İçeriğe atla

Yirmi İkinci Söz/fa: Revizyonlar arasındaki fark

"اینک اي دوست! گمان می‏كنم، عاقل شده باشی، و این براهین برایت کافی­ بوده باشد. اینک اگر سخنی براي گفتن داري، می­توانی بیان کنی." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
("طبق دو نمونه ذکر شده: '''هرگاه در اين قصربا نظم و ترتیب، و در این شهر آباد، و سرزمین پيشرفته، و عالم باشُکوه، همه­ی اشیا به ذاتی واحد نسبت داده شوند، كار آسان و سهل می­شود، طوری كه سبب ارزانی، فراوانی و سخاوت مي­گردد؛ در غیر این صورت تأمین هر چیزی چنان گران..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("اینک اي دوست! گمان می‏كنم، عاقل شده باشی، و این براهین برایت کافی­ بوده باشد. اینک اگر سخنی براي گفتن داري، می­توانی بیان کنی." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
157. satır: 157. satır:
اكنون به جزيره رسیدیم، ببين! اجتماع بزرگي برپاست، همه بزرگان اين سرزمين گرد‏هم آمده­اند، خوب دقت كن! اين جمعيت بزرگ، ریيسی دارد، نزديك­تر شویم، او را باید بشناسيم، نگاه كن، او بيش از هزار نشان درخشان(<ref> هزار نشانه، به معجزات احمدیه(ع) اشاره دارد، که از نظر محققان قرین به هزار معجزه می­باشد. </ref>) دارد، و با چه قوّتی سخن مي­گويد، من در اين پانزده روز تاحدي گفته‏هایشان را آموختم؛
اكنون به جزيره رسیدیم، ببين! اجتماع بزرگي برپاست، همه بزرگان اين سرزمين گرد‏هم آمده­اند، خوب دقت كن! اين جمعيت بزرگ، ریيسی دارد، نزديك­تر شویم، او را باید بشناسيم، نگاه كن، او بيش از هزار نشان درخشان(<ref> هزار نشانه، به معجزات احمدیه(ع) اشاره دارد، که از نظر محققان قرین به هزار معجزه می­باشد. </ref>) دارد، و با چه قوّتی سخن مي­گويد، من در اين پانزده روز تاحدي گفته‏هایشان را آموختم؛


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
تو نیز از من بیاموز، ببین که سخن سخنور درباره‏ی سلطان معجزه­گر اين سرزمين است؛ مي‏گويد: '''او مرا به سوي شما فرستاده است،''' ببين! معجزه‏هایی که او به همگان نشان می­دهد، شك و ترديدي باقی نمی‏گذارد، كه مأمور مخصوص پادشاه است. خوب دقت كن! سخنانی را که او می­گوید، نه تنها مخلوقات اين جزيره مي‏شنوند، بلكه به صورتی خارق‏العاده، سخنانش را به گوش مردمان سراسر اين سرزمين مي‏رسانند، در دور افتاده­ترين نقاط، هم در تلاش شنيدن بيانات او هستند. نه فقط انسان­ها كه حيوانات و حتي كوه­ها نيز متوجه فرامين و دستورات او هستند. درختان را ببين! هر جا که او اشاره مي‏كند، بدان سو حرکت می‏کنند. دست بر هر جا که می زند، آب فوران مي­كند، از میان انگشتانش چشمه آب کوثر می­جوشد، و دیگران از اين آبِ حیات بخش سيرآب مي­شوند؛ ببين! چراغی که از سقف اين مملكت آویخته(<ref> آن چراغ مهم، قمر است، که با اشاره او دونیم شد، یعنی هم‏چون مولانا جامی که گفته است: «آن شخص امیّ که نوشتن بلد نیست، با قلم درخشانش بر صفحه­ی آسمان «الف» نوشت، و یک «چهل» را دو تا «پنجاه» کرد.» یعنی ماه قبل از شق القمر به حرف «میم» شبیه بود، که در حکم عدد چهل است، و بعد از شق القمر تبدیل به دو هلال شد، که به دو حرف «نون» شباهت داشت، که عبارت از پنجاه هستند. </ref>) است، در حالی که یکی­ست، با اشاره او دونيم مي­شود.
İşte bak, ne kadar parlak ve binden (Hâşiye-2<ref>'''Hâşiye-2:''' Bin nişan ise ehl-i tahkik yanında bine bâliğ olan mu’cizat-ı Ahmediyedir (asm). </ref>) ziyade nişanları var. Ne kadar kuvvetli söylüyor. Ne kadar tatlı bir sohbet ediyor. Şu on beş gün zarfında, bunların dediklerini ben bir parça öğrendim. Sen de benden öğren. Bak o zat, şu memleketin mu’ciz-nüma sultanından bahsediyor. O sultan-ı zîşan, beni sizlere gönderdi söylüyor. Bak, öyle hârikalar gösteriyor; şüphe bırakmıyor ki bu zat o padişahın bir memur-u mahsusudur. Sen dikkat et ki bu zatın söylediği sözü, değil yalnız şu ceziredeki mahluklar dinliyorlar, belki hârikulâde suretinde bütün memlekete işittiriyor. Çünkü uzaktan uzağa herkes buradaki nutkunu işitmeye çalışıyor. Değil yalnız insanlar dinliyor, belki hayvanlar da hattâ bak dağlar da onun getirdiği emirlerini dinliyorlar ki yerlerinden kımıldanıyorlar. Şu ağaçlar, işaret ettiği yere gidiyorlar. Nerede istese su çıkarıyor. Hattâ parmağını da bir âb-ı kevser memesi gibi yapar, ondan âb-ı hayat içiriyor. Bak, şu sarayın kubbe-i âlîsinde mühim lamba, (Hâşiye-1<ref>'''Hâşiye-1:''' Mühim lamba Kamer’dir ki onun işaretiyle iki parça olmuş. Yani Mevlana Câmî’nin dediği gibi “Hiç yazı yazmayan o ümmi zat, parmak kalemiyle sahife-i semavîde bir elif yazmış, bir kırkı iki elli yapmış.” Yani şaktan evvel, kırk olan mime benzer; şaktan sonra iki hilâl oldu, elliden ibaret olan iki nuna benzedi. </ref>) onun işaretiyle, bir iken ikileşiyor.
</div>


  ساکنان اين سرزمین ماموريت او را خوب مي­دانند، و چنان از سخنانش پیروی می‏کنند که تو گویی او را ترجمان مخصوص و مستقیم ذاتی پنهان و معجزه­گر، و پيام­رسان سلطنت، کشّاف طلسم، و دستیار امین در تبلیغ فرامین سلطان می­دانند.»
  ساکنان اين سرزمین ماموريت او را خوب مي­دانند، و چنان از سخنانش پیروی می‏کنند که تو گویی او را ترجمان مخصوص و مستقیم ذاتی پنهان و معجزه­گر، و پيام­رسان سلطنت، کشّاف طلسم، و دستیار امین در تبلیغ فرامین سلطان می­دانند.»
167. satır: 165. satır:
پس اي دوست مجنون من! فردی، باشکوه و نورانی که هزاران نشان ویژه از خزانه خاص پادشاه همراه دارد، آیا، در بحث از ذات معجزه­گر ـ که با تمام توان از آن سخن می‏گوید و بزرگان سرزمین نیز او را تصدیق کنند ـ و اوصافی که از او ذکر می­کند، و در اوامری که از او بیان می دارد ممکن است، خلاف و حیله‏ای به کار بندد؟ اگر خلاف حقیقتی دركار باشد، وجود و حقیقت اين قصر، و اين چراغ تابان و اين جماعت را باید تكذيب كرد، اگر مي­تواني، دست اعتراض به سوي اين دلايل دراز كن، آنگاه ببين، که قـوّت براهین مذکور چـگونه دستانت را شـکسته، پاسخت خواهند داد.
پس اي دوست مجنون من! فردی، باشکوه و نورانی که هزاران نشان ویژه از خزانه خاص پادشاه همراه دارد، آیا، در بحث از ذات معجزه­گر ـ که با تمام توان از آن سخن می‏گوید و بزرگان سرزمین نیز او را تصدیق کنند ـ و اوصافی که از او ذکر می­کند، و در اوامری که از او بیان می دارد ممکن است، خلاف و حیله‏ای به کار بندد؟ اگر خلاف حقیقتی دركار باشد، وجود و حقیقت اين قصر، و اين چراغ تابان و اين جماعت را باید تكذيب كرد، اگر مي­تواني، دست اعتراض به سوي اين دلايل دراز كن، آنگاه ببين، که قـوّت براهین مذکور چـگونه دستانت را شـکسته، پاسخت خواهند داد.


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="ON_İKİNCİ_BÜRHAN"></span>
=== ON İKİNCİ BÜRHAN ===
=== برهان دوازدهم ===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
بیا اي برادر که اندکی عاقل شده­یي! اكنون دليلي به قوّت همه دلايل گذشته بیان می‏کنم: به اين فرمان نوراني(<ref> اشاره به فرمان پر از نور قرآن کریم دارد، و نشان طرّه ی روی آن اشاره به اعجار قرآن است. </ref>) که از بالا نازل شده است، و همگان با حیرت و حرمت به آن چشم دوخته­اند، با دقت کامل توجه کن، شخصی را ببین که هزار نشان بر سینه دارد، و معاني و تفسیر اوامر نوراني حضرت حق را برای عموم بيان مي­کند.
Gel, ey bir parça aklı başına gelen birader! Bütün on bir bürhan kuvvetinde bir bürhan daha göstereceğim. İşte bak, yukarıdan inen ve herkes ona hayretinden veya hürmetinden kemal-i dikkatle bakan, şu nurani fermana (Hâşiye<ref>'''Hâşiye:''' Nurani ferman Kur’an’a ve üstündeki turra ise i’cazına işarettir. </ref>) bak. O bin nişanlı zat, onun yanına durmuş, o fermanın mealini umuma beyan ediyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
شيوه و اسلوب اين فرامين به حدّی تابنده است، كه نگاه تحسين­آمیز هركس را به خود جلب مي‏کند، او چنان مسایل جدي و مهمی را ذکر مي­كند، كه هركس به ناچار به آن گوش فرا مي‏دهد. او شئونات، افعال، اوامر و اوصاف ذاتي را بيان مي­دارد كه اين سرزمین را اداره، و اين قصر را ایجاد، و شگفتی‏های فراوان را نمایان می‏کند، و در جزء‏جزء فرامین مذکور طغرایی عظیم مشاهده می شود. طغرایی در هر سطر و در هر جمله­ی آن، که غير قابل تقلید است و هر يك از معاني، حقايق، اوامر و حكمت­هاي آن در حکم خاتمی معنوی و خاص آن ذات می‏باشد، و به طرزی خاص دیده می­شود.
İşte şu fermanın üslupları öyle bir tarzda parlıyor ki herkesin nazar-ı istihsanını celbediyor ve öyle ciddi, ehemmiyetli meseleleri zikrediyor ki herkes kulak vermeye mecbur oluyor. Çünkü bütün bu memleketi idare eden ve bu sarayı yapan ve bu acayibi izhar eden zatın şuunatını, ef’alini, evamirini, evsafını birer birer beyan ediyor. O fermanın heyet-i umumiyesinde bir turra-i a’zam olduğu gibi bak her bir satırında, her bir cümlesinde taklit edilmez bir turra olduğu misillü, ifade ettiği manalar, hakikatler, emirler, hikmetler üstünde dahi o zata mahsus birer manevî hâtem hükmünde ona has bir tarz görünüyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''نتیجه این که تمام فرامين اعظم، ‏چون نور خورشيد، نشان از آن پادشاه اعظم دارند، تا هر آن که نابینا نیست، ببيند.'''
'''Elhasıl''', o ferman-ı a’zam, güneş gibi o zat-ı a’zamı gösterir; kör olmayan görür.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
اینک اي دوست! گمان می‏كنم، عاقل شده باشی، و این براهین برایت کافی­ بوده باشد. اینک اگر سخنی براي گفتن داري، می­توانی بیان کنی.
İşte ey arkadaş! Aklın başına gelmiş ise bu kadar kâfi. Eğer bir sözün varsa şimdi söyle.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
مردی که اهل عناد بود در پاسخ گفت: در برابر اين همه برهان فقط مي‏گويم: «الحمدلله! باور کردم باوری به درخشندگی خورشيد و روشنایي روز؛ قبول کردم که اين مملكت مالك ذوالكمالی دارد، و اين عالم صاحب ذوالجلالی و اين قصر صانع ذوالجمالی. خداوند از تو راضي باشد که مرا از بندِ لجاجت و سرگشتگی رها کردي، هر يك از دلایلت به تنهایي برای نشان دادن این حقیقت كافي بود. هرگاه برهانی ذکر می­شد، مراتب معرفت، پرده­های شناخت، و پنجره­های دانایی به صورتی لطیف‏تر، شیرین­تر، نورانی­تر و زیباتر به روی من گشوده می‏شد، و من با صبر و حوصله گوش فرا می‏دادم.»
O inatçı adam cevaben dedi ki: “Ben, senin bu bürhanlarına karşı yalnız derim, Elhamdülillah inandım. Hem güneş gibi parlak ve gündüz gibi aydın bir tarzda inandım ki şu memleketin tek bir mâlik-i zülkemali, şu âlemin tek bir sahib-i zülcelali, şu sarayın tek bir sâni’-i zülcemali bulunduğunu kabul ettim. Allah senden razı olsun ki beni eski inadımdan ve divaneliğimden kurtardın. Getirdiğin bürhanların her birisi tek başıyla bu hakikati göstermeye kâfi idi. Fakat her bir bürhan geldikçe daha revnaktar daha şirin daha hoş daha nurani daha güzel marifet tabakaları, tanımak perdeleri, muhabbet pencereleri açıldığı için bekledim, dinledim.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
این حکایت تمثیلی که به حقیقت عظمای توحید و ارکان ایمانی (آمنتُ بِالله) اشاره دارد، به پایان رسید. در سایه فضل رحمان، فیض قرآن و نور ایمان، با مدد از نور خورشید توحید حقیقی و در مقابل دوازده برهان ذکر شده در این حکایت، «دوازده لمعه» را همراه با یک «مقدمه»بیان خواهیم کرد(<ref> این قسمت در كلام بيست و دوم از مجموعه کلامها آورده شده است. </ref>).
Tevhidin hakikat-i uzmasına ve “âmentü billah” imanına işaret eden hikâye-i temsiliye tamam oldu. Fazl-ı Rahman, feyz-i Kur’an, nur-u iman sayesinde tevhid-i hakikinin güneşinden, hikâye-i temsiliyedeki on iki bürhana mukabil, on iki lem’a ile bir mukaddimeyi göstereceğiz.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
وَ مِنَ اللّٰهِ التَّو۟فٖيقُ وَ ال۟هِدَايَةُ
وَ مِنَ اللّٰهِ التَّو۟فٖيقُ وَ ال۟هِدَايَةُ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">