İçeriğe atla

Otuz İkinci Söz/fa: Revizyonlar arasındaki fark

"که نامه نورانی حکمت چه تقریر کرده است" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
("حال باید میزان قدرت و تسخیر صانع ذوالجلال و قدیر ذوالکمال و مرتبه انقیاد ستارگان نسبت به او را از سکوتی که اجرام در آرامش خود از آن برخوردارند، دریابی و ادراک کنی." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
("که نامه نورانی حکمت چه تقریر کرده است" içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Aynı kullanıcının aradaki diğer 14 değişikliği gösterilmiyor)
217. satır: 217. satır:
حال باید میزان قدرت و تسخیر صانع ذوالجلال و قدیر ذوالکمال و مرتبه انقیاد ستارگان نسبت به او را از سکوتی که اجرام در آرامش خود از آن برخوردارند، دریابی و ادراک کنی.
حال باید میزان قدرت و تسخیر صانع ذوالجلال و قدیر ذوالکمال و مرتبه انقیاد ستارگان نسبت به او را از سکوتی که اجرام در آرامش خود از آن برخوردارند، دریابی و ادراک کنی.


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''«حَرَکةً فِی حِکمَةٍ»'''
حَرَكَةً فٖى حِك۟مَةٍ   
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
آیه فرمان می‏دهد با نظر به آسمان، حرکتی در متن حکمت را مشاهده کنیم. آری، حرکات واقعاً عجیب و عظیم آسمانی در حکمتی کاملاً دقیق و فراگیر رخ می‏دهد. صنعتکاری که چرخ‏های کارخانه را براساس حکمتی می‏گرداند طبعاً به نسبت بزرگی و نظم کارخانه، میزان دانایی و مهارت خود را نشان می‏دهد؛ به همین ترتیب میزان قدرت و حکمت قدیر ذوالجلالی که به خورشید بزرگ و سیارات وضعیتی چون کارخانه می‏دهد و کرات واقعاً عظیم را چون قلاب سنگ و چرخ‏های کارخانه در گرد آن می‏چرخاند، به همان نسبت ظهور می‏یابد.
Hem semanın yüzünde, hikmet içinde bir hareketi görmeyi âyet emrediyor. Evet, gayet acib ve azîm o harekât, gayet dakik ve geniş hikmet içindedir. Nasıl ki bir fabrikanın çarklarını ve dolaplarını bir hikmet içinde çeviren bir sanatkâr, fabrikanın azamet ve intizamı derecesinde derece-i sanat ve maharetini gösterir. Öyle de koca güneşe, seyyarat ile beraber fabrika vaziyetini veren ve o müthiş azîm küreleri sapan taşları misillü ve fabrika çarkları gibi etrafında döndüren bir Kadîr-i Zülcelal’in derece-i kudret ve hikmeti, o nisbette nazara tezahür eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''«تَلَئلُئاً فِی حِشمَةٍ، تَبَسُّماً فِی زِینَةٍ»'''
تَلَئ۟لُأً فٖى حِش۟مَةٍ تَبَسُّمًا فٖى زٖينَةٍ   
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
یعنی پهنه سماوات دارای درخششی در حشمت و تبسّمی در زینت می‏باشد؛ که نشان می‏دهد سلطنت صانع ذوالجلال تا چه حد عظیم است و صُنع او چه قدر زیباست. تعداد زیاد لامپ‏ها و چراغ‏ها در روزهای آتش بازی و چراغانی نشان از میزان حشمت حاکمیت دارد و درجه کمال در پیشرفت‏های مدنی را گوشزد می‏کند؛ به همین صورت آسمان پهناور نیز با ستارگان زیبا و باشکوهش نشان از کمال سلطنت و جمال صُنع صانع ذوالجلال دارد.
Yani hem semavat yüzünde, öyle bir haşmet içinde bir parlamak ve bir ziynet içinde bir tebessüm var ki Sâni’-i Zülcelal’in ne kadar muazzam bir saltanatı, ne kadar güzel bir sanatı olduğunu gösterir. Donanma günlerinde kesretli elektrik lambaları, sultanın derece-i haşmetini ve terakkiyat-ı medeniyede derece-i kemalini gösterdiği gibi koca semavat o haşmetli, ziynetli yıldızlarıyla Sâni’-i Zülcelal’in kemal-i saltanatını ve cemal-i sanatını, öylece nazar-ı dikkate gösteriyorlar.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''«مَعَ اِنتِظام الخِلقَةِ، مَعَ اِتّزَانِ الصَّنعَةِ»'''
مَعَ اِن۟تِظَامِ ال۟خِل۟قَةِ مَعَ اِتِّزَانِ الصَّن۟عَةِ   
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''می‏گوید نظم مخلوقات آسمانی و توازن آفریدگان را در میزان‏های دقیق ببین و بدان که خالق آن‏ها تا چه حد قدیر و تا چه حد حکیم است.'''
Hem diyor ki semanın yüzündeki mahlukatın intizamını, dakik mizanlar içinde masnuatın mevzuniyetini gör ve anla ki onların Sâni’i ne kadar Kadîr ve ne kadar Hakîm olduğunu bil. Evet, muhtelif ve küçük cirimleri veyahut hayvanları döndüren ve bir vazife için çeviren ve bir mizan-ı mahsus ile her birini muayyen bir yolda sevk eden bir zatın derece-i iktidar ve hikmetini ve hareket eden cirimlerin ona derece-i itaat ve musahhariyetlerini gösterdikleri gibi koca semavat o dehşetli azametiyle hadsiz yıldızlarıyla ve o yıldızlar da dehşetli büyüklükleriyle ve gayet şiddetli hareketleriyle beraber, zerre miktar ve bir saniyecik kadar hudutlarından tecavüz etmemeleri, bir âşire-i dakika kadar vazifelerinden geri kalmamaları, Sâni’-i Zülcelallerinin ne kadar dakik bir mizan-ı mahsus ile rububiyetini icra ettiğini nazar-ı dikkate gösterirler. Hem de şu âyet gibi Sure-i Amme’de ve sair âyetlerde beyan olunan teshir-i şems ve kamer ve nücumla işaret ettiği gibi:
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
آری، هم چنان که اجرام کوچک و مختلف یا حیواناتی که توسط ذات ذوالجلال اداره می‏شوند و برای انجام وظایفی به حالات مختلف درمی آیند و هر کدام‏شان با میزانی خاص در راهی معین پیش می‏روند، درجه اقتدار و حکمت او و میزان اطاعت و فرمانبرداری اجرام از او را نشان می‏دهند؛ سماوات عظیم نیز با بزرگی دهشتناک خود و با ستارگان بی ‏شمار، و ستارگان نیز با عظمت فوق‏العاده و حرکت شدید خود و با عدم سرپیچی از حدودشان حتی به قدر ذره‏‏یی و ثانیه‏یی، و رها نکردن وظایف‏شان حتی به قدر یک دهم دقیقه، نشان می‏دهند که صانع ذوالجلال‏شان با چه میزان دقیق و مخصوصی ربوبیت خویش اجرا می‏کند.
تَشَع۟شُعُ سِرَاجِهَا تَهَل۟هُلُ مِص۟بَاحِهَا تَلَئ۟لُؤُ نُجُومِهَا تُع۟لِنُ لِاَه۟لِ النُّهٰى سَل۟طَنَةً بِلَا ان۟تِهَاءٍ
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
مشابه این آیه در سوره عمّ و در آیات دیگر نیز به تسخیر شمس و قمر و نجوم اشاره می‏کند که:
Yani semanın müzeyyen tavanına, güneş gibi ışık verici, ısındırıcı bir lambayı takmak; gece gündüz hatlarıyla, kış yaz sahifelerinde mektubat-ı Samedaniyeyi yazmasına bir nur hokkası hükmüne getirmek ve yüksek minare ve kulelerdeki büyük saatlerin parlayan akrebleri misillü kubbe-i semada kameri, zamanın saat-i kübrasına bir akreb yapmak; mütefavit çok hilâller suretinde her geceye güya ayrı bir hilâl bırakıp, sonra dönüp kendine toplamak, menzillerinde kemal-i mizanla, dakik hesapla hareket ettirmek ve kubbe-i semada parlayan, tebessüm eden yıldızlarla, göğün güzel yüzünü yaldızlamak, elbette nihayetsiz bir saltanat-ı rububiyetin şeairidir. Zîşuura, onu iş’ar eden muhteşem bir uluhiyetin işaratıdır. Ehl-i fikri, imana ve tevhide davet eder.
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
'''«تَشَعشُعُ سِرَاجِهَا، تَهَلهُلُ مِصبَاحِهَا، تَلَئلُوُ نُجُوُمِهَا، تُعلِنُ لِاَهلِ النُّهی، سَلطَنَةً بِلاَ اِنتِهَاءٍ»'''
''Bak kitab-ı kâinatın safha-i rengînine''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
یعنی با قرار دادن چراغی چون خورشید بر سقف مُزین آسمان که روشنایی و حرارت می‏دهد و قرار دادن ماه چون حُقّه‏‏یی از نور برای کتابت مکتوبات صمدانی با خطوط شب و روز بر صفحات زمستان و تابستان، و نشاندن آن در گنبد آسمان چون عقربه‏‏یی بر ساعت کبرای زمان، مانند عقربه درخشان ساعت‏های بزرگی که بر مناره‏های عظیم یا برج‏های مرتفع نصب می‏کنند؛ و با قرار دادن هلال‏های متفاوت و متعدد در شب‏های گوناگون در آسمان، که گویی برای هر شب هلالی جداگانه است؛ و آن گاه با گردآوردن دوباره آن‏ها برای خویش، در منازل مشخص در کمال میزان و با محاسبه دقیق آن‏ها را به حرکت درمی آورد؛ خداوند با ستارگانی که در گنبد آسمان می‏درخشند و تبسم می‏کنند پهنه آسمان را تزیین می‏کند؛ همه این‏ها البته از اشارات سلطنت ربوبی و لایزال اوست و بر الوهیتی باشکوه برای ذی شعوران حکایت دارد و متفکران را به ایمان و توحید دعوت می‏کند.
''Hâme-i zerrîn-i kudret, gör ne tasvir eylemiş.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
صفحه رنگین کتاب کائنات را ببین
''Kalmamış bir nokta-i muzlim, çeşm-i dil erbabına''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
و ببین که خامه زرین قدرت چه چیز تصویر کرده است
''Sanki âyâtın Hudâ, nur ile tahrir eylemiş.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
برای دارندگان چشم دل، هیچ نقطه تاریکی باقی نمانده است
''Bak, ne mu’ciz-i hikmet, iz’anrubâ-yı kâinat''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
گویا خداوند آیات را با نور نگاشته است
''Bak, ne âlî bir temaşadır feza-yı kâinat''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
ببین چه حکمت اعجازآمیزی‏ست که سیمای کائنات همه را اقناع می‏کند
''Dinle de yıldızları, şu hutbe-i şirinine''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
و فضای کائنات را ببین که چه تماشاگه والایی‏ست
''Name-i nurîn-i hikmet, bak ne takrir eylemiş.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
نوای ستارگان را بشنو و این خطبه دلنشین‏شان را
''Hep beraber nutka gelmiş, hak lisanıyla derler:''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
که نامه نورانی حکمت چه تقریر کرده است
''Bir Kadîr-i Zülcelal’in haşmet-i sultanına''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
همه با هم به صدا درآمده‏اند و به زبان حق می‏گویند:
''Birer bürhan-ı nur-efşanız vücub-u Sâni’a''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
هر یک از ما برای سلطنت باحشمت قدیر ذوالجلال
''Hem vahdete hem kudrete şahitleriz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
و وجوب صانع، برهان‏هایی نورافشانیم؛
''Şu zeminin yüzünü yaldızlayan''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
ما شاهدانی هستیم بر وحدت و قدرت
''Nâzenin mu’cizatı çün melek seyranına''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
ما هزاران چشم تیزبین آسمان هستیم که زمین را می‏بینیم و به بهشت نظر می‏کنیم
''Bu semanın arza bakan, cennete dikkat eden''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
و چون فرشتگانِ درگشت و گذاری هستیم که معجزات دلنشینی را که چهره زمین را زینت می‏دهند، می‏بینیم
''Binler müdakkik gözleriz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<nowiki></nowiki>
''Tûba-yı hilkatten semavat şıkkına, hep Kehkeşan ağsanına''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<nowiki></nowiki>
''Bir Cemil-i Zülcelal’in dest-i hikmetiyle takılmış, binler güzel meyveleriz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<nowiki></nowiki>
''Şu semavat ehline birer mescid-i seyyar, birer hane-i devvar, birer ulvi âşiyane''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
از طوبای خلقت تا آفرینش آسمان‏ها و تا شاخه کهکشان‏ها
''Birer misbah-ı nevvar, birer gemi-i cebbar, birer tayyareyiz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
ما هزاران میوه خوش طعمی هستیم که به دست حکمت جمیل ذوالجلال حاصل شده ایم
''Bir Kadîr-i Zülkemal’in, bir Hakîm-i Zülcelal’in, birer mu’cize-i kudret, birer hârika-i sanat-ı Hâlıkane''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
ما برای اهل سماوات به منزله مسجد سیار، خانه دوار،
''Birer nadire-i hikmet, birer dâhiye-i hilkat, birer nur âlemiyiz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
آشیانه‏‏یی متعالی، کشتی امن، و طیاره و مصباحی درخشانیم
''Böyle yüz bin dil ile yüz bin bürhan gösteririz, işittiririz insan olan insana''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
هر کدام از ما معجزه قدرت و صُنع خارق‏العاده خالقانه قدیر ذوالکمال و حکیم ذوالجلال هستیم
''Kör olası dinsiz gözü, görmez oldu yüzümüzü hem işitmez sözümüzü, hak söyleyen âyetleriz biz.''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
نادره حکمت، داهیه خلقت، و نور عالمیم
''Sikkemiz bir, turramız bir, Rabb’imize musahharız, müsebbihiz abîdane''
</div>


<div lang="tr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
با هزار زبان، هزار برهان نمایان می‏کنیم و به گوش کسی که انسان باشد می‏رسانیم
''Zikrederiz, Kehkeşan’ın halka-i kübrasına mensup birer meczuplarız biz.''
 
</div>
چشم نابینای فرد بی‏دین قادر به دیدن چهره ما نیست، سخنمان را نمی‏شنود، ما آیاتی هستیم که حق را می‏گوییم
 
مُهر وجودی ما واحد و طغرای هستی ما واحد است؛ مُسخَّر پروردگارمان هستیم، تسبیح گوییم و عابدانه ذکرش می‏گوییم
 
ما مجذوبانی منتسب به حلقه کبرای کهکشانیم.