμβεί και προκαλούν ένα είδος ευχαρίστησης, έτσι ώστε η καρδιά σου να προσφέρει ευχαριστίες, διότι η παύση του πόνου είναι ευχαρίστηση. Με το πέρασμα των πόνων και των συμφορών παραμένει στην ψυχή ως κληρονομιά η ευχαρίστηση, η οποία εγείρεται όταν ξανασκέφτεσαι αυτές τις δυσάρεστες στιγμές, ξεχύνοντας από το πνεύμα τις ευχαριστίες.
Αυτά που σε κάνουν να αναφωνήσεις «Αλίμονο τι δυστυχία!» είναι οι διασκεδαστικές και οι χαρούμενες στιγμές που έχεις βιώσει κατά τις στιγμές του παρελθόντος, οι οποίες με το πέρασμα τους αφήνουν στην ψυχή μια κληρονομία μόνιμου πόνου. Όποτε τις σκέφτεσαι ο πόνος διεγείρεται και πάλι, προκαλώντας πόνο και θλίψη.
Εφόσον μιας μέρας ανήθικη ευχαρίστηση προκαλεί καμιά φορά συμφορά ενός χρόνου στην ψυχή, και με τον πόνο μιας σύντομης μέρας με αρρώστια υπάρχουν πολλές μέρες ευχαρίστησης και θεϊκής ανταμοιβής (Σαβάμπ)- και μαζί με αυτό υπάρχει μια πνευματική ευχαρίστηση που προέρχεται από την ανακούφιση με το πέρασμά της και έχοντας σωθεί από αυτήν- στοχάσου πάνω στο αποτέλεσμα αυτής της προσωρινής αρρώστιας με την οποία είσαι βασανισμένος,
και πάνω στις θεϊκές ανταμοιβές που υπάρχουν στην εσωτερική της όψη. Πες «Θα περάσει και αυτό!» και πρόσφερε ευχαριστίες αντί για παράπονα.
ΕΚΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
(Υποσημείωση)([2])
Ώ αδερφέ που σκέφτεσαι τις απολαύσεις αυτού του κόσμου και υποφέρεις από στενοχώρια και αρρώστια!
Εάν αυτός ο κόσμος ήταν παντοτινός και εάν στον δρόμο μας δεν υπήρχε θάνατος και εάν ο άνεμος του χωρισμού και του θανάτου δεν φυσούσε και εάν δεν υπήρχαν πνευματικοί χειμώνες στο θυελλώδες και με συμφορές μέλλον, τότε θα σε είχα λυπηθεί και θα στενοχωριόμουν και εγώ μαζί σου. Αλλά εφόσον κάποια μέρα ο Ντουνιάς θα μας διώξει λέγοντας «Άιντε Έξω!» και θα κλείσει τα αυτιά του στα κλάματα μας, τότε εμείς πρέπει να παρατήσουμε την αγάπη μας για αυτόν από τώρα μέσω των προειδοποιήσεων αυτών των αρρωστιών, προτού αυτός μας πετάξει έξω. Πρέπει εμείς να τον βγάλουμε από τις καρδιές μας προτού μας εγκαταλείψει αυτός.
Ναι η αρρώστια προφέρει την ακόλουθη προειδοποίηση σε εμάς και δηλώνει μυστικά στο αυτί της καρδιάς: «Το σώμα σου δεν αποτελείται από πέτρα και σίδερο αλλά από διάφορα στοιχεία που είναι συνέχεια προδιατεθειμένα στη διάλυση. Παράτα την περηφάνια σου, αποδέξου την αδυναμία σου. Αναγνώρισε τον Ιδιοκτήτη σου, γνώριζε τα καθήκοντα σου, μάθε γιατί ήρθες σε αυτόν τον κόσμο!»
Επιπλέον, εφόσον οι απολαύσεις και οι διασκεδάσεις σε αυτόν τον κόσμο δεν συνεχίζουν, και συγκεκριμένα εάν είναι απαγορευμένες είναι και φευγαλέες και αμαρτωλές γεμάτες με πόνο. Για αυτό μην κλαίς που χάνεις αυτές τις απολαύσεις με αφορμή την αρρώστια. Αντίθετα σκέψου τις πτυχές της λατρείας, της αμοιβής στη μεταθανάτιο ζωή που βρίσκονται στην αρρώστια και προσπάθησε να πάρεις ευχαρίστηση από αυτές.
ΕΒΔΟΜΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ώ άρρωστε άνθρωπε που έχεις χάσει την απόλαυση της υγείας!
Η αρρώστια σου δεν χαλάει την απόλαυση των θείων γενναιοδωριών το αντίθετο τις κάνει βιωμένες και τις αυξάνει. Γιατί εάν κάτι είναι συνεχόμενο χάνει την επίδραση του. Οι άνθρωποι της αλήθειας ομόφωνα λένε ότιاِنَّمَا اْلاَشْيَاءُ تُعْرَفُ بِاَضْدَادِهَ «Τα πάντα κατανοούνται μέσω των αντίθετων τους».
Παραδείγματος χάρη, εάν δεν υπήρχε σκοτάδι το φώς δεν θα ήταν γνωστό και δεν θα περιλάμβανε ευχαρίστηση.
Εάν δεν υπήρχε το κρύο το ζεστό δεν θα ήταν κατανοητό.
Εάν δεν υπήρχε η πείνα η τροφή δεν θα παρείχε καμία γεύση.
Εάν δεν υπήρχε η δίψα στο στομάχι δεν θα υπήρχε απόλαυση στην πόση του νερού.
Εάν δεν υπήρχε η δυσχέρεια δεν θα ήταν κατανοητή η άνεση.
Εάν δεν υπήρχε η αρρώστια δεν θα υπήρχε και η απόλαυση της υγείας.
Ο Μοναδικός Πλάστης, και Κατ` εξοχήν Σοφός Αλλάχ (Φατίρ-ι Χακίμ) στόλισε τον άνθρωπο με πραγματικά πολυάριθμα σύνεργα και ιδιότητες δε τέτοιο βαθμό ώστε θα μπορεί να βιώσει και να αναγνωρίσει τις αμέτρητες και ποικίλες προσφορές στο σύμπαν, το οποίο δείχνει ότι Αυτός θέλει να ενημερώσει τον άνθρωπο για κάθε είδος της προσφοράς Του και να τον ειδοποιήσει με αυτές και να τον ωθήσει να προσφέρει συνέχεια ευχαριστίες. Εφόσον είναι έτσι, όπως παρέχει καλή υγεία και άνεση έτσι και θα δώσει παθήσεις, αρρώστιες και συμφορές.
Σε ρωτώ: «Εάν δεν υπήρχε αυτή η αρρώστια στο κεφάλι σου ή στο χέρι σου ή στο στομάχι, θα είχες αντιληφθεί την απολαυστική και διασκεδαστική Θεία δωρεά της καλής υγείας στο κεφάλι, το χέρι και το στομάχι σου, και θα προσέφερνες ευχαριστίες;» Χωρίς αμφιβολία όχι ευχαριστίες αλλά ούτε καν θα το είχες στοχαστεί. Θα είχες σπαταλήσει απερίσκεπτα την καλή σου υγεία στην αδιαφορία και ίσως στην ασωτία.
ΟΓΔΟΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ώ άρρωστε που σκέφτεσαι τη μεταθανάτιο ζωή σου!
Η αρρώστια πλένει την βρωμιά της αμαρτίας όπως το σαπούνι και καθαρίζει. Το ότι οι αρρώστιες είναι εξιλέωση για αμαρτίες είναι διαπιστωμένο σε σίγουρο και έγκυρο χαντίθ. Και υπάρχει σε χαντίθ ότι: «Όπως τα ώριμα φρούτα πέφτουν από ένα δέντρο όταν αυτό ταρακουνιέται, έτσι και οι αμαρτίες ενός πιστού πέφτουν με το τρέμουλο της αρρώστιας».
Οι αμαρτίες είναι οι μόνιμες αρρώστιες της αιώνιας ζωής και πνευματικές αρρώστιες της καρδιάς, της συνειδήσεις και της ψυχής και σε αυτό το κόσμο. Εάν είσαι υπομονετικός και δεν παραπονιέσαι θα σωθείς μέσω αυτής της προσωρινής αρρώστιας από πολλές διαρκείς αρρώστιες.
Εάν δεν σκέφτεσαι τις αμαρτίες και εάν δεν αποδέχεσαι την ύπαρξη του υπερπέραν ή δεν αναγνωρίζεις τον Αλλάχ τότε εσύ υποφέρεις από μια αρρώστια τόσο τρομερή που είναι εκατομμύρια φορές χειρότερη από την παρούσα μικρή σου αρρώστια και είναι αυτή που αξίζει να κλαίγεσαι.
Διότι η καρδιά, η ψυχή και το άτομο (το Ναφς) σου είναι συσχετισμένα με όλα τα όντα του κόσμου. Ο συνεχόμενος διαμελισμός αυτών των συνδέσεων με την αποχώρηση και εξαφάνιση, σου δημιουργούν αμέτρητες πληγές. Ιδιαίτερα εφόσον δεν αποδέχεσαι την ύπαρξη του υπερπέραν και υποθέτεις ότι ο θάνατος είναι μια παντοτινή μη ύπαρξη, τότε έχεις ένα τέτοιο μωλωπισμένο σώμα που είναι λες και οι αρρώστιες του καλύπτουν όλον τον κόσμο.
Επομένως το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να ψάξεις για το γιατρικό της πίστης- που είναι ένα κύριο φάρμακο και σίγουρη θεραπεία για τις αμέτρητες αρρώστιες αυτής της εντελώς πληγωμένης και άρρωστης μεγάλης πνευματικής σου υπόστασης- και να διορθώσεις την πίστη σου. Και ο συντομότερος δρόμος για να βρεις αυτό το φάρμακο είναι να αναγνωρίσεις την δύναμη και το έλεος του Παντοδύναμου (Καντίρ-ι Ζουλτζελάλ) Αυτού Κατόχου της δόξας, μέσα από το παράθυρο της αδυναμίας και της ένδειάς σου, που σου παρουσιάζονται πίσω από την κουρτίνα της απερισκεψίας που μισθώνεται από την φυσική σου αρρώστια.
Ναι ένας που δεν αναγνωρίζει τον Αλλάχ υποφέρει από έναν κόσμο γεμάτο με βάσανα. Ενώ ο κόσμος ενός που αναγνωρίζει τον Αλλάχ είναι γεμάτος με πνευματικό φώς και πνευματική χαρά. Το καταλαβαίνει αυτό σύμφωνα με την δύναμη της πίστης του. Η στεναχώρια που προκύπτει από μια φυσική ασθένεια λειώνει και διαλύεται μέσω της πνευματικής χαράς, θεραπείας και ευχαρίστησης της πίστης του.
ΕΝΑΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ω άρρωστε που αναγνωρίζεις τον Δημιουργό (Χαλίκ) σου!
Ο πόνος, ο φόβος και το άγχος σε μία αρρώστια υπάρχει λόγο του ότι μερικές φορές οδηγεί στον θάνατο. Με το μάτι της απερισκεψίας, επιφανειακά ο θάνατος είναι τρομακτικός και οι αρρώστιες που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτόν προκαλούν φόβο και ανησυχία.
Καταρχήν, γνώριζε και πίστευε ρυτά ότι: «Η ώρα του θανάτου είναι προκαθορισμένη και δεν αλλάζει.» Είναι πολλοί εκείνοι που είναι απολύτως υγιείς και κλαίνε κοντά στον βαριά άρρωστο όμως έχουν πεθάνει, ενώ οι σοβαρά άρρωστοι έχουν θεραπευτεί και είναι ζωντανοί.
Δεύτερον: Ο θάνατος δεν είναι τρομακτικός όπως δείχνει επιφανειακά. Μέσα από το πνευματικό φώς που παρέχεται από το Πάνσοφο Κουρ’άν σε πολλά σημεία του Ρισάλε-ι Νούρ έχουμε αποδείξει απολύτως και αναμφίβολα ότι, για τους πιστούς ο θάνατος είναι:
Μια απαλλαγή και μετάθεση από τα βαριά καθήκοντα της ζωής.
Και μια ανάπαυλα από την λατρεία –η οποία έχει τη σημασία της διδαχής και της εξάσκησης σε αυτή την αρένα της δοκιμασίας του κόσμου ετούτου.
Είναι επίσης ένα μέσω για να ξανασμίξεις με τους φίλους και τους συγγενείς απ’ τους οποίους οι ενενήντα εννέα στους εκατό έχουν ήδη αναχωρήσει για τον επόμενο κόσμο.
Και είναι ένα μέσω για να εισέλθεις στην πραγματική πατρίδα και στις αιώνιες κατοικίες της ευτυχίας.
Είναι επίσης μια πρόσκληση για τους κήπους του παραδείσου από το μπουντρούμι αυτού του κόσμου.
Και είναι η στιγμή που θα λάβεις την αμοιβή από την γενναιοδωρία του Πολυέλεου Δημιουργού (Χαλίκ-ι Ραχίμ) ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες που Του πρόσφερες.
Εφόσον η πραγματικότητα του θανάτου είναι αυτή, τότε δεν πρέπει να θεωρείται τρομακτικός αλλά το αντίθετο ως η είσοδος στον οίκτο και την ευτυχία.
Επιπλέον μερικοί από τους ανθρώπους του Αλλάχ είχαν φοβηθεί τον θάνατο όχι εξαιτίας τρόμου, αλλά εξαιτίας της ελπίδας για περισσότερο κέρδος σε αξία, πραγματοποιώντας περισσότερες αγαθές πράξεις και συνεχίζοντας να εκτελούν τα καθήκοντα της ζωής.
Ναι για τους ανθρώπους της πίστης ο θάνατος είναι η πόρτα που οδηγεί στον Θείο οίκτο, ενώ για τους ανθρώπους της πλάνης είναι ο λάκκος του παντοτινού σκότους.
ΔΕΚΑΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο άρρωστε που προβληματίζεσαι άσκοπα!
Προβληματίζεσαι για την σοβαρότητα της αρρώστιας σου και αυτός ο προβληματισμός την αυξάνει. Εάν επιθυμείς να ελαφρύνεις την αρρώστια σου προσπάθησε να μην ανησυχείς. Δηλαδή, σκέψου τα οφέλη της αρρώστιας σου, την ανταμοιβή (Σαβάμπ) για αυτήν και ότι θα περάσει γρήγορα, και έτσι κόψε τη ρίζα της αρρώστιας.
Evet merak, hastalığı ikileştirir; maddî hastalığın altında merak ile manevî bir hastalığı kalbine verir; maddî hastalık ona dayanır, devam eder. Eğer teslimiyetle rıza ile hastalığın hikmetini düşünmekle o merak gitse, o maddî hastalığın mühim bir kökü kesilir, hafifleşir, kısmen gider. Hususan evhamla bir dirhem maddî hastalık, bazen merak vasıtasıyla on dirhem kadar büyür. Merak kesilmesiyle, o hastalığın onda dokuzu gider.
Merak, hastalığı ziyade ettiği gibi hikmet-i İlahiyeyi ittiham ve rahmet-i İlahiyeyi tenkit ve Hâlık-ı Rahîm’inden şekva hükmünde olduğu için aks-i maksadıyla tokat yer, hastalığını ziyadeleştirir. Evet, nasıl ki şükür nimeti ziyadeleştirir öyle de şekva; hastalığı, musibeti tezyid eder.
Hem merakın kendisi de bir hastalıktır. Onun ilacı, hastalığın hikmetini bilmektir. Madem hikmetini, faydasını bildin; o merhemi meraka sür, kurtul. “Âh!” yerine “Oh!” de “Vâ-esefâ!” yerine اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ عَلٰى كُلِّ حَالٍ söyle.
On Birinci Deva
Ey sabırsız hasta kardeş! Hastalık, hazır bir elemi sana vermekle beraber; evvelki hastalığından bugüne kadar o hastalığın zevalindeki bir lezzet-i maneviye ve sevabındaki bir lezzet-i ruhiye veriyor. Bugünden belki bu saatten sonraki zamanda hastalık yok, elbette yoktan elem yok; elem olmazsa teessür olamaz. Sen yanlış bir surette tevehhüm ettiğin için sabırsızlık geliyor.
Çünkü bugünden evvel bütün hastalık zamanının maddîsi gitmekle elemi de beraber gitmiş; kendindeki sevabı ve zevalindeki lezzet kalmış. Sana kâr ve sürur vermek lâzım gelirken, onları düşünüp müteellim olmak ve sabırsızlık etmek divaneliktir. Gelecek günler daha gelmemişler. Onları şimdiden düşünüp yok bir günde, yok olan bir hastalıktan, yok olan bir elemden tevehhüm ile düşünüp müteellim olmak, sabırsızlık göstermekle üç mertebe yok yoğa vücud rengi vermek, divanelik değil de nedir?
Madem bu saatten evvelki hastalık zamanları ise sürur veriyor. Ve madem yine bu saatten sonraki zaman ma’dum, hastalık ma’dum, elem ma’dumdur. Sen, Cenab-ı Hakk’ın sana verdiği bütün sabır kuvvetini böyle sağa sola dağıtma; bu saatteki eleme karşı tahşid et “Yâ Sabûr!” de, dayan.
On İkinci Deva
Ey hastalık sebebiyle ibadet ve evradından mahrum kalan ve o mahrumiyetten teessüf eden hasta! Bil ki hadîsçe sabittir ki müttaki bir mü’min, hastalık sebebiyle yapamadığı daimî virdinin sevabını, hastalık zamanında yine kazanır. Farzı, mümkün olduğu kadar yerine getiren bir hasta, sabır ve tevekkül ile ve farzlarını yerine getirmekle o ağır hastalık zamanında sair sünnetlerin yerini hem hâlis bir surette, hastalık tutar.
Hem hastalık insandaki aczini, zaafını ihsas eder. O aczin lisanıyla ve zaafın diliyle halen ve kālen bir dua ettirir. Cenab-ı Hak, insana hadsiz bir acz ve nihayetsiz bir zaaf vermiş tâ ki daimî bir surette dergâh-ı İlahiyeye iltica edip niyaz etsin, dua etsin.
قُل۟ مَا يَع۟بَؤُا بِكُم۟ رَبّٖى لَو۟لَا دُعَٓاؤُكُم۟ yani “Eğer duanız olmazsa ne ehemmiyetiniz var?” âyetin sırrıyla insanın hikmet-i hilkati ve sebeb-i kıymeti olan samimi dua ve niyazın bir sebebi hastalık olduğundan, bu nokta-i nazardan şekva değil, Allah’a şükretmek ve hastalığın açtığı dua musluğunu, âfiyeti kesbetmekle kapamamak gerektir.
On Üçüncü Deva
Ey hastalıktan şekva eden bîçare adam! Hastalık bazılara ehemmiyetli bir definedir, gayet kıymettar bir hediye-i İlahiyedir. Her hasta, kendi hastalığını o neviden tasavvur edebilir.
Madem ecel vakti muayyen değil; Cenab-ı Hak, insanı yeis-i mutlak ve gaflet-i mutlaktan kurtarmak için havf ve reca ortasında ve hem dünya ve hem âhireti muhafaza etmek noktasında tutmak için hikmetiyle eceli gizlemiş. Madem her vakit ecel gelebilir, eğer insanı gaflet içinde yakalasa ebedî hayatına çok zarar verebilir. Hastalık gafleti dağıtır, âhireti düşündürür, ölümü tahattur ettirir, öylece hazırlanır. Bazı öyle bir kazancı olur ki yirmi senede kazanamadığı bir mertebeyi yirmi günde kazanıyor.
Ezcümle: Arkadaşlarımızdan –Allah rahmet etsin– iki genç vardı. Biri İlamalı Sabri, diğeri İslâmköylü Vezirzade Mustafa. Bu iki zat, talebelerim içinde kalemsiz oldukları halde, samimiyette ve iman hizmetinde en ileri safta olduklarını hayretle görüyordum. Hikmetini bilmedim. Vefatlarından sonra anladım ki her ikisinde de ehemmiyetli bir hastalık vardı. O hastalık irşadıyla, sair gafil ve feraizi terk eden gençlere bedel, en mühim bir takva ve en kıymettar bir hizmette ve âhirete nâfi’ bir vaziyette bulundular. İnşâallah iki senelik hastalık zahmeti, milyonlar sene hayat-ı ebediyenin saadetine medar oldu. Ben onların sıhhati için bazı ettiğim duayı, şimdi anlıyorum dünya itibarıyla beddua olmuş. İnşâallah o duam, sıhhat-i uhreviye için kabul olunmuştur.
İşte bu iki zat, benim itikadımca, on senelik bir takva ile elde edilecek bir kazanç kadar bir kâr buldular. Eğer ikisi, bir kısım gençler gibi sıhhat ve gençliğine güvenip gaflet ve sefahete atılsaydılar, ölüm de onları tarassud edip tam günahlarının pislikleri içinde yakalasaydı o nurlar definesi yerine, kabirlerini akrepler ve yılanlar yuvası yapacaklardı.
Madem hastalıkların böyle menfaati var, ondan şekva değil; tevekkül, sabır ile belki şükredip rahmet-i İlahiyeye itimat etmektir.
On Dördüncü Deva
Ey gözüne perde gelen hasta! Eğer ehl-i imanın gözüne gelen perdenin altında nasıl bir nur ve manevî bir göz olduğunu bilsen “Yüz bin şükür Rabb-i Rahîm’ime!” dersin. Bu merhemi izah için bir hâdise söyleyeceğim. Şöyle ki:
Bana sekiz sene kemal-i sadakatle hiç gücendirmeden hizmet eden Barlalı Süleyman’ın halasının, bir vakit gözü kapandı. O saliha kadın, bana karşı haddimden yüz derece fazla hüsn-ü zan ederek “Gözümün açılması için dua et.” diyerek, cami kapısında beni yakaladı. Ben de o mübarek ve meczube kadının salahatini duama şefaatçi yapıp “Yâ Rabbî, onun salahati hürmetine onun gözünü aç.” diye yalvardım. İkinci gün Burdurlu bir göz hekimi geldi, gözünü açtı. Kırk gün sonra yine gözü kapandı. Ben çok müteessir oldum, çok dua ettim. İnşâallah o dua, âhireti için kabul olmuştur. Yoksa benim o duam, onun hakkında gayet yanlış bir beddua olurdu. Çünkü eceli kırk gün kalmıştı. Kırk gün sonra –Allah rahmet etsin– vefat eyledi.
İşte o merhume, kırk gün Barla’nın hazînane bağlarına rikkatli ihtiyarlık gözüyle bakmasına bedel; kabrinde, cennet bağlarını kırk bin günlerde seyredeceğini kazandı. Çünkü imanı kuvvetli, salahati şiddetli idi.
Evet bir mü’min, gözüne perde çekilse ve gözü kapalı kabre girse, derecesine göre, ehl-i kuburdan çok ziyade o âlem-i nuru temaşa edebilir. Bu dünyada nasıl çok şeyleri biz görüyoruz, kör olan mü’minler görmüyorlar. Kabirde o körler, iman ile gitmiş ise o derece ehl-i kuburdan ziyade görür. En uzak gösteren dürbünlerle bakar nevinde, kabrinde derecesine göre cennet bağlarını sinema gibi görüp temaşa ederler.
İşte böyle gayet nurlu ve toprak altında iken göklerin üstündeki cenneti görecek ve seyredecek bir gözü, bu gözündeki perde altında şükür ile sabır ile bulabilirsin. İşte o perdeyi senin gözünden kaldıracak, o gözle seni baktıracak göz hekimi, Kur’an-ı Hakîm’dir.
On Beşinci Deva
Ey âh ü enîn eden hasta! Hastalığın suretine bakıp âh eyleme! Manasına bak oh de! Eğer hastalığın manası güzel bir şey olmasa idi, Hâlık-ı Rahîm en sevdiği ibadına hastalıkları vermezdi. Halbuki hadîs-i sahihte vardır ki اَشَدُّ النَّاسِ بَلَاءً اَل۟اَن۟بِيَاءُ ثُمَّ ال۟اَو۟لِيَاءُ اَل۟اَم۟ثَلُ فَال۟اَم۟ثَلُ – اَو۟ كَمَا قَالَ – yani “En ziyade musibet ve meşakkate giriftar olanlar, insanların en iyisi, en kâmilleridirler.” Başta Hazret-i Eyyüb aleyhisselâm, enbiyalar sonra evliyalar ve sonra ehl-i salahat çektikleri hastalıklara birer ibadet-i hâlisa, birer hediye-i Rahmaniye nazarıyla bakmışlar; sabır içinde şükretmişler. Hâlık-ı Rahîm’in rahmetinden gelen bir ameliyat-ı cerrahiye nevinden görmüşler.
Sen ey âh u fîzar eden hasta! Bu nurani kafileye iltihak etmek istersen sabır içinde şükret. Yoksa şekva etsen onlar seni kafilelerine almayacaklar. Ehl-i gafletin çukurlarına düşersin! Karanlıklı bir yolda gideceksin.
Evet, hastalıkların bir kısmı var ki eğer ölümle neticelense manevî şehit hükmünde şehadet gibi bir velayet derecesine sebebiyet verir. Ezcümle: Çocuk doğurmaktan gelen hastalıklar (Hâşiye[3]) ve karın sancısıyla, gark ve hark ve taun ile vefat eden, şehid-i manevî olduğu gibi çok mübarek hastalıklar var ki velayet derecesini ölümle kazandırır.
Hem hastalık, dünya aşkını ve alâkasını hafifleştirdiğinden vefat ile dünyadan, ehl-i dünya için gayet elîm ve acı olan müfarakatı tahfif eder; bazen de sevdirir.
On Altıncı Deva
Ey sıkıntıdan şekva eden hasta! Hastalık, hayat-ı içtimaiye-i insaniyede en mühim ve gayet güzel olan hürmet ve merhameti telkin eder. Çünkü insanı vahşete ve merhametsizliğe sevk eden istiğnadan kurtarıyor.
Çünkü اِنَّ ال۟اِن۟سَانَ لَيَط۟غٰى اَن۟ رَاٰهُ اس۟تَغ۟نٰى sırrıyla, sıhhat ve âfiyetten gelen istiğnada bulunan bir nefs-i emmare, şâyan-ı hürmet çok uhuvvetlere karşı hürmeti hissetmez. Ve şâyan-ı merhamet ve şefkat olan musibetzedelere ve hastalıklılara merhameti duymaz.
Ne vakit hasta olsa o hastalıkta aczini ve fakrını anlar, lâyık-ı hürmet olan ihvanlarına ihtiram eder. Ziyaretine gelen veya ona yardım eden mü’min kardeşlerine karşı hürmeti hisseder. Ve rikkat-i cinsiyeden gelen şefkat-i insaniye ve en mühim bir haslet-i İslâmiye olan musibetzedelere karşı merhameti hissedip, onları nefsine kıyas ederek, onlara tam manasıyla acır, şefkat eder, elinden gelse muavenet eder, hiç olmazsa dua eder, hiç olmazsa şer’an sünnet olan keyfini sormak için ziyaretine gider, sevap kazanır.
On Yedinci Deva
Ey hastalık vasıtasıyla hayrat yapamamaktan şekva eden hasta! Şükret, hayratın en hâlisinin kapısını sana açan, hastalıktır. Hastalık mütemadiyen hastaya ve lillah için hastaya bakıcılara sevap kazandırmakla beraber, duanın makbuliyetine en mühim bir vesiledir.
Evet, hastalara bakmak ehl-i iman için mühim sevabı vardır. Hastaların keyfini sormak fakat hastayı sıkmamak şartıyla ziyaret etmek, sünnet-i seniyedir; keffaretü’z-zünub olur. Hadîste vardır ki: “Hastaların duasını alınız, onların duası makbuldür.” Bâhusus hasta, akrabadan olsa hususan peder ve valide olsa onlara hizmet mühim bir ibadettir, mühim bir sevaptır. Hastaların kalbini hoşnut etmek, teselli vermek, mühim bir sadaka hükmüne geçer.
Bahtiyardır o evlat ki peder ve validesinin hastalık zamanında, onların seriü’t-teessür olan kalplerini memnun edip hayır dualarını alır. Evet, hayat-ı içtimaiyede en muhterem bir hakikat olan peder ve validesinin şefkatlerine mukabil, hastalıkları zamanında kemal-i hürmet ve şefkat-i ferzendane ile mukabele eden o iyi evladın vaziyetini ve insaniyetin ulviyetini gösteren o vefadar levhaya karşı, hattâ melâikeler dahi “Mâşâallah, bârekellah” deyip alkışlıyorlar.
Evet hastalık zamanında, hastalık elemini hiçe indirecek gayet hoş ve ferahlı, etrafında tezahür eden şefkatlerden ve acımak ve merhametlerden gelen lezzetler var.
Hastanın duasının makbuliyeti, ehemmiyetli bir meseledir. Ben otuz kırk seneden beri, bendeki kulunç denilen bir hastalıktan şifa için dua ederdim. Ben anladım ki hastalık dua için verilmiş. Dua ile duayı, yani dua kendi kendini kaldırmadığından anladım ki duanın neticesi uhrevîdir (Hâşiye[4]) kendisi de bir nevi ibadettir ve hastalık ile aczini anlayıp dergâh-ı İlahiyeye iltica eder. Onun için otuz senedir şifa duasını ettiğim halde, duam zâhirî kabul olmadığından duayı terk etmek kalbime gelmedi.
Zira hastalık, duanın vaktidir; şifa, duanın neticesi değil. Belki Cenab-ı Hakîm-i Rahîm şifa verse fazlından verir.
Hem dua, istediğimiz tarzda kabul olmazsa makbul olmadı denilmez. Hâlık-ı Hakîm daha iyi biliyor, menfaatimize hayırlı ne ise onu verir. Bazen dünyaya ait dualarımızı, menfaatimiz için âhiretimize çevirir, öyle kabul eder. Her ne ise…
Hastalık sırrıyla hulusiyet kazanan, hususan zaaf ve aczden ve tezellül ve ihtiyaçtan gelen bir dua, kabule çok yakındır. Hastalık böyle hâlis bir duanın medarıdır. Hem dindar olan hasta hem hastaya bakan mü’minler de bu duadan istifade etmelidirler.
On Sekizinci Deva
Ey şükrü bırakıp şekvaya giren hasta! Şekva, bir haktan gelir. Senin bir hakkın zayi olmamış ki şekva ediyorsun. Belki senin üstünde hak olan çok şükürler var, yapmadın. Cenab-ı Hakk’ın hakkını vermeden haksız bir surette hak istiyorsun gibi şekva ediyorsun. Sen, kendinden yukarı mertebelerdeki sıhhatli olanlara bakıp şekva edemezsin. Belki sen, kendinden sıhhat noktasında aşağı derecelerde bulunan bîçare hastalara bakıp şükretmekle mükellefsin. Senin elin kırık ise kesilmiş ellere bak! Bir gözün yoksa iki gözü de olmayan âmâlara bak! Allah’a şükret.
Evet, nimette kendinden yukarıya bakıp şekva etmeye hiç kimsenin hakkı yoktur. Ve musibette herkesin hakkı, kendinden musibet noktasında daha yukarı olanlara bakmaktır ki şükretsin. Bu sır bazı risalelerde bir temsil ile izah edilmiş. İcmali şudur ki:
Bir zat, bir bîçareyi, bir minarenin başına çıkarıyor. Minarenin her basamağında ayrı ayrı birer ihsan, birer hediye veriyor. Tam minarenin başında da en büyük bir hediyeyi veriyor. O mütenevvi hediyelere karşı ondan teşekkür ve minnettarlık istediği halde; o hırçın adam, bütün o basamaklarda gördüğü hediyeleri unutup veyahut hiçe sayıp şükretmeyerek yukarıya bakar. Keşke bu minare daha uzun olsaydı, daha yukarıya çıksaydım; ne için o dağ gibi veyahut öteki minare gibi çok yüksek değil deyip şekvaya başlarsa ne kadar bir küfran-ı nimettir, bir haksızlıktır.
Öyle de bir insan hiçlikten vücuda gelip, taş olmayarak, ağaç olmayıp, hayvan kalmayarak, insan olup, Müslüman olarak, çok zaman sıhhat ve âfiyet görüp, yüksek bir derece-i nimet kazandığı halde, bazı arızalarla, sıhhat ve âfiyet gibi bazı nimetlere lâyık olmadığı veya sû-i ihtiyarıyla veya sû-i istimaliyle elinden kaçırdığı veyahut eli yetişmediği için şekva etmek, sabırsızlık göstermek “Aman ne yaptım, böyle başıma geldi?” diye rububiyet-i İlahiyeyi tenkit etmek gibi bir halet; maddî hastalıktan daha musibetli, manevî bir hastalıktır. Kırılmış el ile dövüşmek gibi şikâyetiyle hastalığını ziyadeleştirir.
Âkıl odur ki لِكُلِّ مُصٖيبَةٍ اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّٓا اِلَي۟هِ رَاجِعُونَ sırrıyla teslim olup sabretsin; tâ o hastalık, vazifesini bitirsin gitsin.
On Dokuzuncu Deva
Cemil-i Zülcelal’in bütün isimleri esmaü’l-hüsna tabir-i Samedanîsiyle gösteriyor ki güzeldirler. Mevcudat içinde en latîf, en güzel, en câmi’ âyine-i samediyet de hayattır. Güzelin âyinesi güzeldir. Güzelin mehasinlerini gösteren âyine güzelleşir. O âyinenin başına o güzelden ne gelse, güzel olduğu gibi; hayatın başına dahi ne gelse, hakikat noktasında güzeldir. Çünkü güzel olan o esmaü’l-hüsnanın güzel nakışlarını gösterir.
Hayat, daima sıhhat ve âfiyette yeknesak gitse, nâkıs bir âyine olur. Belki bir cihette adem ve yokluğu ve hiçliği ihsas edip sıkıntı verir. Hayatın kıymetini tenzil eder. Ömrün lezzetini sıkıntıya kalbeder. Çabuk vaktimi geçireceğim diye sıkıntıdan ya sefahete ya eğlenceye atılır. Hapis müddeti gibi kıymettar ömrüne adâvet edip, çabuk öldürüp geçirmek istiyor.
Fakat tahavvülde ve harekette ve ayrı ayrı tavırlar içinde yuvarlanmakta olan bir hayat, kıymetini ihsas ediyor, ömrün ehemmiyetini ve lezzetini bildiriyor. Meşakkatte ve musibette dahi olsa ömrün geçmesini istemiyor. “Aman güneş batmadı, ya gece bitmedi.” diye sıkıntısından of! of! etmiyor.
Evet gayet zengin ve işsiz, istirahat döşeğinde her şeyi mükemmel bir efendiden sor “Ne haldesin?” Elbette “Aman vakit geçmiyor, gel bir şeşbeş oynayalım.” veyahut “Vakti geçirmek için bir eğlence bulalım.” gibi müteellimane sözleri ondan işiteceksin veyahut tûl-i emelden gelen “Bu şeyim eksik, keşke şu işi yapsaydım.” gibi şekvaları işiteceksin.
Sen bir musibetzede veya işçi ve meşakkatli bir halde olan bir fakirden sor “Ne haldesin?” Aklı başında ise diyecek ki “Şükürler olsun Rabb’ime, iyiyim, çalışıyorum. Keşke çabuk güneş gitmeseydi, bu işi de bitirseydim. Vakit çabuk geçiyor, ömür durmuyor gidiyor. Vakıâ zahmet çekiyorum fakat bu da geçer, her şey böyle çabuk geçiyor.” diye manen ömür ne kadar kıymettar olduğunu, geçmesindeki teessüfle bildiriyor.
Demek, meşakkat ve çalışmakla, ömrün lezzetini ve hayatın kıymetini anlıyor. İstirahat ve sıhhat ise ömrü acılaştırıyor ki geçmesini arzu ediyor.
Ey hasta kardeş! Bil ki başka risalelerde tafsilatıyla kat’î bir surette ispat edildiği gibi; musibetlerin, şerlerin, hattâ günahların aslı ve mâyesi ademdir. Adem ise şerdir, karanlıktır. Yeknesak istirahat, sükût, sükûnet, tevakkuf gibi haletler ademe, hiçliğe yakınlığı içindir ki ademdeki karanlığı ihsas edip sıkıntı veriyor. Hareket ve tahavvül ise vücuddur, vücudu ihsas eder. Vücud ise hâlis hayırdır, nurdur.
Madem hakikat budur; sendeki hastalık, kıymettar hayatı safileştirmek, kuvvetleştirmek, terakki ettirmek ve vücudundaki sair cihazat-ı insaniyeyi o hastalıklı uzvun etrafına muavenettarane müteveccih etmek ve Sâni’-i Hakîm’in ayrı ayrı isimlerinin nakışlarını göstermek gibi çok vazifeler için o hastalık senin vücuduna misafir olarak gönderilmiştir. İnşâallah çabuk vazifesini bitirir gider. Ve âfiyete der ki sen gel, benim yerimde daimî kal, vazifeni gör, bu hane senindir, âfiyetle kal.
Yirminci Deva
Ey derdine derman arayan hasta! Hastalık iki kısımdır. Bir kısmı hakiki, bir kısmı vehmîdir. Hakiki kısmı ise Şâfî-i Hakîm-i Zülcelal, küre-i arz olan eczahane-i kübrasında, her derde bir deva istif etmiş. O devalar ise dertleri isterler. Her derde bir derman halk etmiştir. Tedavi için ilaçları almak, istimal etmek meşrudur. Fakat tesiri ve şifayı, Cenab-ı Hak’tan bilmek gerektir. Dermanı o verdiği gibi şifayı da o veriyor.
Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak, ehemmiyetli bir ilaçtır. Çünkü ekser hastalıklar sû-i istimalattan, perhizsizlikten ve israftan ve hatîattan ve sefahetten ve dikkatsizlikten geliyor. Mütedeyyin hekim, elbette meşru bir dairede nasihat eder ve vesayada bulunur. Sû-i istimalattan, israfattan men’eder, teselli verir. Hasta o vesaya ve o teselliye itimat edip hastalığı hafifleşir, sıkıntı yerinde bir ferahlık verir.
Amma vehmî hastalık kısmı ise onun en müessir ilacı, ehemmiyet vermemektir. Ehemmiyet verdikçe o büyür, şişer. Ehemmiyet vermezse küçülür, dağılır. Nasıl ki arılara iliştikçe insanın başına üşüşürler, aldırmazsan dağılır. Hem karanlıkta gözüne sallanan bir ipten gelen bir hayale ehemmiyet verdikçe büyür. Hattâ bazen onu divane gibi kaçırır. Ehemmiyet vermezse âdi bir ipin yılan olmadığını görür, başındaki telaşına güler.
Bu vehmî hastalık çok devam etse hakikate inkılab eder. Vehham ve asabî insanlarda fena bir hastalıktır. Habbeyi kubbe yapar; kuvve-i maneviyesi kırılır. Hususan merhametsiz yarım hekimlere veyahut insafsız doktorlara rast gelse, evhamını daha ziyade tahrik eder. Zengin ise malı gider, yoksa ya aklı gider veya sıhhati gider.
Yirmi Birinci Deva
Ey hasta kardeş! Senin hastalığında maddî elem var fakat o maddî elemin tesirini izale edecek ehemmiyetli bir manevî lezzet seni ihata ediyor. Çünkü peder ve validen ve akraban varsa, çoktan beri unuttuğun gayet lezzetli o eski şefkatleri senin etrafında yeniden uyanıp çocukluk zamanında gördüğün o şirin nazarları yine görmekle beraber; çok gizli perdeli kalan etrafındaki dostluklar, hastalığın cazibesiyle yine sana karşı muhabbettarane baktıklarından elbette onlara karşı senin bu maddî elemin pek ucuz düşer.
Hem sen müftehirane hizmet ettiğin ve iltifatlarını kazanmasına çalıştığın zatlar, hastalığın hükmüyle sana merhametkârane hizmetkârlık ettiklerinden, efendilerine efendi oldun. Hem insanlardaki rikkat-i cinsiyeyi ve şefkat-i neviyeyi kendine celbettiğinden, hiçten çok yardımcı ahbap ve şefkatli dost buldun. Hem çok meşakkatli hizmetlerden paydos emrini yine hastalıktan aldın, istirahat ediyorsun.
Elbette senin cüz’î elemin, bu manevî lezzetlere karşı seni şekvaya değil, teşekküre sevk etmelidir.
Yirmi İkinci Deva
Ey nüzul gibi ağır hastalıklara müptela olan kardeş! Evvela sana müjde ediyorum ki mü’min için nüzul mübarek sayılıyor. Bunu çoktan ehl-i velayetten işitiyordum. Sırrını bilmezdim. Bir sırrı şöyle kalbime geliyor ki:
Ehlullah, Cenab-ı Hakk’a vâsıl olmak ve dünyanın azîm manevî tehlikelerinden kurtulmak ve saadet-i ebediyeyi temin etmek için iki esası ihtiyaren takip etmişler:
Birisi: Rabıta-i mevttir. Yani dünya fâni olduğu gibi kendisi de içinde vazifedar fâni bir misafir olduğunu düşünmekle, hayat-ı ebediyesine o suretle çalışmışlar.
İkincisi: Nefs-i emmarenin ve kör hissiyatın tehlikelerinden kurtulmak için çileler ile riyazetlerle nefs-i emmarenin öldürülmesine çalışmışlar.
Sizler ey yarı vücudunun sıhhatini kaybeden kardeş! Sen ihtiyarsız kısa ve kolay ve sebeb-i saadet olan iki esas sana verilmiş ki daima senin vücudunun vaziyeti, dünyanın zevalini ve insanın fâni olduğunu ihtar ediyor. Daha dünya seni boğamıyor, gaflet senin gözünü kapayamıyor. Ve yarım insan vaziyetinde bir zata, nefs-i emmare elbette hevesat-ı rezile ile ve nefsanî müştehiyat ile onu aldatamaz, çabuk o nefsin belasından kurtulur.
İşte mü’min sırr-ı iman ile ve teslimiyet ve tevekkül ile o ağır nüzul gibi hastalıktan az bir zamanda, ehl-i velayetin çileleri gibi istifade edebilir. O vakit o ağır hastalık çok ucuz düşer.
Yirmi Üçüncü Deva
Ey kimsesiz, garib, bîçare hasta! Hastalığınla beraber kimsesizlik ve gurbet, sana karşı en katı kalpleri rikkate getirirse ve nazar-ı şefkati celbederse; acaba Kur’an’ın bütün surelerinin başlarında kendini Rahmanu’r-Rahîm sıfatıyla bize takdim eden ve bir lem’a-i şefkatiyle umum yavrulara karşı umum valideleri, o hârika şefkatiyle terbiye ettiren ve her baharda bir cilve-i rahmetiyle zemin yüzünü nimetlerle dolduran ve ebedî bir hayattaki cennet, bütün mehasiniyle bir cilve-i rahmeti olan senin Hâlık-ı Rahîm’ine iman ile intisabın ve onu tanıyıp hastalığın lisan-ı acziyle niyazın, elbette senin bu gurbetteki kimsesizlik hastalığın, her şeye bedel onun nazar-ı rahmetini sana celbeder. Madem o var, sana bakar, sana her şey var. Asıl gurbette, kimsesizlikte kalan odur ki iman ve teslimiyetle ona intisap etmesin veya intisabına ehemmiyet vermesin.
Yirmi Dördüncü Deva
Ey masum hasta çocuklara ve masum çocuklar hükmünde olan ihtiyarlara hizmet eden hasta bakıcılar! Sizin önünüzde mühim bir ticaret-i uhreviye var. Şevk ve gayret ile o ticareti kazanınız.
Masum çocukların hastalıklarını, o nazik vücudlara bir idman, bir riyazet ve ileride dünyanın dağdağalarına mukavemet verdirmek için bir şırınga ve bir terbiye-i Rabbaniye gibi çocuğun hayat-ı dünyeviyesine ait çok hikmetlerle beraber ve hayat-ı ruhiyesine ve tasaffi-i hayatına medar olacak büyüklerdeki keffaretü’z-zünub yerine, manevî ve ileride veyahut âhirette terakkiyat-ı maneviyesine medar şırıngalar nevindeki hastalıklardan gelen sevap, peder ve validelerinin defter-i a’maline, bilhassa sırr-ı şefkatle çocuğun sıhhatini kendi sıhhatine tercih eden validesinin sahife-i hasenatına girdiği, ehl-i hakikatçe sabittir.
İhtiyarlara bakmak ise hem azîm sevap almakla beraber, o ihtiyarların ve bilhassa peder ve valide ise dualarını almak ve kalplerini hoşnut etmek ve vefakârane hizmet etmek hem bu dünyadaki saadete hem âhiretin saadetine medar olduğu rivayat-ı sahiha ile ve çok vukuat-ı tarihiye ile sabittir. İhtiyar peder ve validesine tam itaat eden bahtiyar bir veled, evladından aynı vaziyeti gördüğü gibi; bedbaht bir veled eğer ebeveynini rencide etse azab-ı uhrevîden başka, dünyada çok felaketlerle cezasını gördüğü, çok vukuatla sabittir.
Evet ihtiyarlara, masumlara, yalnız akrabasına bakmak değil belki ehl-i iman (madem sırr-ı imanla uhuvvet-i hakikiye var) onlara rast gelse, muhterem hasta ihtiyar ona muhtaç olsa ruh u canla ona hizmet etmek İslâmiyet’in muktezasıdır.
Yirmi Beşinci Deva
Ey hasta kardeşler! Siz gayet nâfi’ ve her derde deva ve hakiki lezzetli kudsî bir tiryak isterseniz imanınızı inkişaf ettiriniz. Yani tövbe ve istiğfar ile ve namaz ve ubudiyetle, o tiryak-ı kudsî olan imanı ve imandan gelen ilacı istimal ediniz.
Evet, dünyaya muhabbet ve alâka yüzünden güya âdeta ehl-i gafletin dünya gibi büyük, hasta, manevî bir vücudu vardır. İman ise o dünya gibi zeval ve firak darbelerine, yara ve bere içinde olan o manevî vücuduna birden şifa verip, yaralardan kurtarıp, hakiki şifa verdiğini pek çok risalelerde kat’î ispat etmişiz. Başınızı ağrıtmamak için kısa kesiyorum.
İman ilacı ise feraizi mümkün oldukça yerine getirmekle tesirini gösteriyor. Gaflet ve sefahet ve hevesat-ı nefsaniye ve lehviyat-ı gayr-ı meşrua, o tiryakın tesirini men’eder. Hastalık madem gafleti kaldırıyor, iştihayı kesiyor, gayr-ı meşru keyiflere gitmeye mani oluyor; ondan istifade ediniz. Hakiki imanın kudsî ilaçlarından ve nurlarından tövbe ve istiğfar ile dua ve niyaz ile istimal ediniz.
Cenab-ı Hak sizlere şifa versin, hastalıklarınızı keffaretü’z-zünub yapsın, âmin âmin âmin!
اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ طِبِّ ال۟قُلُوبِ وَ دَوَائِهَا وَ عَافِيَةِ ال۟اَب۟دَانِ وَ شِفَائِهَا وَ نُورِ ال۟اَب۟صَارِ وَ ضِيَائِهَا وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَح۟بِهٖ وَ سَلِّم۟
وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ
Meali: “Bu kitap her derde dermandır.”
Tevafukat-ı latîfedendir ki Re’fet Bey’in birinci tesvidden gayet süratle yazdığı nüsha ile beraber, Hüsrev’in yazdığı diğer bir nüshada, ihtiyarsız hiç düşünmeden satır başlarında gelen elifleri saydık; aynen bu وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ cümlesine tevafuk ediyor. (Hâşiye[5]) Hem bu risalenin müellifinin Said ismine, bir tek fark ile yine tevafuk ediyor. (Hâşiye[6]) Yalnız risalenin unvanına ait yazıdaki bir elif hesaba dâhil edilmemiştir.
Cây-ı hayrettir ki Süleyman Rüşdü’nün yazdığı nüsha, hiç elif hatıra gelmeden ve düşünmeden, yüz on dört elif, yüz on dört şifa-yı kudsiyeyi tazammun eden yüz on dört suver-i Kur’aniyenin adedine tevafukla beraber وَهُوَ لِكُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ şeddeli lâm bir sayılmak cihetiyle yüz on dört harfine tam tamına tevafuk ediyor.
Yirmi Beşinci Lem’a’nın Zeyli
On Yedinci Mektup olup Mektubat mecmuasına idhal edildiğinden buraya dercedilmedi.
- ↑ Υποσημείωση: Αυτή η πραγματεία γράφτηκε σε τεσσερισήμισι ώρες.
Ναι Ναι Ναι Ναι
Rustu Re’fet Husrev Said - ↑ Υποσημείωση: Με ένα φυσικό τρόπο όπως μας έχει ενθυμηθεί αυτή η Αναλαμπή έχουν συμπεριληφθεί δύο θεραπείες στην έκτη θεραπεία. Το αφήσαμε έτσι για να μην σπάσουμε τη φυσικότητα. Πράγματι δεν το αλλάξαμε με το σκεπτικό ότι ίσως να περιλαμβάνεται κάποιο μυστήριο μέσα του.
- ↑ Hâşiye: Bu hastalığın manevî şehadeti kazandırması, lohusa zamanı olan kırk güne kadardır.
- ↑ Hâşiye: Evet, bir kısım hastalık duanın sebeb-i vücudu iken, dua hastalığın ademine sebep olsa duanın vücudu kendi ademine sebep olur; bu da olamaz.
- ↑ Hâşiye: Sonradan yazılan ihtarın iki elifi bu hesaba dâhil olamayacağı için dâhil edilmemiştir.
- ↑ Hâşiye: Madem Keramet-i Aleviye’de ve Gavsiye’de, Said’in âhirinde nida için vaz’edilmiş bir elif var (Saidâ) olmuş belki fazla olan bu elif, o elife bakıyor.
Re’fet, Hüsrev