64.902
düzenleme
("طبق دو نمونه ذکر شده: '''هرگاه در اين قصربا نظم و ترتیب، و در این شهر آباد، و سرزمین پيشرفته، و عالم باشُکوه، همهی اشیا به ذاتی واحد نسبت داده شوند، كار آسان و سهل میشود، طوری كه سبب ارزانی، فراوانی و سخاوت ميگردد؛ در غیر این صورت تأمین هر چیزی چنان گران..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu) |
("اینک اي دوست! گمان میكنم، عاقل شده باشی، و این براهین برایت کافی بوده باشد. اینک اگر سخنی براي گفتن داري، میتوانی بیان کنی." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu) |
||
157. satır: | 157. satır: | ||
اكنون به جزيره رسیدیم، ببين! اجتماع بزرگي برپاست، همه بزرگان اين سرزمين گردهم آمدهاند، خوب دقت كن! اين جمعيت بزرگ، ریيسی دارد، نزديكتر شویم، او را باید بشناسيم، نگاه كن، او بيش از هزار نشان درخشان(<ref> هزار نشانه، به معجزات احمدیه(ع) اشاره دارد، که از نظر محققان قرین به هزار معجزه میباشد. </ref>) دارد، و با چه قوّتی سخن ميگويد، من در اين پانزده روز تاحدي گفتههایشان را آموختم؛ | اكنون به جزيره رسیدیم، ببين! اجتماع بزرگي برپاست، همه بزرگان اين سرزمين گردهم آمدهاند، خوب دقت كن! اين جمعيت بزرگ، ریيسی دارد، نزديكتر شویم، او را باید بشناسيم، نگاه كن، او بيش از هزار نشان درخشان(<ref> هزار نشانه، به معجزات احمدیه(ع) اشاره دارد، که از نظر محققان قرین به هزار معجزه میباشد. </ref>) دارد، و با چه قوّتی سخن ميگويد، من در اين پانزده روز تاحدي گفتههایشان را آموختم؛ | ||
تو نیز از من بیاموز، ببین که سخن سخنور دربارهی سلطان معجزهگر اين سرزمين است؛ ميگويد: '''او مرا به سوي شما فرستاده است،''' ببين! معجزههایی که او به همگان نشان میدهد، شك و ترديدي باقی نمیگذارد، كه مأمور مخصوص پادشاه است. خوب دقت كن! سخنانی را که او میگوید، نه تنها مخلوقات اين جزيره ميشنوند، بلكه به صورتی خارقالعاده، سخنانش را به گوش مردمان سراسر اين سرزمين ميرسانند، در دور افتادهترين نقاط، هم در تلاش شنيدن بيانات او هستند. نه فقط انسانها كه حيوانات و حتي كوهها نيز متوجه فرامين و دستورات او هستند. درختان را ببين! هر جا که او اشاره ميكند، بدان سو حرکت میکنند. دست بر هر جا که می زند، آب فوران ميكند، از میان انگشتانش چشمه آب کوثر میجوشد، و دیگران از اين آبِ حیات بخش سيرآب ميشوند؛ ببين! چراغی که از سقف اين مملكت آویخته(<ref> آن چراغ مهم، قمر است، که با اشاره او دونیم شد، یعنی همچون مولانا جامی که گفته است: «آن شخص امیّ که نوشتن بلد نیست، با قلم درخشانش بر صفحهی آسمان «الف» نوشت، و یک «چهل» را دو تا «پنجاه» کرد.» یعنی ماه قبل از شق القمر به حرف «میم» شبیه بود، که در حکم عدد چهل است، و بعد از شق القمر تبدیل به دو هلال شد، که به دو حرف «نون» شباهت داشت، که عبارت از پنجاه هستند. </ref>) است، در حالی که یکیست، با اشاره او دونيم ميشود. | |||
ساکنان اين سرزمین ماموريت او را خوب ميدانند، و چنان از سخنانش پیروی میکنند که تو گویی او را ترجمان مخصوص و مستقیم ذاتی پنهان و معجزهگر، و پيامرسان سلطنت، کشّاف طلسم، و دستیار امین در تبلیغ فرامین سلطان میدانند.» | ساکنان اين سرزمین ماموريت او را خوب ميدانند، و چنان از سخنانش پیروی میکنند که تو گویی او را ترجمان مخصوص و مستقیم ذاتی پنهان و معجزهگر، و پيامرسان سلطنت، کشّاف طلسم، و دستیار امین در تبلیغ فرامین سلطان میدانند.» | ||
167. satır: | 165. satır: | ||
پس اي دوست مجنون من! فردی، باشکوه و نورانی که هزاران نشان ویژه از خزانه خاص پادشاه همراه دارد، آیا، در بحث از ذات معجزهگر ـ که با تمام توان از آن سخن میگوید و بزرگان سرزمین نیز او را تصدیق کنند ـ و اوصافی که از او ذکر میکند، و در اوامری که از او بیان می دارد ممکن است، خلاف و حیلهای به کار بندد؟ اگر خلاف حقیقتی دركار باشد، وجود و حقیقت اين قصر، و اين چراغ تابان و اين جماعت را باید تكذيب كرد، اگر ميتواني، دست اعتراض به سوي اين دلايل دراز كن، آنگاه ببين، که قـوّت براهین مذکور چـگونه دستانت را شـکسته، پاسخت خواهند داد. | پس اي دوست مجنون من! فردی، باشکوه و نورانی که هزاران نشان ویژه از خزانه خاص پادشاه همراه دارد، آیا، در بحث از ذات معجزهگر ـ که با تمام توان از آن سخن میگوید و بزرگان سرزمین نیز او را تصدیق کنند ـ و اوصافی که از او ذکر میکند، و در اوامری که از او بیان می دارد ممکن است، خلاف و حیلهای به کار بندد؟ اگر خلاف حقیقتی دركار باشد، وجود و حقیقت اين قصر، و اين چراغ تابان و اين جماعت را باید تكذيب كرد، اگر ميتواني، دست اعتراض به سوي اين دلايل دراز كن، آنگاه ببين، که قـوّت براهین مذکور چـگونه دستانت را شـکسته، پاسخت خواهند داد. | ||
< | <span id="ON_İKİNCİ_BÜRHAN"></span> | ||
=== | === برهان دوازدهم === | ||
بیا اي برادر که اندکی عاقل شدهیي! اكنون دليلي به قوّت همه دلايل گذشته بیان میکنم: به اين فرمان نوراني(<ref> اشاره به فرمان پر از نور قرآن کریم دارد، و نشان طرّه ی روی آن اشاره به اعجار قرآن است. </ref>) که از بالا نازل شده است، و همگان با حیرت و حرمت به آن چشم دوختهاند، با دقت کامل توجه کن، شخصی را ببین که هزار نشان بر سینه دارد، و معاني و تفسیر اوامر نوراني حضرت حق را برای عموم بيان ميکند. | |||
شيوه و اسلوب اين فرامين به حدّی تابنده است، كه نگاه تحسينآمیز هركس را به خود جلب ميکند، او چنان مسایل جدي و مهمی را ذکر ميكند، كه هركس به ناچار به آن گوش فرا ميدهد. او شئونات، افعال، اوامر و اوصاف ذاتي را بيان ميدارد كه اين سرزمین را اداره، و اين قصر را ایجاد، و شگفتیهای فراوان را نمایان میکند، و در جزءجزء فرامین مذکور طغرایی عظیم مشاهده می شود. طغرایی در هر سطر و در هر جملهی آن، که غير قابل تقلید است و هر يك از معاني، حقايق، اوامر و حكمتهاي آن در حکم خاتمی معنوی و خاص آن ذات میباشد، و به طرزی خاص دیده میشود. | |||
'''نتیجه این که تمام فرامين اعظم، چون نور خورشيد، نشان از آن پادشاه اعظم دارند، تا هر آن که نابینا نیست، ببيند.''' | |||
''' | |||
اینک اي دوست! گمان میكنم، عاقل شده باشی، و این براهین برایت کافی بوده باشد. اینک اگر سخنی براي گفتن داري، میتوانی بیان کنی. | |||
مردی که اهل عناد بود در پاسخ گفت: در برابر اين همه برهان فقط ميگويم: «الحمدلله! باور کردم باوری به درخشندگی خورشيد و روشنایي روز؛ قبول کردم که اين مملكت مالك ذوالكمالی دارد، و اين عالم صاحب ذوالجلالی و اين قصر صانع ذوالجمالی. خداوند از تو راضي باشد که مرا از بندِ لجاجت و سرگشتگی رها کردي، هر يك از دلایلت به تنهایي برای نشان دادن این حقیقت كافي بود. هرگاه برهانی ذکر میشد، مراتب معرفت، پردههای شناخت، و پنجرههای دانایی به صورتی لطیفتر، شیرینتر، نورانیتر و زیباتر به روی من گشوده میشد، و من با صبر و حوصله گوش فرا میدادم.» | |||
< | این حکایت تمثیلی که به حقیقت عظمای توحید و ارکان ایمانی (آمنتُ بِالله) اشاره دارد، به پایان رسید. در سایه فضل رحمان، فیض قرآن و نور ایمان، با مدد از نور خورشید توحید حقیقی و در مقابل دوازده برهان ذکر شده در این حکایت، «دوازده لمعه» را همراه با یک «مقدمه»بیان خواهیم کرد(<ref> این قسمت در كلام بيست و دوم از مجموعه کلامها آورده شده است. </ref>). | ||
</ | |||
وَ مِنَ اللّٰهِ التَّو۟فٖيقُ وَ ال۟هِدَايَةُ | وَ مِنَ اللّٰهِ التَّو۟فٖيقُ وَ ال۟هِدَايَةُ | ||
<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> | <div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> |
düzenleme