68.380
düzenleme
("بيا اي دوست! تا به چيزهایی که دشتها و میدانها و منزلها را آراسته، دقت کنیم، در تك تك آنها چیزهاییهست، كه از آن ذات پنهان خبر ميدهند، گویي هر يك، طرّه و سکّهییست، که از آن ذات غیبی خبر میدهد، پس به پيش رویات نگاه كن، ببین که اين پنبه(<ref> به بذره..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu) |
("=== برهان چهارم ===" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu) |
||
49. satır: | 49. satır: | ||
=== برهان سوم === | === برهان سوم === | ||
بيا و اين مظاهر متحرّك صُنع باستاني را ببين!(<ref> اشاره است، به حيوانات و انسان، زيرا حیوان، فهرست كوچك اين عالم است، وماهيت انساني، مثال كوچكي براي كاينات است، از اينرو، آن چه درعالم وجود دارد، نمونهاش درانسان يافت ميشود. </ref>) هر كدام، به گونهیي ساخته شده، كه گویا نسخه كوچكي از اين قصر بزرگ است، چون هر آن چه در قصر وجود دارد، در آن دستگاه متحرک کوچک يافت ميشود، پس آيا ممكن است، كسي غير از سازنده و استاد آن بیاید، و این قصر عجیب را در دستگاه كوچكي بگنجاند؟ و آيا ممكن است، ایجاد دستگاه كوچكي به اندازهی يك قوطی، در حالی که تمام عالم را در خود جای داده است، کاری تصادفی و عبث باشد؟ | |||
بايد گفت: همه مظاهر صُنعی كه مشاهده ميكني، هريك به منزلهی سکّهی آن ذات پنهان است، حتي هر یک در حکم راهنما و بیانیهيی هستند، که با زبان حال خود ميگويند: «ما آفریده ذاتی هستيم، كه همان طور که همه هستی را با سهولت برای ما ساخت، ما را نیز به همان سهولت آفرید.» | |||
< | <span id="DÖRDÜNCÜ_BÜRHAN"></span> | ||
=== برهان چهارم === | |||
اي دوست لجباز! بيا تا عجيبتر از این را به تو نشان دهم! ببين، در اين مملكت همه امور و همه چیزها دگرگون شده، تغیير ميكند، و به يك حالت نميماند. | |||
دقت کن! این اجسام جامد و قوطیهای بیاحساسی که میبینیم، هر یک صورت حاکم مطلق را به خود گرفتهاند، گویا هر چیز بر تمام چیزهای دیگر حکم میراند، به اين یکی كه در كنار ماست، نگاه كن،(<ref> اشاره است، به درختان ميوهدار، که گویی صدها كارخانه را بر شاخههاي نازكشان حمل میكنند، و برگها، گلها وميوههاي حيرتآوري را تزئین شده به وجود میآورند به کمال میرسانند و سرانجام به ما تقديم ميدارند، چنان که درختان باشکوهی چون کاج و صنوبر درصخرههاي سخت و محکم به حیات خود ادامه میدهند. </ref>) گویي دستوری ميدهد، و آنگاه مواد و لوازم مورد نیازش از دور به سويش ميشتابند؛ یا آن جسم فاقد شعور را ببين!(<ref> به حبوبات، بذرها وتخم حشرات اشاره دارد، مثلاً پشه روي برگ درختي تخمگذاري ميكند، و درخت یکباره برگش را برای آن تخمها به رحم مادر، گهواره و مخزن پر از غذاهاي لذيذي چون عسل تبديل ميكند، اين درخت بيثمر گویی، ميوههاي ذي روح به بارميآورد. </ref>) گویی با يك اشاره بزرگترين اجسام را به خدمت خود در میآورد، و در كارهاي شخصي به کار ميگيرد. | |||
موارد دیگر را با مثال مذکور قياس كن، گویا هر چیز، تمام مخلوقات عالم را در تسخیر خود دارد. | |||
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> | <div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> |
düzenleme