İçeriğe atla

On Beşinci Söz/es: Revizyonlar arasındaki fark

düzenleme özeti yok
("Dado que los seres humanos y los genios conllevan una predisposición ilimitada al mal y a la negación, ambos son capaces de una rebeldía y exceso sin límite. Por ellos el Noble Corán ahuyenta con su oratoria inimitable, con un estilo elevado y brillante, poniendo ejemplos elevados y valiosos y mencionando cuestiones sutiles, ahuyenta por medio de ello al ser humano y a los genios de propasarse de los límites y la desobediencia con una fuerte amenaz..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
Değişiklik özeti yok
 
(3 kullanıcıdan 15 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
<languages/>
<languages/>
   
   
<span id="On_Beşinci_Söz"></span>
=LA DÉCIMO QUINTA PALABRA=


'''En el nombre de Allah, el Misericordioso, el Compasivo'''
'''En el nombre de Allah, el Misericordioso, el Compasivo'''
32. satır: 30. satır:
Así es, y por la unanimidad de todas las religiones celestiales que se basan en la inspiración divina y por la continuidad resultante del testimonio de toda la gente que ha tenido acceso a ello por develación, los ángeles y seres espirituales vienen del cielo a la Tierra.
Así es, y por la unanimidad de todas las religiones celestiales que se basan en la inspiración divina y por la continuidad resultante del testimonio de toda la gente que ha tenido acceso a ello por develación, los ángeles y seres espirituales vienen del cielo a la Tierra.


De manera que por la intuición categórica –más cercana a la premonición y a la percepción-los habitantes de la Tierra tienen un camino por que el que suben al cielo; puesto que al igual que el intelecto de cada individuo, su imaginación y su mirada son atraídos al cielo en cada instante, del mismo modo los espíritus de los profetas y los amigos de Allah que se han hecho ligeros deponiendo el peso de sus cargas y los espíritus de los muertos que se han desprendido de sus cuerpos suben con un permiso divino al cielo. Y puesto que aquéllos que se han aligerado y se han hecho sutiles van allí, necesariamente aquellos que visten un cuerpo ideal y los sutiles ligeros con la sutileza del espíritu y su ligereza de entre los habitantes de la Tierra y el aire pueden ir al cielo.
De manera que por la intuición categórica –más cercana a la premonición y a la percepción-los habitantes de la Tierra tienen un camino por que el que suben al cielo; puesto que al igual que el intelecto de cada individuo, su imaginación y su mirada son atraídos al cielo en cada instante, del mismo modo los espíritus de los profetas y los amigos de Allah que se han hecho ligeros deponiendo el peso de sus cargas y los espíritus de los muertos que se han desprendido de sus cuerpos suben con un permiso divino al cielo. Y puesto que aquéllos que se han aligerado y se han hecho sutiles van allí, necesariamente aquellos que visten un cuerpo ideal y los sutiles ligeros con la sutileza del espíritu y su ligereza de entre los habitantes de la Tierra y el aire pueden ir al cielo.


<span id="Üçüncü_Basamak:"></span>
<span id="Üçüncü_Basamak:"></span>
74. satır: 72. satır:
Así pues, por ejemplo, las palabras de Allah:
Así pues, por ejemplo, las palabras de Allah:


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''{¡Oh comunidad de los genios y de los hombres! Si podéis pasar más allá de los confines de los cielos y la Tierra, pasad. Pero no pasaréis si no es con un poder. ¿Qué dones de vuestro Señor ambos negaréis? Se mandará contra vosotros una llamarada de fuego y cobre fundido y no os podréis auxiliar unos a otros.}''' (Azora del Misericordioso, 33-35).
Ey ins ve cin! Emirlerime itaat etmezseniz haydi hudud-u mülkümden elinizden gelirse çıkınız, meseline işaret eden يَا مَع۟شَرَ ال۟جِنِّ وَال۟اِن۟سِ اِنِ اس۟تَطَع۟تُم۟ اَن۟ تَن۟فُذُوا مِن۟ اَق۟طَارِ السَّمٰوَاتِ وَال۟اَر۟ضِ فَان۟فُذُوا لَا تَن۟فُذُونَ اِلَّا بِسُل۟طَانٍ ۝ فَبِاَىِّ اٰلَٓاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ۝ يُر۟سَلُ عَلَي۟كُمَا شُوَاظٌ مِن۟ نَارٍ وَ نُحَاسٌ فَلَا تَن۟تَصِرَانِ ۝â yetindeki azametli inzara ve dehşetli tehdide ve şiddetli zecre dikkat et. Nasıl, ins ve cinnin gayet mağrurane temerrüdlerini, gayet mu’cizane bir belâgatla kırar. Aczlerini ilan eder. Saltanat-ı rububiyetin genişliği ve azameti nisbetinde ne kadar âciz ve bîçare olduklarını gösterir. Güya şu âyetle hem وَجَعَل۟نَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطٖينِ  âyetiyle böyle diyor ki:
Medita sobre la gran advertencia, tremenda amenaza y fuerte disuasión que contiene esta aleya y cómo rompe la rebeldía de los genios y los hombres con una elocuencia inimitable, anunciado la incapacidad de ambos y dejando claro el alcance de la debilidad que hay en ellos ante la grandeza de su poder y la vastedad de Su señorío, sea honrado y enaltecido. De manera que es como si la noble aleya y así mismo la otra aleya: '''{Y los hemos hechos armas arrojadizas para los demonios}''' (Sura de la Soberanía, 5), hablaran así:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
¡Oh hombres y genios! ¡Oh vosotros seducidos rebeldes, atascados por vuestra incapacidad y debilidad! ¡Oh vosotros tercos, obstinados, que os revolcáis en vuestra pobreza y debilidad, no habéis obedecido Mis órdenes, así pues, salid de los límites de Mi dominio y poder si podéis! ¿Y cómo os atrevéis a desobedecer las órdenes de un Gran Sultán en Cuyo puño están las estrellas y los soles, acatando Sus órdenes como si fueran soldados alertas?…De manera que vosotros con vuestro ir más allá de los límites estáis desafiando a un Juez Grandioso y Majestuoso que tiene ejércitos obedientes temibles que pueden apedrear con proyectiles como montañas hasta vuestros demonios si cupiera…Y vosotros con esta  incredulidad vuestra no hacéis sino insubordinaros en el reino de un Rey Grandioso y Majestuoso que tiene ejércitos enormes que pueden bombardear enemigos descreídos, aunque fueran del tamaño de la Tierra y las montañas, con proyectiles flamígeros y metralla de llama semejantes a la Tierra y las montañas, y despedazaros y haceros añicos. ¿Y si esto es así cómo no será con pequeñas y débiles criaturas como vosotros? Y vosotros sois contrarios a una ley rigurosa que está ligada a quien tiene el poder, con el permiso de Allah, para hacer llover sobre vosotros proyectiles y armas arrojadizas como las estrellas.
“Ey hakareti içinde mağrur ve mütemerrid ve ey zaaf ve fakrı içinde serkeş ve muannid olan cin ve ins! Nasıl cesaret edersiniz ki isyanınızla öyle bir Sultan-ı Zîşan’ın evamirine karşı geliyorsunuz ki yıldızlar, aylar, güneşler emirber neferleri gibi emirlerine itaat ederler. Hem tuğyanınızla öyle bir Hâkim-i Zülcelal’e karşı mübareze ediyorsunuz ki öyle azametli mutî askerleri var, faraza şeytanlarınız dayanabilseler onları dağ gibi güllelerle recmedebilirler. Hem küfranınızla öyle bir Mâlik-i Zülcelal’in memleketinde isyan ediyorsunuz ki ibadından ve cünudundan öyleleri var ki değil sizin gibi küçücük âciz mahlukları, belki farz-ı muhal olarak dağ ve arz büyüklüğünde birer adüvv-ü kâfir olsaydınız, arz ve dağ büyüklüğünde yıldızları, ateşli demirleri, şüvazlı nühasları size atabilirler, sizi dağıtırlar. Hem öyle bir kanunu kırıyorsunuz ki o kanun ile öyleler bağlıdır, eğer lüzum olsa arzınızı yüzünüze çarpar. Gülleler gibi küreniz misillü yıldızları üstünüze yağdırabilirler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Şöyle ki: Kur'an-ı Azimüşşan'da düşmanların kuvvetinin mahsulü olmayıp ilâhî azameti meydana çıkarmak ve düşmanı tahkir ve tezyif etmek gibi başka sebepler için olan mühim kuvvetler vardır.
Evet, Kur’an’da bazı mühim tahşidat vardır ki düşmanların kuvvetli olduğundan ileri gelmiyor. Belki haşmetin izharı ve düşman şenaatinin teşhiri gibi sebeplerden ileri geliyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
En efecto: En el noble Corán hay importantes concentraciones de fuerzas de gran alcance que no son producto de la fuerza de los enemigos, sino que son por otras causas, como el hecho de poner de manifiesto la grandeza divina y afrentar al enemigo y afearlo.
Hem bazen kemal-i intizamı ve nihayet-i adli ve gayet-i hilmi ve kuvvet-i hikmeti göstermek için en büyük ve kuvvetli esbabı, en küçük ve zayıf bir şeye karşı tahşid eder ve üstünde tutar; düşürtmez, tecavüz ettirmez. Mesela, şu âyete bak: وَاِن۟ تَظَاهَرَا عَلَي۟هِ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ مَو۟لٰيهُ وَجِب۟رٖيلُ وَصَالِحُ ال۟مُؤ۟مِنٖينَ وَال۟مَلٰٓئِكَةُ بَع۟دَ ذٰلِكَ ظَهٖيرٌ
Luego, a veces, una noble aleya moviliza al mayor  y más fuerte de los medios a causa de la cosa más pequeña y débil y los equipara sin propasarse hacia el débil; y ello es por poner de manifiesto la perfección del orden, la máxima justicia, el colmo del conocimiento y la fuerza de la sabiduría. Así pues, Sus palabras, sea ensalzado: '''{Pero si os confabuláis contra él…Es cierto que Allah es Su Amigo Protector, así como Ỹibril y los creyentes rectos y además de eso los ángeles lo asisten.}''' (Azora de la Prohibición, 4), explican el alcance del respeto adecuado que se merece el noble Profeta, al que Allah le dé Su gracia y paz, y el alcance de la vasta misericordia que comprenden los derechos de las esposas.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
De manera que estas movilizaciones simplemente transmiten una idea compasiva en el hecho de poner de manifiesto la grandeza del Profeta, al que Allah le dé Su gracia y paz, y la altura de su grado ante Allah y explicar la importancia de la queja de dos esposas mostrando su debilidad y el alcance del cuidado de sus derechos.
Ne kadar Nebi hakkına hürmet ve ne kadar ezvacın hukukuna merhamet var. Şu mühim tahşidat, yalnız hürmet-i Nebinin azametini ve iki zaîfenin şekvalarının ehemmiyetini ve haklarının riayetini rahîmane ifade etmek içindir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="Yedinci_Basamak:"></span>
=== Yedinci Basamak: ===
===El grado séptimo===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Las estrellas se diferencian entre ellas grandemente como es el caso de los ángeles y los peces, pues entre ellos los hay extremadamente pequeños y extremadamente grandes hasta el punto de que todo lo que brilla en el cielo recibe el nombre de astro.
Melekler ve semekler gibi yıldızların dahi gayet muhtelif efradları vardır. Bir kısmı nihayet küçük, bir kısmı gayet büyüktür. Hattâ gökyüzünde her parlayana “yıldız” denilir. İşte bu yıldız cinsinden bir nev’i de nâzenin sema yüzünün murassa ziynetleri ve o ağacın münevver meyveleri ve o denizin müsebbih balıkları hükmünde; Fâtır-ı Zülcelal, Sâni’-i Zülcemal onları yaratmış ve meleklerine mesireler, binekler, menziller yapmıştır. Ve yıldızların küçük bir nevini de şeyatînin recmine âlet etmiş. İşte bu recm-i şeyatîn için atılan şahapların üç manası olabilir:
Y así es, pues hay un tipo de estrellas que es para embellecer el sutil firmamento y es como si el Originador Sublime y el Hacedor Hermoso las hubiera creado como frutos luminosos de ese árbol, o como peces glorificadores de Allah de ese mar inmenso; y como los miles de residencias de los ángeles. Y ha creado también un pequeño tipo de estrellas como instrumento para lapidar a los demonios.
</div>
De manera que las estrellas fugaces que son enviadas para lapidar a los demonios conllevan tres significados:


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''El primer significado:''' Es que es un símbolo y una señal de la validez de la ley del duelo en el más amplio de los círculos de la existencia.
'''Birincisi:''' Kanun-u mübareze, en geniş dairede dahi cereyan ettiğine remiz ve alâmettir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''El segundo significado:''' Es que en los cielos hay centinelas despiertos y súbditos obedientes, de manera que esas estrellas fugaces son una indicación y un anuncio de la agitación de los ejércitos de Allah por el mezclarse de los terrenales malvados con ellos e intentar escuchar furtivamente lo que dicen.
'''İkincisi:''' Semavatta hüşyar nöbettarlar, mutî sekeneler var. Arzlı şerirlerin ihtilatından ve istima’larından hoşlanmayan cünudullah bulunduğuna ilan ve işarettir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''El tercer significado:''' Es que estas estrellas fugaces que son como catapultas y proyectiles de iluminación, son para aterrorizar a los espías de los demonios que intenta escuchar furtivamente y que se asemejan a los semejantes terrenales con la peor semejanza, y los arrojan de las puertas del cielo; y ello para que no contaminen el cielo puro que es el lugar donde habitan los puros y para interponerse entre ellos y entre el espionaje para hacer rendir cuentas a las almas malvadas.
'''Üçüncüsü:''' Muzahrefat-ı arziyenin mümessilât-ı habîseleri olan casus şeytanları, temiz ve temizlerin meskeni olan semayı telvis etmemek ve nüfus-u habîse hesabına tecessüs ettirmemek için edepsiz casusları korkutmak için atılan mancınıklar ve işaret fişekleri misillü, o şeytanları ebvab-ı semadan o şahaplarla red ve tarddır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
¡Oh tú astrónomo que te apoyas en tu corto intelecto, tú cuya luz no traspasa la luz de una luciérnaga! ¡Oh tú que cierras tu ojo a la luz del sol del claro Corán! Medita acerca de las verdades que indican estos siete grados, medita sobre ellas de una vez, abandona el brillo de tu intelecto, contempla el significado de la noble aleya en la luz de su carácter inimitable claro como la luz del día, toma la estrella de una sola verdad del cielo de esa noble aleya, arrójala contra demonio solitario en tu mente y apedréalo con ella. Y del mismo modo nosotros también lo haremos. Y digamos juntos: '''{¡Señor mío! Me refugio en ti de los susurros de los demonios.}''' (Azora de los Creyentes, 97)
İşte yıldız böceği hükmünde olan kafa fenerine itimat eden ve Kur’an güneşinden gözünü yuman kozmoğrafyacı efendi! Şu yedi basamaklarda işaret edilen hakikatlere birden bak. Gözünü aç, kafa fenerini bırak, gündüz gibi i’caz ışığı içinde şu âyetin manasını gör! O âyetin semasından bir hakikat yıldızı al, senin başındaki şeytana at, kendi şeytanını recmet! Biz dahi etmeliyiz ve رَبِّ اَعُوذُ بِكَ مِن۟ هَمَزَاتِ الشَّيَاطٖينِ beraber demeliyiz. فَلِلّٰهِ ال۟حُجَّةُ ال۟بَالِغَةُ وَ ال۟حِك۟مَةُ ال۟قَاطِعَةُ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Y a Allah pertenece el argumento de alcance y la sabiduría definitiva.
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
'''{¡Gloria a Ti, no tenemos más conocimiento que el que Tú nos has enseñado! En verdad Tú eres el Conocedor, el Sabio.}'''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
127. satır: 107. satır:


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Yirmi Altıncı Mektup’un Birinci Mebhası'''
'''[[Yirmi_Altıncı_Mektup#Birinci_Mebhas|Yirmi Altıncı Mektup’un Birinci Mebhası]]'''
</div>
 
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
بِاس۟مِهٖ سُب۟حَانَهُ وَ اِن۟ مِن۟ شَى۟ءٍ اِلَّا يُسَبِّحُ بِحَم۟دِهٖ
</div>
 
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ
</div>
 
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
وَاِمَّا يَن۟زَغَنَّكَ مِنَ الشَّي۟طَانِ نَز۟غٌ فَاس۟تَعِذ۟ بِاللّٰهِ اِنَّهُ هُوَ السَّمٖيعُ ال۟عَلٖيمُ
</div>
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Hüccetü’l-Kur’an Ale’ş-şeytan ve Hizbihi'''
'''[[Yirmi_Altıncı_Mektup#Şeytanın_İkinci_Küçük_Bir_İtirazı|Şeytanın İkinci Küçük Bir İtirazı]]'''
</div>
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İblisi ilzam, şeytanı ifham (إفحام), ehl-i tuğyanı iskât eden Birinci Mebhas; bîtarafane muhakeme içinde şeytanın müthiş bir desisesini kat’î bir surette reddeden bir vakıadır. O vakıanın mücmel bir kısmını on sene evvel Lemaat’ta yazmıştım. Şöyle ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bu risalenin telifinden on bir sene evvel ramazan-ı şerifte İstanbul’da Bayezid Cami-i Şerifi’nde hâfızları dinliyordum. Birden şahsını görmedim fakat manevî bir ses işittim gibi bana geldi. Zihnimi kendine çevirdi. Hayalen dinledim.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Baktım ki bana der:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Sen Kur’an’ı pek âlî, çok parlak görüyorsun. Bîtarafane muhakeme et, öyle bak. Yani bir beşer kelâmı farz et, bak. Acaba o meziyetleri, o ziynetleri görecek misin?
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Hakikaten ben de ona aldandım. Beşer kelâmı farz edip öyle baktım. Gördüm ki nasıl Bayezid’in elektrik düğmesi çevrilip söndürülünce ortalık karanlığa düşer. Öyle de o farz ile Kur’an’ın parlak ışıkları gizlenmeye başladı. O vakit anladım ki benim ile konuşan şeytandır. Beni vartaya yuvarlandırıyor. Kur’an’dan istimdad ettim. Birden bir nur kalbime geldi. Müdafaaya kat’î bir kuvvet verdi. O vakit şöylece şeytana karşı münazara başladı.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Dedim:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Ey şeytan! Bîtarafane muhakeme, iki taraf ortasında bir vaziyettir. Halbuki hem senin hem insandaki senin şakirdlerin, dediğiniz bîtarafane muhakeme ise taraf-ı muhalifi iltizamdır, bîtaraflık değildir. Muvakkaten bir dinsizliktir. Çünkü Kur’an’a kelâm-ı beşer diye bakmak ve öyle muhakeme etmek, şıkk-ı muhalifi esas tutmaktır. Bâtılı iltizamdır, bîtarafane değildir, belki bâtıla tarafgirliktir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Şeytan dedi ki:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Öyle ise ne Allah’ın kelâmı ne de beşerin kelâmı deme. Ortada farz et, bak.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Ben dedim:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O da olamaz. Çünkü münâzaun fîh bir mal bulunsa eğer iki müddeî birbirine yakın ise ve kurbiyet-i mekân varsa; o vakit o mal, ikisinden başka birinin elinde veya ikisinin elleri yetişecek bir surette bir yere bırakılacak. Hangisi ispat etse o alır. Eğer o iki müddeî birbirinden gayet uzak, biri maşrıkta, biri mağribde ise o vakit kaideten sahibü’l-yed kim ise onun elinde bırakılacaktır. Çünkü ortada bırakmak kabil değildir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte Kur’an kıymettar bir maldır. Beşer kelâmı Cenab-ı Hakk’ın kelâmından ne kadar uzaksa o iki taraf o kadar, belki hadsiz birbirinden uzaktır. İşte, serâdan süreyyaya kadar birbirinden uzak o iki taraf ortasında bırakmak mümkün değildir. Hem ortası yoktur. Çünkü vücud ve adem gibi ve nakîzeyn gibi iki zıttırlar. Ortası olamaz.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Öyle ise Kur’an için sahibü’l-yed, taraf-ı İlahîdir. Öyle ise onun elinde kabul edilip öylece delail-i ispata bakılacak. Eğer öteki taraf onun kelâmullah olduğuna dair bütün bürhanları birer birer çürütse elini ona uzatabilir. Yoksa uzatamaz. Heyhat! Binler berahin-i kat’iyenin mıhlarıyla arş-ı a’zama çakılan bu muazzam pırlantayı hangi el bütün o mıhları söküp o direkleri kesip onu düşürebilir?
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte ey şeytan! Senin rağmına ehl-i hak ve insaf bu suretteki hakikatli muhakeme ile muhakeme ederler. Hattâ en küçük bir delilde dahi Kur’an’a karşı imanlarını ziyadeleştirirler.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Senin ve şakirdlerinin gösterdiği yol ise: Bir kere beşer kelâmı farz edilse yani arşa bağlanan o muazzam pırlanta yere atılsa; bütün mıhların kuvvetinde ve çok bürhanların metanetinde bir tek bürhan lâzım ki onu yerden kaldırıp arş-ı manevîye çaksın. Tâ küfrün zulümatından kurtulup imanın envarına erişsin. Halbuki buna muvaffak olmak pek güçtür. Onun için senin desisen ile şu zamanda, bîtarafane muhakeme sureti altında çokları imanlarını kaybediyorlar.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Şeytan döndü ve dedi:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Kur’an beşer kelâmına benziyor. Onların muhaveresi tarzındadır. Demek, beşer kelâmıdır. Eğer Allah’ın kelâmı olsa ona yakışacak, her cihetçe hârikulâde bir tarzı olacaktı. Onun sanatı nasıl beşer sanatına benzemiyor, kelâmı da benzememeli?
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Cevaben dedim:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Nasıl ki Peygamberimiz (asm) mu’cizatından ve hasaisinden başka, ef’al ve ahval ve etvarında beşeriyette kalıp beşer gibi âdet-i İlahiyeye ve evamir-i tekviniyesine münkad ve mutî olmuş. O da soğuk çeker, elem çeker ve hâkeza… Her bir ahval ve etvarında hârikulâde bir vaziyet verilmemiş. Tâ ki ümmetine ef’aliyle imam olsun, etvarıyla rehber olsun, umum harekâtıyla ders versin. Eğer her etvarında hârikulâde olsa idi, bizzat her cihetçe imam olamazdı. Herkese mürşid-i mutlak olamazdı. Bütün ahvaliyle Rahmeten li’l-âlemîn olamazdı.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Aynen öyle de Kur’an-ı Hakîm ehl-i şuura imamdır, cin ve inse mürşiddir, ehl-i kemale rehberdir, ehl-i hakikate muallimdir. Öyle ise beşerin muhaveratı ve üslubu tarzında olmak zarurî ve kat’îdir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Çünkü cin ve ins münâcatını ondan alıyor, duasını ondan öğreniyor, mesailini onun lisanıyla zikrediyor, edeb-i muaşereti ondan taallüm ediyor ve hâkeza… Herkes onu merci yapıyor.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Öyle ise eğer Hazret-i Musa aleyhisselâmın Tûr-i Sina’da işittiği kelâmullah tarzında olsa idi, beşer bunu dinlemekte ve işitmekte tahammül edemezdi ve merci edemezdi. Hazret-i Musa aleyhisselâm gibi bir ulü’l-azm ancak birkaç kelâmı işitmeye tahammül etmiştir. Musa aleyhisselâm demiş: اَهٰكَذَا كَلَامُكَ ؟
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
قَالَ اللّٰهُ : لٖى قُوَّةُ جَمٖيعِ ال۟اَل۟سِنَةِ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Şeytan yine döndü, dedi ki:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Kur’an’ın mesaili gibi çok zatlar o çeşit mesaili din namına söylüyorlar. Onun için bir beşer, din namına böyle bir şey yapmak mümkün değil mi?
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Cevaben Kur’an’ın nuruyla dedim ki:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Evvela:''' Dindar bir adam din muhabbeti için “Hak böyledir. Hakikat budur. Allah’ın emri böyledir.” der. Yoksa Allah’ı kendi keyfine konuşturmaz. Hadsiz derece haddinden tecavüz edip Allah’ın taklidini yapıp onun yerinde konuşmaz. فَمَن۟ اَظ۟لَمُ مِمَّن۟ كَذَبَ عَلَى اللّٰهِ düsturundan titrer.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Ve sâniyen:''' Bir beşer kendi başına böyle yapması ve muvaffak olması hiçbir cihetle mümkün değildir. Belki yüz derece muhaldir. Çünkü birbirine yakın zatlar birbirini taklit edebilirler. Bir cinsten olanlar, birbirinin suretine girebilirler. Mertebece birbirine yakın olanlar, birbirinin makamlarını taklit edebilirler. Muvakkaten insanları iğfal ederler fakat daimî iğfal edemezler. Çünkü ehl-i dikkat nazarında alâküllihal etvar ve ahvali içindeki tasannuatlar ve tekellüfatlar sahtekârlığını gösterecek, hilesi devam etmeyecek.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Eğer sahtekârlıkla taklide çalışan; ötekinden gayet uzaksa mesela, âdi bir adam, İbn-i Sina gibi bir dâhîyi ilimde taklit etmek istese ve bir çoban bir padişahın vaziyetini takınsa elbette hiç kimseyi aldatamayacak. Belki kendi maskara olacak. Her bir hali bağıracak ki: Bu sahtekârdır!
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte –hâşâ, yüz bin defa hâşâ– Kur’an, beşer kelâmı farz edildiği vakit nasıl ki bir yıldız böceği bin sene tekellüfsüz hakiki bir yıldız olarak rasad ehline görünsün. Hem bir sinek bir sene tamamen tavus suretini tasannusuz, temaşa ehline göstersin. Hem sahtekâr, âmî bir nefer; namdar, âlî bir müşirin tavrını takınsın, makamında otursun, çok zaman öyle kalsın, hilesini ihsas etmesin. Hem müfteri, yalancı, itikadsız bir adam; müddet-i ömründe daima en sadık en emin en mutekid bir zatın keyfiyetini ve vaziyetini en müdakkik nazarlara karşı telaşsız göstersin, dâhîlerin nazarında tasannuu saklansın?
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bu ise yüz derece muhaldir, ona hiçbir zîakıl mümkün diyemez ve öyle de farz etmek, bedihî bir muhali vaki farz etmek gibi bir hezeyandır.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Aynen öyle de Kur’an’ı kelâm-ı beşer farz etmek; lâzım gelir ki âlem-i İslâm’ın semasında bilmüşahede pek parlak ve daima envar-ı hakaiki neşreden bir yıldız-ı hakikat, belki bir şems-i kemalât telakki edilen Ki­tab-ı Mübin’in mahiyeti –hâşâ sümme hâşâ– bir yıldız böceği hükmünde tasannucu bir beşerin hurafatlı bir düzmesi olsun ve en yakınında olanlar ve dikkatle ona bakanlar farkında bulunmasın ve onu daima âlî ve menba-ı hakaik bir yıldız bilsin.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bu ise yüz derece muhal olmakla beraber, sen ey şeytan! Yüz derece şeytanetinde ileri gitsen buna imkân verdiremezsin, bozulmamış hiçbir aklı kandıramazsın! Yalnız manen pek uzaktan baktırmakla aldatıyorsun! Yıldızı, yıldız böceği gibi küçük gösteriyorsun.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Sâlisen:''' Hem Kur’an’ı beşer kelâmı farz etmek, lâzım gelir ki âsârıyla, tesiratıyla, netaiciyle âlem-i insaniyetin bilmüşahede en ruhlu ve hayat-feşan, en hakikatli ve saadet-resan, en cem’iyetli ve mu’ciz-beyan, âlî meziyetleriyle yaldızlı bir Furkan’ın gizli hakikati –hâşâ– muavenetsiz, ilimsiz bir tek insanın fikrinin tasniatı olsun ve yakınında onu temaşa eden ve merakla dikkat eden büyük zekâlar, ulvi dehalar onda hiçbir zaman hiçbir cihette sahtekârlık ve tasannu eserini görmesin; daima ciddiyeti, samimiyeti, ihlası bulsun!
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bu ise yüz derece muhal olmakla beraber, bütün ahvaliyle, akvaliyle, harekâtıyla bütün hayatında emaneti, imanı, emniyeti, ihlası, ciddiyeti, istikameti gösteren ve ders veren ve sıddıkînleri yetiştiren en yüksek en parlak en âlî haslet telakki edilen ve kabul edilen bir zatı; en emniyetsiz en ihlassız en itikadsız farz etmekle, muzaaf bir muhali vaki görmek gibi şeytanı dahi utandıracak bir hezeyan-ı fikrîdir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Çünkü şu meselenin ortası yoktur. Zira farz-ı muhal olarak Kur’an, kelâmullah olmazsa arştan ferşe düşer gibi sukut eder. Ortada kalmaz. Mecma-ı hakaik iken, menba-ı hurafat olur. Ve o hârika fermanı gösteren zat, –hâşâ sümme hâşâ– eğer Resulullah olmazsa a’lâ-yı illiyyînden esfel-i safilîne sukut etmek ve menba-ı kemalât derecesinden maden-i desais makamına düşmek lâzım gelir. Ortada kalamaz. Zira Allah namına iftira eden, yalan söyleyen en edna bir dereceye düşer.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bir sineği, daimî bir surette tavus görmek ve tavusun büyük evsafını onda her vakit müşahede etmek ne kadar muhal ise şu mesele de öyle muhaldir. Fıtraten akılsız, sarhoş bir divane lâzım ki buna ihtimal versin.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Râbian:''' Hem Kur’an’ı kelâm-ı beşer farz etmek lâzım gelir ki benî-Âdem’in en büyük ve muhteşem ordusu olan ümmet-i Muhammediyenin (asm) mukaddes bir kumandanı olan Kur’an, bilmüşahede kuvvetli kanunlarıyla, esaslı düsturlarıyla, nâfiz emirleriyle o pek büyük orduyu, iki cihanı fethedecek bir derecede bir intizam verdiği ve bir inzibat altına aldığı ve maddî ve manevî teçhiz ettiği ve umum efradın derecatına göre akıllarını talim ve kalplerini terbiye ve ruhlarını teshir ve vicdanlarını tathir, aza ve cevarihlerini istimal ve istihdam ettiği halde –hâşâ, yüz bin hâşâ– kuvvetsiz, kıymetsiz, asılsız bir düzme farz edip yüz derece muhali kabul etmek lâzım gelmekle beraber…
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Müddet-i hayatında ciddi harekâtıyla Hakk’ın kanunlarını benî-Âdem’e ders veren ve samimi ef’aliyle hakikatin düsturlarını beşere talim eden ve hâlis ve makul akvaliyle istikametin ve saadetin usûllerini gösteren ve tesis eden ve bütün tarihçe-i hayatının şehadetiyle Allah’ın azabından çok havf eden ve herkesten ziyade Allah’ı bilen ve bildiren ve nev-i beşerin beşten birisine ve küre-i arzın yarısına bin üç yüz elli sene kemal-i haşmetle kumandanlık eden ve cihanı velveleye veren şöhret-şiar şuunatıyla nev-i beşerin belki kâinatın –elhak– medar-ı fahri olan bir zatı –hâşâ, yüz bin defa hâşâ– Allah’tan korkmaz ve bilmez ve yalandan çekinmez, haysiyetini tanımaz farz etmekle, yüz derece muhali birden irtikâb etmek lâzım gelir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Çünkü şu meselenin ortası yoktur. Zira farz-ı muhal olarak Kur’an kelâmullah olmazsa arştan düşse orta yerde kalamaz. Belki yerde en yalancı birinin malı olduğunu kabul etmek lâzım gelir. Bu ise ey şeytan, yüz derece sen katmerli bir şeytan olsan bozulmamış hiçbir aklı kandıramazsın ve çürümemiş hiçbir kalbi ikna edemezsin.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Şeytan döndü, dedi:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Nasıl kandıramam? Ekser insanlara ve insanın meşhur âkıllarına Kur’an’ı ve Muhammed’i inkâr ettirdim ve kandırdım.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Elcevap:'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Evvela:''' Gayet uzak mesafeden bakılsa en büyük bir şey, en küçük bir şey gibi görünebilir. Bir yıldız, bir mum kadardır denilebilir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Sâniyen:''' Hem tebeî ve sathî bir nazarla bakılsa gayet muhal bir şey, mümkün görünebilir. Bir zaman bir ihtiyar adam ramazan hilâlini görmek için semaya bakmış. Gözüne bir beyaz kıl inmiş. O kılı ay zannetmiş. “Ay’ı gördüm.” demiş. İşte muhaldir ki hilâl, o beyaz kıl olsun. Fakat kasden ve bizzat aya baktığı ve o saçı tebeî ve dolayısıyla ve ikinci derecede göründüğü için o muhali mümkün telakki etmiş.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Sâlisen:''' Hem kabul etmemek başkadır, inkâr etmek başkadır. Adem-i kabul bir lâkaytlıktır, bir göz kapamaktır ve cahilane bir hükümsüzlüktür. Bu surette çok muhal şeyler onun içinde gizlenebilir. Onun aklı onlarla uğraşmaz. Amma inkâr ise o adem-i kabul değil belki o kabul-ü ademdir, bir hükümdür. Onun aklı hareket etmeye mecburdur. O halde senin gibi bir şeytan onun aklını elinden alır. Sonra inkârı ona yutturur.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Hem ey şeytan! Bâtılı hak ve muhali mümkün gösteren gaflet ve dalalet ve safsata ve inat ve mağlata ve mükâbere ve iğfal ve görenek gibi şeytanî desiselerle, çok muhalatı intac eden küfür ve inkârı o bedbaht insan suretindeki hayvanlara yutturmuşsun.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Râbian:''' Hem Kur’an’ı kelâm-ı beşer farz etmek, lâzım gelir ki: Âlem-i insaniyetin semasında yıldızlar gibi parlayan asfiyalara, sıddıkînlere, aktablara bilmüşahede rehberlik eden ve bilbedahe mütemadiyen hak ve hakkaniyeti, sıdk ve sadakati, emn ve emaneti umum tabakat-ı ehl-i kemale talim eden ve erkân-ı imaniyenin hakaikiyle ve erkân-ı İslâmiyenin desatiriyle iki cihanın saadetini temin eden ve bu icraatının şehadetiyle bizzarure hâlis hak ve safi hakikat ve gayet doğru ve pek ciddi olmak lâzım gelen bir kitabı; kendi evsafının ve tesiratının ve envarının zıddıyla muttasıf tasavvur edip –hâşâ hâşâ– tasniat ve iftiraların mecmuası nazarıyla bakmak; sofestaîleri ve şeytanları dahi utandıracak ve titretecek şenî’ bir hezeyan-ı küfrî olmakla beraber…
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İzhar ettiği din ve şeriat-ı İslâmiyenin şehadetiyle ve müddet-i hayatında gösterdiği bi’l-ittifak fevkalâde takvasının ve hâlis ve safi ubudiyetinin delâletiyle ve bi’l-ittifak kendinde göründüğü ahlâk-ı hasenesinin iktizasıyla ve yetiştirdiği bütün ehl-i hakikatin ve sahib-i kemalâtın tasdikiyle en mutekid en metin en emin en sadık bir zatı –hâşâ sümme hâşâ, yüz bin kere hâşâ– itikadsız, en emniyetsiz, Allah’tan korkmaz, yalandan çekinmez bir vaziyette farz edip muhalatın en çirkin ve menfur bir suretini ve dalaletin en zulümlü ve zulümatlı bir tarzını irtikâb etmek lâzım gelir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Elhasıl:''' On Dokuzuncu Mektup’un On Sekizinci İşaret’inde denildiği gibi nasıl kulaklı âmî tabakası i’caz-ı Kur’an fehminde demiş: Kur’an, bütün dinlediğim ve dünyada mevcud kitaplara kıyas edilse hiçbirisine benzemiyor ve onların derecesinde değildir. Öyle ise ya Kur’an umumun altındadır veya umumun fevkinde bir derecesi vardır. Umumun altındaki şık ise muhal olmakla beraber, hiçbir düşman hattâ şeytan dahi diyemez ve kabul etmez. Öyle ise Kur’an, umum kitapların fevkindedir. Öyle ise mu’cizedir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Aynen öyle de biz de ilm-i usûl ve fenn-i mantıkça sebr ü taksim denilen en kat’î hüccetle deriz:
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Ey şeytan ve ey şeytanın şakirdleri! Kur’an, ya arş-ı a’zamdan ve ism-i a’zamdan gelmiş bir kelâmullahtır veyahut –hâşâ sümme hâşâ, yüz bin kere hâşâ– yerde Allah’tan korkmaz ve Allah’ı bilmez, itikadsız bir beşerin düzmesidir. Bu ise ey şeytan! Sâbık hüccetlere karşı bunu sen diyemezsin ve diyemezdin ve diyemeyeceksin. Öyle ise bizzarure ve bilâ-şüphe Kur’an, Hâlık-ı kâinat’ın kelâmıdır. Çünkü ortası yoktur ve muhaldir ve olamaz. Nasıl ki kat’î bir surette ispat ettik, sen de gördün ve dinledin.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Hem Muhammed aleyhissalâtü vesselâm, ya Resulullah’tır ve bütün resullerin ekmeli ve bütün mahlukatın efdalidir veyahut –hâşâ, yüz bin defa hâşâ– Allah’a iftira ettiği ve Allah’ı bilmediği ve azabına inanmadığı için itikadsız, esfel-i safilîne sukut etmiş bir beşer farz etmek '''(Hâşiye<ref>'''Hâşiye:''' Kur’an-ı Hakîm, kâfirlerin küfriyatlarını ve galiz tabiratlarını iptal etmek için zikrettiğine istinaden, ehl-i dalaletin fikr-i küfrîlerinin bütün bütün muhaliyetini ve bütün bütün çürüklüğünü göstermek için şu tabiratı farz-ı muhal suretinde, titreyerek kullanmaya mecbur oldum.</ref>)''' lâzım gelir. Bu ise ey iblis! Ne sen ve ne de güvendiğin Avrupa feylesofları ve Asya münafıkları bunu diyemezsiniz ve diyememişsiniz ve diyemeyeceksiniz ve dememişsiniz ve demeyeceksiniz. Çünkü bu şıkkı dinleyecek ve kabul edecek dünyada yoktur. Onun içindir ki güvendiğin o feylesofların en müfsidleri ve o münafıkların en vicdansızları dahi diyorlar ki: “Muhammed-i Arabî (asm) çok akıllı idi ve çok güzel ahlâklı idi.”
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Madem şu mesele iki şıkka münhasırdır ve madem ikinci şık muhaldir ve hiçbir kimse buna sahip çıkmıyor ve madem kat’î hüccetlerle ispat ettik ki ortası yoktur. Elbette ve bizzarure senin ve hizbü’ş-şeytanın rağmına olarak bilbedahe ve bihakkalyakîn, Muhammed-i Arabî aleyhissalâtü vesselâm Resulullah’tır ve bütün resullerin ekmelidir ve bütün mahlukatın efdalidir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
عَلَي۟هِ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ بِعَدَدِ ال۟مَلَكِ وَال۟اِن۟سِ وَال۟جَانِّ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
== Şeytanın İkinci Küçük Bir İtirazı ==
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Sure-i قٓ وَ ال۟قُر۟اٰنِ ال۟مَجٖيدِ i okurken مَا يَل۟فِظُ مِن۟ قَو۟لٍ اِلَّا لَدَي۟هِ رَقٖيبٌ عَتٖيدٌ ۝ وَجَٓاءَت۟ سَك۟رَةُ ال۟مَو۟تِ بِال۟حَقِّ ذٰلِكَ مَا كُن۟تَ مِن۟هُ تَحٖيدُ ۝ وَ نُفِخَ فِى الصُّورِ ذٰلِكَ يَو۟مُ ال۟وَعٖيدِ ۝ وَ جَٓاءَت۟ كُلُّ نَف۟سٍ مَعَهَا سَٓائِقٌ وَ شَهٖيدٌ ۝ لَقَد۟ كُن۟تَ فٖى غَف۟لَةٍ مِن۟ هٰذَا فَكَشَف۟نَا عَن۟كَ غِطَٓاءَكَ فَبَصَرُكَ ال۟يَو۟مَ حَدٖيدٌ ۝ وَ قَالَ قَرٖينُهُ هٰذَا مَا لَدَىَّ عَتٖيدٌ ۝ اَل۟قِيَا فٖى جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنٖيدٍ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Şu âyetleri okurken şeytan dedi ki:''' “Kur’an’ın en mühim fesahatini, siz onun selasetinde ve vuzuhunda buluyorsunuz. Halbuki şu âyette nereden nereye atlıyor? Sekerattan tâ kıyamete atlıyor. Nefh-i Sûr’dan muhasebenin hitamına intikal ediyor ve ondan cehenneme idhali zikrediyor. Bu acib atlamaklar içinde hangi selaset kalır? Kur’an’ın ekser yerlerinde, böyle birbirinden uzak meseleleri birleştiriyor. Böyle münasebetsiz vaziyetle selaset, fesahat nerede kalır?”
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Elcevap:''' Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyan’ın esas-ı i’cazı, en mühimlerinden belâgatından sonra îcazdır. Îcaz, i’caz-ı Kur’an’ın en metin ve en mühim bir esasıdır. Kur’an-ı Hakîm’de şu mu’cizane îcaz, o kadar çoktur ve o kadar güzeldir ki ehl-i tetkik, karşısında hayrettedirler.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Mesela'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
وَ قٖيلَ يَٓا اَر۟ضُ اب۟لَعٖى مَٓاءَكِ وَيَا سَمَٓاءُ اَق۟لِعٖى وَغٖيضَ ال۟مَٓاءُ وَقُضِىَ ال۟اَم۟رُ وَاس۟تَوَت۟ عَلَى ال۟جُودِىِّ وَقٖيلَ بُع۟دًا لِل۟قَو۟مِ الظَّالِمٖينَ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Kısa birkaç cümle ile '''Tufan''' hâdise-i azîmesini netaiciyle öyle îcazkârane ve mu’cizane beyan ediyor ki çok ehl-i belâgatı, belâgatına secde ettirmiş.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Hem mesela'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
كَذَّبَت۟ ثَمُودُ بِطَغ۟وٰيهَا ۝ اِذِ ان۟بَعَثَ اَش۟قٰيهَا ۝ فَقَالَ لَهُم۟ رَسُولُ اللّٰهِ نَاقَةَ اللّٰهِ وَسُق۟يٰيهَا ۝ فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا ۝ فَدَم۟دَمَ عَلَي۟هِم۟ رَبُّهُم۟ بِذَن۟بِهِم۟ فَسَوّٰيهَا ۝ وَلَا يَخَافُ عُق۟بٰيهَا
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte kavm-i Semud’un acib ve mühim hâdisatını ve netaicini ve sû-i âkıbetlerini, böyle kısa birkaç cümle ile îcaz içinde bir i’caz ile selasetli ve vuzuhlu ve fehmi ihlâl etmez bir tarzda beyan ediyor.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Hem mesela'''
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
وَذَا النُّونِ اِذ۟ ذَهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ اَن۟ لَن۟ نَق۟دِرَ عَلَي۟هِ فَنَادٰى فِى الظُّلُمَاتِ اَن۟ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا اَن۟تَ سُب۟حَانَكَ اِنّٖى كُن۟تُ مِنَ الظَّالِمٖينَ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte اَن۟ لَن۟ نَق۟دِرَ عَلَي۟هِ cümlesinden فَنَادٰى فِى الظُّلُمَاتِ cümlesine kadar çok cümleler matvîdir. O mezkûr olmayan cümleler; fehmi ihlâl etmiyor, selasete zarar vermiyor. Hazret-i Yunus aleyhisselâmın kıssasından mühim esasları zikreder. Mütebâkisini akla havale eder.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''Hem mesela,''' Sure-i Yusuf’ta فَاَر۟سِلُونِ kelimesinden يُوسُفُ اَيُّهَا الصِّدّٖيقُ ortasında yedi sekiz cümle îcaz ile tayyedilmiş. Hiç fehmi ihlâl etmiyor, selasetine zarar vermiyor.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Bu çeşit mu’cizane îcazlar Kur’an’da pek çoktur. Hem pek güzeldir.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Amma Sure-i Kaf’ın âyeti ise ondaki îcaz pek acib ve mu’cizanedir. Çünkü kâfirin pek müthiş ve çok uzun ve bir günü elli bin sene olan istikbaline ve o istikbalin dehşetli inkılabatında kâfirin başına gelecek elîm ve mühim hâdisata birer birer parmak basıyor. Şimşek gibi fikri, onlar üstünde gezdiriyor. O pek çok uzun zamanı, hazır bir sahife gibi nazara gösterir. Zikredilmeyen hâdisatı hayale havale edip ulvi bir selasetle beyan eder.
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
وَاِذَا قُرِئَ ال۟قُر۟اٰنُ فَاس۟تَمِعُوا لَهُ وَاَن۟صِتُوا لَعَلَّكُم۟ تُر۟حَمُونَ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
İşte ey şeytan! Şimdi bir sözün daha varsa söyle…
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Şeytan der: Bunlara karşı gelemem, müdafaa edemem. Fakat çok ahmaklar var, beni dinliyorlar ve insan suretinde çok şeytanlar var, bana yardım ediyorlar ve feylesoflardan çok firavunlar var, enaniyetlerini okşayan meseleleri benden ders alıyorlar. Senin bu gibi sözlerin neşrine set çekerler. Bunun için sana teslim-i silah etmem!
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
</div>
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
------
------
<center> [[On Dördüncü Söz]] ⇐ | [[Sözler]] | ⇒ [[On Altıncı Söz]] </center>
<center> [[On Dördüncü_Söz/es|La Decimocuarta Palabra]] ⇐ | [[Sözler/es|Palabra]] | ⇒ [[On Altıncı_Söz/es|La Decimosexta Palabra]] </center>
------
------
</div>