İçeriğe atla

Yirmi Üçüncü Söz/en: Revizyonlar arasındaki fark

Yirmi Üçüncü Söz/en (kaynağı gör)

13.02, 8 Ağustos 2024 tarihindeki hâli

1.223 bayt kaldırıldı ,  8 Ağustos
"------ <center> The Twenty-Second Word ⇐ | The Words | ⇒ The Twenty-Fourth Word </center> ------" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
GörselVikimetin
("Thus for man in this position the only True Object of Worship will be One in Whose hand are the reins of all things, with Whom are the treasuries of all things, Who sees all things, and is present everywhere, Who is beyond space, exempt from impotence, free of fault, and far above all defect; an All-Powerful One of Glory, an All-Compassionate One of Beauty, an All-Wise One of Perfection." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("------ <center> The Twenty-Second Word ⇐ | The Words | ⇒ The Twenty-Fourth Word </center> ------" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Aynı kullanıcının aradaki diğer 63 değişikliği gösterilmiyor)
122. satır: 122. satır:
Thus for man in this position the only True Object of Worship will be One in Whose hand are the reins of all things, with Whom are the treasuries of all things, Who sees all things, and is present everywhere, Who is beyond space, exempt from impotence, free of fault, and far above all defect; an All-Powerful One of Glory, an All-Compassionate One of Beauty, an All-Wise One of Perfection.
Thus for man in this position the only True Object of Worship will be One in Whose hand are the reins of all things, with Whom are the treasuries of all things, Who sees all things, and is present everywhere, Who is beyond space, exempt from impotence, free of fault, and far above all defect; an All-Powerful One of Glory, an All-Compassionate One of Beauty, an All-Wise One of Perfection.


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O man, if you are the slave of Him alone, you will earn a place superior to all creatures. But if you hold back from this servitude to Him, you will become an abased slave to impotent creatures. If  you  rely on your ego and own power and abandoning reliance on God and supplication, deviate into pride and boasting, then you will fall lower than an ant or bee in regard to goodness and creation, and become weaker than a spider or a fly. You will become heavier than a mountain in regard to evil and  destruction, and more harmful than a pestilence.
İşte ey insan! Eğer yalnız ona abd olsan bütün mahlukat üstünde bir mevki kazanırsın. Eğer ubudiyetten istinkâf etsen âciz mahlukata zelil bir abd olursun. Eğer enaniyetine ve iktidarına güvenip tevekkül ve duayı bırakıp tekebbür ve davaya sapsan, o vakit iyilik ve icad cihetinde arı ve karıncadan daha aşağı, örümcek ve sinekten daha zayıf düşersin. Şer ve tahrip cihetinde dağdan daha ağır, taundan daha muzır olursun.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Yes, O man! You have two aspects: one is that of creation, good, acts, and positivity. The other is the aspect of destruction, non-existence, evil, negativity, and passivity. In regard to the first aspect, you are lower than a bee or sparrow, and weaker than a spider or fly. Whereas in regard to the  second aspect, you surpass the mountains, earth, and skies; you take on a burden before which they expressed their impotence and from which they shrank, and you assume a sphere more extensive and  vaster than them. For when you create and do good, you are able to do so only to the extent of your own power and strength  and  to  the  degree  your  hand  can  reach. But  when  you  commit  evil  and destruction, then your evil overwhelms and your destruction spreads.
Evet ey insan! Sende iki cihet var: Birisi, icad ve vücud ve hayır ve müsbet ve fiil cihetidir. Diğeri; tahrip, adem, şer, nefiy, infial cihetidir. Birinci cihet itibarıyla arıdan, serçeden aşağı; sinekten, örümcekten daha zayıfsın. İkinci cihet itibarıyla dağ, yer, göklerden geçersin. Onların çekindiği ve izhar-ı acz ettikleri bir yükü kaldırırsın. Onlardan daha geniş, daha büyük bir daire alırsın. Çünkü sen iyilik ve icad ettiğin vakit, yalnız vüs’atin nisbetinde, elin ulaşacak derecede, kuvvetin yetişecek mertebede iyilik ve icad edebilirsin. Eğer fenalık ve tahrip etsen, o vakit fenalığın tecavüz ve tahribin intişar eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For example, unbelief is an evil, a destruction, an absence of affirmation. But that single evil comprises insulting the whole universe, belittling all the Divine Names, and abusing all humanity. For these beings have elevated positions and important duties; they are dominical missives, Divine mirrors, and Divine officials. But unbelief dismisses them from their rank of being mirrors, officials charged with duties, and bearing meanings, and reduces them to the level of futility and being the playthings of chance. And through the destruction  of  death  and  separation, it  lowers  them to  the  degree  of  being  swiftly decaying ephemeral matter lacking all importance and value, to being nothing. So too through denial it insults the Divine Names, the inscriptions, manifestations, and beauties of which are to be seen throughout the universe and in the mirrors of beings. And it casts down to a position more abased and weaker, more powerless and needy than the lowliest transient animal the one who holds the rank of vicegerent of the earth, known as man. For man is a well-composed ode of wisdom proclaiming the manifestations of the  Sacred Divine Names, and a seed-like self-evident miracle of Divine power containing all the members of an eternal tree, and who, with assuming the ‘Supreme Trust,’ rose to being higher  than the earth, sky  and  mountains and gained superiority over the angels. It reduces him to the level of being a  common sign-board lacking all meaning, confused, and swiftly decaying.
Mesela küfür; bir fenalıktır, bir tahriptir, bir adem-i tasdiktir. Fakat o tek seyyie; bütün kâinatın tahkirini ve bütün esma-i İlahiyenin tezyifini, bütün insaniyetin terzilini tazammun eder. Çünkü şu mevcudatın âlî bir makamı, ehemmiyetli bir vazifesi vardır. Zira onlar, mektubat-ı Rabbaniye ve meraya-yı Sübhaniye ve memurîn-i İlahiyedirler. Küfür ise onları âyinedarlık ve vazifedarlık ve manidarlık makamından düşürüp abesiyet ve tesadüfün oyuncağı derekesine ve zeval ve firakın tahribiyle çabuk bozulup değişen mevadd-ı fâniyeye ve ehemmiyetsizlik, kıymetsizlik, hiçlik mertebesine indirdiği gibi; bütün kâinatta ve mevcudatın âyinelerinde nakışları ve cilveleri ve cemalleri görünen esma-i İlahiyeyi inkâr ile tezyif eder. Ve insanlık denilen, bütün esma-i kudsiye-i İlahiyenin cilvelerini güzelce ilan eden bir kaside-i manzume-i hikmet ve bir şecere-i bâkiyenin cihazatını câmi’ çekirdek-misal bir mu’cize-i kudret-i bâhire ve emanet-i kübrayı uhdesine almakla yer, gök, dağa tefevvuk eden ve melâikeye karşı rüçhaniyet kazanan bir sahib-i mertebe-i hilafet-i arziyeyi; en zelil bir hayvan-ı fâni-i zâilden daha zelil, daha zayıf, daha âciz, daha fakir bir derekeye atar. Ve manasız, karmakarışık, çabuk bozulur bir âdi levha derekesine indirir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''In Short:''' In regard to destruction and evil, the evil-commanding soul may commit infinite crimes, but concerning creativity and good, its power is extremely little and partial. Yes, he may destroy a house  in one day, while it cannot be built in a hundred. However, if the soul gives up egoism and seeks good and existence from Divine assistance, and if it foregoes evil and destruction and relying on the soul, and seeking forgiveness becomes a true slave of God’s, then it will manifest the meaning of the verse, God will change their evil into good.(*<ref>*Qur’an, 25:70.</ref>) Its infinite capacity for evil will be transformed into an infinite capacity for good. It will acquire the value of the Most Excellent of Patterns and ascend to the highest of the high.
'''Elhasıl''', nefs-i emmare tahrip ve şer cihetinde nihayetsiz cinayet işleyebilir, fakat icad ve hayırda iktidarı pek azdır ve cüz’îdir. Evet, bir haneyi bir günde harap eder, yüz günde yapamaz. Lâkin eğer enaniyeti bıraksa, hayrı ve vücudu tevfik-i İlahiyeden istese, şer ve tahripten ve nefse itimattan vazgeçse, istiğfar ederek tam abd olsa o vakit يُبَدِّلُ اللّٰهُ سَيِّئَاتِهِم۟ حَسَنَاتٍ sırrına mazhar olur. Ondaki nihayetsiz kabiliyet-i şer, nihayetsiz kabiliyet-i hayra inkılab eder. Ahsen-i takvim kıymetini alır, a’lâ-yı illiyyîne çıkar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O heedless  man! See  Almighty God’s  munificence  and  generosity! Although  it would be justice to record one evil as a thousand and a single good deed as one or not at all, He records a single evil as one, and a single good deed as ten, and sometimes as seventy  or  seven  hundred, or  even  sometimes  as  seven  thousand.  You  will  also understand from this Remark that to be sent to Hell, which is so dreadful, is retribution for the deed and pure justice, while to be sent to Paradise is pure generosity.
İşte ey gafil insan! Bak Cenab-ı Hakk’ın fazlına ve keremine! Seyyieyi bir iken bin yazmak, haseneyi bir yazmak veya hiç yazmamak adalet olduğu halde; bir seyyieyi bir yazar, bir haseneyi on, bazen yetmiş, bazen yedi yüz, bazen yedi bin yazar. Hem şu nükteden anla ki o müthiş cehenneme girmek ceza-yı ameldir, ayn-ı adildir. Fakat cennete girmek, mahz-ı fazıldır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="İKİNCİ_NÜKTE"></span>
=== İKİNCİ NÜKTE ===
===SECOND REMARK===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Man has two faces: one, concerning his ego, looks to the life of this world. The other, concerning worship and servitude to God, looks to eternal life.
İnsanda iki vecih var. Birisi, enaniyet cihetinde şu hayat-ı dünyeviyeye nâzırdır. Diğeri, ubudiyet cihetinde hayat-ı ebediyeye bakar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In respect to the first face he is a wretched creature whose capital consists only of the following: of will he has only a partial power of choice like a hair; of power, a weak ability to acquire; of life, a fast dying flame; of a life-span, a fleeting brief spell; and of being, a swiftly decaying small body. Together with this, he is one delicate, weak individual out of the  innumerable individuals of the numberless varieties of beings dispersed through the levels of the universe.
Evvelki vecih itibarıyla öyle bir bîçare mahluktur ki sermayesi yalnız ihtiyardan bir şa’re (saç) gibi cüz’î bir cüz-i ihtiyarî ve iktidardan zayıf bir kesb ve hayattan çabuk söner bir şule ve ömürden çabuk geçer bir müddetçik ve mevcudiyetten çabuk çürür küçük bir cisimdir. O haliyle beraber kâinatın tabakatında serilmiş hadsiz envaın hesapsız efradından nazik, zayıf bir fert olarak bulunuyor.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In respect of the second face and especially his impotence and poverty, which are turned towards worship, man has truly great breadth and vast importance. For the All- Wise Creator has included in man’s nature an infinitely vast impotence and boundlessly huge  poverty, so  that  he  can  be  an  extensive  mirror  containing  the  innumerable manifestations of an All-Powerful and Compassionate One Whose power is infinite, an All-Generous All-Rich One Whose wealth is boundless.
İkinci vecih itibarıyla ve bilhassa ubudiyete müteveccih acz ve fakr cihetinde pek büyük bir vüs’ati var, pek büyük bir ehemmiyeti bulunuyor. Çünkü Fâtır-ı Hakîm, insanın mahiyet-i maneviyesinde nihayetsiz azîm bir acz ve hadsiz cesîm bir fakr dercetmiştir. Tâ ki kudreti nihayetsiz bir Kadîr-i Rahîm ve gınası nihayetsiz bir Ganiyy-i Kerîm bir zatın hadsiz tecelliyatına câmi’ geniş bir âyine olsun.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Indeed,  man resembles a seed. This  seed  has  been given significant  immaterialbmembers by Divine power and a subtle, valuable programme by Divine Determining, so that it may work  beneath the ground, and emerging from that narrow world, enter the broad world of the air, and asking  its Creator with the tongue of its disposit ion to be a tree, find a perfection worthy of it.
Evet insan bir çekirdeğe benzer. Nasıl ki o çekirdeğe kudretten manevî ve ehemmiyetli cihazat ve kaderden ince ve kıymetli program verilmiş. Tâ ki toprak altında çalışıp, tâ o dar âlemden çıkıp, geniş olan hava âlemine girip, Hâlık’ından istidat lisanıyla bir ağaç olmasını isteyip kendine lâyık bir kemal bulsun.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
If, due to bad temperament, the seed uses the immaterial members given it in attracting certain harmful substances under the ground, in a short time it will rot and decay in that narrow place without benefit.
Eğer o çekirdek, sû-i mizacından dolayı ona verilen cihazat-ı maneviyeyi, toprak altında bazı mevadd-ı muzırrayı celbine sarf etse o dar yerde kısa bir zamanda faydasız tefessüh edip çürüyecektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
But if the seed conforms to the creational command of, God is the Splitter of the seed-grain and date-stone(*<ref>*Qur’an, 6:95.</ref>) and employs well those immaterial members, it will emerge from that narrow world, and through becoming  a large fruit-bearing tree, its tiny particular reality and its spirit will take on the form of an extensive universal reality.
Eğer o çekirdek, o manevî cihazatını فَالِقُ ال۟حَبِّ وَالنَّوٰى nın emr-i tekvinîsini imtisal edip hüsn-ü istimal etse o dar âlemden çıkacak, meyvedar koca bir ağaç olmakla küçücük cüz’î hakikati ve ruh-u manevîsi, büyük bir hakikat-i külliye suretini alacaktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Similarly, significant members and valuable programmes have been deposited in man’s nature by Divine power and determining. If man uses those immaterial members on the desires  of  his soul and on minor pleasures under the soil of worldly life in the narrow confines of this earthly  world, he will decay and decompose in the midst of difficulties  in  a  brief  life  in  a  constricted  place  like  the  rotted  seed, and  load  the responsibility on his unfortunate spirit, then depart from this world.
İşte aynen onun gibi insanın mahiyetine, kudretten ehemmiyetli cihazat ve kaderden kıymetli programlar tevdi edilmiş. Eğer insan, şu dar âlem-i arzîde, hayat-ı dünyeviye toprağı altında o cihazat-ı maneviyesini nefsin hevesatına sarf etse bozulan çekirdek gibi bir cüz’î telezzüz için kısa bir ömürde, dar bir yerde ve sıkıntılı bir halde çürüyüp tefessüh ederek mes’uliyet-i maneviyeyi bedbaht ruhuna yüklenecek, şu dünyadan göçüp gidecektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
If, however, he nurtures the seed of his abilities with the water of Islam and light of belief under the soil of worship and servitude to God, conforms to the commands of the Qur’an, and  turns his faculties towards their true aims, they will produce branches and buds in the World of Similitudes and the Intermediate Realm; he will be a seed of great value  and  a  shining  machine  containing  the  members  of  an  everlasting  tree  and permanent truth which will be the means to  innumerable perfections and bounties in Paradise. And he will be a blessed and luminous fruit of the tree of the universe.
Eğer o istidat çekirdeğini İslâmiyet suyu ile imanın ziyasıyla ubudiyet toprağı altında terbiye ederek evamir-i Kur’aniyeyi imtisal edip cihazat-ı maneviyesini hakiki gayelerine tevcih etse; elbette âlem-i misal ve berzahta dal ve budak verecek ve âlem-i âhiret ve cennette hadsiz kemalât ve nimetlere medar olacak bir şecere-i bâkiyenin ve bir hakikat-i daimenin cihazatına câmi’ kıymettar bir çekirdek ve revnaktar bir makine ve bu şecere-i kâinatın mübarek ve münevver bir meyvesi olacaktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Yes, true progress is to turn the faces of the heart, spirit, intellect, and even the imagination and other subtle faculties given to man towards eternal life and for each to be occupied with the particular duty of worship worthy of it. Progress is not as the people of misguidance imagine, to plunge into the life of this world in all its minute details and in order  to  taste  every  sort  of  pleasure,  even  the  basest,   make  subject  to  the  evil- commanding soul all the subtle faculties and the heart and intellect, and make them assist it; to do this is not progress, it is decline. I saw this fact in a vision which is described in the following comparison:
'''Evet, hakiki terakki ise insana verilen kalp, sır, ruh, akıl hattâ hayal ve sair kuvvelerin hayat-ı ebediyeye yüzlerini çevirerek her biri kendine lâyık hususi bir vazife-i ubudiyet ile meşgul olmaktadır.''' Yoksa ehl-i dalaletin terakki zannettikleri, hayat-ı dünyeviyenin bütün inceliklerine girmek ve zevklerinin her çeşitlerini, hattâ en süflîsini tatmak için bütün letaifini ve kalp ve aklını nefs-i emmareye musahhar edip yardımcı verse; o terakki değil, sukuttur. Şu hakikati bir vakıa-i hayaliyede, şöyle bir temsilde gördüm ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
I was entering a large town when I looked and saw it was full of large palaces. At the doors of some of these palaces was merry-making like a brilliant theatre; it captured and held everyone’s attention and was entertaining them. I looked carefully and saw that the lord of such a palace had come to the door; he was playing with a dog and assisting the merry-making. The  ladies  were  indulging  in  sweet  conversation  with  ill-mannered youths. Grown-up girls were organizing the children’s games. And the doorkeeper had taken the role of directing the others. I then realized that the inside of the huge palace was  completely  empty. Its  refined  duties  all  remained  undone. The  morals  of  its inhabitants had declined so that they had taken on these roles at the door.
Ben büyük bir şehre giriyorum. Baktım ki o şehirde büyük saraylar var. Bazı sarayların kapısına bakıyorum, gayet şenlik, parlak bir tiyatro gibi nazar-ı dikkati celbeder, herkesi eğlendirir bir cazibedarlık vardı. Dikkat ettim ki o sarayın efendisi kapıya gelmiş, it ile oynuyor ve oynamasına yardım ediyor. Hanımlar, yabani gençlerle tatlı sohbetler ediyorlar. Yetişmiş kızlar dahi çocukların oynamasını tanzim ediyorlar. Kapıcı da onlara kumandanlık eder gibi bir aktör tavrını almış. O vakit anladım ki o koca sarayın içerisi bomboş. Hep nazik vazifeler, muattal kalmış. Ahlâkları, sukut etmiş ki kapıda bu sureti almışlardır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
I passed on until I came to another large palace. I saw that there was a faithful dog stretched out at the door and a stern and taciturn doorkeeper; it had an undistinguished appearance. I was curious: why was the other the way it was and this palace like this? I went inside. Then I saw that the inside was very merry. Apartment over apartment, the people of the palace were busy with their different refined duties. The men in the first apartment were overseeing the administration and running of the palace. In the apartment over that, girls were teaching the children. Above that the ladies were occupied with fine arts and beautiful embroideries. And on the top floor, the lord was exchanging news with the  king, and was busy with his own elevated duties in order to maintain the peoples’ tranquillity and his own attainments and progress. They did not stop me since I was not visible to them, and I was able to wander around.
Sonra geçtim, bir büyük saraya daha rast geldim. Gördüm ki kapıda uzanmış vefadar bir it ve kaba, sert, sakin bir kapıcı ve sönük bir vaziyet vardı. Merak ettim. Ne için o öyle, bu böyle? İçeriye girdim. Baktım ki içerisi çok şenlik. Daire daire üstünde, ayrı ayrı nazik vazifeler ile saray ehli meşguldürler. Birinci dairedeki adamlar sarayın idaresini, tedbirini görüyorlar. Üstündeki dairede kızlar, çocuklar ders okuyorlar. Daha üstünde hanımlar, gayet latîf sanatlar, güzel nakışlarla iştigal ediyorlar. En yukarıda efendi, padişahla muhabere edip halkın istirahatini temin için ve kendi kemalâtı ve terakkiyatı için kendine has ve ulvi vazifeler ile iştigal ediyor gördüm. Ben onlara görünmediğim için “Yasak” demediler, gezebildim.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then I came out and looked around: everywhere in the town were these two sorts of palaces. I asked about this and they told me: “The palaces where there is merry-making at the door and whose insides are empty belong to the foremost of the unbelievers and people of misguidance. The others belong to honourable Muslim notables.” Then in one corner I came across a palace on which was written my name, SAID. I was curious. I looked more closely and I as though saw my image on it. Calling out in utter bewilderment, I came to my senses and awoke.
Sonra çıktım, baktım. O şehrin her tarafında bu iki kısım saraylar var. Sordum, dediler: “O kapısı şenlik ve içi boş saraylar, kâfirlerin ileri gelenlerinindir ve ehl-i dalaletindir. Diğerleri, namuslu Müslüman büyüklerinindir.” Sonra bir köşede bir saraya rast geldim. Üstünde “Said” ismini gördüm. Merak ettim. Daha dikkat ettim, suretimi üstünde gördüm gibi bana geldi. Kemal-i taaccübümden bağırarak aklım başıma geldi, ayıldım.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
And now I shall interpret this vision for you. May God cause good to come of it.
İşte o vakıa-i hayaliyeyi sana tabir edeceğim. Allah hayretsin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The town was human social life and the city of man’s civilization. Each of the palaces was a human being. The people of the palaces were the subtle faculties in man like the eyes, ears, heart, inner heart, spirit, intellect, and things like the soul and caprice, and powers of lust and anger. Each of man’s faculties has a different duty of worship, and different pleasures and pains. The soul and caprice and powers of lust and anger are like the doorkeeper and the dog. Thus, to make the elevated subtle faculties subject to the soul and caprice and make them forget their fundamental duties is certainly decline and not progress. You can interpret the rest for yourself.
İşte o şehir ise hayat-ı içtimaiye-i beşeriye ve medine-i medeniyet-i insaniyedir. O sarayların her birisi, birer insandır. O saray ehli ise insandaki göz, kulak, kalp, sır, ruh, akıl gibi letaif ve nefis ve heva ve kuvve-i şeheviye ve kuvve-i gazabiye gibi şeylerdir. Her bir insanda her bir latîfenin ayrı ayrı vazife-i ubudiyetleri var. Ayrı ayrı lezzetleri, elemleri var. Nefis ve heva, kuvve-i şeheviye ve gazabiye, bir kapıcı ve it hükmündedirler. İşte o yüksek letaifi, nefis ve hevaya musahhar etmek ve vazife-i asliyelerini unutturmak, elbette sukuttur, terakki değildir. Sair cihetleri sen tabir edebilirsin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="ÜÇÜNCÜ_NÜKTE"></span>
=== ÜÇÜNCÜ NÜKTE ===
===THIRD REMARK===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In regard to his acts and deeds and his labour man is a weak animal, an impotent creature. The extent of his power of disposal and ownership in this respect is so narrow that it is no greater than as far as his hand can reach. Domestic animals, even, the reins of which have been given to man, have each taken a share of his weakness, impotence, and laziness, so that if they are compared with their wild counterparts, a great difference is apparent. (Like domestic goats and cattle, and wild goats and cattle).
İnsan, fiil ve amel cihetinde ve sa’y-i maddî itibarıyla zayıf bir hayvandır, âciz bir mahluktur. Onun o cihetteki daire-i tasarrufatı ve mâlikiyeti o kadar dardır ki elini uzatsa ona yetişebilir. Hattâ, insanın eline dizginini veren hayvanat-ı ehliye, insanın zaaf ve acz ve tembelliğinden birer hisse almışlardır ki yabani emsallerine kıyas edildikleri vakit, azîm fark görünür (Ehlî keçi ve öküz, yabani keçi ve öküz gibi).
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
But  in regard to  passivity, acceptance, supplication, and entreaty, man is an honoured traveller in this hostel of the world. He is the guest of One so generous that infinite treasuries of mercy have been opened to him and innumerable unique beings and servants subjugated to him. And a sphere so large has been prepared for this guest’s recreation, amusement, and benefit that half its diameter is as long and broad as the imagination can stretch.
Fakat o insan, infial ve kabul ve dua ve sual cihetinde, şu dünya hanında aziz bir yolcudur. Ve öyle bir Kerîm’e misafir olmuş ki nihayetsiz rahmet hazinelerini ona açmış. Ve hadsiz bedî’ masnuatını ve hizmetkârlarını ona musahhar etmiş. Ve o misafirin tenezzühüne ve temaşasına ve istifadesine öyle büyük bir daire açıp müheyya etmiştir ki o dairenin nısf-ı kutru –yani merkezden muhit hattına kadar– gözün kestiği miktar, belki hayalin gittiği yere kadar geniştir ve uzundur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, if man relies on his ego, and making worldly life his goal, attempts to taste temporary pleasures while struggling to make his living, he becomes submerged within an extremely constricted sphere, then departs. All the members, systems, and faculties given him will testify against  him at the resurrection and will bring a suit against him.
İşte eğer insan, enaniyetine istinad edip hayat-ı dünyeviyeyi gaye-i hayal ederek derd-i maişet içinde muvakkat bazı lezzetler için çalışsa, gayet dar bir daire içinde boğulur, gider. Ona verilen bütün cihazat ve âlât ve letaif, ondan şikâyet ederek haşirde onun aleyhinde şehadet edeceklerdir ve davacı olacaklardır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Whereas if he knows himself to be a guest and spends the capital of his life within the sphere of permission of the Generous One of Whom he is the guest, he will strive for a long, eternal life within a broad sphere, then take his rest and ease. And later, he may rise to the highest of the high. Moreover, all the members and systems given to man will be happy with him and testify in favour of him in the hereafter.
Eğer kendini misafir bilse misafir olduğu Zat-ı Kerîm’in izni dairesinde sermaye-i ömrünü sarf etse, öyle geniş bir daire içinde uzun bir hayat-ı ebediye için güzel çalışır ve teneffüs edip istirahat eder. Sonra a’lâ-yı illiyyîne kadar gidebilir. Hem de bu insana verilen bütün cihazat ve âlât, ondan memnun olarak âhirette lehinde şehadet ederler.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
For sure, all the wonderful faculties given to men were  not  for  this  insignificant  worldly  life, but  for  an  everlasting  life  of  great significance. For if we compare  man with the animals, we see that man is very rich in regard to faculties and members, a hundred times  more so than the animals. But in the pleasures of worldly life and in animal life he falls a hundred times lower. For in each pleasure he receives is the trace of thousands of pains. The pains of the past and fears of the future and the pain at each pleasure’s passing spoil the enjoyment to had from them, and leave a trace in the pleasure. But animals are not like that. They receive pleasure with no pains. They take  enjoyment with no sorrow. Neither the sorrows of the past cause them suffering, nor the fears of the future distress them. They live peacefully, and offer thanks to their Creator.
Evet insana verilen bütün cihazat-ı acibe, bu ehemmiyetsiz hayat-ı dünyeviye için değil, belki pek ehemmiyetli bir hayat-ı bâkiye için verilmişler. Çünkü insanı hayvana nisbet etsek görüyoruz ki insan, cihazat ve âlât itibarıyla çok zengindir, yüz derece hayvandan daha ziyadedir. Hayat-ı dünyeviye lezzetinde ve hayvanî yaşayışında yüz derece aşağı düşer. Çünkü her gördüğü lezzetinde bir elem izi vardır. Geçmiş zamanın elemleri ve gelecek zamanın korkuları ve her bir lezzetin dahi elem-i zevali, onun zevklerini bozuyor ve lezzetinde bir iz bırakıyor. Fakat hayvan öyle değil. Elemsiz bir lezzet alır, kedersiz bir zevk eder. Ne geçmiş zamanın elemleri onu incitir, ne de gelecek zamanın korkuları onu ürkütür. Rahatla yaşar, yatar, Hâlık’ına şükreder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
This means that if man, who is created on the most excellent of patterns, restricts his thought to the life of this world, he falls a hundred times lower than a creature like a sparrow, although he is higher than the animals. I explained this fact in another place by means of a comparison. It is related to this, so I shall repeat it here. It was like this:
Demek ahsen-i takvim suretinde yaratılan insan, hayat-ı dünyeviyeye hasr-ı fikr etse; yüz derece sermayece hayvandan yüksek olduğu halde, yüz derece serçe kuşu gibi bir hayvandan aşağı düşer. Başka bir yerde bir temsil ile bu hakikati beyan etmiştim. Münasebet geldi, yine o temsili tekrar ediyorum. Şöyle ki:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
A man gave one of his servants ten pieces of gold and told him to have a suit of clothes made in a particular cloth. Then to a second one, he gave a thousand pieces of gold, and putting in the servant’s pocket a note on which certain things were written, sent him to a market. The first servant bought an excellent suit of the finest cloth with the ten pieces of gold. While the second servant did not  use his head, and looking at the first servant and not reading the account-note in his pocket, he gave the thousand pieces of gold to a shop keeper and asked for a suit of clothes. The dishonest shopkeeper gave him a suit of the very worst-quality cloth. Then the wretched servant returned to his lord and received a severe reprimand and a terrible punishment. Thus, even the most unintelligent will understand that the thousand pieces of gold given the second servant were not to buy a suit of clothes, but for some important trade.
Bir adam, bir hizmetkârına on altın verip “Mahsus bir kumaştan bir kat elbise yaptır.” emreder. İkincisine bin altın verir, bir pusula içinde bazı şeyler yazılı o hizmetkârın cebine koyar, bir pazara gönderir. Evvelki hizmetkâr, on altın ile a’lâ kumaştan mükemmel bir elbise alır. İkinci hizmetkâr, divanelik edip evvelki hizmetkâra bakıp, cebine konulan hesap pusulasını okumayarak bir dükkâncıya bin altın vererek bir kat elbise istedi. İnsafsız dükkâncı da kumaşın en çürüğünden bir kat elbise verdi. O bedbaht hizmetkâr, seyyidinin huzuruna geldi ve şiddetli bir te’dib gördü ve dehşetli bir azap çekti. İşte edna bir şuuru olan anlar ki ikinci hizmetkâra verilen bin altın, bir kat elbise almak için değildir. Belki mühim bir ticaret içindir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In just the same way, each of the immaterial members and subtle faculties in man have expanded to a degree a hundred times greater than that of the animals. For example, consider faculties  and members like man’s eyes, which can discern all the degrees of beauty, and his sense of taste, which  can distinguish all the varieties of the particular tastes of foods, and his mind, which can penetrate to all the subtlest points of reality, and his heart, which yearns for every sort of perfection, and then  consider the extremely simple members of the animals which have developed only one or two degrees. There is just this difference, that in animals a member particular to some function and special to a particular species develops more. But this development is particular.
Aynen onun gibi insandaki cihazat-ı maneviye ve letaif-i insaniye ki her birisi hayvana nisbeten yüz derece inbisat etmiş. Mesela, güzelliğin bütün meratibini fark eden insan gözü ve taamların bütün çeşit çeşit ezvak-ı mahsusalarını temyiz eden insanın zaika-i lisaniyesi ve hakaikin bütün inceliklerine nüfuz eden insanın aklı ve kemalâtın bütün envaına müştak insanın kalbi gibi sair cihazları, âletleri nerede? Hayvanın pek basit, yalnız bir iki mertebe inkişaf etmiş âletleri nerede? Yalnız şu kadar fark var ki hayvan, kendine has bir amelde (münhasıran o hayvanda bir cihaz-ı mahsus) ziyade inkişaf eder. Fakat o inkişaf, hususidir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The reason for man’s wealth in regard to faculties is this: by reason of the mind and thought, man’s senses and feelings have greatly developed and expanded. And numerous emotions have come into being because of the multiplicity of his needs. And his senses have become extremely diverse. And because of  the comprehensiveness of his nature, desires have appeared turned towards numerous aims. And  because he has numerous duties due to his nature, his members and faculties have expanded greatly. And since he has been created with a nature capable of performing every sort of worship, he has been given abilities which embrace the seeds of all perfections.
İnsanın cihazat cihetiyle zenginliği şu sırdandır ki: Akıl ve fikir sebebiyle insanın hâsseleri, duyguları fazla inkişaf ve inbisat peyda etmiştir. Ve ihtiyacatın kesreti sebebiyle çok çeşit çeşit hissiyat peyda olmuştur. Ve hassasiyeti çok tenevvü etmiş. Ve fıtratın câmiiyeti sebebiyle pek çok makasıda müteveccih arzulara medar olmuş. Ve pek çok vazife-i fıtriyesi bulunduğu sebebiyle âlât ve cihazatı ziyade inbisat peyda etmiştir. Ve ibadatın bütün envaına müstaid bir fıtratta yaratıldığı için bütün kemalâtın tohumlarına câmi’ bir istidat verilmiştir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, this great wealth in faculties and abundant capital was certainly not given for procuring this temporary worldly life. Rather, man’s fundamental duty is to perform his duties, which look to innumerable aims; and proclaim his impotence, poverty, and faults in the form of worship; and observing the glorifications of beings wit h a universal eye, to bear witness to them; and seeing the instances of the assistance of the Most Merciful One, to offer thanks; and gazing on the miracles of dominical power in beings, to contemplate on them as objects from which lessons may be drawn.
İşte şu derece cihazatça zenginlik ve sermayece kesret, elbette ehemmiyetsiz muvakkat şu hayat-ı dünyeviyenin tahsili için verilmemiştir. Belki şöyle bir insanın vazife-i asliyesi, nihayetsiz makasıda müteveccih vezaifini görüp acz ve fakr ve kusurunu ubudiyet suretinde ilan etmek ve küllî nazarıyla mevcudatın tesbihatını müşahede ederek şehadet etmek ve nimetler içinde imdadat-ı Rahmaniyeyi görüp şükretmek ve masnuatta kudret-i Rabbaniyenin mu’cizatını temaşa ederek nazar-ı ibretle tefekkür etmektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O man who worships this world, is the lover of worldly life, and is heedless of the meaning of ‘the most excellent of patterns’! The Old Said saw the reality of worldly life in a vision. It transformed him into the New Said. You too listen to it in the form of a comparison:
Ey dünya-perest ve hayat-ı dünyeviyeye âşık ve sırr-ı ahsen-i takvimden gafil insan! Şu hayat-ı dünyeviyenin hakikatini bir vakıa-i hayaliyede Eski Said görmüş. Onu Yeni Said’e döndürmüş olan şu vakıa-i temsiliyeyi dinle:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
I saw that I was a traveller and was going on a long journey; that is to say, I was being sent. The one who was my lord gradually gave me some of the money from the sixty gold pieces he had allotted me. I spent them, and came to a hostel where there were amusements of all kinds. In one night in that hostel I spent ten pieces of gold on gambling, amusements, and the enjoyment of fame. In the morning I had no money left. Moreover I had done no trade nor bought any goods for the place I was going. All that remained to me from the  money were sins and pains, and from the amusements, wounds and sorrow.
Gördüm ki ben bir yolcuyum. Uzun bir yola gidiyorum, yani gönderiliyorum. Seyyidim olan zat, bana tahsis ettiği altmış altından tedricen birer miktar para veriyordu. Ben de sarf edip pek eğlenceli bir hana geldim. O handa bir gece içinde on altını kumara mumara, eğlencelere ve şöhret-perestlik yoluna sarf ettim. Sabahleyin elimde hiçbir para kalmadı. Bir ticaret edemedim. Gideceğim yer için bir mal alamadım. Yalnız o paradan bana kalan elemler, günahlar ve eğlencelerden gelen yaralar, bereler, kederler benim elimde kalmıştı.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
While in that sorry state, a man suddenly appeared. He said to me:
Birden ben o hazîn halette iken orada bir adam peyda oldu. Bana dedi: “Bütün bütün sermayeni zayi ettin. Tokada da müstahak oldun. Gideceğin yere de müflis olarak elin boş gideceksin. Fakat aklın varsa tövbe kapısı açıktır. Bundan sonra sana verilecek bâki kalan on beş altından her eline geçtikçe yarısını ihtiyaten muhafaza et. Yani gideceğin yerde sana lâzım olacak bazı şeyleri al.” Baktım, nefsim razı olmuyor. “Üçte birisini” dedi. Ona da nefsim itaat etmedi. Sonra “Dörtte birisini” dedi. Baktım, nefsim müptela olduğu âdetini terk edemiyor. O adam hiddetle yüzünü çevirdi, gitti.
“You have wasted all your capital and deserve punishment. You are going to your destination bankrupt and with your hands empty. But if you have any sense, the door of repentance is open. When you receive the fifteen pieces of gold that remain to you, keep half of them in reserve. That is, obtain the things necessary for you in the place where you are going.” I looked, my soul did not agree to this. So he said: “A third, then.” My soul still did not obey him. Then he said: “A quarter.” My soul could not give up the habits to which it was addicted, so the man angrily turned his back on me and left.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Suddenly, the scene changed. I was in a train in a tunnel, which was travelling fast as though downwards vertically. I took fright. But what could I do, there was no escape anywhere. Strangely, attractive flowers and enticing fruits appeared on both sides of the train. And I, like the  foolish and inexperienced, looked at them and stretching out my hand, tried to pick them. But they were covered in thorns and tore at my hands when I touched them making them bleed. With the movement  of the train, my hands were lacerated at being parted from them. They cost me much. Suddenly a porter on the train said: “Give me five kurush and I shall give you as much of the flowers and fruits as you want. You are caused the loss of a hundred kurush with your hands being torn, rather than five kurush. Also there is a penalty; you cannot pick them without permission.”
Birden o hal değişti. Baktım ki ben, tünel içinde sukut eder gibi bir süratle giden bir şimendifer içindeyim. Telaş ettim. Fakat ne çare ki hiçbir tarafa kaçılmaz. Garaibden olarak o şimendiferin iki tarafında pek cazibedar çiçekler, leziz meyveler görünüyordu. Ben de akılsız acemiler gibi onlara bakıp elimi uzattım. O çiçekleri koparmak, o meyveleri almak için çalıştım. Fakat o çiçekler ve meyveler, dikenli mikenli, mülakatında elime batıyor, kanatıyor. Şimendiferin gitmesiyle müfarakatından elimi parçalıyorlar, bana pek pahalı düşüyorlardı. Birden şimendiferdeki bir hademe dedi: “Beş kuruş ver, sana o çiçek ve meyvelerden istediğin kadar vereceğim. Beş kuruş yerine elin parçalanmasıyla yüz kuruş zarar ediyorsun. Hem de ceza var, izinsiz koparamazsın.”
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In distress I put my head out of the window and looked ahead to see when the tunnel would end. I saw that in place of the tunnel’s entrance were numerous holes. People were being thrown into them from the long train. I saw a hole opposite me. On either side of it was a gravestone. I looked in amazement. I saw that written on one of the gravestones was  the  name  SAID. In  my  bewilderment  and  anxiety  I  exclaimed:  “Alas!” Then suddenly I heard the voice of the man who had given me advice at the door of the hostel. He asked: “Have you come to your senses?” I replied: “Yes, but it is too late now.” So he said: “Repent and place your trust in God.” I replied that I would.
Birden sıkıntıdan ne vakit tünel bitecek diye başımı çıkarıp ileriye baktım. Gördüm ki tünel kapısı yerine çok delikler görünüyor. O uzun şimendiferden o deliklere adamlar atılıyorlar. Bana mukabil bir delik gördüm. İki tarafında iki mezar taşı dikilmiş. Merak ile dikkat ettim. O mezar taşında büyük harflerle “Said” ismi yazılmış gördüm. Teessüf ve hayretimden “Eyvah!” dedim. Birden o han kapısında bana nasihat eden zatın sesini işittim. Dedi: “Aklın başına geldi mi?” Dedim: “Evet geldi fakat kuvvet kalmadı, çare yok.” Dedi: “Tövbe et, tevekkül et.” Dedim: “Ettim!”
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then I awoke and saw myself as the New Said; the Old Said had disappeared.
Ayıldım… Eski Said kaybolmuş. Yeni Said olarak kendimi gördüm.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
So, that was the vision. May God cause good to come of it! I shall interpret one or two parts of it, then you can interpret the rest for yourself.
İşte o vakıa-i hayaliyeyi –Allah hayretsin– bir iki kısmını ben tabir edeceğim, sair cihetleri sen kendin tabir et.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The journey was the journey which passes from the World of Spirits, through the mother’s womb, youth, old age, the grave, the Intermediate Realm, the resurrection, and the Bridge of Sirat towards eternity. The sixty pieces of gold were the sixty years of life. I reckoned I saw the vision when I was forty-five years old. I had nothing to guarantee it, but a sincere student of the All-Wise Qur’an advised me to spend half of the fifteen that remained to me on the hereafter. The hostel for me was Istanbul. The train was time, and each year a carriage. As for the tunnel, it was the life of this world. The thorny flowers and  fruits  were  illicit  pleasures  and  forbidden  amusements which cause  pain  while indulging in them on thinking of their passing, and on  separation  lacerate the heart, making it bleed. They also cause a punishment to be inflicted. The porter on the train told me to give him five kurush so that he would give me as many as I wanted. The meaning of this is as follows: the pleasures and enjoyment man receives through licit striving within the sphere of what is lawful are sufficient for him. No need remains to enter the unlawful. You may interpret the rest for yourself.
O yolculuk ise âlem-i ervahtan, rahm-ı maderden, gençlikten, ihtiyarlıktan, kabirden, berzahtan, haşirden, köprüden geçen ebedü’l-âbâd tarafına bir yolculuktur. O altmış altın ise altmış sene ömürdür ki bu vakıayı gördüğüm vakit kendimi kırk beş yaşında tahmin ediyordum. Senedim yok, fakat bâki kalan on beşinden yarısını âhirete sarf etmek için Kur’an-ı Hakîm’in hâlis bir tilmizi beni irşad etti. O han ise benim için İstanbul imiş. O şimendifer ise zamandır. Her bir yıl bir vagondur. O tünel ise hayat-ı dünyeviyedir. O dikenli çiçekler ve meyveler ise lezaiz-i nâmeşruadır ve lehviyat-ı muharremedir ki mülakat esnasında tasavvur-u zevaldeki elem, kalbi kanatıyor. Müfarakatında parçalıyor. Cezayı dahi çektiriyor. Şimendifer hademesi demişti: “Beş kuruş ver, onlardan istediğin kadar vereceğim.” Onun tabiri şudur ki insanın helâl sa’yiyle meşru dairede gördüğü zevkler, lezzetler keyfine kâfidir. Harama girmeye ihtiyaç bırakmaz. Sair kısımları sen tabir edebilirsin…
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="DÖRDÜNCÜ_NÜKTE"></span>
=== DÖRDÜNCÜ NÜKTE ===
===FOURTH REMARK===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Man resembles a delicate and petted child in the universe. There is a great strength in his weakness  and great power in his impotence. For it is through the strength of his weakness and power of his  impotence that beings have been subjected to him. If man understands his weakness and offers supplications verbally and by state and conduct, and recognizes his impotence and seeks help, since he has offered thanks by exhibiting them, he achieves his aims and his desires are subjugated to him in a way far exceeding what he could achieve with his own power. Only, he sometimes wrongly attributes to his own power the attainment of a wish that has been obtained for him through the supplications offered by the tongue of his disposition. For example, the strength in the weakness of a chick causes the mother hen to attack a lion. And its newly-born lion cub subjugates to itself the savage and hungry lioness, leaving the mother hungry and the cub full. See this strength in weakness and manifestation of Divine mercy, which are worthy of notice!
İnsan, şu kâinat içinde pek nazik ve nâzenin bir çocuğa benzer. Zaafında büyük bir kuvvet ve aczinde büyük bir kudret vardır. Çünkü o zaafın kuvvetiyle ve aczin kudretiyledir ki şu mevcudat ona musahhar olmuş. Eğer insan zaafını anlayıp kālen, halen, tavren dua etse ve aczini bilip istimdad eylese; o teshirin şükrünü eda ile beraber matlubuna öyle muvaffak olur ve maksatları ona öyle musahhar olur ki iktidar-ı zatîsiyle onun öşr-i mi’şarına muvaffak olamaz. Yalnız bazı vakit lisan-ı hal duasıyla hasıl olan bir matlubunu yanlış olarak kendi iktidarına hamleder. Mesela, tavuğun yavrusunun zaafındaki kuvvet, tavuğu arslana saldırtır. Yeni dünyaya gelen arslanın yavrusu, o canavar ve aç arslanı kendine musahhar edip onu aç bırakıp kendi tok oluyor. İşte cây-ı dikkat zaaftaki bir kuvvet ve şâyan-ı temaşa bir cilve-i rahmet…
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Just as through crying or asking or looking unhappy, a child subjugates the strong to himself, and is so successful in getting what he wants that he could not obtain one thousandth of it with a thousand times his own strength. That is to say, since weakness and impotence excite compassion and a sense of protection towards him, the child can subjugate heroes to himself with his tiny finger. Now, should such a child with foolish conceit deny  the  compassion and accuse the protection saying:  “I subjugate these with my own strength”, of course he will receive a slap.
Nasıl ki nazdar bir çocuk ağlamasıyla ya istemesiyle ya hazîn haliyle matlublarına öyle muvaffak olur ve öyle kavîler ona musahhar olurlar ki o matlublardan binden birisine bin defa kuvvetçiğiyle yetişemez. Demek zaaf ve acz, onun hakkında şefkat ve himayeti tahrik ettikleri için küçücük parmağıyla kahramanları kendine musahhar eder. Şimdi böyle bir çocuk, o şefkati inkâr etmek ve o himayeti ittiham etmek suretiyle ahmakane bir gurur ile “Ben kuvvetimle bunları teshir ediyorum.” dese, elbette bir tokat yiyecektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
In the same way, if, like Qarun, man says: I have been given it on account of the knowledge I have,(*<ref>*Qur’an, 28:78.</ref>)
İşte insan dahi Hâlık’ının rahmetini inkâr ve hikmetini ittiham edecek bir tarzda küfran-ı nimet suretinde Karun gibi اِنَّمَٓا اُوتٖيتُهُ عَلٰى عِل۟مٍ yani “Ben kendi ilmimle, kendi iktidarımla kazandım.” dese, elbette sille-i azaba kendini müstahak eder.
that is, “I gained this through my own knowledge and my own power” in a way that demonstrates ingratitude and denies his Creator’s mercy and accuses His wisdom, he will of course deserve a  punishing  blow.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
This  means that  man’s domination and  human advances and the attainments of civilization, which are to be observed, have been made subject to him not through his attracting them or conquering them or through combat, but due to his weakness. He has been assisted because of his  impotence. They have been bestowed on him due to his  indigence. He has  been inspired with them  due to his ignorance. They have been given him due to his need. And the reason for his domination is not  strength and the power of knowledge, but the compassion and clemency of the Sustainer and Divine mercy and wisdom: they have subjugated things to him. Yes, what clothes man, who is defeated by vermin like eyeless scorpions and legless snakes, in silk from a tiny worm and feeds him honey from a poisonous insect is not his own power, but the subjugation of the Sustainer and the bestowal of the Most  Merciful, which are the fruits of his weakness.
Demek şu meşhud saltanat-ı insaniyet ve terakkiyat-ı beşeriye ve kemalât-ı medeniyet; celb ile değil, galebe ile değil, cidal ile değil, belki ona, onun zaafı için teshir edilmiş, onun aczi için ona muavenet edilmiş, onun fakrı için ona ihsan edilmiş, onun cehli için ona ilham edilmiş, onun ihtiyacı için ona ikram edilmiş. Ve o saltanatın sebebi, kuvvet ve iktidar-ı ilmî değil, belki şefkat ve re’fet-i Rabbaniye ve rahmet ve hikmet-i İlahiyedir ki eşyayı ona teshir etmiştir. Evet, bir gözsüz akrep ve ayaksız bir yılan gibi haşerata mağlup olan insana, bir küçük kurttan ipeği giydiren ve zehirli bir böcekten balı yediren; onun iktidarı değil, belki onun zaafının semeresi olan teshir-i Rabbanî ve ikram-ı Rahmanîdir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O man! Since the reality of the matter is thus, give up egotism and arrogance. With the tongue of seeking help proclaim your impotence and weakness at the Divine Court, and with the tongue of entreaty and supplication, your poverty and need. Show that you are His slave. Say: God is enough for us, for He is the Best Disposer of Affairs,(*<ref>*Qur’an, 3:173.</ref>)and rise in degree.
Ey insan! Madem hakikat böyledir, gururu ve enaniyeti bırak. Uluhiyetin dergâhında acz ve zaafını, istimdad lisanıyla; fakr ve hâcatını, tazarru ve dua lisanıyla ilan et ve abd olduğunu göster. Ve حَس۟بُنَا اللّٰهُ وَنِع۟مَ ال۟وَكٖيلُ de, yüksel.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Also, do not say: “I am nothing. What importance do I have that the universe should purposefully be made subject to me by an Absolutely All-Wise One, and universal thanks required of me?”
Hem deme ki: “Ben hiçim, ne ehemmiyetim var ki bu kâinat bir Hakîm-i Mutlak tarafından kasdî olarak bana teshir edilsin, benden bir şükr-ü küllî istenilsin?”
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Because for sure you are as though nothing with respect to your soul and form, but from the point of view of duty and rank, you are an observant spectator of this majestic universe, an eloquent, articulate tongue of these beings so full of wisdom, a discerning reader of this book of the universe, a supervisor of these creatures full of wonder at their glorifications, and like a foreman of these beings full of respect for their worship.
Çünkü sen, çendan nefsin ve suretin itibarıyla hiç hükmündesin. Fakat vazife ve mertebe noktasında, sen şu haşmetli kâinatın dikkatli bir seyircisi, şu hikmetli mevcudatın belâgatlı bir lisan-ı nâtıkı ve şu kitab-ı âlemin anlayışlı bir mütalaacısı ve şu tesbih eden mahlukatın hayretli bir nâzırı ve şu ibadet eden masnuatın hürmetli bir ustabaşısı hükmündesin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Yes, O man! In regard to your vegetable physical being and animal soul, you are a deaf particle, a contemptible atom, a needy creature, a weak animal, who, tossed on the awesome waves of the flood of beings, is departing. But being perfected through the light of belief, which comprises the radiance of Divine love, and through the training of Islam, which is enlightened, in regard to humanity and servitude to God, you are a king, and a universal within particularity, and within your insignificance, a world, and within your contemptibility, a supervisor of such high rank and extensive sphere that you can say: “My  Compassionate Sustainer has made the world a house for me, the sun and moon lamps for it, and the spring, a bunch of flowers for me, and summer, a table of bounties, and the animals, He has made my servants. And He has made plants the decorated furnishings of my house.”
Evet ey insan! Sen, nebatî cismaniyetin cihetiyle ve hayvanî nefsin itibarıyla sağir bir cüz, hakir bir cüz’î, fakir bir mahluk, zayıf bir hayvansın ki bütün dehşetli mevcudat-ı seyyalenin dalgaları içinde çalkanıp gidiyorsun. Fakat muhabbet-i İlahiyenin ziyasını tazammun eden imanın nuruyla münevver olan İslâmiyet’in terbiyesiyle tekemmül edip; insaniyet cihetinde, abdiyetin içinde bir sultansın ve cüz’iyetin içinde bir küllîsin, küçüklüğün içinde bir âlemsin ve hakaretin içinde öyle makamın büyük ve daire-i nezaretin geniş bir nâzırsın ki diyebilirsin: “Benim Rabb-i Rahîm’im dünyayı bana bir hane yaptı. Ay ve güneşi, o haneme bir lamba; ve baharı, bir deste gül; ve yazı, bir sofra-i nimet; ve hayvanı, bana hizmetkâr yaptı. Ve nebatatı, o hanemin ziynetli levazımatı yapmıştır.”
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''To conclude:''' If you heed Satan and your soul, you will fall to the lowest of the low. But if you heed Truth and the Qur’an, you will rise to the highest of the high and become the Most Excellent Pattern of the universe.
'''Netice-i kelâm:''' Sen eğer nefis ve şeytanı dinlersen esfel-i safilîne düşersin. Eğer Hak ve Kur’an’ı dinlersen a’lâ-yı illiyyîne çıkar, kâinatın bir güzel takvimi olursun.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<span id="BEŞİNCİ_NÜKTE"></span>
=== BEŞİNCİ NÜKTE ===
===FIFTH REMARK===
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Man has been sent to this world as an official and guest, and has been given abilities of great significance. And he has been entrusted with important duties in accordance with those abilities. In order  to  employ man in fulfilling those aims and duties, powerful encouragement  and  severe  threats  have  been  made. We  shall  here  summarize  the fundamentals  of  worship  and  of  man’s  duties,  which  we  have  explained  at  length elsewhere, so that the mystery of ‘the Most Excellent of Patterns’ may be understood.
İnsan, şu dünyaya bir memur ve misafir olarak gönderilmiş, çok ehemmiyetli istidat ona verilmiş. Ve o istidadata göre ehemmiyetli vazifeler tevdi edilmiş. Ve insanı, o gayeye ve o vazifelere çalıştırmak için şiddetli teşvikler ve dehşetli tehditler edilmiş. Başka yerde izah ettiğimiz vazife-i insaniyetin ve ubudiyetin esasatını şurada icmal edeceğiz. Tâ ki “ahsen-i takvim” sırrı anlaşılsın.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
On coming into the universe man has two aspects of worship and being a slave of God’s. One is worship and contemplation in the absence of the Object of Worship. The other is worship and supplication in His presence and addressing Him directly.
İşte insan, şu kâinata geldikten sonra '''iki cihet''' ile ubudiyeti var: Bir ciheti; gaibane bir surette bir ubudiyeti, bir tefekkürü var. Diğeri; hazırane, muhataba suretinde bir ubudiyeti, bir münâcatı vardır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''First Aspect:''' It is to affirm submissively the sovereignty of dominicality apparent in the universe and to observe its perfections and virtues in wonder.
'''Birinci vecih''' şudur ki: Kâinatta görünen saltanat-ı rububiyeti, itaatkârane tasdik edip kemalâtına ve mehasinine hayretkârane nezaretidir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then it is to proclaim and herald the unique arts which consist of the inscriptions of the Sacred Divine Names and to display them to others.
Sonra, esma-i kudsiye-i İlahiyenin nukuşlarından ibaret olan bedî’ sanatları, birbirinin nazar-ı ibretlerine gösterip dellâllık ve ilancılıktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then it is to weigh on the scales of perception the jewels of the dominical Names, which are all  like hidden treasures; it is to appreciatively affirm their value with the discerning heart.
Sonra, her biri birer gizli hazine-i maneviye hükmünde olan esma-i Rabbaniyenin cevherlerini idrak terazisiyle tartmak, kalbin kıymet-şinaslığı ile takdirkârane kıymet vermektir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then it is to study and ponder over in wonder the pages of beings and leaves of the earth and sky, which are like missives of the pen of power.
Sonra, kalem-i kudretin mektubatı hükmünde olan mevcudat sahifelerini, arz ve sema yapraklarını mütalaa edip hayretkârane tefekkürdür.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then through beholding admiringly the adornment and subtle arts in beings, it is to feel love for knowledge of their All-Beauteous Creator, and to yearn to ascend to the presence of their All-Perfect Maker and to receive His favours.
Sonra, şu mevcudattaki ziynetleri ve latîf sanatları istihsankârane temaşa etmekle onların Fâtır-ı Zülcemal’inin marifetine muhabbet etmek ve onların Sâni’-i Zülkemal’inin huzuruna çıkmaya ve iltifatına mazhar olmaya bir iştiyaktır.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Second Aspect: This is the station of presence and address wherein man passes from the work to the producer of the work and he sees that an All-Beauteous Maker wants to make himself  known and acquainted through the miracles of His art, and he responds with knowledge and belief.
'''İkinci vecih''', huzur ve hitap makamıdır ki eserden müessire geçer, görür ki: Bir Sâni’-i Zülcelal, kendi sanatının mu’cizeleri ile kendini tanıttırmak ve bildirmek ister. O da iman ile marifet ile mukabele eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then he sees that an All-Compassionate Sustainer wants to make himself loved through the fine fruits of His mercy. So confining his love and worship to Him, he makes himself love Him.
Sonra görür ki bir Rabb-i Rahîm, rahmetinin güzel meyveleriyle kendini sevdirmek ister. O da ona hasr-ı muhabbetle, tahsis-i taabbüdle kendini ona sevdirir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then he sees that an All-Generous Bestower is nurturing him with the delights of bounties material and immaterial, and in return he offers Him thanks and praise with his actions, conduct, words, and as far as he can, with all his senses and faculties.
Sonra görüyor ki bir Mün’im-i Kerîm, maddî ve manevî nimetlerin lezizleriyle onu perverde ediyor. O da ona mukabil; fiiliyle, haliyle, kāliyle, hattâ elinden gelse bütün hâsseleri ile cihazatı ile şükür ve hamd ü sena eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then  he  sees  that  an  All-Beauteous  and  Glorious  One  is  announcing  His tremendousness and perfections, and glory and beauty in the mirrors of these beings, and is drawing attentive gazes to them. So in response he declares: “God is Most Great! Glory be to God!”, and in humility prostrates in love and wonder.
Sonra görüyor ki bir Celil-i Cemil, şu mevcudatın âyinelerinde kibriya ve kemalini ve celal ve cemalini izhar edip nazar-ı dikkati celbediyor. O da ona mukabil, “Allahu ekber, Sübhanallah” deyip mahviyet içinde hayret ve muhabbet ile secde eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then he sees that a Possessor of Absolute Riches is displaying His boundless wealth and treasuries amid an absolute munificence. So in response, exalting and praising Him, he entreats and asks for them, expressing his utter need.
Sonra görüyor ki bir Ganiyy-i Mutlak, bir sehavet-i mutlak içinde nihayetsiz servetini, hazinelerini gösteriyor. O da ona mukabil, tazim ve sena içinde kemal-i iftikar ile sual eder ve ister.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then he sees that the All-Glorious Creator has made the face of the earth like an exhibition and displayed on it all His antique works of art. So in response he exclaims in appreciation: “What wonders God has willed!”, and in admiration: “What blessings God has bestowed!”, and in wonder: “Glory be to God!”, and in astonishment: “God is Most Great!”
Sonra görüyor ki o Fâtır-ı Zülcelal, yeryüzünü bir sergi hükmünde yapmış. Bütün antika sanatlarını orada teşhir ediyor. O da ona mukabil, “Mâşâallah” diyerek takdir ile “Bârekellah” diyerek tahsin ile “Sübhanallah” diyerek hayret ile “Allahu ekber” diyerek istihsan ile mukabele eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Then he sees that in His palace of the universe a Single One of Unity has struck seals of unity on all beings with His inimitable signature, and with His stamps, signets, and cyphers  particular  to Him; that He inscribes the signs of His unity; and planting the banner of unity in every  region of the world, He proclaims His dominicality. And he responds with assent, belief, submission, worship, and affirmation of His unity.
Sonra görüyor ki bir Vâhid-i Ehad, şu kâinat sarayında taklit edilmez sikkeleriyle, ona mahsus hâtemleriyle, ona münhasır turralarıyla, ona has fermanlarıyla bütün mevcudata damga-i vahdet koyuyor ve tevhidin âyâtını nakşediyor. Ve âfak-ı âlemin aktarında vahdaniyetin bayrağını dikiyor ve rububiyetini ilan ediyor. O da ona mukabil, tasdik ile iman ile tevhid ile iz’an ile şehadet ile ubudiyet ile mukabele eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Thus, through worship and contemplation of this kind he becomes a true man. He shows that he is on the Most Excellent of Patterns. Through the auspiciousness of belief he becomes a reliable vicegerent of the earth worthy of bearing the Trust.
İşte bu çeşit ibadat ve tefekküratla hakiki insan olur, ahsen-i takvimde olduğunu gösterir. İmanın yümnüyle emanete lâyık, emin bir halife-i arz olur.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O heedless man created on the Most Excellent of Patterns, who, through the misuse of his will is descending to the lowest of the low! Listen to me! In the heedlessness induced by the intoxication of youth I, like you, thought the world was fine and lovely. Then the moment I awoke in the morning of old age, I saw how ugly was the world’s face that was not turned towards the hereafter, which I had previously imagined to be beautiful. To see this and how beautiful was its true face, which looks to the  hereafter, you may refer to the two ‘Signboards’ in the Second Station of the Seventeenth Word, and see for yourself.
Ey ahsen-i takvimde yaratılan ve sû-i ihtiyarıyla esfel-i safilîn tarafına giden insan-ı gafil! Beni dinle. Ben de senin gibi gençlik sarhoşluğuyla gaflet içinde dünyayı hoş ve güzel gördüğüm halde, gençlik sarhoşluğundan ihtiyarlık sabahında ayıldığım dakikada, o güzel zannettiğim âhirete müteveccih olmayan dünyanın yüzünü nasıl çirkin gördüğümü ve âhirete bakan hakiki yüzü ne kadar güzel olduğunu, On Yedinci Söz’ün İkinci Makamı’nın 233-234’üncü sahifelerinde yazılan iki levha-i hakikate bak, sen de gör:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The First Signboard depicts the reality of the world of the people of neglect, which long ago, like  the people of misguidance, I saw through the veil of heedlessness, but without being intoxicated.
'''Birinci Levha:''' Ehl-i dalalet gibi fakat sarhoş olmadan gaflet perdesiyle eskiden gördüğüm ehl-i gaflet dünyasının hakikatini tasvir eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The Second Signboard indicates the reality of the worlds of the people of guidance. I left it in the form it was written long ago. It resembles poetry, but it is not truly that...
'''İkinci Levha:''' Ehl-i hidayet ve huzurun hakikat-i dünyalarına işaret eder. Eskiden ne tarzda yazılmış, o tarzda bıraktım. Şiire benzer fakat şiir değillerdir.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Glory be unto You! We have no knowledge save that which You have taught us; indeed You are All-Knowing, All-Wise.(*<ref>*Qur’an, 2:32.</ref>)
سُب۟حَانَكَ لَا عِل۟مَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّم۟تَنَٓا اِنَّكَ اَن۟تَ ال۟عَلٖيمُ ال۟حَكٖيمُ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O My Sustainer! Expand for me my breast * Make easy for me my affair * And loosen the knot on my tongue * That they may understand my words.(*<ref>*Qur’an, 20:25-8.</ref>)
رَبِّ اش۟رَح۟ لٖى صَد۟رٖى ۝ وَيَسِّر۟ لٖٓى اَم۟رٖى ۝ وَاح۟لُل۟ عُق۟دَةً مِن۟ لِسَانٖى ۝ يَف۟قَهُوا قَو۟لٖى
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
O God! Grant blessings to the subtle unitary Muhammadan essence, the Sun in the skies of mysteries and manifestation of lights, the centre of the orbit of glory and the pole of the sphere of beauty. O God! By his mystery in Your presence and by his journeying to You, succour my  fear, and right my stumbling, and dispel my grief and my greed, and be mine, and take me from myself to Yourself, and bestow on me annihilation from myself, and do not make me captivated by my soul and veiled by my senses, and reveal to me all hidden secrets, O Ever- Living and Self-Subsistent One! O Ever-Living and Self-Subsistent One! O Ever- Living and Self-Subsistent One! And grant mercy to me and to my companions and to the people of belief and the  Qur’an. Amen. O Most Merciful of the Merciful and Most Generous of the Generous!
اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّم۟ عَلَى الذَّاتِ ال۟مُحَمَّدِيَّةِ اللَّطٖيفَةِ ال۟اَحَدِيَّةِ شَم۟سِ سَمَاءِ ال۟اَس۟رَارِ وَ مَظ۟هَرِ ال۟اَن۟وَارِ وَ مَر۟كَزِ مَدَارِ ال۟جَلَالِ وَ قُط۟بِ فَلَكِ ال۟جَمَالِ اَللّٰهُمَّ بِسِرِّهٖ لَدَي۟كَ وَ بِسَي۟رِهٖ اِلَي۟كَ اٰمِن۟ خَو۟فٖى وَ اَقِل۟ عُث۟رَتٖى وَ اَذ۟هِب۟ حُز۟نٖى وَ حِر۟صٖى وَ كُن۟ لٖى وَ خُذ۟نٖى اِلَي۟كَ مِنّٖى وَ ار۟زُق۟نِى ال۟فَنَاءَ عَنّٖى وَ لَا تَج۟عَل۟نٖى مَف۟تُونًا بِنَف۟سٖى مَح۟جُوبًا بِحِسّٖى وَاك۟شِف۟ لٖى عَن۟ كُلِّ سِرٍّ مَك۟تُومٍ يَا حَىُّ يَا قَيُّومُ يَا حَىُّ يَا قَيُّومُ يَا حَىُّ يَا قَيُّومُ وَ ار۟حَم۟نٖى وَار۟حَم۟ رُفَقَائٖى وَ ار۟حَم۟ اَه۟لَ ال۟اٖيمَانِ وَ ال۟قُر۟اٰنِ اٰمٖينَ يَا اَر۟حَمَ الرَّاحِمٖينَ وَ يَا اَك۟رَمَ ال۟اَك۟رَمٖينَ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
And the close of their prayer will be: All Praise be to God, the Sustainer of All the Worlds.
وَ اٰخِرُ دَع۟وٰيهُم۟ اَنِ ال۟حَم۟دُ لِلّٰهِ رَبِّ ال۟عَالَمٖينَ
</div>




<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
------
------
<center> [[Yirmi İkinci Söz]] ⇐ | [[Sözler]] | ⇒ [[Yirmi Dördüncü Söz]] </center>
<center> [[Yirmi İkinci Söz/en|The Twenty-Second Word]] ⇐ | [[Sözler/en|The Words]] | ⇒ [[Yirmi Dördüncü Söz/en|The Twenty-Fourth Word]] </center>
------
------
</div>
"https://risale.site/index.php/Özel:MobileDiff/144204...144341" sayfasından alınmıştır