İçeriğe atla

Yirmi Üçüncü Lem'a/fa: Revizyonlar arasındaki fark

"«ِاقتَضَتهُ الطَّبِیعَةُ»،''' یعنی اقتضای طبیعت است، طبیعت به وجود می‏آورد." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
("اینک تو نیز دریاب! چنین اندیشه‏‏یی به تعداد ذرات وجودت با محالات و مسایل بیهوده آمیخته است. ای انکار کننده معاند! شرم کن و دست از این گمراهی بردار." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("«ِاقتَضَتهُ الطَّبِیعَةُ»،''' یعنی اقتضای طبیعت است، طبیعت به وجود می‏آورد." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
108. satır: 108. satır:
این حُکم محال‏های فراوانی دارد که به عنوان نمونه سه مورد آن را به شرح زیر بیان می‏کنیم:
این حُکم محال‏های فراوانی دارد که به عنوان نمونه سه مورد آن را به شرح زیر بیان می‏کنیم:


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''محال اول'''
'''Birincisi:''' Eğer mevcudatta, hususan zîhayatta görünen basîrane, hakîmane olan sanat ve icad, Şems-i Ezelî’nin kalem-i kader ve kudretine verilmezse belki kör, sağır, düşüncesiz olan tabiata ve kuvvete isnad edilse lâzım gelir ki tabiat; icad için her şeyde hadsiz manevî makine ve matbaaları bulundursun veyahut her şeyde, kâinatı halk ve idare edecek bir kudret ve hikmet dercetsin.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
اگر صنعت و ایجاد بصیرانه و حکیمانه‏‏یی که در موجودات، مخصوصاً ذی حیات مشاهده می‏شود به قلم تقدیر و قدرت شمس ازلی نسبت داده نشود، و آن را از طبیعت و قدرت کور و کر و فاقد اندیشه بدانیم طبیعت باید برای ایجاد، در هر چیز، ماشین‏ها و چاپخانه‏های معنوی بی‏شماری داشته باشد، یا در هر چیز، قدرت و حکمتی قرار دهد که قادر به خلق و اداره کائنات باشد.
Çünkü nasıl şemsin cilveleri ve akisleri, zemin yüzündeki zerrecik cam parçalarında ve katrelerde görünüyor. Eğer o misalî ve aksî güneşçikler, semadaki tek güneşe isnad edilmese, lâzım gelir ki bir kibrit başı yerleşmeyen bir zerrecik cam parçasında tabiî, fıtrî ve güneşin hâsiyetlerine mâlik, zâhiren küçük, manen çok derin bir güneşin haricî vücudunu kabul ederek, zerrat-ı zücaciye adedince tabiî güneşleri kabul etmek lâzım geldiği gibi...
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
جلوه‏ها و بازتاب خورشید در قطعات کوچک آبگینه بر روی زمین یا در قطره‏ها دیده می‏شود، اگر این خورشیدهای کوچک مثالی که با انعکاس به وجود آمده‏اند تنها به خورشید اصلی موجود در آسمان نسبت داده نشوند باید در خرده شیشه کوچکی که به اندازه سر یک کبریت هم نیست، وجود خارجی خورشیدی طبیعی، فطری، در ظاهر کوچک اما به لحاظ معنا بزرگ و عمیق، و دارای ویژگی‏های مربوطه را بپذیریم و ناچار قبول کنیم که به تعداد ذرات تشکیل دهنده شیشه‏ها، خورشیدهای طبیعی وجود دارد.
Aynen bu misal gibi mevcudat ve zîhayat doğrudan doğruya Şems-i Ezelî’nin cilve-i esmasına verilmezse her bir mevcudda, hususan her bir zîhayatta hadsiz bir kudret ve irade ve nihayetsiz bir ilim ve hikmet taşıyacak bir tabiatı, bir kuvveti, âdeta bir ilahı içinde kabul etmek lâzım gelir. Bu tarz-ı fikir ise kâinattaki muhalatın en bâtılı en hurafesidir. Hâlık-ı kâinat’ın sanatını mevhum, ehemmiyetsiz, şuursuz bir tabiata veren insan; elbette yüz defa hayvandan daha hayvan, daha şuursuz olduğunu gösterir.
 
</div>
درست مانند همین مثال، اگر موجودات و ذی حیاتان را مستقیماً به تجلی اسماء شمس ازلی نسبت ندهیم، در هر موجود مخصوصاً در هر ذی حیاتی باید طبیعت و نیرویی دارای قدرت و اراده بی‏پایان و علم و حکمتی لایتناهی وجود داشته باشد که در حقیقت به معنی پذیرش وجود پروردگاری در آن‏هاست. این طرز تلقی باطل‏ترین محالات و بی‏پایه‏ترین فکر در عالم است. کسی که صُنع خالق کائنات را به طبیعتی موهوم، بی‏اهمیت و بی‏ادراک نسبت می‏دهد نشان می‏دهد که از حیوان صد بار حیوان‏تر و بی‏ادراک‏تراست.


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">