Altıncı Söz/mk

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ

Ако сакаш да дознаеш колкава корисна зделка и достоинственост е да Му се продаде нефсот и имотот на Семилостивиот Праведник и да Му се служи и да се биде Негов војник, тогаш послушај ја оваа кратка поучна приказна:

Едно време, еден владетел на двајца свои поданици како аманет им поверил по еден чифлик, во кои ги имало сите неопходни работи, од типот на фабрики, машини, коњи, орудие. Меѓутоа, бидејќи тоа било време на жестока војна, ништо не останувало како што било. Или сè пропаѓало, или се менувало и станувало бескорисно. Во израз на милоста и добрината, владетелот на тие двајца војници им испратил еден од неговите блиски Соработници за да им го пренесе следниов великодушен ферман:

„Продајте ми го имотот кој јас ви го доверив, за да го сочувам за вас и за да не пропадне залудно. Кога ќе заврши војната, ќе ви го вратам во уште поубав облик. Ќе ви платам добра цена, исто како да е ваш имотот. А машините и ала тите во фабриките, ќе работат во мое име и во мои работилници, и нивната вредност и цена ќе се зголемат за илјада пати. Целата заработу вачка ќе ви ја дадам вам. Воедно, вие сте сиро машни и беспомошни. Не можете да ги сносите трошоците на тие големи работи. Јас ќе излезам во пресрет на сите трошоци и давачки. Целиот приход и сите придобивки ќе ви ги вратам вам. Сето тоа ќе остане во ваше раце сè до истекот на воениот рок. Во една зделка имате петкратна печалба.

Ако не ми го продадете мене, сето она што го поседувате, залудно ќе пропадне. И онака гледате дека никој не може да си го задржи имотот. А ќе останете и без високата цена. Скапите прецизни алати, чувствителните мерачи и квалитетните метали потполно ќе ја изгубат својата вредност, откако нема да бидат користени на најдобар можен начин. Вие самите ќе ја сносите одговорноста за управувањето и расходите, и ќе видите која ќе биде казната за штетата на вашиот доверен имот. Тоа се пет загуби во една зделка.

Згора на сè, купопродажбата подразбира дека оној што ќе ми го продаде мене, ќе биде слободен и мој личен војник кој дејствува во мое име, наместо да стане обичен затвореник и воен плен.“

Откако го ислушаа овој великодушен ферман и овие убави зборови, едниот од нив, кој бил разумен, рекол:

„Како ќе кажете вие, така нека биде. Со гордост ќе го продадам имотот и згора на тоа, илјада пати ќе се заблагодарам.“

А другиот, оној надмениот, со нефс како на фараонот, немарниот и себичниот, мислејќи дека вечно ќе остане на тој имот, не сфаќајќи ги стравотиите и земјотресите на овој свет, рекол:

„Не! Кој е тој владетел? Нема да го продадам мојот имот и нема да си го расипам расположението...“

По кратко време, првиот човек напреднал до толкав степен, што сите му завидувале. Ја придобил и благонаклоноста на Владетелот и среќно живеел во посебен дел во дворецот на царот. А другиот паднал во таква состојба што сите го сожалувале, а воедно и велеле: „Го заслужи тоа.“ Имотот и среќата ги загуби поради сопствената грешка, па затоа сега трпи казна и пати.

Еј, нефсу мој, што си наклонет кон минливи страсти! Низ двогледот на овој пример погледни го лицето на вистината! Што се однесува до Владетелот, тоа е Султанот од исконот до вечноста, односно твојот Господар Создател. Чифлиците, машините, алатите и орудијата се она што го поседуваш во текот на животот, а тоа се телото, душата, срцето и нивните сетила и чувства, како што се очите, јазикот, разумот и имагинацијата. А оној благороден гласник е нашиот Водач (Аллах да го благослови и со мир да го дари). Великодушниот ферман е Светиот Куран, кој со овој ајет ни ја објавува гореспоменатата голема зделка:

اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ

Разурнувачката војна е лицето на овој немирен свет кој постојано се менува, не застанува, се расипува и на секој човек му ја наметнува мислава: „Штом ништо не останува во нашите раце од тоа што го поседуваме, туку сè исчезнува и сè се губи – Зар нема некое чаре оваа минливост да се претвори во вечност?“ И додека човекот потонал во мисла, наеднаш се слушнал небесниот глас на Куранот, кој вели: „Да, има чаре. Згора на тоа, тоа е еден убав и мирен начин за стекнување петкратна добивка.“

Прашање: Што е тоа?

Одговор: Продажба на аманетот на неговиот вистински сопственик.

Ете, во таа зделка, во самата добивка има петкратна добивка.

Прва добивка: Минливиот имот станува вечен. Бидејќи минливиот живот што му се дава на Вечноживото Битие и се троши на Неговиот пат, се претвора во траен и вечен живот. Тогаш, минутите на животот привидно исчезнуваат и се распаѓаат како зрната и семките, но во светот на Вечниот живот процветуваат со блескави цвеќиња и раѓаат сочни плодови, и во Берзахот (премин меѓу двата света) стануваат пријатна и сјајна глетка.

Втора добивка: Им се дава цена како што е Рајот.

Трета добивка: Вредноста на секое сетило и орган расте за илјада пати.

На пример, паметот е средство. Но, ако не Му го продадеш на Семилостивиот Праведник и ако го употребиш во име на нефсот, се претвора во непријатно, вознемирувачко и погубно средство, кое врз твојата кутра глава ќе натовари толку мачни болки од минатото и толку стравотни ситуации од иднината, што паметот ќе стане погубно бесплодно средство. Затоа лошиот човек најчес то прибегнува кон пијанство или забава, за да куртули од притисоците и неспокојот на умот.

А да му го продадеше на Вистинскиот Сопственик и да го употребеше во Негово име, умот би станал магичен клуч кој би ги отворил бескрајните трезори на Божјите благодати и ризницата од мудростите на Господарот на оваа вселена. И на овој начин, разумот се искачува до степен на духовен водич (муршид) од Господарот, кој својот сопственик го подготвува за вечна среќа.

На пример, окото е сетило, односно прозорец со кој душата го гледа овој свет.

Ако не Му го продадеш на Семилостивиот Праведник, ако го употребиш во име на нефсот, окото со тоа што набљудува некои променливи минливи глетки и убавини, ќе стане подводич и слуга на барањата на нефсот и на телесните задоволства.

Но, доколку му го продадеш на неговиот Севидлив Создател и ако го употребиш во Негово име и во границите на тоа што Тој го дозволил, тогаш тоа око ќе стане набљудувач и читател на Големата книга на вселената и сведок на натприродните чуда на Господарот во овој свет, и ќе достигне степен на благословена пчела во цвеќињата на Божествениот благодат во земската градина.

Или на пример, сетилото за вкус, кое се наоѓа на твојот јазик, ако не Му го продадеш на Семудриот Создател, туку го употребуваш само за желудникот и за нефсот, тогаш тоа паѓа до степен на вратар во фабрика и коњушар на гастрономските штали.

Ако Му го продадеш на Великодушниот Снабдувач, тогаш сетилото за вкус ќе достигне до степен на вешт надзорник на ризниците на Божествениот благодат и благороден контролор во кујната на Единствениот Семоќник.

Еј, памету, внимавај! Каде се наоѓа едно погубно средство, а каде клучот на вселената? Еј, мое око, погледни убаво! Каде е тој прост подводич, а каде учениот набљудувач на Божјата библиотека? И еј, мој јазику, добро вкуси! Каде е оној вратар на фабриката и коњушарот во шталата, а каде оној надзорник на ризниците на Божествениот благодат?

Ако ги споредиш и останатите органи и сетила, ќе сфатиш дека верникот навистина достигнува својства што се достојни за Рајот, а неверникот – за Пеколот. Оваа заслуга е доделена само затоа што верникот ја користи својата вера во аманет на својот Создател, во Негово име и во рамките на тоа што Тој го дозволил, додека неверникот го проневерува аманетот и го користи за да го задоволи својот нефс, кој е склон кон правење зло.

Четврта добивка: Човекот е слаб, а неговите тешкотии се безброј... Сиромав е, потребите му се многубројни... Немоќен е, а и животните обврски му се претешки... Ако не се потпре на Севишниот Семоќник, и ако не Му верува и не Му се предаде, совеста ќе го мачи и вечно ќе страда. Ќе се гуши во бесмислени тегоби, болки и жалост. Ќе стане или пијаница, или свиреп човек.

Петта добивка: Оние што тоа го почув ствувале духовно и оние што имале визија, и научниците и оние што можат да посведочат, се согласиле во ставот дека ибадетите (богослуже нијата) и тесбихатот (величењето на Аллах) на тој цел систем и телесните органи, и тие високи вредности ќе ти бидат дадени во најпотребниот миг како рајски плодови.

Ете, ако не ја оствариш зделката што ти носи петкратна добивка, освен тоа што ќе останеш без овие благодати, ќе доживееш и петкратна загуба.

Прва загуба: Имотот и потомството што толку многу ги сакаш, задоволствата и нефсот што ги обожаваш, младоста и животот во кои си маѓепсан, ќе ти пропаднат и ќе исчезнат. Ќе ти бидат лишени од дофат, но ќе ти ги остават гре вовите и маките натоварени на твоите раменици.

İkinci hasaret: Emanette hıyanet cezasını çekeceksin. Çünkü en kıymettar âletleri, en kıymetsiz şeylerde sarf edip nefsine zulmettin.

Üçüncü hasaret: Bütün o kıymettar cihazat-ı insaniyeyi, hayvanlıktan çok aşağı bir derekeye düşürüp hikmet-i İlahiyeye iftira ve zulmettin.

Dördüncü hasaret: Acz ve fakrın ile beraber, o pek ağır hayat yükünü, zayıf beline yükleyip zeval ve firak sillesi altında daim vaveylâ edeceksin.

Beşinci hasaret: Hayat-ı ebediye esasatını ve saadet-i uhreviye levazımatını tedarik etmek için verilen akıl, kalp, göz ve dil gibi güzel hediye-i Rahmaniyeyi, cehennem kapılarını sana açacak çirkin bir surete çevirmektir.

Şimdi satmaya bakacağız. Acaba o kadar ağır bir şey midir ki çokları satmaktan kaçıyorlar. Yok, kat’â ve aslâ! Hiç öyle ağırlığı yoktur. Zira helâl dairesi geniştir, keyfe kâfi gelir. Harama girmeye hiç lüzum yoktur. Feraiz-i İlahiye ise hafiftir, azdır.

Allah’a abd ve asker olmak, öyle lezzetli bir şereftir ki tarif edilmez.

Vazife ise yalnız, bir asker gibi Allah namına işlemeli, başlamalı. Ve Allah hesabıyla vermeli ve almalı. Ve izni ve kanunu dairesinde hareket etmeli, sükûnet bulmalı.

Kusur etse istiğfar etmeli. “Yâ Rab! Kusurumuzu affet, bizi kendine kul kabul et, emanetini kabzetmek zamanına kadar bizi emanette emin kıl, âmin!” demeli ve ona yalvarmalı.

---

Beşinci Söz ⇐ | Sözler | ⇒ Yedinci Söz

---