SURAT KETIGA BELAS
Semoga keselamatan dilimpahkan kepada mereka yang mengikuti petunjuk.
Dan kecelakaan ditimpakan kepada mereka
yang menuruti hawa nafsu.
Saudara-saudaraku yang mulia!
Kalian sering menanyakan kondisiku, mengapa aku tidak mendatangi pemerintah untuk mendapatkan surat putusan bebas, serta mengapa aku tidak peduli dengan kondisi dunia perpolitikan. Karena pertanyaan di atas sering berulang, di samping ia ditanyakan padaku secara maknawi, maka aku harus menjawab tiga pertanyaan tersebut lewat lisan “Said Lama”; bukan dengan lisan “Said Baru.”
Pertanyaan Pertama:
Bagaimana kabarmu? Apakah engkau baik-baik saja?
Jawaban:Alhamdulillah. Segala puji yang tak terkira bagi Allah yang Maha Pengasih. Dia telah membalik berbagai jenis kezaliman dan kesulitan yang diberikan oleh pihak penguasa padaku menjadi karunia dan rahmat. Penjelasannya sebagai berikut:
Ketika aku mengasingkan diri (berkhalwat) di gua sebuah gunung, saat aku telah memisahkan diri dari politik dan menjauh dari dunia dengan menyibukkan diri dengan urusan akhirat, pihak penguasa mengeluarkan diriku dari sana serta mengasingkanku secara sangat zalim. Namun Sang Pencipta Yang Maha Penyayang dan Mahabijak menjadikan pengasingan tersebut sebagai rahmat bagiku. Pasalnya, Dia mengubah kondisi menyepi di gunung yang berpotensi merusak keikhlasan dan keselamatan kepada khalwat di gunung Barla yang diliputi oleh rasa aman, tenang, dan ikhlas.Saat menjadi tawanan di Rusia, aku sudah bertekad dan berharap kepada Allah agar di akhir-akhir hidupku bisa mengasingkan diri di gua. Maka, Tuhan Yang Maha Penyayang menjadikan Barla sebagai gua sekaligus memudahkan diriku untuk mengambil manfaat darinya serta tidak membebani pundakku dengan berbagai kesulitan yang terdapat di gua.
Hanya saja, ada sedikit masalah akibat ilusi dan anggapan sejumlah orang yang merupakan sahabat-sahabatku. Akibatnya, aku terzalimi. Mereka mengira sedang melakukan sesuatu untuk kepentinganku. Namun kenyataannya, mereka telah membuatku resah dan terganggu dalam berkhidmah pada al-Qur’an.
Meskipun pihak penguasa telah memberikan jaminan, untuk bisa kembali, kepada mereka yang diasingkan serta membebaskan orang-orang yang bersalah dari penjara, namun dengan tidak adil aku tidak mendapatkan pembebasan tersebut. Hanya saja Rabb Yang Maha Penyayang ingin agar aku tetap berada dalam pengasi- ngan, agar bisa terus berkhidmah pada al-Qur’an dan menuliskan cahaya-cahaya al-Qur’an yang kusebut dengan al-Kalimât lebih banyak lagi. Dia membuatku tetap berada dalam pengasingan tanpa dihiasi kebisingan dan gangguan. Sehingga hal itu menjadi rahmat bagiku.
Meskipun pihak penguasa membolehkan kalangan yang memi- liki pengaruh, para syekh, dan pimpinan kabilah yang bisa ikut campur dalam dunia mereka berada di kecamatan dan kota-kota besar serta membolehkan para karib kerabat dan semua kenalan untuk mengunjungi mereka, namun pihak penguasa dengan zalim tetap mengisolasi diriku dan mengirimku ke sebuah desa kecil. Mereka tidak membolehkan karib kerabatku dan orang-orang kampungku—kecuali satu atau dua orang—untuk mengunjungiku. Hanya saja, Sang Pencipta Yang Maha Penyayang mengubah isolasi ini menjadi rahmat yang berlimpah untukku. Pasalnya, Dia menjadikan isolasi tersebut sebagai sarana yang membersihkan pikiranku dari berbagai urusan yang tidak penting sekaligus mengarahkannya untuk menerima limpahan dari al-Qur’an al-Hakim secara bersih dan murni.
Selanjutnya, pihak penguasa awalnya tidak senang ketika aku menulis satu atau dua surat dalam jangka waktu dua tahun. Bahkan sampai sekarang mereka tidak senang ketika ada satu atau dua orang tamu datang mengunjungiku sekali dalam sepuluh hari, dua puluh hari, atau dalam sebulan, padahal tujuan mereka hanya untuk urusan ukhrawi semata. Pihak penguasa betul-betul menzalimiku. Hanya saja, Sang Pencipta Yang Maha Penyayang dan Mahabijak mengubah kezaliman mereka menjadi rahmat untukku. Sebab, aku bisa berkhal- wat dan beruzlah selama tiga bulan yang di dalamnya seorang hamba dapat memperoleh 90 tahun kehidupan maknawi.
Segala puji bagi Allah atas setiap kondisi yang ada.
Inilah keadaanku dan kondisi kesehatanku.
Pertanyaan Kedua:
Mengapa engkau tidak mendatangi pemerintah untuk mendapatkan sertifikat (surat putusan bebas)?
Elcevap: Şu meselede ben kaderin mahkûmuyum, ehl-i dünyanın mahkûmu değilim. Kadere müracaat ediyorum. Ne vakit izin verirse rızkımı buradan ne vakit keserse o vakit giderim.
Hakikat dari ungkapan di atas adalah bahwa segala yang menimpa manusia mengandung dua sebab, yaitu sebab lahiriah dan sebab hakiki.Pihak penguasa menjadi sebab lahiriah dan membawaku ke tempat ini. Adapun takdir Ilahi merupakan sebab hakiki. Dia yang menetapkanku untuk beruzlah seperti ini. “Sebab lahiriah” telah ber- buat zalim, sementara “sebab hakiki” berbuat adil. Pihak penguasa berpikir seperti ini: “Orang ini berlebihan dalam mengabdi pada ilmu dan agama. Bisa jadi ia ikut campur dalam urusan dunia kita.” Dengan kemungkinan tersebut, mereka menga- singkan diriku. Mereka benar-benar berbuat zalim kepadaku lewat tiga sisi.Adapun takdir Ilahi melihat diriku belum mengabdi pada ilmu dan agama dengan tulus. Karena itu, ia menghukumku dengan cara diasingkan. Dia mengubah kezaliman mereka yang berlebihan dengan rahmat yang berlipat ganda.
Mademki nefyimde kader hâkimdir ve o kader âdildir; ona müracaat ederim. Zâhirî sebep ise zaten bahane nevinden bir şeyleri var. Demek, onlara müracaat manasızdır. Eğer onların elinde bir hak veya kuvvetli bir esbab bulunsaydı, o vakit onlara karşı da müracaat olunurdu.
Başlarını yesin, dünyalarını tamamen bıraktığım ve ayaklarına dolaşsın, siyasetlerini büsbütün terk ettiğim halde; düşündükleri bahaneler, evhamlar, elbette asılsız olduğundan onlara müracaatla o evhamlara bir hakikat vermek istemiyorum. Eğer uçları ecnebi elinde olan dünya siyasetine karışmak için bir iştiham olsaydı; değil sekiz sene, belki sekiz saat kalmayacak tereşşuh edecekti, kendini gösterecekti. Halbuki sekiz senedir bir tek gazete okumak arzum olmadı ve okumadım. Dört senedir burada taht-ı nezarette bulunuyorum, hiçbir tereşşuh görünmedi.
Demek, Kur’an-ı Hakîm’in hizmetinin bütün siyasetlerin fevkinde bir ulviyeti var ki çoğu yalancılıktan ibaret olan dünya siyasetine tenezzüle meydan vermiyor.
Adem-i müracaatımın ikinci sebebi şudur ki: Haksızlığı hak zanneden adamlara karşı hak dava etmek, hakka bir nevi haksızlıktır. Bu nevi haksızlığı irtikâb etmek istemem.
Üçüncü Sualiniz
Dünyanın siyasetine karşı ne için bu kadar lâkaytsın? Bu kadar safahat-ı âleme karşı tavrını hiç bozmuyorsun? Bu safahatı hoş mu görüyorsun? Veyahut korkuyor musun ki sükût ediyorsun?
Elcevap: Kur’an-ı Hakîm’in hizmeti, beni şiddetli bir surette siyaset âleminden men’etti. Hattâ düşünmesini de bana unutturdu. Yoksa bütün sergüzeşt-i hayatım şahittir ki hak gördüğüm meslekte gitmeye karşı korku elimi tutup men’edememiş ve edemiyor.
Hem neden korkum olacak? Dünya ile ecelimden başka bir alâkam yok. Çoluk çocuğumu düşüneceğim yok. Malımı düşüneceğim yok. Hanedanımın şerefini düşüneceğim yok. Riyakâr bir şöhret-i kâzibeden ibaret olan şan ve şeref-i dünyeviyenin muhafazasına değil, kırılmasına yardım edene rahmet… Kaldı ecelim. O, Hâlık-ı Zülcelal’in elindedir. Kimin haddi var ki vakti gelmeden ona ilişsin. Zaten izzetle mevti, zilletle hayata tercih edenlerdeniz. Eski Said gibi birisi şöyle demiş:
وَ نَح۟نُ اُنَاسٌ لَا تَوَسُّطَ بَي۟نَنَا لَنَا الصَّد۟رُ دُونَ ال۟عَالَمٖينَ اَوِ ال۟قَب۟رُ
Belki hizmet-i Kur’an, beni hayat-ı içtimaiye-i siyasiye-i beşeriyeyi düşünmekten men’ediyor.
Şöyle ki: Hayat-ı beşeriye bir yolculuktur. Şu zamanda, Kur’an’ın nuruyla gördüm ki o yol bir bataklığa girdi. Mülevves ve ufunetli bir çamur içinde kafile-i beşer düşe kalka gidiyor. Bir kısmı, selâmetli bir yolda gider. Bir kısmı, mümkün olduğu kadar çamurdan, bataklıktan kurtulmak için bazı vasıtaları bulmuş. Bir kısm-ı ekseri o ufunetli, pis, çamurlu bataklık içinde karanlıkta gidiyor. Yüzde yirmisi sarhoşluk sebebiyle, o pis çamuru misk ü amber zannederek yüzüne gözüne bulaştırıyor. Düşerek kalkarak gider, tâ boğulur. Yüzde sekseni ise bataklığı anlar; ufunetli, pis olduğunu hisseder fakat mütehayyirdirler, selâmetli yolu göremiyorlar.
İşte bunlara karşı iki çare var:
Birisi: Topuz ile o sarhoş yirmisini ayıltmaktır.
İkincisi: Bir nur göstermekle mütehayyirlere selâmet yolunu irae etmektir.
Ben bakıyorum ki yirmiye karşı seksen adam, elinde topuz tutuyor. Halbuki o bîçare ve mütehayyir olan seksene karşı hakkıyla nur gösterilmiyor. Gösterilse de bir elinde hem sopa hem nur olduğu için emniyetsiz oluyor. Mütehayyir adam “Acaba nurla beni celbedip topuzla dövmek mi istiyor?” diye telaş eder. Hem de bazen arızalarla topuz kırıldığı vakit, nur dahi uçar veya söner.
İşte o bataklık ise gafletkârane ve dalalet-pîşe olan sefihane hayat-ı içtimaiye-i beşeriyedir. O sarhoşlar, dalaletle telezzüz eden mütemerridlerdir. O mütehayyir olanlar, dalaletten nefret edenlerdir fakat çıkamıyorlar; kurtulmak istiyorlar, yol bulamıyorlar, mütehayyir insanlardır. O topuzlar ise siyaset cereyanlarıdır. O nurlar ise hakaik-i Kur’aniyedir. Nura karşı kavga edilmez, ona karşı adâvet edilmez. Sırf şeytan-ı racîmden başka ondan nefret eden olmaz.
İşte ben de nur-u Kur’an’ı elde tutmak için اَعُوذُ بِاللّٰهِ مِنَ الشَّي۟طَانِ وَ السِّيَاسَةِ deyip siyaset topuzunu atarak, iki elim ile nura sarıldım. Gördüm ki siyaset cereyanlarında hem muvafıkta hem muhalifte o nurların âşıkları var. Bütün siyaset cereyanlarının ve tarafgirliklerin çok fevkinde ve onların garazkârane telakkiyatlarından müberra ve safi olan bir makamda verilen ders-i Kur’an ve gösterilen envar-ı Kur’aniyeden hiçbir taraf ve hiçbir kısım çekinmemek ve ittiham etmemek gerektir. Meğer dinsizliği ve zındıkayı siyaset zannedip ona tarafgirlik eden insan suretinde şeytanlar ola veya beşer kıyafetinde hayvanlar ola.
Elhamdülillah, siyasetten tecerrüd sebebiyle Kur’an’ın elmas gibi hakikatlerini propaganda-i siyaset ittihamı altında cam parçalarının kıymetine indirmedim. Belki gittikçe o elmaslar kıymetlerini her taifenin nazarında parlak bir tarzda ziyadeleştiriyor.
اَل۟حَم۟دُ لِلّٰهِ الَّذٖى هَدٰينَا لِهٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَه۟تَدِىَ لَو۟لَٓا اَن۟ هَدٰينَا اللّٰهُ لَقَد۟ جَٓاءَت۟ رُسُلُ رَبِّنَا بِال۟حَقِّ
اَل۟بَاقٖى هُوَ ال۟بَاقٖى
Said Nursî